آوازخوان زرتشتی لندن

داريوش رجبيان

برنامه را اينجا بشنويد

اين بار در برنامه زمانه با بيگ بن با ستاره نوظهوری در آسمان موسیقی پاپ بریتانیا صحبت می‌کنیم که به قول مجله تایم اوت لندن، به نظر می‌آید که در آینده ابر ستاره شود. شایان ایتالیا، جوان زرتشتی متولد شهر حیدر آباد هند، که هشت سال پیش به لندن آمده است، با فروختن سهمیه از سود آلبومهای ناموجودش که می‌خواهد بسازد، پول جمع کرده و اخیرا نخستین آلبومش را با عنوان شایان ایتالیا وارد بازار کرده است.

یکی دو هفته پیش شایان ایتالیا برایم دعوتنامه فرستاد که به نخستین کنسرتش در بار سوهو رويو در مرکز لندن بروم. او می‌گفت این نوشگاهی است که در آن ستاره‌هایی چون جیمز بلانت و نورا جونز، هنر نمایی کردند و تعجب می‌کند که او را هم به سوهو رويو دعوت کردند. چون خود را همردیف ستاره‌های نامبرده نمی‌داند.

سر ساعت در نوشگاه حاضر شدم. از قیمت گزاف نوشابه‌هایش معلوم بود که معمولا چه آدمهایی به آنجا می‌روند.

اجرای نخست با شایان ایتالیا بود و بعد از آن قرار بود سه گروه آوازخوان دیگر روی صحنه بروند. شایان سازش را کوک کرد و شروع به خواندن کرد.

دو سه روز بعد از کنسرت، شایان ایتالیا را در خانه‌اش دیدم. خانه‌ای بزرگ و آراسته با نشان‌های کوچک فرهور و زرتشت. شایان، در حالی که سرگرم یک صحبت تلفنی بود، به من گفت خانه مال برادرش است و خودش خیلی مذهبی نیست.

پس از گفتگوی شایان با کسی که می‌گفت رئیس یکی از شرکتهای ضبط صوت است، با هم گفتگویی کردیم که بی‌اندازه طولانی بود و فقط چکیده‌ای از آن در حوصله‌ی زمانی برنامه‌مان می‌گنجد.

شايان ايتاليا. عکس از داريوش رجبيان/راديو زمانه

به شایان تبریک گفتم که اجرای زنده‌اش خیلی خوب بود.


شایان از تجهیزات فنی نوشگاه و اجرای زنده‌اش خیلی راضی نبود و گفت، اگر من اجرای او را در محیط خودش دیده بودم، متوجه می‌شدم که اجرای آدینه شب چقدر خراب بوده است و این علامت خوبی است. یعنی چیزی که او فکر می‌کند بد بوده، دیگران عالی می‌دانند.

من به تصحیح برداشت شایان از تمجیدش شتافتم و به او گفتم: اجرای آهنگها در لوح فشرده (سی‌دی) به مراتب بهتر بود، اما باید توجه داشت که آن یک اجرای زنده بود و وقتی ما وارد شدیم تو، تازه داشتی تجهیزات را نصب می‌کردی و سازها را کوک می‌کردی که این برای بیننده برداشت منفی ایجاد می‌کند، ولی به عنوان نخستین اجرای زنده در آن محل بسیار خوب بود.


از شایان ایتالیا خواستم که برخی از نکات زندگینامه‌اش را که در اینترنت نیست، برایم روشن کند. مثل اینکه کی و در کجا به دنیا آمده است؟

شایان: من متولد شهر حیدرآباد هند هستم. روز 12 اکتبر سال 1978 میلادی به دنیا آمدم و 29 سال دارم. من در سپتامبر سال 1999 پس از درگذشت پدر و مادرم به لندن آمدم. بعد از آنکه پدر و مادرم را از دست دادم، شروع به ترانه‌سرایی کردم و به اینجا آمدم تا از این توانایی‌ام بهره ببرم. دلیل آمدنم به لندن این بود که برادر بزرگم در اینجا درس می‌خواند. اگر او در آمریکا بود، من این کار را در آمریکا انجام می‌دادم و اگر در بوتان بود، من هم الان آنجا بودم. دلیل دیگرش این بود که هشت سال پیش بازار موسیقی در لندن پر رونق بود. من لندن آمدم و با چالشهای بسیاری روبرو شدم و اکنون از این شهر بابت چیزهایی که به من داده، ممنون و مدیونم، ولی همچنان خانه خودم را در هند می‌دانم. اما من به هر جایی زود خو می‌گیرم.

داريوش: آیا با ایران و کیش مزدیسنی پیوند عاطفی داری یا آنها را فقط جزئی از پیشینه‌ات می‌دانی؟

شایان: بسیار مفتخرم که زرتشتی هستم. نه به خاطرآموزه‌های آن، بلکه به خاطر چیزهایی که در فرهنگ زرتشتی می‌بینم. شمار ما زرتشتی ها در جهان صد تا صد و بیست هزار نفر است اما یک، دو یا شاید پنجاه تن از این جمعیت دارند کارهای بنیادینی را انجام می‌دهند و دنیا را تبدیل به جای بهتری برای زیستن می‌کنند و این واقعیت بعضا من را می ترساند چون من بار مسئولیت به دوش دارم. قبلا با هم در مورد دو زرتشتی بزرگ در عرصه موسیقی جهانی صحبت می‌کردیم: فردی مرکوری از گروه کوين و زوبين مهتا. هر دوی آنها در کارشان نه تنها کامیاب بودند، بلکه آن عرصه را منقلب کردند. زوبين مهتا به اصطلاح رهبر ارکستر، معنی و مفهوم داد. قبلا آهنگساز بود که حرف اول و آخر را می‌زد، اما با ورود او به عرصه موسیقی، رهبر ارکستر به کلیدی‌ترین عنصر ارکستر تبدیل شد.



شايان ايتاليا. عکس از داريوش رجبيان/راديو زمانه

شایان در توضیح کار خودش می‌گوید: من فکر می‌کنم برای یک هنرمند مهمترین چیز این است که ذهنش متمرکز باشد وبه کار خودش ایمان داشته باشد و بداند که کاری که می‌کند، خوب است. برای اینکه ببینی خوب هستی یا نه، باید به کارت رویکرد انتقادی داشته باشی و وقتی دیگران به تو می‌گویند که اجرایت عالی بود، باید بگویی که فکر نمی کنم اجرایم عالی بود، چون می‌توانم بهتر از آن هم اجرا کنم. چون در واقع ما اشتباهات زیادی می‌کنیم و از آن اشتباهات درس می‌گیریم وصیقل می‌یابیم.

***

سه چهار سال پیش، شایان ایتالیا پولی نداشت که به آرزویش برسد و آلبوم در بیاورد. این پول زمانی بدستش آمد که در بازار اینترنتی ebay یک آگهی چاپ کرد با این مضمون که «من یک آوازه‌خوان هستم و این هم نمونه آوازم است، ولی پول ندارم که آلبومم را وارد بازار کنم. اگر توان و تمايلش را داشته باشید، روی آواز من سرمایه گذاری کنید و من هم سهمیه شما را از درآمد خودم در آینده، زمانی که موفق شدم، به شما خواهم داد.»

از این آگهی به طور عجیبی استقبال شد و شایان ایتالیا پول مورد نیازش را حتی فراتر از مقداری که انتظارداشت، بدست آورد.

شایان می‌گوید: اول سراغ بانکهای اعتباری را گرفتم که هیچکدام نمی‌خواستند روی عرصه ریسکی موسیقی سرمایه گذاری کنند. بعد که آگهی زدم، سه نفر از کشورهای مختلف به من زنگ زدند و از من خواستند که شرایط این پیشنهادم را توضیح دهم. من هم گفتم، هر چه از راه موسیقی به دست بیاورم، برای افرادی که روی آوازم سرمایه گذاری کرده اند، بهره‌ای خواهد داشت. این افراد که متمول بودند و مثلا پنج هزار دلار برایشان پول زیادی محسوب نمی‌شد، از این معامله منحصر به فرد خوششان آمد و به حرف من اعتماد کردند.


از شایان پرسیدم که آیا بازپرداختهای سهمیه‌ها را بعد از انتشار آلبومش آغاز کرده یا نه؟

او می‌گوید: نه. من ظرف سه هفته نه هزار پوند جمع کردم که حدود 18هزار دلار است. از آن به بعد من مطمئن شدم که آدمها برای من سرمایه گذاری خواهند کرد. بعد هم دیگر نه از طریق ebay، بلکه از طریق شرکتهای خصوصی درخواست اعتبار می‌کردم و دریافت می‌کردم. شرکت خودم را نامنویس کردم و به 250 هزار پوند نیاز داشتم. در نهایت کمی بیش از نیم میلیون پوند گیرم آمد که بیشتر از حد انتظارم بود.


***

شایان ایتالیا معتقد است که کاری را که انجام داده، تا بحال کسی نکرده بود. روی جلد آلبومش می‌خوانیم: «اگر کسی به شما بگوید که این کارشدنی نیست، بدانید که این شیوه خود او برای بیان عجزش در انجام آن کار است».


نام خانوادگی ایتالیا به شایان از پدربزرگش به ارث رسیده که متولد منطقه ایتال گجرات بوده و با کشور ایتالیا داد و ستد می‌کرده است. حالا معلوم نیست که این نام به کشور ایتالیا برمی‌گردد یا منطقه ایتال گجرات؟ آهنگهای بیشتر شایان ایتالیا را می‌توانید در تارنمای www.shayanitalia.com بشنوید. تا فرصتی دیگر، بدرود.