مراسم بزرگداشت فرهاد ورهرام

سعید شکیبا

شصت و چهارمین شب از شب‌های مجله‌ی بخارا، به فرهاد ورهرام مستند ساز برجسته‌ی کشور اختصاص داشت. برنامه‌ی این هفته‌ی رادیو همایش، به این مراسم اختصاص دارد.
مجله بخارا كه تاكنون شب هایی همچون شب بهرام بیضایی، نصرت كریمی، هوشنگ كاووسی و منوچهر طیاب را در بزرگداشت هنرمندان سینمای ایران برگزار كرده، عصر روز یکشنبه شانزدهم تیرماه با همکاری مرکز هنرپژوهی نقش‌جهان بزگداشت فرهاد ورهرام را در این مکان برگزار نمود.

این همایش را از اینجا دریافت کنید. (مدت: 1 ساعت)

در ابتدای این مراسم، علی دهباشی مسئول برگزاری شب‌های بخارا با موضوع «ورهرام و سینمای مستند» در سخنان خود گفت:
«فرهاد ورهرام متولد 1327 در بروجرد است. به علت حرفه‌ی پدر كه از نخستین فارغ‌التحصیلان مدرسه‌ی فلاحت دوره‌ی «رضاشاه» بود كه بعدها به مدرسه‌ی كشاورزی تبدیل شد. به علت محیط فرهنگی خانوادگی ورهرام نوجوان و بعد جوان، گام‌های اندیشیدن و چون و چرا كردن را سریع طی كرد. علایق اولیه ورهرام به سینما از سینمایی در بروجرد به‌نام «سینما داریوش» آغاز می‌شود. در آن سینما آثار منتخب تاریخ سینما از سینمای ایتالیا گرفته تا سینمای امریكا و آلمان و فرانسه به نمایش گذاشته می‌شود.

علی دهباشی|عکس‌ از سعید شکیبا

خلاصه آن‌كه فرهاد ورهرام پس از دیپلم به تهران می‌آید و در كنكور مدرسه عالی سینما تلویزیون شركت می‌كند. اما مسئله داشتن كارت پایان خدمت او را راهی سربازی می‌كند. در مهر ماه 1347 به عنوان سپاهی ترویج و آبادانی به سنندج می‌رود. در همه این سال‌ها فعالیت‌های فرهنگی زمینه‌ی زندگی ورهرام است. در همین سال‌هاست كه با فریدون رهنما آشنا می‌شود و در هیئت یك بازیگر در نقش صنعتگر در فیلم «پسر ایران از مادرش بی‌خبر است» ایفای نقش می‌كند. و بعد در كنكور مدرسه عالی تلویزیون پاسخ مثبت می‌گیرد. و چند سال بعد است كه یعنی در سال 1353 آشنایی دكتر افشار نادری اتفاق می‌افتد كه زمینه‌ساز یك جریان عمده در كارهای ورهرام تا كنون است.

پوستر مراسم شب فرهاد ورهرام

از مسئولیت واحد فیلم و عكس در بخش مردم‌شناسی مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی دانشگاه تهران آغاز می‌شود و در سال‌های بعد مسؤول واحد فیلم و عكس و دستیار تحقیق در مؤسسه پژوهش‌های دهقانی و روستایی ایران. و در سال‌های بعد مسئولیت واحد فیلم و عكس و كارشناس تحقیق در مركز تحقیقات روستایی و اقتصاد كشاورزی.

پس از سخنان علی دهباشی، مستند «عروسی مقدس» (عروسی پیر شالیار)، از مجموعه مستندهای تحقیقی ورهرام به نمایش درآمد و پس از آن دكتر كتایون مزداپور به بررسی «سینمای مردم شناس ورهرام» پرداخت.

در پایان نیز محمد تهامی‌نژاد با اشاره به كاربردهای زبان سینما در فیلم مردم نگاری، آثار این مستندساز را مورد بررسی قرار داد.