رادیو زمانه > خارج از سیاست > گوی سیاست > «مجلس هشتم، مجلس اقلیتهاست» | ||
«مجلس هشتم، مجلس اقلیتهاست»مریم محمدییک ماه بیشتر از شروع کار مجلس هشتم که در روز سهشنبه، هفتم خرداد ماه سال جاری کار خود را آغاز کرد، نمیگذرد. گرچه از نظر آقای تابش، نماینده بهبهان و آقای علیخانی، نماینده قزوین، این مدت برای ارزیابی کار یا تعیین چشمانداز آتی ارگانی که چهار سال را پیش رو دارد، کافی نیست؛ اما با توجه به انتظارات فراوانی که از این مجلس میرود و نگرانیهایی که در زمینه شرایط دشوار سیاسی در ایران در مورد این مجلس وجود دارد و نیز آغاز تعطیلی یک ماهه مجلس، میتوان ارزیابی مختصری از حیات سیاسی یک ماهه مجلس بهدست آورد. در همین زمینه با خانم اعظم ویسمه، خبرنگار پارلمانی که تقریباً در تمام جلسات علنی مجلس حضور دارد و آقای محمدرضا تاجیک، دبیر سرویس سیاسی روزنامه کارگزاران و همینطور دکتر ولیالله شجاعپوریان، نماینده مردم بهبهان در مجلس هفتم و آقای اکبر اعلمی، نماینده مردم تبریز در مجلس هفتم گفت و گو کردم. از خانم ویسمه میپرسم که در ارزیابی یک ماهه از کار مجلس، چه تفاوتی را نسبت به مجلس هفتم مشاهده کرده است؟
خب، آن چیزی که در این مدت اتفاق افتاده، تفاوتهایی با مجلس هفتم نشان میدهد. چه از نظر مدیریت آقای لاریجانی و چه از ترکیب خود مجلس، درواقع ما شاهد حضور گروهها و دستههای مختلفی داخل مجلس هستیم. میتوانیم بگوییم مجلس هشتم، واقعاً نماد مجلس اقلیتهاست. گروههای سیاسی بهصورت اقلیت در مجلس حضور دارند. درواقع ما نمیتوانیم بگوییم در مجلس هشتم مثل مجلس هفتم، حداقل در سالهای اول و دوم مجلس هفتم، که یک فراکسیون یکپارچه اصولگرایانه داشت؛ ما شاهد چنین اکثریتی هستیم. همانطور که شاهد هستیم الان با گذشت یک ماه و اندی از تشکیل مجلس، هنوز فراکسیون سیاسی اصولگرایان نتوانسته شکل بگیرد و زمزمههایی برای اختلاف بین جریان و گروههای حامی دولت در مجلس با سایر اصولگراها، به گوش میرسد. ولی خانم ویسمه، ما شاهد هستیم که تقریباً تمام کمیسیونهای مجلس تنها با حضور اصولگرایان شکل گرفت. اگر اجماع جدی بین اصولگرایان وجود ندارد، پس این به چه معنایی است؟ بله، این اتفاق متاسفانه افتاده. گرچه پیشبینی میشد که اقلیت تعامل خوبی را با رییس مجلس درنظر گرفته است، ولی این اتفاق رخ نداد.
درواقع اقلیت مجلس آرای خودشان را در سبد آقای لاریجانی ریختند، چون ایشان عنوان کرده بود که اقلیت را به رسمیت میشناسد و آنطوری که من شنیدم قبل از رایگیری برای رییس مجلس، در راهروهای مجلس تفاهمی با او صورت گرفته بود. اقلیت، خواهان حضور حداقل یکی از اعضای خودشان در هیات رییسه مجلس بودند که در واقع اصولگرایان به این وعده هم عمل نکردند. در کمیسیونها هم وعده داده شده بود که اعضای اقلیت بتوانند در کمیسیونهای دلخواهشان حضور داشته باشند ،ولی باز هم مشاهده شد که این اتفاق رخ نداده است. این عدم حضور اقلیت در کمیسیونها، بهخاطر عدم شرکت آنهاست یا اینکه رای نیاوردند؟ نه، نه، رای نیاوردند. به نظر میرسد که یک جریانی به عنوان روسای کمیسیونها که درمورد تقسیمبندی اعضا در کمیسیونها تصمیمگیری میکرد، بهطور یکپارچه اعضای اقلیت مجلس را از کمیسیونهای مهم حذف کردند. پس علیرغم اینکه شما معتقد هستید در حذف اصلاحطلبان یک وحدت فراگیری بین اصولگرایان وجود ندارد، مثل اینکه این هماهنگی موجود هست؟ دقیقاً! وقتی که مساله اصلاحطلبان مطرح میشود، مرز مشترک میشود اقلیت مجلس، این تفاهم ممکن است که بین اصولگرایان و حامیان دولت صورت بگیرد. ولی بین خودشان باز اختلافهای جدی وجود دارد. کما اینکه من هفته گذشته یک مصاحبهای با آقای باهنر داشتم در مورد کاهش آرای ایشان، ایشان معتقد بودند که حامیان دولت به ایشان رای ندادند و این نکته خیلی جالبی است. چون ایشان بهعنوان یکی از طرفداران پروپا قرص دولت در مجلس شناخته میشوند. یعنی اختلافها با آقای باهنر هم به حدی رسیده که امروز خودشان میگویند که حامیان دولت عنوان میکنند ایشان برای دولت در مجلس کم کار کرده. اگر رای منفی به درخواستهای مجلس داده میشود، بهخاطر کار نکردن ایشان است! و این مساله را حامیان دولت در رای به ایشان هم نشان دادند.
خانم ویسمه در مورد نحوه مدیریت متفاوت آقای لاریجانی از آقای حداد عادل تاکید میکند؛ درهمین مورد آقای دکتر شجاع پوریان، نماینده مردم بهبهان در مجلس هفتم معتقد است که: تفاوت مدیریتی چندانی میان آقای لاریجانی و آقای حداد عادل وجود ندارد. در حقیقت یک نوع رقابت میان گروهی در طیف اصولگرایان هست؛ و ازنظر برخوردی که با اصلاحطلبان صورت خواهد گرفت، من تفاوت چندانی میان آقای حداد و آقای لاریجانی نمیبینم. کما اینکه در فعالیتهای نخستین مجلس هشتم، و بهویژه در تعیین کمیسیونها، حتا اعضای اقلیت با محدودیت بیشتری نسبت به دوره هفتم مواجه شدند و متاسفانه بهرغم شایستگی و سوابقشان در کمیسیونهای مختلف مجلس، از حقوق ابتدایی خودشان که براساس آییننامه مجلس برای انتخاب کمیسیونهایشان تقدم دارند، محروم شدند.
مجلس هشتم در حل بحران هستهای چه نقشی میتواند داشته باشد؟ آقای اعلمی، نماینده مردم تبریز در مجلس هفتم معتقد است که: من خیلی معتقد نیستم که تصمیمات مربوط به مسالهی هستهای در داخل مجلس گرفته میشود. این تصمیمات در جای دیگر گرفته میشود و معتقد هستم که بیش از همه مربوط به نهاد رهبری هست و تصمیم رهبری هست که اعمال میشود. به این ترتیب در مساله هستهای شما مجلس هشتم را اثرگذار نمیبینید؟ من تصور نمیکنم. البته خب، تصمیمات در این زمینه با فراز و فرودهایی مواجه شد. مثلاً اگر مجلس ششم را با مجلس هفتم مقایسه بکنید، میبینید که تفاوتهایی در نحوه تعامل جمهوری اسلامی با کشورهای خارجی وجود داشت. اما درمجموع من تصور میکنم تصمیم اصلی را خارج از مجلس میگیرند. البته اینها هم تابع پارهای از ملاحظات هست و منافع را در نظر میگیرند و صرفاً این تعبیرهاست که ممکن است باعث تغییر برخی از روابط بین جمهوری اسلامی با سایر کشورها بشود. درمجموع برخورد مجلس هشتم با مسایل حاد و روزمره مملکتی چگونه بوده است؟ آقای محمدرضا تاجیک، دبیر سرویس سیاسی روزنامه کارگزاران در این مورد میگوید: من فکر میکنم این مجلس دررابطه با معضلات اساسی جامعه ما سکوت کرده. شاید یکی از دلایل آن، همان بحث انتخابات ریاستجمهوری باشد. شما میبینید درباره یک موضوع بسیار مهم که در دانشگاه زنجان اتفاق افتاد و آن قصدی که معاونت این دانشگاه در رابطه با یکی از دانشجویان دختر این دانشگاه داشت، در مجلس بهجز نماینده اصلاحطلب زنجان، واکنش درخور توجهی نمیبینیم. آیا وزیر علوم احضار میشود به مجلس و سوال میشود از او؟ آیا واکنش خاصی دیدیم؟ نه، متاسفانه چنین چیزی را ما ندیدیم و این نشان میدهد که دررابطه با مسایل اساسی جامعه، مجلس هشتم تاکنون نتوانسته موفق باشد. بهخصوص که بعد از گذشت یک زمان بسیار کوتاه از تشکیل مجلس، نمایندگان به تعطیلات یکماهه رفتند. |