«سلول انفرادی از مصادیق بارز شکنجه است»

ایرج ادیب‌زاده

فعالان حقوق بشر و «کمیته‌ گزارشگران حقوق بشر» نگرانی خود را از برخورد با روزنامه‌نگاران زندانی سعید لیلاز، احمد زیدآبادی، مسعود باستانی، محمد قوچانی، سحرخیز، فیا‌ح‌زاده، محسن آزموده، مهدی محمودیان ابراز کردند. در بیانیه‌ی «کمیته گزارشگران حقوق بشر» بویژه به وضعیت سعید لیلاز سردبیر روزنامه‌ی «سرمایه» اشاره شده و آمده است:

سعید لیلاز که یک کارشناسان اقتصادی است، از مدیران اقتصادی دولت محمد خاتمی و از منتقدین دولت آقای احمدی‌نژاد بود. وی روز ۲۷ خرداد در خانه‌اش در تهران بازداشت شد و همچنان در بازداشت بسرمی‌برد.

آقای سیف‌زاده، شما وکیل دعاوی و عضو «انجمن مدافعان حقوق بشر» هستید. درباره‌ی وضعیت نگران‌کننده‌ی روزنامه‌نگاران که در زندان هستند چه اطلاعات دیگری دارید؟

با توجه به این که به موجب اصل ۳۶ قانون اساسی و ماده‌ی ۲ قانون مجازات اسلامی اصل قانون جرم را پذیرفتیم و البته این سیستم قضایی از انقلاب مشروطه وارد سیستم قضایی ما شده است، بنابراین به موجب این اصل نمی‌توان کسی را تعقیب کرد، مگر این که عمل ارتکابی او جرم باشد و قانون‌گذار آن را جرم شناخته و برایش مجازات تعیین کرده باشد.

محمد سیف‏زاده، وکیل دادگستری

این اولین مطلبی است که باید به آن توجه بشود. در صورتی که دلایل کافی بر ارتکاب جرم وجود داشته باشد در مورد اشخاص، می‌شود برای‌شان احضار فرستاد. مفاد احضار در قانون آمده است که به چه صورت هست، بعد برگ جلب است که وقتی دستگیر شدند، به موجب اصل ۳۲ قانون اساسی ظرف ۲۴ ساعت باید به آن‌ها تفهیم اتهام بشود و تفهیم اتهام البته باید با دلیل توأم باشد و سپس پرونده به دادگاه فرستاده شود.

این پرونده‌ی روزنامه‌نگاران که گفتید تا به حال به دادگاه نرفته و هنوز دادگاه‌شان تشکیل نشده است. این مساله قطعاً خلاف قانون است و یک تخلف بین قضایی است. علاوه برآن نه به موجب آیین‌نامه، بلکه به موجب قانون حفظ احترام و حفظ حقوق شهروندی که در مجلس ششم تصویب شد، سلول انفرادی ممنوع شده و طبق نظر حقوقدانان، سلول انفرادی از مصدایق بارز شکنجه است که ما هم در کانون مدافعان حقوق بشر چندین سمینار در مورد آن گذاشته‌ایم و در مورد آن اظهارنظر کرده‌ایم.

بنابراین این عمل هم تخلف است، این که آن‌ها را در سلول انفرادی نگه می‌دارند و این آقایان را هم که تحت تعقیب قرار داده‌اند، صرفاً در جهت ابراز عقیده و بیان تحت تعقیب قرار گرفته‌اند که این عمل هم خلاف است.

سعید لیلاز، روزنامه نگار

به نظر شما ادامه‌ی بازداشت روزنامه‌نگاران، تهدید و اعمال فشار بر مطبوعات منتقد تا کجا می‌تواند پیش برود؟

من نمی‌دانم تا کجا این تخلف را می‌خواهند ادامه بدهند. دیروز هم خبرنگاری بود که از من سوال می‌کرد که آیا این تغییرات ممکن است مشکلی را حل بکند؟ من گفتم که اینها را من تغییرات نمی‌دانم، جابجایی می‌دانم. چون اگر توجهی به قانون می‌شد، دادستان تهران ابتدا دستگیر نمی‌کرد تا بعد ببیند اتهام‌شان چیست.

اینها برخلاف قانون است و حتی ممکن است که جرم هم باشد.

فعالان حقوق بشر، و مدافعان حقوق بشر در مورد این روزنامه‌نگاران چه فعالیت‌هایی دارند؟

خب می‌دانید که چه بر سر کانون مدافعان حقوق بشر آمده است! اعضای کانون مدافعان حقوق بشر به کرات مورد تعقیب و بازداشت و توقیف و ممنوع‌الخروجی قرار گرفته‌اند.

الان ما کاری که توانسته‌ایم انجام بدهیم، این است که در چندین بیانیه‌ی منتشر از طرف کانون مدافعان حقوق بشر، کلیه‌ی این اعمالی که انجام شده است در مورد روزنامه‌نگاران را خلاف دانسته‌ایم.