رادیو زمانه > خارج از سیاست > ايران و آمريکا > «محدودیت صادرات بنزین به ایران، تأثیر چندانی نمیگذارد» | ||
«محدودیت صادرات بنزین به ایران، تأثیر چندانی نمیگذارد»نیکآهنگ کوثرnikahang@radiozamaneh.comاصرار دولت ایران برای غنیسازی اورانیوم و رسیدن به سوخت هستهای، در روزها و ماههای آینده، شاید منجر به افزایش محدودیتهایی برای دریافت سوخت خودروهای داخل کشور شود. گروهی از سناتورها و نمایندگان جمهوریخواه و دمکرات آمریکا طرحی ارائه دادهاند که فشار را بر شرکتهای نفتی که به ایران بنزین صادر میکنند، افزایش خواهد داد. به گزارش آسوشیتدپرس، سناتور جمهوریخواه، جان کیل، از ایالت اریزونا، گفته است: «ما باید به شرکتهای نفتی این اختیار را بدهیم که یا طرف معاملهی آمریکا با اقتصادی سیزده تریلیون دلاری باشند یا طرف معاملهی ایران با اقتصادی دویست و پنجاه میلیارد دلاری.» این سناتور جمهوریخواه از حامیان اصلی این طرح است. اما مقامهای وزارت خارجهی آمریکا، مقاومتی در برابر تصویب این طرح از خود نشان نخواهند داد. سناتور جوزف لیبرمن دربارهی این طرح با دنیس راس، نمایندهی ویژهی آمریکا در امور ایران، گفت و گو کرده و ظاهراً، دنیس راس هیچگونه اعتراضی نداشته است.
مقامهای وزارت خارجه نیز گفتهاند که دربارهی جزییات این لایحه، اظهار نظر نخواهند کرد. ولی از هر طرحی که ایران را متوجه حساسیتها نسبت به برنامههایش برای تولید سلاح هستهای کند، حمایت خواهند کرد. سناتور اِوان بای، عضو دمکرات سنا و یکی از بانیان این طرح، گفته است که هدف سناتورهای حامی و پیشنهاد دهندهی این لایحه، کمک به باراک اوباما است تا قدرت دیپلماسی او را در برابر ایران افزایش دهد و بتواند مانع دستیابی ایران به سلاحهای هستهای شود. سناتور بای و همکارانش در سنا، عملاً با همراهی با سیاست «چوب و هویج» اوباما، چوب را در اختیار رییس جمهوری گذاشتهاند تا بدون حملهی نظامی، مانعی جدید بر سر راه ایران بگذارد. این طرح، شرکتهای بزرگ نفتی را که طرف معاملهی ایران هستند، دچار مشکلات فراوانی خواهد کرد. آسوشیتدپرس به اسامی شرکتهای شل، بریتیش پتروولیم، ریلاینس و ویتول هندوستان اشاره کرده و والاستریت ژورنال هم از شرکتهای دیگری، همچون توتال فرانسه و شرکتهای سویسی و هلندی سویسی گلنکور و ترافیگورا، نام برده است. البته این لایحه تا زمان تصویب، راهی نسبتاً طولانی دارد و جلسات ابتدایی آن در تابستان برگزار میشود و احتمالاً در پاییز برای تصویب در صحن سنا خواهد رفت. بعضی از نمایندگان کنگره، معتقدند که با تصویب این لایحه، ممکن است ایران تحت فشارهای داخلی، مجبور شود پای میز مذاکره بیاید. مارک کرگ، از نمایندگان کنگره و حامیان طرح معتقد است: «یکی از اثرات تصویب این لایحه، میتواند اعتراضات داخلی در ایران، علیه آمریکا باشد. اما در درازمدت، منتهی به ته کشیدن منابع بنزین ایرانیها خواهد شد که ضربهی بزرگی به اقتصاد ایران وارد خواهد آورد و البته، افزایش بیکاری هم از نتایج دیگر آن خواهد بود.» کرگ همچنین میگوید: «این فشارها نهایتاً، ایرانیها را به پای میز مذاکره و چانهزنی خواهد کشاند.» در همین رابطه، با دکتر علیرضا نامور حقیقی، مدرس دانشگاه تورنتو و کارشناس و تحلیلگر سیاسی، گفت و گو کردهام.
آقای دکتر حقیقی، به نظر شما، سناتورها و نمایندگان کنگره، از طرح این لایحه در این زمان، چه هدف یا اهدافی را دنبال میکنند؟ این فشارها چند هدف را دنبال میکند. با توجه به مشکلات اقتصادی که آمریکا در داخل خود دارد و معضلاتی که در عراق، افغانستان و بهویژه اکنون، در پاکستان دارد و در مجموع، نیروهای جامعهی بینالمللی توانایی چندانی برای حمایت از فشارهای اساسی علیه ایران، ندارند. با توجه به سیاست جدید آقای اوباما هم که میخواهد دیپلماسی را جایگزین حملهی نظامی کند و پیشرفتهایی که در حوزهی مسایل هستهای نصیب ایران شده، در مجموع دست به دست هم داده و جریانات مختلفی را درون جامعهی آمریکا نگران کرده است. به ویژه جریاناتی که از قدرت ایران و تغییر موازنهی قدرت در منطقه، نگران هستند. آیا لابیای مثل لابی «ایپک» هم در میان نقشی داشته است یا نه؟ لابی ایپک در آمریکا خیلی فعال است و دائماً دارد به رهبران آمریکا فشار میآورد که مذاکرات با ایران، بایستی در محدودهی زمانی مشخصی انجام شود و با هدف دست یافتن به نتیجهیای که انتهای آن باید توقف غنیسازی در ایران باشد. یعنی حتا اگر مذاکرات بدون پیششرط هم انجام شود، باید پایان مذاکرات با توقف غنیسازی همراه باشد. تلاش ایران در برابر این فشارها و طرحهایی که میخواهند محدودش کنند، به کدام سمت خواهد رفت؟ با توجه به تحریمهایی که در گذشته هم اتفاق افتاده، دولت ایران دو راه را برای پیشگیری از مواجهه با این بحران دارد انجام میدهد. یکی اینکه تلاش زیادی کرده که بتواند سرمایهگذاری سنگینی برای ساخت پالایشگاهها بکند که البته با مشکلاتی مواجهه است. برای اینکه تولید بنزین این پالایشگاهها نیازمند مجوزهایی است که ظاهراً دست آمریکاییهاست. ولی به هر حال دارد کارش را انجام میدهد. دوم اینکه با افزایش قمیت بنزین، میتواند مصرف را کاهش بدهد. در حقیقت، با کاهش مصرف، میتواند میزان وابستگیاش را که الان چهل درصد است، به ده تا پانزده درصد برساند و به این ترتیب، این تحریمها، نمیتواند تأثیر چندانی داخل ایران بگذارد. در موقعیت زمانی نزدیک به برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، آیا چنین فشارها و طرحهایی میتواند تأثیری در انتخابات ایران بگذارد؟ این لایحه هنوز تصویب نشده. باید مطرح بشود، دست رییس جمهور برسد و مراحل طولانی را طی کند. بعید میدانم این لایحه قبل از انتخابات ریاست جمهوری ایران، به مرحلهی اجرایی برسد. بنابراین تأثیری در انتخابات ایران نخواهد داشت. ولی در هر حال دارند آن را به عنوان یک عامل فشار و برگ چانهزنی مطرح میکنند تا ایرانیها را تحت فشار قرار دهند که در روند مذاکرات هستهای، مسألهی توقف غنیسازی را قبول کنند. |
نظرهای خوانندگان
ارزو میکنیم که تمام بد خواهان ایران اسلامی اگر قابل هدایت نیستند از قید حیات خارج شوند زیرا وجودشان جز اسیب به انسانهای دیگر ثمری ندارد
-- بدون نام ، May 10, 2009 در ساعت 03:08 PM