«احکام اعدام‌ها فقط برای ایجاد رعب و وحشت است»

مریم محمدی

در پی محاکمات اخیر در دادگاه متهمان حوادث مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری، صدور دست‏‌کم پنج حکم اعدام برای متهمان نگرانی و در عین حال حیرت افکار عمومی را برانگیخته است. به گزارش سایت‏ها و رسانه‏های مرتبط با حقوق بشر، از جمله «هرانا»، تا کنون برای ناصر عبدالحسینی، آرش رحمانی‏پور، محمد رضا علی‏زمانی، حامد روحی‏نژاد و داوود فردبچه اردبیلی، حکم اعدام صادر شده است.

در این زمینه و نیز در خصوص پرونده‏ی آرش رحمانی‏پور ۱۹ ساله، یکی از این محکومین به اعدام با نسرین ستوده، وکیل مدافع وی گفت و گو کرده‌ام.

خانم ستوده از پرونده آقای رحمانی‌پور چه اطلاعات جدیدی دارید؟

علی‏رغم تلاش‏های چهار ماهه‏ی گذشته‏‏‏ی من برای گرفتن اجازه‏ی ملاقات با موکل ۱۹ ساله‏‏ام، آقای آرش رحمانی‏پور و اعلام وکالت در پرونده‏ی او، به دلیل ممانعت شعبه‏ی ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی و جلوگیری از ورودم به دادگاه، تا کنون موفق به گرفتن اجازه‌ی ملاقات با او نشده‏ام.

پس چگونه وکالت شما رسمیت پیدا کرده و امضا شده است؟

هفته‏ی گذشته در مراجعه‏ای که به زندان اوین داشتم علی‏‏رغم این که دادیار نا‏ظر زندان اجازه‏‌ی ملاقات من با موکل‏ام را کتبا صادر کرد مسئولین زندان مجددا از دیدار من با آقای رحمانی‏پور ممانعت به عمل آوردند. ولی وکالت‏نامه را از من گرفتند تا به امضای آقای رحمانی‏پور برسانند.

آقای رحمانی‏پور در تماس تلفنی با خانواده‏ی خود اعلام کرده است که این وکالت‏نامه را امضا کرده است. از آن زمان نیز تا کنون سه بار به زندان اوین مراجعه کرده‏ام تا وکالت‏نامه‏ی متعلق به خودم را دریافت کنم، اما زندان اوین از تسلیم آن به من خودداری می‏کند.

موکل شما را بر اساس اعترافاتی در دادگاه‏های علنی به اعدام محکوم کرده‏اند. اما الان این مساله مورد اعتراض خانواده‏ی ایشان است. ممکن است در این مورد توضیحی بدهید؟

آقای آرش رحمانی‏پور به اتهام عضویت در انجمن پادشاهی در فرودین ماه امسال به اتفاق خواهر باردار خویش بازداشت می‏شود. خواهر وی پس از مدتی با قرار منع تعقیب آزاد شد. اما آقای رحمانی‏پور هم‏چنان در بازداشت نگاه داشته شد. تا این که پدر آرش آقای رحمانی‏پور در دادگاه‏های نمایشی‏ای که توسط شعبه‏ی ۱۵ دادگاه انقلاب اسلامی تشکیل شده بود موفق می‏شود به جلسه‏ی دادگاه وارد شود و به پسرش بگوید که وکیل او من هستم و از وی می‏خواهد تقاضای استمحال کند تا من بتوانم وارد دادگاه شوم و از ایشان دفاع کنم.

اما به محض این که پدر آقای رحمانی‏پور این را به پسرش می‏گوید، مأموران اطلاعات پدر را تهدید می‏کنند که یا برود و پسرش را وادار به اقرار در جلسه‏ی دادگاه کند یا همان‏جا بازداشت می‏شود.
پدر به ناچار به پسرش مراجعه می‏کند و به او می‏گوید: طبق قراری که با ماموران اطلاعات داشته است، آن‏چه را قرار است اقرار کند، اقرار کند تا شاید تخفیفی در مجازاتش داده شود.

اما آن تخفیف داده نمی‏شود!

اما پدر با کمال تعجب بعد از مدتی از طریق وکیل تسخیری آقای آرش رحمانی‏پور مطلع می‏شود که برای پسر ۱۹ ساله‏اش، حکم اعدام صادر شده است.

من از همین‏جا اعلام می‏کنم: این حکم به دلیل عدم رعایت تشریفات دادرسی که مهم‏ترین آن‏ها که من از آن اطلاع کامل دارم، عدم دسترسی وکیل به پرونده و عدم دسترسی متهم به وکیل خود بوده است، فاقد اعتبار است و دست‏کم باید در مرحله‏ی فعلی که حکم بدوی علیه موکل‏ام صادر شده، به من اجازه داده شود تا عادلانه و منصفانه از موکل خودم دفاع کنم.

نسرین ستوده، حقوق‌دان و وکیل دادگستری

صدور حکم اعدام در چنین مواردی به نظر کمی بی‏سابقه می‏آید. اما در این پرونده‏ها تا کنون چندین حکم اعدام صادر شده است. به نظر شما این موضوع نشان از نگاه مشخصی در امر قضا است؟ تفسیر شما از این مساله چیست؟

تا کنون دست کم پنج حکم اعدام صادر شده که به اطلاع عمومی نیز رسیده است. به نظر می‏رسد، صدور پشت سرهم چنین احکامی با هدفی جز ایجاد رعب و وحشت در فضای جامعه نباشد.

آن‏طور که گفتید موکل شما آقای آرش رحمانی‏پور در فروردین ماه دستگیر شده است. چگونه ایشان در محاکمات دستگیر شدگان مربوط به حوادث اخیر حضور داشت؟

غیر از موکل من دست‏کم دو مورد دیگر در فروردین ماه امسال، یعنی دو ماه پیش از برگزاری انتخابات بازداشت شده‏اند.

اما این که چرا این عده به دادگاه معترضین به نتایج انتخابات آورده می‏شوند و تحت فشار از آنان اقرار گرفته می‏شود که با کمک کشورهای خارجی، قصد ایجاد اغتشاش داشته‏اند و هم‏چنین احکام اعدام آنان در میان احکام معترضین به انتخابات صادر می‏شود و گفته می‏شود که این‏ها هم نوعی معترض به نتایج انتخابات بوده‏اند همه جای سؤال و ابهام در پرونده دارد.

نکته‌ی آخر اینکه تا امروز به من اجازه نداده‏اند پرونده‌ی موکلم را مطالعه کنم.