مجلس بی‌خاصیت و پایان بی‌خاصیت‌تر

نادر فکوهی

مجلس هفتم در آخرین جلسه علنی و کاری‌اش در هفته گذشته، که گر چه با قرائت گزارش تحقیق و تفحص از قوه قضاییه به جنجالی «کنترل شده» کشیده شد، اما با پس گرفتن درخواست استیضاح میرکاظمی، وزیر ناموفق بازرگانی، برای آخرین بار هم موقعیت فرودستانه‌اش نسبت به دولت نهم را نشان داد.

مجلس هفتم که در محافل سیاسی مخالفان، به دلیل سبقه‌ی نظامی اکثریت راه یافتگانش به «پارلمان میلیتانت» شهرت دارد، درحالی به عمر خود پایان داد که هرگز نتوانست در برابر انتقاداتی که خود مدعی آن‌ها از دولت احمدی‌نژاد بود، کار خاصی سامان دهد.

تنها استیضاحی که در دوران کاری این مجلس رای آورد، استیضاح وزیر راه دولت دوم محمد خاتمی، احمد خرم بود که نیروهای تازه‌وارد به پارلمان آن روز را به واسطه مقاومت‌اش در ماجرای تملک سپاه پاسداران بر فرودگاه‌ موسوم به «فرودگاه امام» خشمگین کرده بود.

نمایندگانی که پس از برکناری خرم درخواست استیضاح چهار وزیر دیگر دولت دوم محمد خاتمی را طرح کردند. اما به سرعت و مطیعانه، با اشاره از «بالا» آن‌ها را پس گرفتند.

در مقطع اخذ رای اعتماد کابینه محمود احمدی‌نژاد نیز‌‌، مجلس هفتم که به نظر می‌رسید با نطق‌های آتشین و نمایشی محافظه‌کاران مخالف جریان «رایحه خوش خدمت»، دست‌کم در برابر فشار دولت برای کسب نمره قبولی وزرای کشور و علوم مقاومت کند، تنها سعیدلو را از تکیه بر کرسی وزارت نفت محروم کرد. اقدامی که خشم رئیس جمهور تازه به سریر نشسته را برانگیخت و وزیر رای نیاورده را در مقامی نشاند که دیگر دست نمایندگان به وی نرسد. سعیدلو بلافاصله و در بعد‌از‌ظهر همان روز معاون اجرایی محمود احمدی‌نژاد شد.

اما دو استیضاح دیگر این مجلس که وزرای دولت نو‌محافظه‌کار احمدی‌نژاد را شامل شد، هرگز به سرانجام نرسید. چه آن‌که اسکندری، وزیر کشاورزی، و ‌محمود فرشیدی، وزیر آموزش و پرورش، با خیالی آسوده در صحن حاضر شدند و چندان تلاشی هم برای دفاع از عملکرد خود نکردند. چرا که می‌دانستند‌، به گفته محسن آرمین «این مجلس، مجلسی نیست که خود تصمیم‌گیر باشد.»

در کنار بی‌تصمیمی و مطیع بودن مجلس هفتم در برابر کابینه، تکیه‌زنندگان به کرسی‌های این دوره حتی از کیان نهادی که واردش شده بودند هم دفاع نکردند. سکوت مجلس در زمانی که دولت احمدی‌نژاد با انحلال سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، عملاً نقش نظارتی مجلس را حذف کرد؛ در تاریخ سیاسی ایران بی‌شک فراموش نخواهد شد.

اقدامی که بر خلاف نص صریح قانون اساسی بود و می‌توانست منجر به استیضاح و حتی برکناری رییس جمهور شود، به شرط آن‌که مجلس کمی استقلال رای می‌داشت.

مجلس هفتم روزچهارشنبه درحالی به کار خود پایان داد که رسانه‌های داخلی ایران، کوشیدند پایان پر از هیاهویی برای آن تصویر کنند. حال آن‌که صاحبان حق رای پارلمان، در آخرین روز نیز با پس گرفتن درخواست استیضاح وزیر بازرگانی و تمکین به اراده رییس مجلس برای قرائت گزارش تحقیق و تفحص از قوه قضاییه که اساساً در دستور کار نبود، آب پاکی را بر دستان تحلیلگرانی ریختند که مدام می‌کوشیدند شکافی میان مجلس و دولت در وضعیت موجود ترسیم کنند.

حال آن‌که بر اساس آمار‌های موجود‌، این مجلس به واقع بی‌تصمیم ترین و بی‌حاصل‌ترین پارلمان تاریخ ایران بود و در هفته گذشته با وجود سر و صداهای پراکنده در صحن‌، بسیار بی‌سر و صدا تمام شد.