بررسی پرونده عیسی سحرخیز در گروه کار سازمان ملل

حسین علوی

یک گروه کار قضایی وابسته به سازمان ملل متحد، به شکایت خانواده عیسی سحرخیز روزنامه‌نگار زندانی، رسیدگی کرده و بازداشت او را غیرقانونی دانسته و خواهان آزادی بدون قید و شرط او شده است.

مهدی سحرخیز فرزند عیسی سحرخیز به زمانه می‌گوید که اگر چه حکومت ایران می‌تواند رای این گروه کار قضایی را نادیده بگیرد، اما اهمیت آن در طرح پرونده بازداشت‌های خودسرانه در سطح بین‌المللی است.

عیسی سحرخیز روزنامه‌نگار زندانی

ما حول و حوش یک‌سال پیش، بعد از دستگیری پدرم، به‌خاطر رفتار بدی که با ایشان داشتند، به سازمان ملل شکایت کردیم. بعد از یک‌سال رفت و برگشت و پرس‌وجو و تلاش وکلا، سازمان ملل به این نتیجه رسیده است که بازداشت، نگهداری و نحوه‌ی بازداشت پدر من هرسه غیر قانونی بوده است. طبق امضاهای مربوط به معاهدات حقوق بشر که خود ایران در سازمان ملل دارد، برخورد آنها از نظر حقوق بشری و نیز خود اقدام به بازداشت، غیر قانونی بوده است. پس یعنی هم رفتار و هم بازداشت غیر قانونی بوده است.

نحوه رسیدگی این گروه کار سازمان ملل به شکایت شما چگونه بوده و نتیجه‌ی رسیدگی را چگونه به اطلاع مقامات مسئول ایران رسانده است؟

ابتدا این پرونده به مقامات ایران تحویل داده شده است. مقامات ایران اما هیچ‌گونه نظری در مورد آن نداده‌اند و پرونده را برگردانده‌اند. سه هفته وقت داشته اند نظر بدهند، ولی هیچ‌گونه پاسخی نداده اند و پرونده برگشته است؛ بی هیچ پاسخی از طرف مقامات ایران. سپس خود سازمان ملل روند رسیدگی را ادامه داده و این نتیجه‌ای بوده است که سه یا چهار روز پیش به ما اعلام کرده‌اند.

یعنی قبل از این که گروه کار سازمان ملل اقدامی روی پرونده انجام دهد، آن را برای اظهار نظر به مقامات ایران فرستاده است؟

بله، قبل از این که بخواهند جوابیه‌ی شکایت را بدهند، پرونده را به ایران فرستادند و پرسیدند که نظر شما در این مورد چیست و چگونه می‌توانید از آن دفاع کنید؟

می‌دانید که پرونده به‌طور مشخص به دست چه مقام و مسئولی در دستگاه قضایی ایران رسیده است؟

به مسئولان قضایی نبوده است. البته مطمئن نیستم برای چه کسی فرستاده شده، ولی از طریق یکی از مقامات ایران در سازمان ملل بوده است.

وکلایی که پیرامون این پرونده فعالیت و شکایت شما را پی‌گیری می‌کنند، چه کسانی هستند؟

وکلای این گروه کار، آقایان بهرام سیدنور و نیما میلانی نیا هستند که به صورت داوطلب این کارها را انجام می‌دهند. الان هم چون این اتفاق برای بار اول است که پیرامون ایران در سازمان ملل می‌افتد، آنها دنبال کسان دیگری هستند که شرایطی مشابه پدر من دارند، تا بتوانند شکایت آنها را هم به سازمان ملل ببرند. ازجمله افرادی که ما در تلاش هستیم تا چنین کاری را انجام دهند، کسانی هستند که اسم‌شان در دفاعیه‌ی پدر من آمده است.

بررسی پرونده و رسیدگی به آن توسط گروه کار وابسته به سازمان ملل، از جنبه‌ی حقوقی چه اهمیت و جایگاهی دارد و رای آن تا چه حد برای دستگاه قضایی ایران لازم‌الاجراست؟

قاعدتاً طبق امضاها و تعهداتی که ایران در سازمان ملل دارد و نسبت به وظایفی که در مورد حقوق بشر تعریف شده است، باید اینها را اجرا کند، ولی متأسفانه چون قوه‌ی قضاییه ایران به هیچ کسی گوش نمی‌دهد، می‌شود گفت اجرا یا عدم اجرای نتیجه این رسیدگی ، در کل بستگی به نظر خود آقایان دارد.

رسیدگی به پرونده‌ی آقای سحرخیز و نتیجه اعلام شده آن، در سایت های رسمی سازمان ملل بازتاب داشته است؟

بله درج شده و بازتاب آن ادامه خواهد یافت. ما تلاش می‌کنیم که همه‌جا انعکاس داشته باشد. پدر من از دیروز، حتی قدرت تکان خوردن هم ندارد. کمر درد خیلی شدیدی دارد و در حالت فلج یک‌جا افتاده است. الان یک‌سال و سه‌ماه است که ایشان را بی‌دلیل نگه داشته‌اند. دادگاه هم تشکیل دادند. قرار بود پس از ده روز، همان دادگاه که برخلاف قانون اساسی است، حکم دهد. بازهم حکمی ندادند. این نشان‌دهنده‌ی یک کینه‌ی شخصی نسبت به ایشان است؛ از مقامات بالا، از آقای خامنه‌ای گرفته تا به پایین.

آخرین اطلاعی که از وضعیت آقای سحرخیز دارید مربوط به روز جمعه است؟

بله. ایشان حالش خیلی بد است. احتیاج دارد که در بیمارستان بستری شود. نیاز به ام‌آرآی دارد، ولی هیچ‌کدام از این اتفاق‌ها نمی‌افتد. ایشان را در شرایط خیلی بدی نگه داشته‌اند؛ آن‌هم در زندانی که همه دارای جرایم‌ قتل‌ هستند.

شما قبلا گفته بودید که بر اساس یک اطلاع، آقای سحرخیز به پانزدهماه زندان و همین‌طور پنج‌سال محرومیت از فعالیت‌های اجتماعی و روزنامه‌نگاری محکوم شده‌اند. آیا مقامات قضایی چنین حکمی را تا به امروز تأیید کرده‌اند؟

طبق قانون ده‌روز بعد از دادگاه باید حکم ایشان داده می‌شد. الان ده روز که چه عرض کنم، خیلی بیش‌تر از آن گذشته، ولی هیچ‌گونه ابلاغی به ما یا وکیل ایشان نشده است.