جواد بدیع‌زاده، آغازگر موسیقی پاپ ایرانی

محمود خوشنام

از سال ۱۳۰۰، سرآغاز قرن جاری خورشیدی، دو جریان تازه در موسیقی سنتی ایران پدید آمد که هدفش کاستن از ملال رسوب کرده در این موسیقی بود.

جریان اول از سوی موسیقی عامیانه‌ی شهری وارد حیطه‌ی موسیقی سنتی می‌‌شد. کمی مزاح و شوخ و شنگی به آن می‌بخشید و از همین روی با استقبال عامه‌ی مردم روبه‌رو می‌‌شد.

در میان مبتکران و مروجان جریان اول که بسیاری آن را سرآغاز موسیقی پاپ ایرانی به شمار می‌آورند جواد بدیع‌زاده در صدر نشسته که در ساخت تصنیف‌های جدی نیز دستی توانا داشته است.

جالب این است که او از خانواده‌ی روحانی برمی‌خواست و پدر‌ش از واعظان شهره‌ی دوره‌ی مشروطیت بود.

جواد بدیع‌زاده

به نظر می‌رسد تحصیل در مدرسه‌ی فرانسوی آلیانزو، آشنایی با موسیقی سبک غربی، تحولی در ذهن بدیع‌زاده پدید آورده است و او را به ساختن و خواندن تصنیف‌های شانسونوار برانگیخته است.

در میان این‌گونه کارهای او «خزان عشق» با متن دل‌انگیزی از رهی معیری بهترین نمونه است.

از سوی دیگر، بدیع‌زاده زیر تاثیر موسیقی کوچه و بازار که از جوانی به آن اُخت شده بود به گرد‌آوری، تنظیم و بازخوانی آن‌ها پرداخت.

«ماشین مشدی ‌ممدلی» و «زالک زال‌زالک» از معروف‌ترین آن‌ها است. ولی در میان کارهای عامیانه‌ی او به قطعه‌ای برمی‌خوریم به نام «خیلی قشنگه» که گمان می‌کنیم از قطعات مشابه فرنگی در آن سال‌ها اقتباس شده باشد.

بحر طویلی شبیه به رپ‌های امروزی است. هوشمند عقیلی این ترانه را اجرا کرده است.