| رادیو زمانه > خارج از سیاست > شب‌های بخارا > گرامیداشت فریدون مشیری در هشتاد و یکمین زادروزش | ||
گرامیداشت فریدون مشیری در هشتاد و یکمین زادروزش
سعید شکیبامجلهی بخارا در ادامه‌ی سلسله نشست‌های فرهنگی- ادبی، به مناسبت هشتاد و یکمین سالگرد تولد زنده‌یاد فریدون مشیری، مراسم بزرگداشت این شاعر نامدار را در خانه‌ی هنرمندان ایران برگزار کرد.
این مراسم با دکلمه‌ی شعر «کوچه» از سوی بیتا رهاوی و با همراهی پیانوی مانی باستانی پاریزی آغاز شد. تالار ناصری خانه‌ی هنرمندان ایران، مملو از جمعیت ایستاده و نشسته، از اجرای دکلمه و موسیقی پس‌زمینه‌ی آن، استقبال پرشوری کردند و پس از این اجرا، علی دهباشی به عنوان مجری این نشست، به سخنرانی پرداخت. دهباشی در ابتدای سخنان خود گفت: «بیش از نیم قرن است که شعر فریدون مشیری در فضای شعر ایران و فارسی‌زبانان جهان حضوری خاطره‌انگیز دارد. حضوری که در هر برهه، خاطرات خاص خود را برای ما تداعی می‌کند.» دهباشی افزود: «فریدون مشیری در بهترین توصیف از زمره شاعرانی است که مستقیماً با عواطف آدمی سر و کار دارد، سروده‌هایش نگاه شاعری است که رنج و دردش به ابعاد جهان وسعت و عمق دارد و بازتاب آن به لطافت اندیشه و زیبایی و روانی کلام آمیخته است.»
آقای دهباشی در ادامه با اشاره به آشنایی مشیری با سنت های شعر فارسی که با خلاقیت‌های نو در شعر فارسی همراه است، گفت: «شعر مشیری با موسیقی پیوندی تنگاتنگ دارد و آهنگ کلام و اوزان موسیقیایی عنصری اساسی در شعر وی به شمار می‌رود. لذا این جنبه شعر مشیری در میان شاعران نوپرداز کمتر بدیل داشته و حتی می‌توان ادعا نمود که در کنار سایه، یگانه است و به همین دلیل اشعار وی مورد استقبال ترانه‌پردازان قرار گرفته است. قریب به نیم قرن پیش، مرحوم امیر جاهد نخستین کسی بود که بر روی اشعار مشیری ترانه «در ملک ایران» را که با صدای جاودانی قمرالمولک وزیری اجرا شد آهنگ ساخت. از آن پس تا کنون بیش از 27 ترانه بر روی اشعار مشیری ساخته و یا اجرا شده است.» دهباشی ادامه داد: «سه نسل با «پر کن پیاله را» «بهارم دخترم» «بوی باران» «آخرین جرعه» «دلاویزترین» «از نگاه یاران» «کوچه» «آخرین جرعه‌ی این جام تهی» و ترانه‌های دیگر زندگی کردند.»
وی خاطرنشان کرد: «در شخصیت مشیری، بیش از هر چیز، احساساتی لبزیر از عشق به ایران، تاریخ، هنر و فرهنگ ایران موج می‌زند. اشعاری که به مناسبت‌های ملی، حماسی و تاریخی سروده است، گواه این شور و عشق وی است. «خروش فردوسی» «نیایش» «ریشه در خاک» و ده‌ها نمونه‌ی دیگر از سروده‌های مشیری است که سرشار از عشق شاعر به ایران و فرهنگ ایرانی است. دهباشی در پایان گفت: «اینک در آستانه‌ی هشتاد و یکمین سالروز تولدش ما دوستدار این شاعر منادی مهر و دوستی گرد هم آمده‌ایم و بی‌مناسبت نیست که اگر سروده‌ای را که او خطاب به عزیز از دست رفته‌ای گفته است، مورد خطاب خود فریدون مشیری قرار دهیم که گفت:
پس از سخنان دهباشی، غلامحسین امیرخانی در سخنان کوتاهی گفت: «در طی شانزده سال دوستی و معاشرت مسلماً خاطرات بسیاری از او دارم. خیلی از هنرمندان شخصیت‌های پیچیده‌ای دارند و گاه تمام کسانی هم که در زمینه‌های اجتماعی کار کرده‌اند، نمی‌توانند تمامی این ویژگی‌ها را باز گویند. در فریدون مشیری ویژگی بسیار ارزشمندی هست. کلام او به قلب و عاطفه مخاطب نفوذ می‌کند و امروز که می‌بینم این همه جوان به اینجا آمده‌اند. بسیار شادمان می‌شوم که جوانان ما چنین ارج‌گذار هنر و فرهنگ ما هستند.» همایون خرم، آهنگ‌ساز و موسیقی‌دان نام‌آشنا، از دیگر سخنرانان این مراسم بود. وی با اشاره به ارتباط تنگاتنگ بین موسیقی ایرانی و شعر و ادبیات گفت: «این ارتباط در حقیقت بسیار تنگانگ است و اکثراً مکمل یکدیگر هستند. اغلب دیده‌ام که آهنگی را روی شعری می‌گذارند که شعر را خراب می‌کند، مثل کاری که این روزها با اشعار حافظ می‌کنند.» خرم در ادامه افزود: «فریدون مشیری بی آن که بدانم، در همسایگی من زندگی می‌کرد و روزی، موقعی که از منزل خارج می‌شدم، این را فهمیدم و سپس این آشنایی به دوستی انجامید و بعد که هوشنگ ابتهاج، شورای شعر را در رادیو راه‌اندازی کرد و شاعران دیگری چون سیمین بهبهانی، فریدون مشیری و نادر نادرپور در کنار هم جمع شدند، کارهای اساسی در زمینه آهنگ‌سازی انجام شد. ولی نمی‌دانم چه طور شد که با وجود این صمیمت، هیچ وقت آهنگی روی شعرهای مشیری کار نکردم و امیدوارم بتوانم روزی جبران این کمبود را بکنم و آهنگی روی یکی از شعرهای او بنویسم.»
پگاه احمدی از دیگر سخنرانان این مراسم بود. خانم احمدی با تقسیم‌بندی اشعار مشیری گفت: «زنده‌یاد فریدون مشیری، شاعر مانا و بلند آوازه‌ی معاصر، نزد خواص و عوام، به عنوان شاعر اشعار تغزلی پسا نیمایی، شهره است. اشعاری لطیف، عاشقانه و آهنگین که از مجموعه شعرهای آغازین مشیری، نظیر مجموعه‌ی نخست یعنی «تشنه ی طوفان» تا دفترهای بعدی از قبیل «گناه دریا» «ابر» «بهار را باور کن» و .. زبان ، صنعت‌ورزی‌های شاعرانه و موسیقی شعر، همه در خدمت ِ بیانی تلطیف شده و عاشقانه است که در پاره‌ای موارد نیز، به نوعی رمانتیسم سیاه، خاطره‌سرایی یا بیان پند و اندرزگون، متمایل می‌شود.» احمدی افزود: «وجه غالب آثار زنده‌یاد مشیری، همان وجه رمانتیک و تغزلی است که در شعر شاعرانی نظیر نادرپور، توللی، ابتهاج (در پاره‌ای از سروده‌ها) رحمانی و تعداد دیگری از هم‌عصران او نیز، به عنوان شاخصه‌ای پررنگ قابل شناسایی است.» وی در پایان افزود: «شعر فریدون مشیری، به موازات تغییر قالب، از کلاسیک به نیمایی، با تغییرات مشهود محتوایی نیز توأم می‌شود. تازگی و نوآوری در آفرینش ایماژهای نو و تصاویری که پیش از آن، برای مخاطب، مسبوق به سابقه نبودند، در شعر او به وفور یافت می‌شود.»
سپس فرهاد فخرالدینی از سال‌ها کار و دوستی با فریدون مشیری حکایت کرد. وی گفت: « قصد ندارم درباره شعر مشیری حرف بزنم، همه ما او را به عنوان شاعر ارزشمند می‌شناسیم و بررسی شعر او را باید به محققین واگذار کرد. اما آشنایی من با فریدون مشیری به حدود 30 سال پیش برمی‌گردد، به سال‌هایی که در رادیو همکار بودیم و آهنگ‌هایی را با هم کار کردیم.» فخرالدینی سپس از آهنگ‌هایی نام برد که از اشعار مشیری در آن استفاده کرده بود: « برای دخترم بهار با صدای مرضیه، سرود بهار با صدای فریدون فرهی، موج با صدای مرضیه که بعداً توسط شجریان اجرا شد و سپس توسط علیرضا قربانی. اشتیاق با صدای سیما بینا، آخرین جرعه‌ی این جام با صدای مرضیه و سپس علیرضا قربانی، یاد یار مهربان با صدای کاوه دیلمی، و نیایش با صدای شجریان»
در پایان رضا سید حسینی در سخنان کوتاهی از دوستی خود با فریدون مشیری حکایت کرد و سپس پیام سروش حبیبی توسط بهار مشیری قرائت شد. این مراسم با نمایش فیلمی مستند از فریدون مشیری پایان یافت. مرتبط:  |
||
نظرهای خوانندگان
لطفا فایل صوتی این برنامه را بزارید.
ممنون
-- حامد ، Mar 26, 2008 در ساعت 06:32 PM--
زمانه: تصحیح شد. با تشکر.