«کناره‌گیری دفتر تحکیم از فعالیت سیاسی سوء تعبیر است»

اردوان روزبه

«دفتر تحکیم وحدت، بزرگ‌ترین تشکل منتقد دانشجویی در ایران با انتشار بیانیه ای اعلام کرده است که با بازنگری عملکرد ۱۰ سال گذشته‌اش، فعالیت‌های این تشکل از حوزه سیاسی به مسائل اجتماعی تغییر خواهد کرد.»
(نقل از رسانه‌های گروهی داخل و خارج ایران)

این لید خبری بود که مرا بر این داشت تا بروم سراغ دبیر تازه منصوب شده این تشکیلات. سؤال این بود: آیا با توجه به این که در نشست ۹ شهريورماه در تهران با حضور بيش از ۳۰ انجمن اسلامی دانشگاه‌های مختلف کشور با ۴۸ حق رأی و برگزاری انتخابات سالانه، آیا تغییری در رویکرد این تشکل دانشجویی پیش آمده است؟

خبر را هم‌زمان در چند سایت دیدم. پس سؤالم را مستقیم از مهدی عربشاهی، دبیر تشکیلات دفتر تحکیم وحدت پرسیدم: مفهوم این خبر چیست؟

ابتدا من باید در مورد تغییر رویکرد به نکته‌ای اشاره کنم. بعد از انتشار بیانیه‌ی ما و انعکاس آن از سوی برخی رسانه‌ها، سوء تعبیر‌ی پیش آمده که مد نظر ما نبود. چرا که برخی تحلیل‌ها بر این نکته تأکید داشت که «دفتر تحکیم وحدت» قصد فعالیت سیاسی ندارد که اصلاً صحیح نیست.

اگرچه توجه بیشتر به حوزه‌های فرهنگی و صنفی در این بیانیه مد نظر ما بود. حوزه‌هایی که طی چند سال گذشته مغفول مانده بود. اما فعالیت‌های سیاسی ما سر جای خود باقی خواهد ماند.

یعنی شما می‌خواهید علاوه بر حضور در حوزه‌ی فعالیت‌های سیاسی قبلی‌تان، وارد حوزه‌‌ی اجتماعی هم بشوید؟

بله، دقیقاً همین موضوع مد نظر ما قرار دارد. یعنی ما علاوه بر فعالیت‌های قبلی خودمان با یکسری تغییرات و اصلاحات در حوزه‌ی سیاسی به کارمان ادامه می‌دهیم.

اما در حوزه‌ی اجتماعی، فرهنگی و صنفی که پیش از این ما فعالیت کمتری داشته‌ایم، سعی کرده‌ایم که به صورت متوازن این حوزه‌ها را هم فعال کنیم.

یعنی برنامه‌ی اصلی ما فعال شدن در هر چهار حوزه‌ی صنفی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است.

گفتید که قصد ایجاد تغییراتی در حوزه‌ی سیاسی را دارید. می‌توانید در مورد تغییر رویکرد تحکیم توضیحاتی ارائه کنید؟

تغییراتی که مد نظر ما قرار دارد، چیزی نیست که ما یک‌شبه در صدد انجام آن باشیم.

من به صورت توصیفی می‌توانم بگویم که این اتفاق افتاده است وآن هم توجه بیشتر به رویکرد مدنی است.

از منظر فعالانی که در مجموعه‌ی احزاب فعالیت‌ می‌کنند، احزاب داخل حاکمیت یا بیرون حاکمیت، جنس فعالیت‌های سیاسی مجموعه‌ی تحکیم در یک زمانی بیشتر به سمت فعالیت‌های حرفه‌ای سیاسی گرایش پیدا کرده بود.

در حالی که فعالیت سیاسی که برای مجموعه‌ی تحکیم، مد نظر ماست، بیشتر رویکرد مدنی به حوزه‌ی سیاست است.

رویکرد مدنی به حوزه‌ی سیاست بیشتر نقد دیدگاه‌ها و روش‌ها است. یعنی دانشجویان می‌خواهند آرمان‌های خود را از راه تغییر رفتار حاکمان تعبیر ببخشند. در حالی که فعالان حرفه‌ای سیاسی می‌خواهند این تغییر را از طریق حضور در قدرت عملی کنند.

طبیعی است که فعالیت دانشجویی بیشتر در جامعه مدنی است و آن‌چه که مد نظر ما قرار دارد، این است که ما باید با رویکرد مدنی به عرصه‌ی سیاسی نگاه کنیم.

وقتی ما می‌گوییم شما وارد حوزه‌ها‌ی صنفی می‌شوید مثل کارگران، معلمان، هنرمندان و یا مواردی از این دست، یعنی این که از حدود فعالیت دفتر تحکیم وحدت و حوزه‌ی دانشگاهی آن دارید خارج می‌شوید ...

منظور ما از مسائل صنفی بیشتر مسائل مربوط به دانشجویان است. البته بحث‌های مربوط به کارگران و معلمان را به عنوان دو جنبش اجتماعی فعال در حوزه‌ی محافل اجتماعی مد نظر قرار داده‌ایم.

اما فعالیت اجتماعی خودمان را بیشتر در آن حوزه قرار داده‌ایم. ولی فعالیت صنفی بیشتر معطوف به مسایل صنفی دانشجویان بود.

در بحث‌های مربوط به کارگران و معلمان به عنوان دو جنبش اجتماعی فعال، آن‌ها را مد نظر قرار داده‌ایم و فعالیت‌های اجتماعی خودمان را بیشتر زیرمجموعه‌ی آن حوزه قرار داده‌ایم.

در مجموع فعالیت صنفی بیشتر معطوف به مسائل صنفی دانشجویان است؛ به‌خصوص حقوق آکادمیک که تأکید خاصی بر روی آن وجود دارد؛ مثل حق تحصیل، استفاده از اساتید دگراندیش و حق آزادی تشکل‌ها و نشریات دانشجویی.

قرار بود آقای احمدی‌نژاد روز سه‌شنبه از دانشگاه‌ بازدید کند و شما قصد برگزاری تجمعی را داشتید. هدف از برگزاری این تجمع چه بود؟

ما برنامه‌ای در رابطه با تجمع نداشتیم. ما نامه‌ای به دفتر آقای احمدی‌نژاد ارسال کرده‌ایم و مثل سال گذشته از ایشان درخواست کرده‌ایم که به سؤالات دانشجویان پاسخ بدهد. به خصوص این‌که امسال آخرین سال حضور ایشان و پایان دوره‌ی چهارساله‌ی وی در این سمت است.

هم‌چنین انتظار داشتیم که یکی از دانشجویان عضو تحکیم هم در این مراسم حضور داشته باشد و سؤالات ما را مطرح کند که جوابی به ما داده نشد. اما تجمع در دستور کار ما نبود.