من ربط این سخنان را با اظهارات آقای گنجی نمی فهمم. آقای گنجی فقراتی از کتاب آقای مدرسی را در خصوص نحوه شکل گیری ایده مهدویت درباره امام دوازدهم شیعیان نقل کرده اند. پاسخ آقای مدرسی باید یا این باشد که آن منقولات نادرست است و گنجی یا خود آقای مدرسی در نقل آن روایات تاریخی خطا کرده اند، یا آن منقولات درست است و لذا خرده ای بر سخنان گنجی نیست. زمینه مورد اشاره ایشان هیچ تأثیری در اعتبار سخنانی که آقای گنجی از آن کتاب نقل کرده اند ندارد. البته آقای مدرسی حق دارند که بنا به ملاحظات شخصی خود مصلحت اندیشی بکند و به شیوه آشنا در سنت شیعه تقیه بورزد. اما غبارآلود کردن فضای مباحث علمی برای حفظ مصالح شخصی خلاف اخلاق علمی است، و این نوع مصلحت سنجی ها از عالم فرهیخته ای چون آقای مدرسی اندکی غریب است.

چطور است خود شیعیان که با امام عصرشان ارتباط هم داشتند تعداد نهایی امامان را نمی دانستند اما سنی ها آمار دستشان بود.من علم حدیث نخوندم اما اگر حدیثی از پیامبر در باره اسامی کامل امامان و یا سایر پیشبینی ها بود چگور حافظه تاریخی شیعیان نزدیک دو قرن خالی از آن نقل ها بود بعد از آن هم اهل تسنن روایت یادشان آمد.بنظرم متدلوژی بکار رفته خیلی قوی نیست.مخصوصا وقتی میگین شیعیان فکر میکردن امام حاضر همان امام زمان است.

به آقاي گنجي پيشنهاد مي كنم درباره آيه تطهير و نقل متواتر كه آقاي مدرسي طباطبايي از أن سخن گفته است بحث كنند.

خوب است که سرانجام آقای مدرسی توضیحی داده اند ولی اصلا کافی نیست. یعنی مبهم است.

به نظر می رسد ایشان خواسته اند خود را از اتهام انکار امام زمان خلاص کنند و بس.
پرسشی که از ایشان باید پرسید این است:
کتاب زیر نظر خود شما ترجمه شده و بر آن مقدمه نوشته اید. چرا حال گناه را به گردن مترجم می اندازید؟
واقعیتی که استاد مدرسی و کسانی که مثل او عمل می کنند باید بدانند این است که امروز با وجود اینترنت و.... نمی توان در قم خود را مدافع آتشین تشیع معرفی کرد و در هاروارد و تورنتو روشنفکر آوانگارد.

ایحضرات معلوم نیست اساسا معیارشان برای قیول این ایده ها چیست مثلا نظریه ی داروین با شواهد علمی مطرح می شود و این حضرات بدون دلیل به سادگی آنرا مردود می دانند یا اگر ما سیر ایده های نجومی و طرز بوجود آمدن ماه و ستاره و زمین و آسمان را بررسی کنیم هیچ قرابتی با علم روز ندارد در حالی که همین علم خاک مریخ را آنالیز می کند و حتی عمر آنرا تعیین می کند اما قرآن چیز دیگری می گوید که برای علم اثبات شده ی انسان خنده دار است . لذا بهتر است دوستان صحت مدعا های قرآن را در حوزه هایی بررسی کنند که علم ثابت کرده و جای تردید نیست تا ادعاهای کذب قرآن مشخص شود . ن

آقای مدرسی طباطبایی از محققان برجسته ای هستند که وجودشان در پرینستون،برای ایرانیان مایه افتخار و مباهات است.خوب است آقای مهاجرانی و دیگر مخالفان گنجی، نوشتن را از ایشان بیاموزند که می نویسند:"دانشمند و نویسنده ارجمند جناب آقای گنجی".پس می توان بدون اهانت و کوچک کردن مخالف،درباره نظر او نقد نوشت.

اما با خواندن نوشته آقای مدرسی سوال بسیارمهمی در ذهنم ایجاد شد. اگر رویکرد ایشان درست باشد، اسماعلیه، شیعیانی که امام زمان را قبول ندارند و همه سنی ها، منکر همه انبیا هستند. چون ایشان گفته است:"اگر پیامبری پیامبران سلف ثابت شود تمام مراحل بعد تا وجود و حضور حضرت مهدی به استدلال قطعی ثابت است و اگر در وجود و حضور حضرت مهدی تردید شود تمام مراحل پیشین تا پیامبری اولین پیامبر مورد تردید قرار خواهد گرفت".
من که زورم به اثبات پیامبری پیامبران نمی رسد، شاید دانشمند بزرگ ما آقای مدرسی طباطبایی بتوانند پیامبری پیامبران را اثبات کنند. اما اگر گزاره شرطیه ایشان درست باشد،نه تنها شیعیان غیر دوازده امامی و سنی ها، بلکه مسیحی ها و یهودی ها هم منکر کل انبیا هستند.برای اینکه یهودی ها مسیح را هم پیامبر نمی دانند، چه رسد به پیامبر اسلام. مسیحی ها هم پیامبر اسلام را پیامبر نمی دانند. اسماعیله که دوازده امامی نیستند، آیا در پیامبری کل انبیا تردیدکرده اند؟
گنجی خیلی ساده پرسیده است چه دلیل یا دلائلی بر صدق ادعای وجود امامی با طول حیات چند قرنه وجود دارد. جناب مدرسی طباطبایی نه تنها دلیلی بر وجود امام زمان ارائه نکرده اند، بلکه اکثریت دینداران جهان راغیر معتقد به انبیا کرده اند. شیعیان دوازده امامی، یک درصدد دینداران جهان را هم تشکیل نمی دهند.از آنها بگذزیم. به روشنفکران دینی ایران نگاه کنید. در نوشته های سروش،شبستری،ملکیان،آرش نراقی،کدیورو ... هیچ ذکری از امام دوازدهم شیعیان نمی شود. حتی تا آنجا که من شنیده ام،آقای مهاجرانی هم به امام دوازدهم باور ندارند.آیا همه اینها در پیامبری کل انبیا تردید کرده اند؟

با سپاس از اقای طباطبائی اول: با خواندن این توضیحات هنوز من با اقای گنجی هم رای هستم که متن فارغ از نیت مولف به حیات خود ادامه می دهد. از متن تالیف شده اقای طباطبائی تفسیر عقلانی همان تفسیر پیدایش مهدویت از درون جدال های خانواده گی از برای ثروت و قدرت می باشد. دوم: نتیجه گیری پایانی استاد محترم بیشتر از آن که بر مبنای علم (می دانم) باشد بر پایه حدس و گمان (باور دارم) است. که در طول تاریخ به واقعیت مبدل گشته ودر نتیجه حدس صادق است نه کاذب، ولی همچنان علم نیست. چشم پوشی پژوهشگر محترم از دلایل منطقی سیاسی و جغرافیایی و ... همچون شکست اسماعیلیان 7 امامی وپیروزی و رسمیت مذهب شیعه با ابزار قدرت توسط خاندان صفوی 12 امامی و توسل ایشان بر ادعای متافیزیکی خواست خدا بودن این واقعیت به علت نداشتن خاصیت ابطال پذیری ارزش علمی و منطقی ندارد و در سطح مغالطات مباحث حوزوی و کلامی باقی می ماند. بدرود.

باشد که این آقای گنجی همیشه خدا عجول، روش تحقیق بیطرفانه "حقیقت-محور" و نه "میل خویش-محور" را بیاموزد. آنوقت این آقای گنجی از اینکه او را طبیب علفی خوانده بودند برآشفته بود. شاهد از غیب رسید اما درس عبرت کو؟! گنجی همیشه همین بوده است که هست (بماند که در چه لباسهای متناقضی!) و هیچ پیشرفتی هم نکرده است.

جناب مدرسي
مطالب زيادي در خصوص كتاب شما هست كه در اين مختصر نمي گنجد. آنچه از محتواي كتاب بر ميآيد شما معتقديد كه فرزند امام عسگري قبل از فوت ايشان به دنيا آمده بوده و مساله حمل توسط مادر امام ساختگي است!!!!
آيا خبر متواتري در اين مورد نزد شيعيان بوده؟
نقش منافع مالي در اين مورد چيست؟
در صفحه 188 كتاب از نقش محدثان در قرن چهارم و كار اعجاز آنان در بيرون كشيدن يك حديث گفته ايد آيا امر به اين مهمي تا 400سال نبايد آشكار باشد تا اين آقايان آنرا اشكار كنند؟
آيا آنان به منافع مادي خود فكر نميكردند؟
و . . . . .

ميگم.من که بازم نفهميدم...يکی آخر سر پيام اصلی اين کتاب رو بدون سؤال کردن ميگه....
منظور ايشون چی بوده؟

آقای مدرسی عزیز

بنده می خواهم بدانم که ذکر موارد تاریخی در کتاب شما مبنی بر عدم سند قطعی بر وجود امام غائب تا چه حد سندیت دارد و قابل استناد است؟

این موارد به طور مشخص در کتاب شما ذکر شده. فارغ از هر هدف و پیام کلی کتاب

دوستان و خوانندگان گرامی این بحث !

همین جا بایستید که باید با ادامه همین پافشاری تکلیف آقای مدرسی طباطبایی را درست در همین جا روشن کرد.
من پیشنهاد می کنم استاد مدرسی طباطبایی به خاطر همان امام زمان و آبروی سایر ائمه دست بکار شوند و بی پروا از آنچه در قم راجع به ایشان می گویند به تاریخ و حقایق علمی کمک کنند. جز این هم نمی توانند بکنند و گرنه از اول نباید وارد این موضوع مهم می شدند.

سروش از سه گونه دینداری(مصلحت اندیش، معرفت اندیش،تجربت اندیش) سخن گفته است. اما سخن حافظ دقیق تر از سخن سروش است. به گفته حافظ زهد ریایی، دروغ و نفاق، رذیلت های رایج در جوامع دینی و میان دینداران است. من دانشجوی مقطع دکترا در رشته تاریخ در آمریکا هستم. متن اصلی کتاب آقای مدرسی را قبلا خوانده بودم. وقتی متن فارسی کتاب منتشر شد،احساس کردم کمی با متن انگلیسی تفاوت دارد.از این جهت حق با آقای مدرسی است. تفاوت ها اینهاست:
اول- مقدمه متن فارسی در متن انگلیسی وجود ندارد.
دوم-در متن فارسی جا به جا نکاتی اضافه شده است که نشان دهند مولف معتقد به امام زمان است و شبهات طرح شده از سوی مخالفان را قبول ندارد.
سوم- تا آنجا که بنده تحقیق کرده ام، مترجم کتاب وجود خارجی ندارد، کتاب را مولف محترم به فارسی ترجمه کرده ، اما با نامی که وجود خارجی ندارد، آن را منتشر کرده است.
چهارم- اگر شعارهایی که در متن فارسی اضافه شده است،در متن اصلی وجود داشت،کتاب امکان انتشار پیدا نمی کرد. برای اینکه، مراکز دانشگاهی اینجا ،به عکس ایران،جای شعارسرایی نیست. نمی توان با مدارک موثق تاریخی امام زمان را انکار کرد، اما با اضافه کردن چند شعار، خود را به مومنان معتقد به امام زمان نشان داد.
پنجم- کسانی که وقت دارند خوب است متن فارسی را با متن انگلیسی مقایسه کنند،آنها هم که در ایران هستند، می توانند با خواندن متن اصلی ، بسیار دقیق و روشن به این نتیجه برسند که امام زمانی در کار نیست.
داستان گنجی از این جهت که دورویی چهرهایی که دل در گرو اینجا و آنجا دارند، را برملا می کند، اهمیت دارد.یکی همچنان آرزوی بازگشت به ایران و سهیم شدن در قدرت دارد، به گنجی طبیب علفی،سلمان رشدی، ابلیس و... می گوید تا به رهبری ایران نشان دهد که راه او از راه گنجی جداست. دیگری به ایران رفت و آمد دارد، در آنجا منافعی دارد، او هم به گونه ای می نویسد که در آنجا مشکلی برایش پیش نیاید. .برای من گنجی فقط از این جهت مهم است،نه ماست مالی کردن های او تا همه خرابی ها را به گردن مسلمانها بیندازد و بگوید خود دین هیچ مشکلی ندارد، دیگران چون از راه دین خارج شدند، این مشکلات پیش آمد، نخیر آقای گنجی، مشکل از خود دین است که روشنفکرانش مهاجرانی و مدرسی طباطبایی هستند.

اولاً چرا تیتر مطلبتان را که دیروز "کژفهمی گنجی" بود امروز عوض کردید؟ ثانیاً از مقایسه مطلب بالا با متنی که امروز در سایت تابناک چاپ شده معلوم میشود در متن سخنان استاد مدرسی دست برده اید. جوری که شما مطلب را پاراگراف بندی کرده اید همه حرفها گردن ایشان افتاده است در حالی که در متن تابناک ایشان همه این مطالب را از یک متکلم متقدم شیعه نقل کرده است. اوست که میگوید: "اگر پیامبری پیامبران سلف ثابت شود تمام مراحل بعد تا وجود و حضور حضرت مهدی به استدلال قطعی ثابت است و اگر در وجود و حضور حضرت مهدی تردید شود تمام مراحل پیشین تا پیامبری اولین پیامبر مورد تردید قرار خواهد گرفت." نه استاد مدرسی.

با بیشتر کامنت های بالا موافقم ولی این انتقاد "هستی" عزیز را وارد نمیدانم که "مسیحی ها و یهودی ها هم منکر کل انبیا هستند.برای اینکه یهودی ها مسیح را هم پیامبر نمی دانند، چه رسد به پیامبر اسلام. مسیحی ها هم پیامبر اسلام را پیامبر نمی دانند." من فکر میکنم حرف آقای مدرسی خیلی هوشمندانه است . میگوید ما که معاصر پیغمبرها که نبودیم که معجزه اونها را ببینیم. یک عده نقل کردند ما هم باور کردیم. همان جور که یک عده زیاد گفتند موسی عصا اژدها کرد یک عده زیاد هم گفتند عیسی مسیح مرده زنده کرد . اگر یهودی به خاطر نقل ناقل پیغمبری موسی را پذیرفته چرا به همین دلیل پیغمبری عیسی مسیح را نمی پذیرد؟ حالا یک عده هم از وجود امام زمان خبر دادند چرا این یکی را نمی پذیرید؟ خلاصه حرف این است که اگر عقلتون را دست ناقل اخبار بدید وضع همینه. یا باید همش را قبول کنید یا همش رو رد کنید. پیامش هم به نظر من این است که بیائید عاقل باشید و دست از این نقل و مقل بردارید. یا دلتان را به یک حدس خوش کنید و یا بدانید که اساس همه مذهبها یکی است و همه باد هواست.

یکی از دوستان خوانده
یا از عزیزان زمانه که کتاب مدرسی رو به زبان انگلیسی خونده ، لطف کنه یک مقاله در باره کتاب و این نوشته مدرسی درباره نظر گنجی بنویسه.
نوشته مدرسی که در زمانه منتشر شد ، خیلی مبهم بود!

به هموطن عزیز آرش گرامتیان که نوشت: "استاد مدرسی و کسانی که مثل او عمل می کنند باید بدانند که امروز با وجود اینترنت نمی توان در قم خود را مدافع آتشین تشیع معرفی کرد و در هاروارد و تورنتو روشنفکر آوانگارد." مدرسی دقیقاً عکس این است . ممکن است بنا به مقتضیات در جواب سؤال سکوت کند اما اهل ریا و تظاهر نیست. در پرینستون و هاروارد و کلمبیا و امسال مک گیل همه جا سعی میکند سنت مسلمانی را به زبان فرهنگی اینها شرح دهد جوری که شنونده موقع خروج از جلسه با احترام نسبت به اسلام و ایران و شیعه بیرون میآید. من خودم چند سال پیش دیدم که برخورد آشناهایم با من قبل و بعد از سخنرانی مدرسی فرق فاحش کرد. ولی با اعضاء انجمن های اسلامی که همیشه خدا از فرهنگ "پلید" امریکائی شکایت میکنند (ولی حاضر نیستند به هیچ قیمتی از این فرهنگ پلید نجات پیدا کنند!) درست عکس این عمل میکند و مدام از ارزشهای مثبت فرهنگ و تمدن غربی و از چیزهای زیادی که ما باید از اینها بیاموزیم و حتی این که بشریت وامدار مردان بزرگی است که این ارزشهای والا را در غرب جا انداختند صحبت میکند. من چند سال پیش یک ترم شاگرد مدرسی بودم . آدم خیلی جالبی است. بی نهایت مؤدب و متمدن است. در درسهایش از هر مذهب و قومی که صحبت به میان میآید وسواس شدید دارد که با احترام یاد کند. در برخورد با هر کسی که باشد متواضع است. با شاگردها به خصوص وقتی سؤالی میکنند یا از حرفش انتقاد میکنند چنان حرف میزند که با یک همکار دانشگاهی یا استاد عالی رتبه. سعی میکند به اونها اعتماد بنفس بدهد. موقع ورود و خروج شاگردها به کلاسش یا به دفترش در مقابلشان با احترام سر خم میکند. نمونه یک ایرانی کلاس بالا و خانواده دارست. کاش همه ایرانی ها این جور بودند.

استاد مدرسی طباطبائی پارسال در مقاله ای که در سایت بازتاب چاپ شد تقریباً صریح گفت که بحثهای مذهبی خاصیت ابطال پذیری علمی و منطقی ندارد و تنها راه ارزیابی دعوی مذاهب میزان موفقیت هر یک در عمل به وعده خود در بنای یک جامعه مهذب اخلاقی و تأمین سعادت بشر است. در این نوشته بالا هم چیزی بر خلاف این نگفته. میگوید اگر از راه استدلال نقلی نبوت را اثبات میکنید همان دلیل در مورد امامها و مهدی هم هست. نمیگوید این راه درستی است. اتفاقاً مورد اکبر گنجی نمونه اعلای حرف استاد مدرسی طباطبائی است چون روشن است که تشکیک او در امام زمان بالا زده و با اصل نبوت پیغمبر اسلام مشکل اساسی دارد. مسلم است که دیر یا زود به کل موضوع نبوت همه پیغمبرها هم میرسد. خدائیش هم حرف گنجی درست است. همه این عقائد که مردم دنیا هزاران سال است خود را معطل کرده اند باید تجدید نظر شود. بشر همه علم و معرفت را تجدید نظر کرده الا این بخش را.

پس حرف امام جمعه تهران آن قدر که آقای گنجی محکوم کرد بی اساس نیست یعنی انکار امام زمان و لو به صورت ناخودآگاه سر از الحاد در میآورد یعنی حتی اگر خود آدم حواسش نباشد انکار امام زمان مساوی است با زدن زیراب هر دعوی مذهبی دیگر چون بالاخره همه مذاهب همین طورها ثابت شده اند. هیچ کدام تافته جدابافته ای که نیست. گفتند کشیش دهی تعریف میکرد که قدیس ده آنها را دو فرسخ بالاتر از ده شهید کردند اما او سر خود را دست گرفت و آمد اینجا افتاد روی زمین. یکی گفت دو فرسخ راه آمد؟! بغل دستی گفت نگران نباش اگر این آقای کشیش ثابت کند که شهید می تواند سرش را به دست بگیرد و یک قدم راه برود من تا ده فرسخش راهم باور میکنم!

"آگاه شدم که دانشمند و نویسنده‌ی ارجمند جناب آقای گنجی در مقاله‌ی اخیر خود در سایت رادیو زمانه از این بنده‌ی ناچیز یاد و مطالبی نقل فرموده‌اند." چه زیبا! کاش همه ادب بحث را از این دانشمند بزرگ یاد میگرفتند. البته برای من عجیب نیست. پارسال در جواب ای میل من در سؤالی که کرده بودم از صادق لاریجانی با احترام زیاد نقلی کرده و گفته بود از نظر فکری از بهترین متفکرین ایران است. همان موقع در سایتی خواندم که صادق لاریجانی به او توهین زیاد کرده بود. به آقای مدرسی نوشتم که شما که این قدر از این شخص تعریف میکنید او این اندازه به شما توهین کرده است. جواب داد بنده جزء اصول عقائد نیستم که ملاک حق و باطل باشم!

آنچه را كه آقاي گنجي از متن كتاب استاد بزرگوار آقاي مدرسي استنتاج كرده اند به قوت خود باقي است، از كامنت گذاران خواهش دارم كه محظوريت آقاي مدرسي را درك كنند بويژه تهديدات غلاظ و شدادي كه طيف تماميت خواه نشسته بر سرير قدرت، بر عليه كتاب ايشان اعمال نموده بود. كاملا مشخص است كه آقاي مدرسي تحت چه فشار و مضايقي بابت كتاب متقن و پژوهش علمي اش قرار دارد.

باید انصاف داد که افرادی مثل حضرت مدرسی طباطبائی یا کدیور یا شبستری که از درون نظام روحانیت در حد توان و امکان خود روشنگری می کنند خطرات بزرگ به جان می خرند و کارشان چند برابر دیگران ارزش دارد که از آن خطرات بر کنارند. مدتی پیش که در ایران جنجال بزرگی بر سر کتاب حضرت مدرسی در گرفته بود یک وب لاگ نویس بسیار باسواد خوش قلم در سایت خودش که اسمش چیزی شبیه مکتوب یا ملکوت یا از این قبیل بود نوشته بود وضع مدرسی طباطبائی وضع قاضی القضات است که همکارانش او را در جلوی مدرسه اش به دار اویختند و جسدش را سوزاندند. راوی گفت در تهران آقای مدرسی را دیدم و این اظهار نظر را برای او نقل کردم. بی اختیار اشک در چشمانش جمع شد و سرش را زیر انداخت و چیزی نگفت. باید در مقدار توقعمان از این روشنگران که نه تنها موقعیت بلکه حتی گاهی جانشان را به خطر میاندازند واقع بین باشیم.

اللهم عجل لولیک الفرج .

این که بعضی از خوانندگان میگویند این گفته های آقای مدرسی در کتابشان نیست بر چه مبنائی است. اکنون کتاب جلوی من است. تمام این حرفها در صفحه 224 تا 230 آمده است. در صفحه 176 میگوید احادیث مهدی را فرقه های دیگر روایت کرده بودند . "این برهانی از براهین الهی بر صحت معتقدات طریقه حقه اثنی عشریه است که احدی نمی تواند دعوی کند که آنان برای تأیید و تشیید مبانی اعتقادی خود جعل حدیث کرده باشند". در صفحه 190 در باره احادیث 12 امام میگوید: "هنوز حضرت صادق رحلت نکرده بود که لیث بن سعد محدث مصز متوفی 175 این حدیث را در کتاب امالی خود ثبت کرد و هنوز قرن دوم به انتها نرسیده و تعداد امامان از هشت تجاوز نکرده بود که ابوداود طیالسی متوفی 204 آن را در مسند خود ضبط نموده بود". در صفحه 192 میگوید: "هیچ کس نمی تواند ادعا کند که شیعیان کمترین نقشی در نقل و تکثیر و اشاعه این حدیث در طول سه قرن اول هجری داشته یا چیزی در تأیید نظریه بعدی خود در مورد عدد ائمه جعل کرده باشند". صفحه 193: "مشکل بتوان شاهد و دلیلی قاطع تر از دلیل حقانیت مذهب شیعه اثنی عشری در جهان یافت که خود سالهای دراز مسأله ای را نادیده گرفته و حتی با آن مبارزه کردند تا آن که گذشت ایام و مشیت الهی بر آنان و بر همگان روشن ساخت که منظور از آن ، خود ایشان بوده اند". خوب است قبلاً از این که مطلبی را به نویسنده ای نسبت دهیم اول کتابش را قربه الی الله یک نگاهی بکنیم!

این بحثها را با علاقه دنبال میکنم و منتظرم ببینم آخرش چه می شود! جالبش وقتی است که طرفین داغ میشوند و به هم می پرند در حالی که حضرات در ایران بر خر مراد سوارند و ککشان هم از این دعواها نمیگزد! و اما این استاد مدرسی طباطبائی که همه ساله ترم سوم سال تحصیلی یعنی دو ماه اردیبهشت و خرداد در دانشگاه ما در آکسفورد است: این یک استاد بزرگ و محترم و با شخصیتی است که امیدوارم طرفین دعوا او را از داد و بیدادهای خودشان دور نگه دارند. از نظر علم و اطلاع مورد احترام همه استادهاست. از نظر انسانیت و اخلاق هم فقط باید اورا حضوراً دید به قول یکی از دوستان که نمیدانم در دیوان چه شاعری خوانده بود: گرش ببینی و دست از ترنج بشناسی - روا بود که ملامت کنی زلیخا را.

کسی در مقام و شخصیت استاد مدرسی حرفی ندارد. همین حالا در سایت http://ironiciranian.wordpress.com/
از دانشگاه برکلی کالیفرنیا دیدم زیر مقاله ای در باره سنگسار و نظر آقای مدرسی به غیر انسانی و نامشروع بودن آن نوشته است: " عمق فکر مدرسی و سعه دائره مطالعاتش را احدی در میان معاصرین ندارد. هر سخن کوتاه او راهگشا و به حساب است.." محظورات این استاد هم مشخص است و قابل احترام. ولی من حق را در مسأله امام زمان به گنجی میدهم. مگر خدا نمی توانست وقتی دنیا احتیاج به منجی موعود دارد یک آدم از نسل پیغمبر خلق کند که لازم نداشته باشد بر خلاف هر چه قانون طبیعت است بیخود یک مخلوق بیگناه را عاطل و باطل برای این همه مدت طولانی نگه دارد؟

az inke rahe aghelan ra dar bahs pish gerefteid ,ayande ra roshan khahim did

اجازه بفرمائید ببینم: مگر متافیزیک و هیچ اعتقاد مذهبی قابل استنتاج منطقی و برهان فلسفی است؟ در مسیحیت با این عرض و طول می گویند اعتقاد مذهبی فقط شهود و اشراق است. همین اندازه که کسی با دیدن برخی شواهد و امارات قانع شود که کلیسا حق است کافی است. پس چرا ما دنبال استنتاج منطقی هستیم. برای آدم غیر پیچیده ای مثل من همین جور استدلال که حسین مدرسی آورده مشکل مهم ندارد. به نظر من اعتقاد به امام زمان از اعتقاد به خدائی یا مرده زنده کردن مسیح خرافی تر نیست. استدلال مدرسی هم برای آدمی مثل من تا حدودی ایجاد اطمینان میکند و همین مرا بس است.

مطلب جناب هستی جالب است ولی دوست عزیزم : من حرف آقای دکتر مدرسی را جور دیگر می فهمم: به نظر من می خواهد بگوید همه مذهبیون چه یهودی چه مسیحی چه مسلمان دلیلی برای حقانیت جز ادعای معجزات ندارند. این معجزه ها هم قابل اثبات علمی نیست فقط تبعه هر پیغمبری ادعا کرده اند که رئیسشان مثلاً فلان معجزه را کرد. خوب اگر نبوت یکی به دعوی معجزه ثابت می شود چرا مال اون دیگری نشود؟ اگر با حدیث و روایت قبول کردید که خدا به دست حضرت محمد ماه را دو شقه کرد یا به آسمانها رفت چرا نمی پذیرید که همان خدا یک امام را هزار سال در غیبت نگاه داشته؟ نه این که یهودی و مسیحی و سنی و اسماعیلی ملحدند بلکه دلیل استدلالشان برای اثبات کردن مذهب و معجزه پیغمبرشان به هم میریزد. یا باید همه نقل های مذهبی را قبول کرد یا باید همه را رد کرد. اگر دلیل وجود امام زمان یعنی روایات مذهبی دروغ است به چه دلیل میگوئید که پیغمبر درست است؟ مگر وجود و معجزه اش با همین نقل ثابت نشده؟ از کجا که حرف مسیحی ها درست است که یک پیغمبری به اسم مسیح یک وقتی بوده؟ مگر این مطلب از راه دیگری غیر از تاریخ ثابت شده؟ تاریخ هم که همه اش نقل است مثل همه داستانهای دیگرش.

آقای طباطبایی
خدایت رحمت کناد که ادب بحث را رعایت کردی و با مرتبتی برابر، با این سقراط کوچک ایرانی گفتگو آغازیدی.
شما را نمی شناسم و از درستی یا نادرستی و محتوای تعریض تان به سخن گنجی بی اطلاع.
اما همین که سخن تان را از درشت گویی و اتهام و پشتوانگی ی قدرت دینی یا دینی- دنیوی، خالی می بینم، تحسین تان می کنم.

بگذار این چنین بماند.
خیر پیش
ضمنا رادیو زمانه جان، خودتان می دانید که کامنت پیشین من را نشر نکردید. ناجوانمردی بود. چرا؟
فقط برای تان بگویم که برای آن کامنت حداقل چند روز فکر کرده بودم و از سه روز قبل آن، پیش نویس اش را آماده می کردم . تا این که متن گنجی را خواندم و دیگر تردید در ارسال آن نیافتم. اگر بخواهید ، یک بار دیگر آن را خواهم فرستاد.
عزت زیاد

بحث را باید برد روی مسأله اصلی چون موضوع امام زمان فرع این است که اصل اسلام اثبات شود . این مطلب را با جناب مدرسی موافقم که دلیل این دو مسآله یکسان است. اگر در طی بحث معلوم شد پیغمبری محمد بلکه سایر پیغمبرها هم دلیل درستی ندارد دیگر جا برای این بحثهای فرعی نیست. در آن بحث واقعش استدلالات دکتر سروش و گنجی به دل من می چسبد که اصلاً وحی به آن معنی که ما یک عمر فکر میکردیم نیست . وقتی وحی و مذهب آن پایه ای که مذاهب به ما آموخته بودند ندارد دیگر چرا وقت و انرژی خود را در این جور بحث ها تلف کنیم.

اولاً کی و از کجا گفته است که سروش و ملکیان و کدیور و شبستری به امام زمان اعتقاد ندارند که آقای هستی گردنشان میگذارد؟ می گوئید در کتابشان ننوشته اند خب چون کتاب راجع به این موضوع نبوده است. شاید اسم فاطمه زهرا را هم نیاورده باشند این دلیل نیست که وجود کسی به اسم فاطمه زهرا را قبول نداشته باشند. دوماً کی مدرسی گفت که اگر امام زمان را قبول نداشتی در پیامبری انبیا تردید کردی. گفت مورد تردید قرار می گیرد یعنی اگر کسی بخواهد سر مسائل مذهبی با آدمی که امام زمان را قبول ندارد بحث کند می تواند از این راه بحث کند که تو اگر امام زمان را به این دلیل قبول نکردی که دلیل فلسفی منطقی ندارد خب وجود حضرت ابراهیم هم دلیل فلسفی منطقی ندارد. این هم مثل آن یکی است. این کجا و حرفی که آقای هستی فهمیده است کجا.

az matlab aghaye chizi nafahmidam chon kalamat arabi zyad darand va harfeshan elmi nisat

ددر مقایسه با موضوعات کلیدی که آقای گنجی مطرح کرده موضوع امام زمان اولویت اول نیست. سؤالات دیگر کلیدی ترست که یک دوره مناظره علمی در باره آنها با شرکت متخصصان طراز اول می تواند فوق العاده هیجان انگیز و پر بار باشد. رادیو زمانه حالا که موفق شده دکتر مدرسی طباطبائی را وارد بحث کند باید از دکتر سروش و دکتر کدیور که ظاهراً آنها هم در امریکا هستند دعوت کند با اداره آقای اکبر گنجی یک سری بحث تخصصی روشنگر برای همه ایرانیان شروع کنند. یک کار در این سطح ارزش فوق العاده برای تحصیلکرده های ایرانی داخل و خارج دارد که ارزش آن در مقایسه شاید مثل شروع دوره روشنگری اروپا باشد.

در مقایسه با موضوعات کلیدی که آقای گنجی مطرح کرده موضوع امام زمان اولویت اول نیست. سؤالات دیگر کلیدی ترست که یک دوره مناظره علمی در باره آنها با شرکت متخصصان طراز اول می تواند فوق العاده هیجان انگیز و پر بار باشد. رادیو زمانه حالا که موفق شده دکتر مدرسی طباطبائی را وارد بحث کند باید از دکتر سروش و دکتر کدیور که ظاهراً آنها هم در امریکا هستند دعوت کند با اداره آقای اکبر گنجی یک سری بحث تخصصی روشنگر برای همه ایرانیان شروع کنند. یک کار در این سطح ارزش فوق العاده برای تحصیلکرده های ایرانی داخل و خارج دارد که ارزش آن در مقایسه شاید مثل شروع دوره روشنگری اروپا باشد.

با سلام

همانطور که دوستان دیگر هم گفته اند از این یادداشت چیزی دستگیرم نشد. اما درباره اصل امامت شیعه و مهدویت و ولایت فقیه.... هیچکدام سندیت قرآنی ندارد. جایی که خدا تکلیف خود پیامبر و دامنه اختیاراتش را (که با منبع وحی هم ارتباط داشته) چنین در قرآن صریح و مکرر مشخص کرده است، تکلیف بقیه روشن است. لطفا به آیه های کامنت نوشته فرشته و پوز دیو مراجعه کنید:
http://radiozamaaneh.com/idea/2008/10/post_406.html#comment-128042
چطور می شود خداوند این همه آیه درباره محدود کردن و روشن کردن حوزه اختیارات پیامبر فرستاده. اما درباره جانشینی او و برای همیشه حتی یک آیه هم نفرستاده است؟؟؟
دوستان علاقه مند می توانند این نوشته را مرور کنندو قضاوت کنند ارجاع قرآنی آن چه بی اساس است:

http://doust114.persianblog.ir/post/75

مقاله درباره ولایت فقیه است ولی درباره رفرنس قرآنی امامت هم بحث شده است.

من دربارهء موضوع بحث اقايان گنجي، مهاجراني و مدرسي صاحب نظر نيستم اما به لحاظ متديك يك اشكال جدي به اقاي مدرسي و بيشتر روحانيون وارد مي دانم اين است كه وقتي مكتوبات يا اظهاراتشان رسانه اي مي شود بلافاصله گزاره هاي مصرح خود را رد يا تاؤيل مي كنند.
مثلآ چندي پيش رئيس سابق حوزهء علميهء قم با هفته نامهء شهروند امروز مصاحبه اي كرد و در انجا اظهاراتي به نفع دين مداري اقاي خاتمي نسبت به اقاي احمدي نژاد نمود اما وقتي شهروند امروز يكي از همان جملاتش را تيتر اول كرد و بازتابي شديد در قم پيدا نمود نامبرده با دستپاجگي و عجلهء تمام كلام بين خود را رد كرد.
چندي قبل اقاي مهدوي كني دبيركل روحانيت مبارز تهران در جمع دانشجويان دانشگاه امام صادق اظهاراتي بر عليه اقاي احمدي نژاد و نوع دخالت و نگرش او نسبت به حوزهء دين نمود و روزنامهء اعتماد كاست ان را پياده نموده و در صفحهء اول خود منتشر كرد ،بلافاصله دفتر ايشان (يا روابط عمومي دانشگاه) ان سخنان بين و بلا شك و شبهه را در روز روشن تكذيب كرد اما جالب انكه اقاي مهدوي كني چيزي نگفت و حتي وقتي خبرگزاري فارس براي مصاحبه نزد او رفته بود انها را ناكام گزارد.
در مجلس هفتم كه اقاي اعلمي نمايندهء تبريز گفت اگر دولت امام حسين هم باشد و كارش را بلد نباشد استيضاحش مي كنيم! مذهبيون بر او تاختند و اعلمي را تا مرز ارتداد رساندند در اين اثنا خبرنگار يك نشريهء محلي اذري زبان با اقاي محمد يزدي رئيس جامعهء مدرسين حوزهء علميهء قم مصاحبهء تلفني نمود و نظرش را جويا شد! اية الله يزدي نيز به لحاظ فقهي درستي
به درستي سخنان اعلمي صحه گذاشت (ظاهرآ بدون انكه از جنجال عرصهء مطبوعاتي كشور مطلع باشد) اما پس از اينكه اظهاراتش منتشر شد چندين گزارهء متناقض از سوي دفتر نامبرده صادر گرديد.
همين يكي-دو روز پيش اقاي هاشمي رئيس مجلس خبرگان در دانشگاه تهران و در تجليل مصدق اظهاراتي نمود كه باعث ذوق زدگي رسانه هاي اصلاح طلب شد و انرا در بوق و كرنا كردند اما طبق معمول دفترش به سرعت انها را تكذيب كرد ! جالب انكه ساعاتي بعد و زماني كه هنوز جوهر تكذيبيه خشك نشده دوباره همان دفتربر ان تكذبيه اصلاحيه اي افزود!
ملاحظه مي فرمائيد كه در تمام اين موارد، نيروي سومي نقش افرين است كما اينكه اقاي مدرسي هم مي گويد كساني او را مطلع كرده اند و گفته اند كه چنين و چنان.
اين نيروي سوم كيست كه روحانيون را به تقيه وا مي دارد و حتي بدتر از ان، بعضآ انها را به دو روئي و تزوير مي كشاند و باز بدتر اينكه تهمت و افترا بستن بر مترجم يا فلان خبرنگار يا هر انسان بي پناه ديگري كه به هر دليل وسط اين بازي و ماجراست؟ اين كيست كه انها را به ورطهء سانسور و نهايتآ خود سانسوري مي كشاند تا از ازادگي كه و رادي هرچه بيشتر دورشان كند؟
ملاحظه مي فرمائيد كه:
چهار تن از افراد فوق الاشاره مهمترين سمتهاي مذهب رسمي ايران را بر عهده داشته يا دارند و اظهاراتشان مشوب به سياست است و موضوع نظراتشان هم سياسي بوده است تا مذهبي وبر اساس ماكياوليسم سياسي قابل درك (به استثناي اقاي مهدوي كني كه مردانه پاي حرفهاي خودش ايستاد) اما جناب مدرسي مي داند تفاوت گزاره هاي علمي و غير علمي چيست! مي داند كه كه او بايد صدق يا كذب هر گزاره اي را كه در كتابش نوشته در اينجا اظهار كند به جاي انكه تاويل و توجيه هاي عجيب و غريب (و به قول استادمان، لايتچسبك) را بر انها بچسباند چه اينكه هر چقدر گزاره هاي خود را تاويل پذيرتر و ابطال ناپذيرتر بنمايد اثبات خواهد كرد كه انها غير علمي تر مي باشند و در اصل فقدان علمانيت مكتوب خود و شخص خود را اثبات نموده و يا بپذيرد كه متنش از ابتدا مخدوش بوده و بنا دارد دوباره ان را اصلاح كند ! روشي كه نزد اهل علم در قرون متمادي شناخته شده و پذيرفته است! در غير اين صورت ظاهرآ بايد بپذيريم كه او دارد تقيه مي كند و بدنامي علمي را بر بدنامي مذهبي و ديني ترجيح داده و در حقيقت دست به انتخاب نهادي زده است! او مي خواهد در نهاد روحانيت شيعه مقبول بماند.ايا جز اين است؟

نفهمیدم. نه حرف شما را درست، و نه ارتباط اش را با نوشته های آقای گنجی.

نفهمیدم. نه حرف شما را درست، و نه ارتباط اش را با نوشته های آقای گنجی.

به نظر من به همان قدر که قران اصالت دارد مسئله امام زمان و مهدی موعود بی اصالت است. چنین مسئله ای نه ریشه در قران دارد و نه تاریخ و نه عقل بشری. امامت آنگونه که به ما گفته شده در هیچ جای قران مطرح نشده و از هیچ جای قران بر نمی اید که امامت ادامه نبوت است. در حالیکه هیچ یک از فرزندان علی و حسین تا حسن عسکری اداعای ادامه دادن کار انبیا را نداشتند مدعیان تشیع صفوی امامت را دنباله و تکمیل کننده نبوت کردند تا خنثی کنند سخن قران که محمد را پایان دهنده (خاتم یعنی مهر و امضایی است که در انتهای نامه می زنند و ضمن معتبر کردن نامه انرا به انتها می رسانند) می داند و از پس از او کسی حق ندارد از جانب خدا یا اسلام حرفی بزند بلکه هر کس حق دارد نظر و استنباط خود از اسلام را بگوید. اصل خاتمیت بسیار بسیار مهم است الی الخصوص به جهت نتیجه ان برای دموکراسی حقیقی که جنبش اسلام از منادیان تاریخی ان بوده است. این اصل بدین معنا ست که از بعد از محمد که خود تنهایک انسان و اما رسول بود هیچ کس حق انحصاری در نمایندگی کردن اسلام را ندارد. اما تشیع صفوی که ریشه در ارای برخی قدمای قبل از صفویه هم داشت از این اصل به شدت در اضطراب بود پس مسئله امامت را سر هم کردند بدین معنی که بر گرفته از تعداد حواریون مسیح که به تعداد ١٢ نفر بودند محمد ١٢ نفر جانشین دارد و چون معلوم نبود ان نفر ١٢ کجاست برای حسن عسکری فرزندی را ساختند.
اگر به مقدمه ابن خلدون مراجعه کنید این اندیشه تا زمان وی اندیشه ای مطرح شده توسط برخی فرقه های کوچک بوده و در بین اهل سنت و علوی ها طرفدارنداشته . این که هر هزاره یک نفر می اید و قیام می کند ریشه در افکار یهودی داشته که در بین اقوام ایرانی قبل از اسلام هم متدوال بوده و بابیت و بهایت هم از همین اندیشه جبر گرایانه و خرافی که بزور در بین ایرانیان از زمان صفویه به بعد متداول شده بود آبخوده اند. امامت ١٢ امام و مهدویت در کنار توحید که نشست هیچ بلکه انکار انها انکار توحید و خدا نیز شناخته شد. بدعت از این بالاتر. اما شیعه همچون سنی گرایی نیاز به اصلاح دارد. تشیع بر تاکید بر اصل عدالت در اسلام بنا شده و این قابل تقدیر است .. مسئله امام زمان و مهدی موهوم برخلاف این اصل است و تشیع را به شدت فلج کرده است چون عدالت حقیقی را به بعد از ظهور موجودی فرضی و موهوم د ر آینده ای نا معلوم مو کول می کند. در عمل بجای تسهیل برقراری عدالت ظهور حجیته ای هایی چون احمدی نژاد راتسهیل کرده که گویا معتقدند اگر عدالت برقرار شود دیگر دلیلی برای ظهور مهدی نمی ماند.
برخی می گویند که اگر وجود مهدی را زیر سوال ببریم پس می شود وجود خدا را هم زیر سوال برد. اولا خدا بشر نیست و بلکه هستی شعورمندی است که ما را احاطه کرده و اگر وجودش را قبول داریم و قبول داریم که محمد فرستاده او بوده است بنا براین باید نگاه کنیم که مسئله امام زمانی که این همه مهم است در قران توسط یک آیه هم تاکید نشده است. آیا چون وجود خدایی که هویدا نیست را پذیرفته ایم پس باید وجود هر موجود نا هویدای دیگری را هم بپذیریم؟ نمی دانم این دیگر چه ادله ایست. پس با این حساب باید وجود هر موجود موهوم دیگری را بپذیریم مثل جن انگونه که آخوند ها به گفته اند (برای جن در قران به کتاب /انسان در قران/ علامه غروی این اسلام شناس استثنایی مراجعه شود

برداشت من از مطلب آقای اصلانی این است که ایشان به عنوان یک فرد غیر دیندار وارد بحث شده اند. این حق ایشان است. اما آقای اصلانی که دین را کشک می داند، می گوید آقای مدرسی طباطبایی هم می خواسته همین نظر را زیرکانه به خوانندگانش القا کند. من این نظر را قبول ندارم و اگر آقای اصلانی ناراحت نشود، این را یک تهمت می دانم.آقای مدرسی یک روحانی است که خانه اش در شهر قم است. سالانه دو سه دفعه به ایران سفر می کند. نباید با این اتهام ها رفت و آمد ایشان به ایران را به مخاطره انداخت.این می شود دانشمند ربایی. یعنی دانشمندی را که مسلمان است، به نفع خودمان که بی دین هستیم، مصادره کنیم. علی آقا هم مثل آقای اصلانی از موضع یک فرد غیر دیندار وارد بحث شده اند. اما این نظر ایشان که گفته اند دینداران ریاکار و منافق و چند چهره اند، این نظر را نباید به همه دینداران سرایت داد. اگر آنچه شما درباره متن اصلی و ترجمه فارسی کتاب آقای مدرسی گفته اید، درست باشد و اگر آنچه درباره آقای مهاجرانی گفته اید درست باشد، این دو فرد سیاسی کاری کرده اند، یا به قول شما ریاکارند، و می خواسته اند خود را به دولت ایران و آخوندها یک جور دیگر نشان بدهند. اما از اثبات دورویی و نفاق آقای مهاجرانی و مدرسی(به شرط اینکه نظر شما را کسی بپذیرد) نمی توان نتیجه گرفت که همه دینداران منافق و دورو و ریاکارند.
البته اگر علی آقا راست گفته باشند، من که خودم دیندارم، بسیار شرمنده می شوم که اینان با عمل خود همه دینداران را بدنام می کنند. ولی من نه آقای مهاجرانی و نه آقای مدرسی راریاکار نمی دانم.آنها یک جور دیگری می اندیشند که با نظر آقای گنجی تفاوت دارد.نباید الکی آدم ها را بدنام کرد

مصلحت اندیشی؟ موافق نیستم. ظاهراً دوستان بخش چهارم کتاب را نخوانده اند و گر نه آقای مدرسی تمام این حرفها را در آن فصل دارند. در واقع متن بالا عین مطالب صفحه 224 تا 229 کتاب است . ادعای معجزه بودن احادیث مهدی و دوازده امام را هم در صفحه 176 و 192-193 می کنند. در مقدمه متن های آخر کتاب هم باز تکرار کرده اند. متن ها باید ترجمه می شد. مترجم کوتاهی کرده. حق با ایشان است

به عقیده من بحث با جماعتی که ... در ایران گرو است جز تلف کردن وقت هیچ فائده ای ندارد حالا چه سروش باشد چه مهاجرانی چه مدرسی طباطبائی. اینها وقتی چیز می نویسند آن قدر اما و اگر تویش میگذارند و راه فرار برای خودشان میگذارند که گیر نیافتند و همیشه راه برای توجیه کردن خودشان داشته باشند. همین آقای مدرسی نمونه اش. همه این حرفهائی که در بالا زده است بی کم و زیاد در متن انگلیسی کتابش هم هست صفحه 122 تا 125. حرف مربوط به احادیث دوازده امام در صفحه 99-100 هست که از یک نظر حتی تندتر از اینجاست. حرف مربوط به مهدی در 89-90 است. عین همین جا که حرف یک آدم قرن سوم را "بدون شرح" نقل کرده و برای ما گذاشته که تفسیر کنیم! از هیچ طرف دم لای تله نداده است!

مهدویت اساس جمهوری اسلامی در ایران امروز است. شک و ثبوت نادرست و ساختگی بودن این امر سبب ریزش این اساس خواهد شد. بنابراین تعجب نباید کرد که از خاتمی گرفته تا معاون سپاه پاسداران بر اکبر گنجی بتازند. آنها باید این عتقاد را در جامعه زنده نگه دارند تا پدیده روحانیت را سر پل اتصال با امام زمان و از آنجا به خداوند بخوانند. این حقیر روحانیونی را می شناسد که بنا بر مصلحت تظاهر به اعتقاد بر مهدویت می کنند. نهادی که آنها هم از آن ممری و ثمری می بردو اگر تظاهر نکنند باید جامه روحانیت را از تن بدر کنند. اما در دروه ریاست جمهوری احمدی نژاد واقعه دیگری نیز رخ داده است که به جای مستحکم کردن اعتقاد مردم به مهدویت سر انجام آنرا سست می کند. روحانیت از دو بابت از این ماجرا عصبانی اند. یکم، احمدی نژادی روحانیت را دور زده و خود بطور مستقیم به امام زمان نغم زده است. این امر در طولانی مدت نهاد روحانیت را که حضور خود ادامه غیب امام می دانند سست می کند. شبیه کاری کالوین در مسحیت کرد و روحانیت کاتولیک را به جنگ با پیروان او کشاند. دوم، اقای احمدی نژاد پا را از حد خود فراتر نهاده است و هر جا و بی جایی از حضور و نقش امام زمان در کارهای خود نام می برد که بقول ناطق نوری این امر سبب خواهد شد که مردم همه بد بختی را از امام زمان بدانند و پایه اعتقادی شان سست شود. اما احمدی نژاد با استدلال های کودکانه ای که در باره اسلام و دین می کند و شما نمونه واضح آنرا در سخنرانی او در سازمان ملل می بیند، زمینه را برای بحث های مستدل در باره امام زمان و سایر اعتقادات دینی در ایران فراهم کرده است.
گنجی با ذهن کنجکاو و منقد و پرخاشگر و خود محورش به اعتقادات دیرینه خود تاخته است. او فردی است دینامیک که ذهن آرام ندارد. جمهوری اسلامی تصور کرده بود که با بیرون رفتن او از ایران به اصطلاح شر او می خوابد، ولی دنیای جدید افق دید گنجی را گشوده تر کرده و باز هم خواهد کرد. اگرچه مسائلی که او پیرامون مهدویت نوشته است تازه نیست، ولی شنیدن این سحنان از زبان کسی که به آن اعتقاد داشته و دیندار است برای جمهوری اسلامی بسیار گران تمام می شود. او می تواند الگوی دیگران شود

و بالاخره باید اضافه کنم که سخنان آقای مدرس طباطبایی را هم نباید جدی گرفت. شک نیست که او زیر فشار جمهوری اسلامی مطلبی بسیار مبهم و چند پهلو در این باره نوشته است. او نظرش را قبلا در کتاب انگلیسی خود نوشته است. فشار بر مدرس طباطبایی نشان می دهد که آنچه گنجی امروز با شجاعت طرح کرده است اولا در سطح وسیع در ایران خواننده یافته و دوما جمهوری اسلامی را به هراس انداخته است.
یداله قائمی

با سلام
به لینک زیر یک نظری بیاندازید
بد جوری بساط شما و گنجی و مهاجرانی را زده
در ضمن خبر ارتباط شما با خبرگزاری دولتی فارس داده .جل الخالق آدم دیگر نمی داند به حرف کی باورش بشه .جنگ زر گری و اطلاع رسانی واقعا کدام در ست است در این مطلب اشاره به جنگ زرگری شده یعنی اینکه این مباحثه شما با گنجی و مهاجرانی همه سر لاف ملا بوده و مردم را هم سر کار گذاشتید .کمی که فکر کردم دیدم یارو راست میگه مگه میشه در خارج گنجی و مهاجرانی باهم ارتباط نداشته باشند و مثلا اون یکی بیاد یه چیزی بگه و این یکی بیاد مثلا جواب اونو بده و ر ادیو زمانه هم یه جوری رفتار کنه مثل اینکه اصلا از هیجی خبر نداشته .
هر دو تا مطلب رو که خوندم دیدم شماها ما رو چطوری سر کار گذاشتین
راستی راستی گنجی خبرنگار ر و به اینجور کاراچه ربطی دار ه اون که دیگه حرف جدیدی نداره بگه یه دفعه اسلام شناس شده وار د میدان می شه .این یارو هم خوب بساط رو کرده نوشته اینها(گنجی و مهاجر انی )برای مطرح کردن خودشون با اهانت به اعتقادات مسلمونا بروش ر شدی متوسل شدند
این یکی را خدائی راست گفته منم دو زاریم اوفتاد

خدا وکیلی خودتون لینک ببنید و قضاوت کنید
واقعا که باید به این یارو دست مریزاد گفت
دمش گرم تی شرت سایتشون تن یه آیت الله هم کردند

http://www.shia-news.com/fa/pages/?cid=10123

آفرین بر رادیو زمانه که پایگاه اصلی بحث و مناظره فرهنگی-اندیشه فارسی زبان شده.
آقای مدرسی فراموش کرده که همان 15 سال پیش بولتن های علمی فصل آخر کتابش را به چالش کشیدند. یادم هست بولتن مذاهب هارتفورد نوشت: استدلال مدرسی به اختلاف شیعیان برای اثبات معجزه بودن پیشبینی پیغمبر نسبت به عدد امامها و مهدی مثل استدلال مسلمین به امی بودن پیغمبر برای اعجاز قرآن است. یعنی از یک مقدمه نامطلوب شروع می کنند که یک مدعای مطلوب خودشان را ثابت کنند. در حالی که امی بودن اگر هم ثابت شود چیزی را ثابت نمیکند.

آقای طباطبایی
خدایت رحمت کناد که ادب بحث را رعایت کردی و با مرتبتی برابر، با این سقراط کوچک ایرانی گفتگو آغازیدی.
شما را نمی شناسم و از درستی یا نادرستی و محتوای تعریض تان به سخن گنجی بی اطلاع.
اما همین که سخن تان را از درشت گویی و اتهام و پشتوانگی ی قدرت دینی یا دینی- دنیوی، خالی می بینم، تحسین تان می کنم.

بگذار این چنین بماند.
خیر پیش

ضمنا رادیو زمانه جان، خودتان می دانید که کامنت پیشین من را نشر نکردید. اگر عمدی بوده، کار درستی نکرده اید. چرا....؟
فقط برای تان بگویم که برای آن کامنت حداقل چند روز فکر کرده بودم و از سه روز قبل آن، پیش نویس اش را آماده می کردم . تا این که متن گنجی را خواندم و دیگر تردید در ارسال آن نیافتم. اگر بخواهید ، یک بار دیگر آن را خواهم فرستاد.
عزت زیاد

جالب است که اکثر دیدگاههاونظرات ارایه شده دراین خصوص ازبیخ وبن مخالف دین وآیین وپیامبران و امام زمان هستند وبلکه اساسا خداراهم قبول ندارند.این یا بدان علت است که دبیر محترم وب سایت گزینشی عمل می کنند وآنچه را که خودشان می پسندند منتشر می کنند ویا اینکه بازدیدکنندگان از این سایت صرفا اشخاص خاصی هستند و یا حداقل نظر دهندگان محترم .
درهرحال باید بگویم که با توجه به نظرات ارایه شده ظاهرا باید دامنه بحث را فراتر بردو اصلا وجود یا عدم وجود خدا وصفات اورا مورد بحث قرارداد چون داستان از زن بودن یا دختر بودن دختران شعیب تا بدینجاکشیده شده است و آسمان - ریسمانی شده که بد جوری به هم تابیده شده تا وجود مقدس امام عصر وبلکه اساس همه ادیان و وجود خدا را زیر سوال ببرد . البته این موضوع جدیدی نیست . متاع کفرودین بی مشتری نیست گروهی این گروهی آن پسندند.
کل حزب بمالدیهم فرحون
هر گروهی بدانچه که خود می پسندد وپذیرفته است شادمان است .

کارآگاه معروف شرلوک هلمز، و معاونش واتسون رفته بودند صحرانوردی و شب هم چادری زدند و زیر آن خوابیدند . نیمه های شب هلمز بیدار شد و آسمان را نگریست . بعد واتسون را بیدار کرد و گفت : " نگاهی به بالا بینداز و به من بگو چه می بینی؟ " واتسون گفت :" میلیون ها ستاره می بینم ". هلمز گفت : " چه نتیجه ای می گیری؟ ". واتسون گفت : " از لحاظ روحانی نتیجه می گیرم که خداوند بزرگ است و ما چقدر در این دنیا حقیریم . از لحاظ ستاره شناسی نتیجه می گیرم که زهره در برج مشتری ست، پس باید اوایل تابستان باشد. از لحاظ فیزیکی نتیجه می گیرم که مریخ در محاذات قطب است، پس باید ساعت حدود سه نیمه شب باشد ". شرلوک هلمز قدری فکر کرد و گفت: " واتسون ! تو احمقی بیش نیستی ! نتیجه ی اول و مهمی که باید بگیری این است که چادر ما را دزدیده اند...

آقاي ميرمبينی از شرلوك هلمز مثال آوردند، من از ملانصرالدين شاهد ميارم.
حكايت كنند كه ملا دريك شب تابستاني برروي بام خوابيده بود. ناگهان سروصدائي از كوچه به گوشش رسيد. لحاف بدوش به لبه بام رفت وديد دونفردر كوچه درحال دعوا هستند. همانطور كه لحاف بردوش داشت، به كوچه فرود آمد و سعي درصلخ دادن طرفين دعواكرد. طراري از مشغول بودن ملا استفاده كرده ولحاف ازدوشش بربود. دعوا تموم شد وملا به پشت بام بازگشت. زنش پرسيد كه لحاف را چكار كردي؟ ملا متوجه شد كه لحاف رادزديده اند. به زنش گفت: معلوم ميشه دعوا برسرلحاف مابود. لحاف رابردند و بلوا تموم شد.
حال دوستان روشن كنند كه فلسفه اثبات وجود امام زمان از چيست واين كش دادن مسأله امام زمان برسرچيست؟ آيا وقتي نفت تموم بشه، موضوع امام زمان هم تموم ميشه؟
چو بشنوي سخن اهل دل مگو كه خطاست/
سخن شنـــاس نئي دلـبرا خطااينجاست

دوست برناردشاو برای دیدن او به خانه اش رفت.برناردخانه نبود. دوستش دیدکه خانه برنارد به هم ریخته و گرد وخاک گرفته است . روی میزکار برنارد راهم خاک گرفته بود ؛ دوستش روی میز خاک آلود نوشت : احمق!
چندروز بعد دو دوست به هم رسیدند . دوست برنارد به او گفت چندروز پیش به دیدنت آمدم ، نبودی . برناردشاو درجواب وی گفت : بله
می دانم ،امضای تورا روی میز خودم دیدم .

پس انکار سید علی محمد باب یا بهاالله هم زیراب کل داستان را میزند. داستان را 500 سال دیگر یا 600 سال قبل تصور کنید.