اراده‌ای برای ارایه آمار دقیق از کشته شدگان نیست

اردوان روزبه

محمد اولیایی فر وکیل و مدیر مرکز مطالعات قوانین نقض حقوق بشر در ایران کسی است که در پی اعلام سخن گوی دفتر میر حسین موسوی در مورد تعداد افراد کشته شده در بعد از انتخابات دهم، در گفت و گو با رادیو زمانه شرکت کرد. آن چه در پی می آید گفت و گو با وی است:

آقای بهشتی، سخن‌گوی دفتر میر حسین موسوی اعلام کرده است که تاکنون تعداد کشته‌شدگان درگیری‌های اخیر به 72 نفر رسیده است. در حالی‌که فرمانده سپاه، آقای جعفری، اعلام کردند تعداد 27 کشته صحیح است و از این تعداد 20 نفر آن‌ها هم از نیروهای سپاه هستند. از طرفی هم آقای بهشتی خواسته‌اند که آمار ولیست‌های خود را برای صحت موضوع منطبق کنند. به نظر شما چرا تاکنون مرجع روشن و مشخصی در ارتباط با کشته‌شدگان و تعداد آن‌ها اعلام به‌طور رسمی اعلام نظر کند؟


ما در جمهوری اسلامی از نظر آمار اساسن مشکل داریم. این یک بحث کلی در مورد آمار است که به خصوص در دولت نهم و دولت دهم که به تازگی کار خود را شروع کرده قابل مشاهده است. حال اگر این مسئله را به حوادث اخیر تعمیم دهیم خیلی مبهم‌تر و بغرنج‌تر خواهد شد. موضوع این است که اراده‌ای قوی برای ارایه این آمار وجود ندارد.

به این خاطر که اگر آمارصحیحی داده شود این امکان را دارد خیلی از مراجع که در این حوادث دخیل بودند زیر سوال بروند و هم‌چنین احساسات عمومی تحریک شود و دوباره ناآرامی‌هایی بوجود بیاید. اما این‌که می‌گویند 27 نفر که تعداد زیادی از آن هم پاسدار بودند فرافکنی و دروغ محض است. البته آمار آقای بهشتی که از طرف آقای موسوی انتخاب شدند به نظر نزدیک‌تر می‌رسد اما نمی‌توانیم به طور دقیق بگوییم. امکان دارد تعداد نفرات بالاتر باشد اما پایین‌تر نیست. چون این تعداد 72 نفر با اسامی هستند. با بررسی که در یکی از قطعه‌های بهشت‌زهرا قرار شده است انجام شود، (البته سه تن از نمایندگان مجلس به آن‌جا رفتند و گفته‌اند که چیزی به دست نیاورده‌اند، هم‌زمان مدیر بهشت‌زهرا هم تغییر کرده است) از یک گور دسته جمعی قرار است به طور کامل تعداد کشته‌شدگان مشخص شود.

بنابراین امکان دارد تعداد آن‌ها بالاتر باشد اما کم‌تر از 72 نفر نخواهد بود. مسوولیت اطلاع رسانی با قوه‌قضاییه است چون به هر حال مدعی‌العموم، دادستان، دادستان کل و رییس قوه‌قضاییه باید در این مسایل دخول کنند و اگر چیزی را در سطح شایعه در کشور می‌بینند بررسی کنند و اگر هم شایعه‌ای وجود ندارد بدون آن‌که دهان به دهان بگردد خودشان باید بررسی کنند. در حالی‌که ما می‌بینیم آقای کروبی مدعی مسایلی هست و مستنداتی دارد. ایشان را دعوت می‌کنند تا مستندات‌شان راببینند.

در حالی‌که باید به طور کلی یک تیم کارشناسی تشکیل شود و حوادث را بررسی کنند. این‌ها می‌توانند از خود پایگاه‌های سپاه، بسیج، نیروی انتظامی و فرماندهان ارشد را بخواهند و استنطاق کنند. به نظر من اگر اراده‌ای باشد می‌توان به آمار صحیح دست پیدا کرد و این وظیفه قوه‌قضاییه و زیر مجموعه آن است، ولی متاسفانه برای ارایه آمار واقعی اراده‌ای وجود ندارد. به خاطر این‌که اگر آمار واقعی باشد من فکر می‌کنم نظام جمهوری اسلامی در برخورد با مردم زیر سوال خواهد رفت.

در حال حاضر آغاز به کار آقای لاریجانی را در قوه‌قضاییه شاهد هستیم. آیافکر می‌کنید قوه‌قضاییه با روی‌کرد تازه‌ای به حوادث بعد از انتخابات دهم ریاست جمهوری ایران، نگاه کند؟

این طبیعی است هر کسی که اول می‌آید صحبت‌هایی می‌کند و وعده‌هایی می‌دهد همانند آقای شاهرودی که وقتی آمدند گفتند من ویرانه‌ای را تحویل گرفتم، بعد از ده سال آقای شاهرودی یک ویرانه را تحویل گرفت و یک خرابه‌ای را تحویل آقای لاریجانی دادند. بنابراین تغییر افراد شاید از نظر رفتار شخصی فرد متغیر باشد اما باید ببینیم که آیا تشابه فکری وجود دارد یا خیر.

اگر آقای لاریجانی هم مانند آقای شاهرودی تشابه فکری داشته باشد و بخواهند چشم‌شان را نسبت به برخی مسایل ببندند – مثل بحث امنیت کشور- که آقای شاهرودی در این مسایل دخالتی نمی‌کرد و آقای مرتضوی و حسن‌دهنوی معروف به قاضی حداد اداره امنیت را به عهده می‌گرفتند و هر کاری که می‌خواستند انجام می‌دادند - علیرغم گزارش مفصل مجلس ششم درباره‌ی قتل زهرا کاظمی، دادستان در آن مسند دوباره ابقا شدند - اگر آقای لاریجانی هم در رابطه با مسایل امنیت حکومت را به همین افراد دهند و چشم‌هایشان را نسبت به شکنجه‌های داخل زندان و بازداشت‌های غیر قانونی و این مسایل ببندند، اگر بخواهند بازنگری در قانون نکنند، اگر اجرای اعدام زیر 18 سال را از بین نبرند و متوقف نکنند، اگر جرم سیاسی را در قالب اصل 168 تعریف نکنند، اگر حقوق برابری بین زن و مرد را به وجود نیاورند و بسیاری از مسایل دیگر که عقیم مانده را انجام ندهند و به طور روز‌مره عمل کنند، هیچ تفاوتی نخواهد کرد و مدت زمان ایشان هم سپری خواهد شد و تفاوتی در ماهیت کار نمی‌کند. به هر جهت ایشان که ابتدا به ساکن آمده یک سیگنال‌هایی داده است.

اولین مورد تغییر دادستان تهران بوده است. البته آقای مرتضوی از نظر چارت سازمانی به سطح بالاتری رسیده‌اند، معاون دادستان کل شده‌اند، اما از نظر اجرا دست بسته هستند. البته روابط‌شان با آقای قاضی حداد محفوظ هست. آقای جعفری دولت‌آبادی از استان خوزستان آمده است. امیدواریم که ایشان تیم امنیت را عوض کند. اگر تیم امنیت را عوض کند می‌توانم به شما قول بدهم که امکان تغییر و تحولاتی هست. آقای لاریجانی اگر کاری کند متهمی یک سیلی خورد بازجوی او از بابت سیلی که زده است بترسد و بداند که اگر متهم شکایت کند و بازجو بداند که امکان انفصال خدمتش هست، می‌توانیم بگوییم که تغییرات ایجاد شده است.