شرایط روانی برای قطعنامه سوم آماده است

نیک‌آهنگ کوثر

به دنبال انتشار گزارش اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، رهبر ایران آیت‌الله سید علی خامنه‌ای از تلاش‌های محمود احمدی‌نژاد در پیش بردن برنامه‌های هسته‌ای ایران تقدیر کرد. او دستاوردهای ایران را پیروزمندانه دانسته است. رویترز به نقل از رهبر ایران می‌نویسد؛ همان کسانی که می‌گفتند باید فعالیت‌های هسته‌ای ایران برچیده شود، اکنون می‌گویند ما حاضر به قبول پیشرفت‌های شما هستیم به شرط آنکه برای مدت محدودی ادامه پیدا نکند که این مساله، پیشرفت بزرگی است که به جز با استقامت، بدست نمی‌آمد.

در گزارش اخیر محمد البرادعی، رییس آژانس گفته شده است که ایران به کلیه پرسش‌ها درباره‌ی فعالیت‌های هسته‌ای، پاسخ داده ولی پرسش‌های آژانس، پیرامون نصب کلاهک‌های هسته‌ای روی سلاح‌های دوربرد را بی‌پاسخ گذاشته است. این امر موجب نگرانی بیش از پیش شورای حکام و همچنین کشورهای ۵+۱ شده است و ممکن است تاثیر به سزایی در تصویب قطعنامه سوم علیه ایران در شورای امنیت داشته باشد. ایران اطلاعات اخیر را جعلی خوانده است. به گزارش دیترویت دی‌پرس، محمد خزایی نماینده دائمی ایران در سازمان ملل گفته است که این اطلاعات از طریق سازمان مجاهدین خلق در اختیار آمریکا قرار داده شده است. سازمان مجاهدین خلق، از سوی آمریکا و اروپا، جزو گروه‌های تروریستی شناخته می‌شود. درباره‌ی تحولات اخیر در پرونده‌ی هسته‌ای ایران و همچنین اطلاعات جدید ارائه شده با دکتر علیرضا نامور حقیقی، مدرس دانشگاه تورنتو گفتگو کردم.

اسلایدهایی که دیروز به نمایش گذاشته شده، معلوم نیست که منابع آن از کجا است. می‌تواند اهداف ماهواره‌ای باشد. می‌تواند مربوط به فعالیت‌های دیگری باشد که هنوز کاملاً مشخص نیست. از جمله اینکه گفته می‌شود یک نوت‌بوکی، نابود شده و این اطلاعات، مربوط به آن نوت‌بوک هست. نکته‌ی دیگری هم که باید توجه داشت این است که در مجموع ایران معتقد است که منابع این اطلاعات، جعلی است و این اطلاعات واقعی نیست. اما باید به این نکته اذعان کرد که در فضای کنونی، هرچند که مذاکرات دیشب ۵+۱ برای تعیین چگونگی تصویب قطعنامه، به توافقی نرسید، اما به هر حال این فضای روانی را ایجاد می‌کند که در جهت اقناع دیگر اعضای غیر دائم شورای امنیت، برای تصویب قطعنامه موثر باشد.

حقیقی درباره‌ی موانعی که باعث شده، ایران پیشهادهای کشورهای ۵+۱ و آمریکا را نپذیرد گفت:
مشکل این است که آمریکا هنوز حاضر نیست در مقابل مشوق‌هایی که به ایران می‌خواهد داده بشود در مقابل قبولی تعلیق، تضمین‌های امنیتی را به آن مشوق‌ها بیفزاید. این نکته‌ای است که هنوز هم معضل است.

از حقیقی درباره‌ی موضع روسیه در قبال مسایل اخیر پرسیدم:
روسیه از فعالیت‌های موشکی ایران کمی نگران است. برای اینکه این فعالیت‌ها و تحولاتی که در این صنایع رخ داده، بدون همکاری با روسیه اتفاق افتاده و روسیه بسیار از این بابت ناراحت است و بلافاصله در چند روز گذشته هم معاون وزیر خارجه روسیه به شدت به پرتاب ماهواره ایرانی، اعتراض کرد. در مجموع به نظر می‌رسد که فضاسازی برای تصویب قطعنامه سوم انجام شده است. ولی به نظر من قطعنامه سوم فقط یک چیز سمبلیکی است و چیز زیادی نسبت به قطعنامه دوم ندارد. بیشتر این کار را دنبال می‌کنند که ایران را از جنبه‌ی اقتصادی و بین‌المللی به گوشه‌ای براند تا ایران آنگاه قبول کند که امتیازهای پای میز مذاکره بیشتری بدهد.



از دکتر حقیقی درباره‌ی واکنش احتمالی شورای حکام یا کشورهای ۵+۱ در قبال حمایت اخیر رهبر ایران از محمود احمدی‌نژاد پرسیدم؟

۵+۱ یا شورای حکام براساس سخنرانی موضع گیری نمی‌کنند. آنها نسبت به موارد عینی و پیشرفت‌های عینی موضع گیری می‌کنند. الان چیزی که به شدت آمریکایی‌ها را نگران کرده؛ نسل جدیدی از سانتریفیوژها است که ایران بکار گرفته و دیروز آقای خلیل‌زاد هم، نماینده سازمان ملل خاطر نشان کرد که گذشت زمان به ضرر آمریکا است. بنابراین آنها باید در موقعیت کنونی، ایران را در یک وضعیتی قرار بدهند که حاضر باشد با دادن امتیاز، بخشی از فعالیت‌های خودش را متوقف کند. الان به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها حتی حاضر شدند به اینکه به جای تعلیق، ایران فعالیت‌های خودش را فریز کند. یعنی در همین جایی که هست بایستد و پیشرفت نکند، یعنی ادامه ندهد. در همین حد هم قانع شدند. ولی تئوری که آقای احمدی‌نژاد و همفکرانش دنبال می‌کنند این است که آمریکایی‌ها و متحدانشان در موقعیتی نیستند که بتوانند به ایران حمله‌ی نظامی بکنند؛ بنابراین پیشرفت در برنامه‌ی هسته‌ای ایران، سبب می‌شود که ما با دست پر پای میز مذاکره باشیم و هرچه ما قدم‌های بیشتری را در این حوزه برداریم، هنگامی که چانه‌زنی می‌کنیم، قطعاً امتیازهای بیشتری خواهیم گرفت.