رادیو زمانه > خارج از سیاست > گزارش ویژه > پایان سکوت میرحسین موسوی در دانشگاه تهران | ||
پایان سکوت میرحسین موسوی در دانشگاه تهرانفرهاد سامانینخست وزیرسابق در قامت رئیس جمهور میرحسین موسوی به غیبت ۱۱ ساله در دانشگاه تهران پایان داد و به مناسبت شصت و ششمین سالگرد تاسیس انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران حرفهایی بر زبان آورد که با کف و سوت دانشجویان همراه بود. او که شایعه نامزدیاش برای انتخابات ریاست جمهوری قویتر میشود، سکوت را کنارگذارده و به فعالیتهای رسانهایاش افزوده است. نخست وزیر دوران جنگ برای آنکه نسل سوم ایرانیان پس از انقلاب بیشتر با افکار و عقایدش آشنا شوند، محافظه کاری را تا حدی کنار گذاشت و نسبت به توقیف کتابها، بسته شدن روزنامهها، دولتی شدن روحانیت، دخالت نهادها در امور شخصی مردم، سوداگر شدن جامعه، بیتوجهی به عزت مردم، تحریک قدرتهای جهان و رواج صدقه پروری انتقاد کرد.
جمله مشهور مهندس موسوی که با تشویق بیشتر دانشجویان همراه بود، چنین بود: «برای ما حفظ عزت مردم و صیانت از آن بزرگ ترین سرمایهها است. افراد و نهادهایی که امور کشور را میگردانند و ما آرزو داریم که تقویت شوند، باید توجه کنند، ما نمیتوانیم راجع به عزت مردم غزه و حزب الله صحبت کنیم، ولی عزت مردم خود را نادیده بگیریم.» وی با انتقاد از سیاستهای اقتصادی محمود احمدی نژاد گفت: «اگر بخواهیم بحرانها را کاهش دهیم, راه آن نیست که به مردم صدقه بدهیم و پول در کف دست آنها بگذاریم زیرا مردم ما با یک مدیریت صحیح میتوانند با مشکلات روبهرو شوند.» به نظر میرسد که میرحسین موسوی در انتخابات امسال کاندیدایی جدی برای جناح محافظه کار در ایران باشد. هرچند که او هنوز حضور خود را به صورت رسمی اعلام نکرده است. اما تاسیس چند سایت خبری مانند کلمه، قلم نیوز و راه اندازی روزنامه کلمه در حمایت از او نشان از تحرک سیاسی رسانهای این نخست وزیر پیشین ایران دارد. سخنرانی میرحسین موسوی در بالاترین دستگیری به دلیل یک بطری شراب یا فعالیت غیرمجاز دستگیری رکسانا صابری، دخترشایسته داکوتای شمالی اکنون به موضوع بحث رسانههای آمریکایی و ایرانی تبدیل شده است. پدرش رضا صابری میگوید که فرزندش به خاطر خرید یک بطری مشروب دستگیر شده است. اما سخنگوی وزارت خارجه ایران میگوید که فعالیت رکسانا صابری از سال ۱۳۸۵ در ایران «غیرمجاز» بوده است. رکسانا صابری خبرنگار ایرانی – آمریکایی در حدود ۲۰ روز است که در ایران دستگیر و زندانی شده است. حسن قشقاوی میگوید که این خبرنگار «به صورت غیرمجاز درصدد دریافت اخبار و اطلاعات از ایران بود. کارت خبرنگاری خانم صابری از سال ۱۳۸۵ به وزارت ارشاد مسترد شده و وی مجوز فعالیت رسانهای در ایران نداشته است.» در همین حال سخنگوی قوه قضائیه ایران گفته است رکسانا صابری، خبرنگار ایرانی - آمریکایی بر اساس قرار صادره توسط دادسرای انقلاب بازداشت شده و اکنون در زندان اوین به سر میبرد. عبدالصمد خرمشاهی به عنوان وکیل خانم صابری انتخاب شده و قرار است در زندان با او ملاقات کند. رکسانا صابری، ۳۱ ساله، متولد آمریکاست. او دارای پدری ایرانی و مادری ژاپنی است که ۶ سال پیش به ایران مهاجرت کرد. رکسانا صابری بزرگ شده داکوتای شمالی است و ستاره فوتبال دبیرستان خود بوده و در عین حال پیانیست هم هست. او در سال ۱۹۹۷ بعنوان دختر شایسته داکوتای شمالی انتخاب شد. او که ژورنالیستی آزاد است، بر روی تز فوق لیسانس خود در مورد ایران و روابط بین الملل کار می کرده است. استاد لهجه گیلکی هم رفت دوماه پس از درگذشت رضا ارحام صدر، کمدین مشهور ایرانی، سیدعلی میری دیگر کمدین مشهور سینما و تئاتر ایران در سن ۶۹ سالگی درگذشت. اقای میری متولد ۱۳۱۸ از قریه خرم آباد تنکابن - شهسوار قدیم بود. وی دارای مدرک تحصیلی دیپلم بود و در سال ۱۳۴۰ از هنرستان هنرپیشگی فارغ التحصیل و به کار تئاتر مشغول شد و در بیشتر از پنجاه نمایش به ایفای نقش پرداخت.
میری فعالیت خود در تئاتر را در سال ۱۳۴۱ و فعالیت در سینما را از سال ۱۳۴۳ به عنوان بازیگر با فیلم «زمزمهی محبت» آغاز کرد. میری از محبوبترین بازیگران سینمای فارسی قبل از انقلاب بود. سینمای فارسی از میری که زبان فارسی را با لهجه گیلانی حرف میزد و عموما در فیلمها با کلاه شاپو ظاهر میشد، تیپ منحصر به فردی ساخت که وی تا آخرین فیلمش در سینمای قبل از انقلاب، آن را تکرار کرد. کمدی میری بیشتر متکی بر کمدی کلامی بود و او با مزه پرانیها و شوخیهای رکیک جنسی که با لهجه گیلانی ادا میشد، تماشاگران فیلمهای فارسی را میخنداند و سرگرم میکرد. وی بیشتر در نقشهای فرعی و در قالب تیپهای ثابتی چون، پیشکار، نوکر و نوچه وفادار در کنار جاهلها و لاتها و لوطیهای قهرمان فیلم فارسی بازی کرد و از بازیگرانی بود که در دهه ۵۰ تقریبا ساخت فیلم فارسی بدون حضور او ممکن نبود. میری با اغلب کارگردانهای فیلم فارسی مثل رضا صفایی، امیر شروان، سیامک یاسمی، محمود کوشان، اسماعیل ریاحی و نصرتالله وحدت کار کرد و زوج هنری بازیگران محبوب فیلمهای فارسی مثل رضا بیک ایمانوردی، ناصر ملک مطیعی، وحدت و منوچهر وثوق بود. «غیرت»، «جاهل و رقاصه»، «کج کلاخان»، «این دست کجه»، «بده در راه خدا»، «گل پری جون»، «ناخدا با خدا»، «گلنسا در پاریس»، «دزد و پاسبان» و «اخم نکن سرکار» از جمله محبوبترین و موفقترین فیلمهای میری در سینمای قبل از انقلاب ایران بود. آخرین فیلم میری در سینما، فیلم «به دادم برس رفیق» ساخته مهدی فخیمزاده بود که در سال ۱۳۵۷ بازی کرد. میری در بیش از ۱۱۵ فیلم بازی کرد که همه آنها از محصولات فیلم فارسی بود و در میان آنها به ندرت میتوان به اثر هنری شاخص و قابل توجهی برخورد کرد. شاید بازی در نقشی کوچک در فیلم «شب قوزی» فرخ غفاری تنها فیلم هنری شاخص در کارنامه سینمایی میری باشد. درگذشت سید علی میری در بالاترین حکم بازداشت عمر البشیر صادر شد دادگاه بینالمللی کیفری لاهه حکم بازداشت رئیسجمهوری سودان را به جرم جنایات جنگی و جنایت علیه بشریت در دارفو صادر کرد. وی اولین رهبر یک کشور است که در زمان حاکمیتش توسط این دادگاه مجرم شناخته میشود. عمرالبشیر به دست داشتن در ۷ فقره جرم متهم شده که 5 مورد از نوع جنایت علیه بشریت و ۲ مورد از نوع جرایم جنگی شامل قتل و کشتار و شکنجه و تجاوز علیه مخالفان دولت در دارفور واقع در غرب سودان است. سازمان ملل معتقد است بیش از ۳۰۰ هزار نفر از آغاز درگیریها طی شش سال جنگ داخلی در دارفور به قتل رسیدهاند. این حکم در حالی صادر میشود که البشیر روز گذشته در مراسم افتتاح سدی در شمال سودان در حالیکه کاملا خونسرد بود و لبخند به لب داشت گفت: «دادگاه فردا حکم خود را اعلام میکند، ما به آنها میگوئیم حکم خود را در آب بریزید و آن را بخورید.»
در همین حال دولت ایران که رابطه ای دوستانه ای با اقای البشیر دارد، این حکم را محکوم کرده است. حسن قشقاوی، سخنگوی وزارت خارجه در تلویزیون دولتی ایران گفته است که حکم بازداشت رئیس جمهوری سودان به اتهام ارتکاب جرایم جنگی در این کشور به منزله نقض حق حاکمیت و مصونیت رهبران کشورهای مستقل است و «بدعتی زشت و غیرقابل قبول» برای جامعه بین المللی محسوب میشود. وی در حالی خواستار دستگیری مقامات اسرائیلی شد که جنگ داخلی دارفور را یک مساله داخلی سودان توصیف کرد. عمر البشیر از سال ۱۹۸۹ تاکنون رئیسجمهوری سودان است. او با کمک نیروهای نظامی به حکومت دست یافت. دارفور، بخشی در غرب سودان است که از سال ۲۰۰۳ در آن درگیریهایی آغاز شده است. اهالی دارفور اکثرا آفریقاییتبار اما پیرو دین اسلام هستند اما از نحوه اختصاص بودجه دولتی ناخرسندند و دولت را متهم کردهاند که در این زمینه، بین آنان و اهالی عرب تبار منطقه تبعیض قائل میشود. سیدگانیس از تمدن ایران تمجید کرد حضور هیئت ۹ نفره اکادمی اسکار به سرپرستی سیدگانیس مورد توجه رسانههای داخلی ایران قرار گرفته و هر روز خبری از ملاقات و دیدارهای آنها در مطبوعات و خبرگزاریها به چشم میخورد. روزهای آغازین سفر این هیئیت با واکنش تند مقامات دولتی ایران همراه بود. چنانکه به نوشته سایت انصار نیوز آیت الله مصباح یزدی گفته است: «آمریکاییها به دنبال این هستند که تخریبهای خود را از طریق گروههای غیردولتی از جمله ورزشکاران و سینماگران دنبال کنند و حضور فیلمسازان هالیوودی در ایران نیز در همین راستا است.»
در همین راستا وزیرامورخارجه، اطلاعات و ارشاد به مجلس احضار شدهاند تا در مورد سفر هیئتی از آکادمی اسکار به ایران توضیح دهند. سیدگانیس که رئیس آکادمی علوم و فنون سینمایی اسکار است، در پاسخ به اتهاماتی مبنی بر ضربه زدن فیلمهای هالییودی به تاریخ و فرهنگ ایران گفت:« نگران نباشید من مطمئنم که هیچ فیلمی قدرت ضربه زدن به فرهنگ و تمدن شما ایرانیها را ندارد.» وی که در نشست سمینار تهیه و تولید در خانه سینما سخنرانی می کرد درباره فیلم ۳۰۰ گفت:« این فیلم بر اساس یک کمیک استریپ ساخته شده و هیچکس هم به درستی یا نادرستی آن اهمیت نداد.» به گزارش ایرنا وی درباره سینمای ایران گفت: «سینمای ایران را جدی یافتم و در اینجا زیر ساختهای مناسب برای تولید فیلمهای بزرگ در تلویزیون و سینما دیده میشود.» این تهیهکننده آمریکایی که ساخت بیش از ۳۰ فیلم را در کارنامه خود دارد افزود: «سینمای ایران در ابعاد کوچکتر میتواند زمینه طرح خود را در حوزههای مختلف اکران و بازار فراهم سازد، سینما در کشور شما جدی است و این نقطه قوت است.» رئیس آکادمی علوم و فنون اسکار با اشاره به حضور خود و همکارانش در ایران، گفت: «به محض دریافت دعوتنامه خانه سینما برای آمدن به اینجا اقدام کردیم و خوشحالیم که با آمدن به ایران زمینه آشنایی بهتر با سینما و مردم ایران فراهم شده است.» تور خاورمیانه، اروپایی هیلاری کلینتون او ضمن این دیدارها درباره طیف وسیعی از موضوعات مهم خاورمیانه همچون ایران صحبت کرد. از جمله آنکه از برنامه هستهای ایران اظهار نگرانی کرد. وی سپس به بروکسل رفت تا با همتایان خود در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و با نمایندگان ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در ضیافتی دیپلماتیک شرکت کند. این اولین ملاقات رسمی خانم کلینتون در مقام وزیر امور خارجه آمریکا محسوب میشود. در این ضیافت قرار است تا با کشورهای عضو درباره موضوعات مشترک از جمله روسیه، افغانستان و مبارزه با تروریسم بحث و گفتگو کنند.
روابط ناتو با روسیه بعد از حمله نظامی این کشور به گرجستان، قطع شده است. وی سپس عازم ژنو خواهد شد و در آنجا برای نخستین بار به دیدار و گفتگو با «سرگئی لاوروف» همتای روس خود بپردازد. این ملاقات شاید سرفصل دوباره در روابط آمریکا و روسیه باشد. این دیدار از یک جهت نیز برای ایران دارای اهمیت است. چرا که موضوع ایران در این ملاقات مطرح خواهد شد. بسیاری از کارشناسان معتقدند که روسیه در این دیدار از کارت ایران استفاده خواهد کرد و مساله هستهای ایران را وجه المصالحه قرار میدهد. از سوی دیگر کلینتون در پاسخ به این پرسش که آیا آمریکا درباره مساله افغانستان با ایران مشورت خواهد کرد یا خیر؟ به خبرگزاری رویتزر گفته است: «در صورتی که تشخیص این که آیا ایران سازنده خواهد بود برای آمریکا و سایر کشورها مفید و به جا باشد، این مساله در نظر گرفته میشود.» کرباسچی، چرخش از رفسنجانی به سمت کروبی لبخندهای دبیرکل حزب کارگزاران در کنار مهدی کروبی نشان از صف بندی جدید جناحهای سیاسی در آستانه انتخابات ایران دارد. غلامحسین کرباسچی رئیس ستاد انتخاباتی مهدی کروبی شد تا بسیاری را بهت زده کند که چگونه دبیرکل یک حزب میتواند رئیس ستاد انتخاباتی حزبی دیگر شود. این در حالی است که ائتلافی میان حزب اعتماد ملی کروبی و کارگزاران صورت نگرفته است. بسیاری این اقدام کرباسچی را یک نوع دهن کجی به محمد خاتمی میدانند که حاصل از یک کینه جویی چند ساله و مربوط به زندان رفتن این چهره سیاسی است.
انتخاب کرباسچی به سمت مشاورعالی کروبی، هم اکنون محور بحث بسیاری از رسانههای داخلی است. اما جملهای که او این هفته در نشستی مشترک بر زبان آورد، موضوع طنز روزنامه کیهان شد. وی گفت: «کروبی نقش استواری در انقلاب داشته و برای آن زحمات زیادی کشیده و اگر لازم باشد کفش وی را نیز واکس میزنم.» وی درباره نظر حزب کارگزاران در مورد خاتمی گفت: «در حزب دو نظر است، یکی اینکه از آمدن آقای خاتمیاستقبال شود، هرچه فضا فعالتر باشد خوب است و هر چه کاندیدا زیادتر باشند و مردم انتخاب بیشتری داشته باشند بهتر است.» مشاور عالی کروبی در ادامه گفت: «این سخن خود آقای کروبی هم هست ولی اینکه آیا حزب کارگزاران در هر شرایطی از آقای خاتمی حمایت کند، چنین مصوبهای نداشتیم.» بسیاری از رسانههای محافظه کار از رفتن کرباسچی به حزب اعتمادملی استقبال کردهاند و آن را نشانه انشعاب و چند دستگی داخل جریان اصلاح طلب دانستهاند. غلامحسین کرباسچی از سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۷ شهردار تهران بود و از محمد خاتمی در انتخابات ۷۶ حمایت کرد، اما در سال ۷۷ وی و جمعی از معاونانش به زندان افتادند و سرانجام پس از طی نزدیک دو سال حبس، با دخالت اکبر هاشمی رفسنجانی و دستور سید علی خامنهای از زندان آزاد شد. |