هلند؛ خودداری از بیمه کردن مسافران ایران؟

لیدا حسینی‌نژاد

چندی است گفته می‏شود که گویا شرکت‏های‏ بیمه‏ی هلند مسافران به ایران را بیمه‏ی سفر نمی‏کنند. چرا که پس از اتفاقات مربوط به انتخابات و ناآرامی‏های اخیر ایران، وزارت امور خارجه‏ی هلند به شهروندان خود توصیه کرده است که ترجیحاً به ایران سفر نکنند.

برای اطلاع از درستی یا نادرستی این خبر، با چند شرکت بیمه‏ی معتبر هلندی تماس گرفتم.

شرکت بیمه‏ی اونی‏فی (Univé) در پاسخ به سؤال من که آیا امکان دارد کسی که قصد سفر به ایران دارد را بیمه کند، گفت:

بله، هیچ موردی ندارد.

شنیده شده که برخی از شرکت‏های بیمه با مسافران ایران قراردادهای بیمه‏ی سفر نمی‏بندند و من به دنبال شرکتی هستم که مشکلی با بستن این قرارداد نداشته باشد.

به چه دلیل؟!

به دلیل این که دولت هلند توصیه کرده که شهروندان تا جایی که امکان دارد، به ایران سفر نکنند.

علت این توصیه چیست؟

به خاطر وضعیت ناآرام ایران. شما اطلاعی ندارید؟

نه، من چیزی نمی‏دانم.

سپس به سراغ شرکت بیمه‏ی FBTO رفتم که در پاسخ به سؤال مشابه گفتند:

منطقه‏ی خطرناکی است؟

به نظر برخی از شرکت‏های بیمه پرخطر است. اما می‏خواستم نظر شرکت بیمه‏ی شما را بدانم.

ما تصمیمات دولت را دنبال می‏کنیم. اگر دولت بگوید که منطقه پرخطر است، ما هم همان را می‏گوییم.

وقتی از این کارمند بیمه که ایران را با عراق اشتباه گرفته بود، خواستم در لیست شرکت نگاه کند و ببیند که آیا نام ایران در لیست کشورهای پرخطر قرار دارد یا نه؟ گفت:

آن‏جا که جنگ نیست! هست؟

نه، تنها چند ماهی است که وضعیت ناآرامی دارد.

مسافر باید ابتدا لیست کشورهایی را که روی وب‏سایت وزارت امور خارجه قرار دارد، نگاه کند.

شرکت بیمه‏ی اُهرا (OHRA) نیز اول باید مطمئن می‏شد که مسافر مقیم هلند است و از نظر آن‏ها، بیمه‏ی سفرشان تمام کشورها را پوشش می‏دهد؛ حتی ایران. اما زمانی که پرسیدم اگر وزارت امور خارجه توصیه‏ی منفی در مورد سفر به ایران داشته باشد چطور؟ گفتند:

نه، در آن صورت بیمه نمی‏کنیم.

وقتی از او خواستم نگاهی به لیست‏شان بیاندازد و ببینند که آیا ایران جزو کشورهایی است که بیمه با مسافران راهی آن‏جا قرارداد نمی‏بندد؟ او گفت:

در این لیست نام ایران را جزو کشورهای پرخطر نمی‏بینیم. هیچ اطلاعیه‏ای هم داده نشده است. پس نباید مشکلی باشد.

پس از تماس با شرکت‏های بیمه، به سراغ یکی از شهروندان هلندی ایرانی‏تبار رفتم که تا چندی پیش کارمند شرکت بیمه بوده است. آتنا پیروزی در مورد بیمه‏ی سفر به ایران این‏گونه توضیح می‏دهد:

مدتی در یک شرکت بیمه کار می‏کردم و متوجه شدم خیلی‏ها با این مشکل روبرو هستند که اگر در سفر اتفاقی برای‏شان افتاده باشد و نیاز به بیمارستان و یا دکتر پیدا کرده باشند، وقتی از سفر برمی‏گردند، شرکت بیمه با استناد به قانون‏هایی که آن‏ها اصلا از آن خبر نداشتند، حق دارد این هزینه را به آنان بازپرداخت نکند.

وقتی در سیستم دقیق شدم و قوانین مندرج در آن را خواندم، دیدم که یکی از قوانین شرکت‏های بیمه این است که در صورتی که دولت هلند رسما به مردم توصیه کرده باشند از سفر به کشوری خودداری کنند، اگر مسافر علی‏رغم اطلاع از این توصیه به این کشور سفر کند، در صورت پیش آمدن هر اتفاقی، بیمه حق دارد هزینه‏ی مربوط به دکتر، بیمارستان و یا دارو را نپردازد.

به همین دلیل، فکر کردم شاید بهتر باشد که فرد خود را برای همان زمان محدود سفر بیمه کند. با شرکت‏های بیمه‏ی مختلف تماس گرفتم و در این‏باره جویا شدم. پاسخ همه‏ی آن‏ها این بود که اگر دولت از قبل توصیه کرد باشد از سفر به کشوری خودداری کنید و آن را هم رسما در وب‏سایت خود اعلام کرده باشد، مسافران آن کشور را بیمه نمی‏کنند.

در تماس‏های بعدی با شرکت‏های بیمه از توصیه‏ی دولت سخنی نگفتم و در ابتدا فقط گفتم که برای مدت سفرم می‏خواهم خودم را نزد آنان بیمه کنم. پاسخ این شرکت‏ها مثبت بود و خیلی هم خوب برخورد کردند.

حتی وقتی هم از آن‏ها خواستم برایم بنویسند که با این بیمه می‏توانم به همه جای دنیا سفر کنم، باز هم پاسخ آن‏ها این بود که هیچ مشکلی نیست و این کار را خواهند کرد. اما بعد که پرسیدم: آیا ممکن است در قرارداد بنویسید که من در ایران هم بیمه هستم؟ کارمند شرکت سکوت کرد و گفت که تازه متوجه سؤال من شده است و آن‏ها نمی‏توانند این کار را بکنند و باز از توصیه‏ی دولت برای عدم سفر به برخی از کشورها گفت.

من با شرکت بیمه‏ی اونی‏فی تماس گرفتم. آن‏ها گفتند که مسافران ایران را بیمه می‏کنند و متوجه هم نمی‏شدند که چرا نباید بیمه کنند. فکر می‏کنی برخی کارمندان شرکت‏ها اطلاع کافی ندارند و یا ممکن است برای بعضی از شرکت‏ها توصیه‏ی وزارت امور خارجه مهم نباشد؟

تخصص بعضی از شرکت‏ها اساسا این است که مسافران کشورهایی که امکان زخمی شدن و یا خطرات دیگر برای آنان زیاد است، مثلا مسافران کشوری را که در حال جنگ باشد، بیمه کنند. مثلا کارمندان هلندی شرکت شِل (Shell) در کشوری مانند نیجریه، می‏توانند از طریق چنین شرکت‏های بیمه‏ای خود را بیمه کنند.

من در نهایت با وزارت امور خارجه‏ی هلند نیز تماس گرفتم و گفتم که شرکت‏های بیمه به خاطر این توصیه‏ی شما، با این استدلال که دولت گفته بهتر است به این کشور سفر نکنید، مسافران ایران را بیمه نمی‏کنند.

اما نظر وزارت خارجه این بود که این شرکت‏ها دروغ می‏گویند و چون نمی‏خواهند پول را به مسافر بازپرداخت کنند، مسئولیت را به گردن دولت می‏اندازند. در حالی که این‏طور نیست و ما هیچ‏وقت اجازه نداریم به شهروندان‏مان بگوییم به این یا آن کشور سفر کنید یا سفر نکنید.

شرکت‏هایی هم که حاضرند مسافران کشورهایی را که به قول خودشان احتمال نیاز پیدا کردن به بیمه در آن‏ها زیاد است بیمه کنند، بسیار گران‏تر هستند. قیمت‏ها را که مقایسه کردم، دیدم که قیمت بیمه‏ی آن‏ها تقریبا دوبرابر بیمه‏‏های دیگر است.

این شرکت‏های خاص جزو شرکت‏های معروف هستند؟ چگونه توانستی آن‏ها را پیدا کنی؟

کارمندی که در وزارت امور خارجه با او صحبت کردم، کارش این است که مردم را در ارتباط با این‏گونه سفرها راهنمایی کند. او دو شرکت بیمه را به من معرفی کرد که یکی از آن‏ها شرکت بیمه‏ی اُم نام دارد (Oom Verzekeringen) و این تنها شرکتی بود که گفت مسافران ایران را بیمه می‏کند و حتی در قرارداد هم قید خواهند کرد.

او هم‏چنین گفت که آن‏ها حتی کسانی که به افغانستان، عراق و یا نیجریه سفر می‏کنند و یا در آن‏جا کار می‏کنند را بیمه می‏کنند.

منتها قیمت این بیمه‏ها بالا است و مثلا بیمه‏ی کسی که بخواهد به اتریش سفر کند و در آن‏جا هر روز کوه‏نوردی کند، ارزان‏تر از بیمه‏ی فردی است که الان بخواهد به ایران برود. حتی اگر خطری هم مسافر ایران را تهدید نکند، برای شرکت بیمه بهتر است.

به هرحال اگر مسافری در ایران به هر دلیلی مجبور شود از بیمه استفاده کند باید ابتدا هزینه‏های لازم را بپردازد و پس از بازگشت آن را از شرکت بیمه بازپس بگیرد. با توجه به این مساله و این که ممکن است شرکت بیمه بعداً بهانه کند و بگوید که شما علی‏رغم آگاهی به خطر به این مسافرت رفته‏اید و پول را به شما پس ندهد، می‏خواهم به همه توصیه کنم مسافران ایران خود را در هلند بیمه نکنند.

چون قراردادهایی که بیمه‏ها می‏بندند، قوانینی دارند که ما از خیلی از آن‏ها بی‏اطلاعیم و ممکن است بیمه با استناد به آن‏ها پول‏ هزینه شده را بازپرداخت نکند.

یعنی فکر می‏کنی که بهتر است در ایران و همان‏جا با یک شرکت بیمه‏ی ایرانی خود را بیمه کرد؟

توصیه‏ی من این است که مسافران ایران خود را در این‏جا بیمه نکنند.

اما بازهم برای بیشتر روشن شدن قضیه، سعی کردم با وزارت امور خارجه‏ی هلند تماس بگیرم و از آن‏ها بخواهم توضیح بیشتری بدهند. کارمند مسئول این بخش که حاضر نشد با او مصاحبه‏‏ای رادیویی انجام بدهیم، در مورد وضعیت ایران توضیح داد که:

رابطه‏ی ایران با اروپا در حال حاضر در شرایط نامتعادلی به سر می‏برد و ایران وضعیت ناآرامی دارد و توصیه‏ی وزارت امور خارجه به کسانی که سفر کاری به ایران ندارند و صرفا به صورت گردشی قصد سفر به ایران را دارند، این است که فعلا به ایران سفر نکنند.

نظر وزارت امور خارجه در مورد مشکل بیمه‏ی مسافران در طول سفر به ایران این است که:

این مساله‏ای است صرفا میان شرکت‏های بیمه و مسافران و ارتباطی به دولت هلند یا وزارت امورخارجه و توصیه‏ی این وزارت‏خانه ندارد.

در هر صورت شاید بد نباشد کسانی که قصد سفر به ایران دارند و می‏خواهند خود را بیمه‏ی سفر کنند، حتما از شرکت‏های بیمه اطلاعات کافی و دقیق را بگیرند تا بعداً به مشکلی برنخورند.