چنی، لیبرمن و توطئه‌ جنگ با ایران

گارث پورتر
ترجمه: ابراهیم اسکافی

من هرگز از کسانی نبوده‌ام که معتقدند دولت بوش برای حمله به ایران در سال 2006 یا اوایل 2007 آماده می‌شود. اما اکنون واضح است که دست‌کم، دیک چنی معاون رییس‌جمهور توطئه می‌كند تا نقشه‌ معینی را برای جنگ با ایران به پیش برد و سناتور جو لیبرمن بخشی فعال از این توطئه‌چینی است.

مدت‌هاست می‌دانیم که دیک چنی، به دنبال حمله هوایی سهمگین به تأسیسات هسته‌ای و دیگر اهداف نظامی و اقتصادی ایران است. اما گزارش اخیر مک‌کلاچی که نهم ماه اوت در روزنامه‌ها منتشر شد، فاش کرد که چنی در عوض این که منتظر چنین حمله‌ای راهبردی علیه ایران باشد، اکنون امیدوار است که بتواند بوش را متقاعد کند تا به اردوگاه‌هایی در ایران حمله کند؛ اردوگاه‌هایی که ادعا می‌شود در سال‌های اخیر، در آن‌جا نظامیان شیعی عراقی آموزش می‌دیده‌اند.

در گزارش مک‌کلاچی آمده است که چنی «چند هفته پیش» پیشنهادی را در دولت به «دو تن از مقاماتی که درگیر سیاست ایران هستند» داده است. منابع رسمی می‌گویند چنی «از اقدام نظامی در صورتی که مدارک محکم جدیدی در مورد هم‌دستی ایران با نیروهای ضدامریکایی در عراق فاش شود، دفاع کرده است.» طبق منابع رسمی این گزارش، یک نمونه از این «مدارک محکم جدید» می‌تواند «توقیف کامیونی حامل مبارزان یا اسلحه‌هایی باشد که از ایران راهی عراق می‌شود.»

این گزارش همچنین خاطرنشان می‌کند که همان مقامات، می‌گویند که کاندولیزا رایس «با این نظر مخالف است» و می‌افزاید وزیر دفاع، رابرت ‌گیتس نیز با رایس موضع یکسانی دارد.

پیشنهاد چنی در مورد حمله نظامی به سه تا از پایگاه‌های ایران، تنها می‌تواند یک هدف داشته باشد؛ این‌كه اقدامی تلافی‌جویانه از طرف ایرانی‌ها را برانگیزد که به نوبه خود می‌تواند به حمله‌ای هوایی و تمام‌عیار علیه ایران منجر شود. در مواقعی که موانع سیاسی زیادی درمقابل یک حمله بی‌دلیل وجود دارد، راهبرد برانگیزاننده می‌تواند روشی بدیهی به‌شمار رود.

این نخستین باری نیست که چنین راهبرد تحریک‌آمیزی به دولت بوش نسبت داده می‌شود. در فوریه 2007، هیلاری مان، که تا سال 2004 مدیر بخش امور ایران و خلیج فارس در شورای امنیت ملی بود، به سی‌ان‌ان گفت که دولت بوش در حال «اعمال مجموعه‌ای از اقدامات تحریک‌کننده روزافزون علیه ایران است. گمان می‌کنم به این امید که سرانجام ایران دست به اقدامات تلافی‌جویانه بزند و آن وقت آمریکا این امكان را بیابد که دست به حملات محدودی بزند و اهدافی را که به گمان ما در ایران مهمند از میان بردارد.»

افشای طرح حمله چنی، پرتوی جدیدی بر مجموعه تحولات مرتبط با عراق از ابتدای ژوئن تا كنون می‌اندازد. نخستین اتفاقی که معنای جدیدی پیدا می‌کند، فراخوان رسانه‌ای لیبرمن در 11 ژوئن برای حمله‌ای «دقیقاً از همان نوع» به پایگاه‌هایی است که ادعا می‌شود ایران نظامیان شیعی عراق را در آن‌جا آموزش می‌دهد؛ همان چیزی که چنی در دولت بوش به دنبال تأیید آن است.

لیبرمن در برنامه‌ی «رودررو با مردم» شبكه سی‌بی‌اس (CBS's Face the Nation) گفت: «گمان می‌کنم ما باید برای اقدامات نظامی علیه ایران آماده شویم تا ایرانیان را از کشتار امریکایی‌ها در عراق بازداریم. و از نظر من این حمله می‌تواند شامل حمله به داخل مرزهای ایران هم بشود؛ جایی که بنا بر مدارک کافی ما، در آن پایگاه‌هایی وجود دارد كه كسانی را كه به عراق برمی‌گردند تا سربازان ما را بكشند، آموزش دهند.»

آیا اظهارات لیبرمن تصادفاْ با اقدامات چنی هم‌زمان شده است؟ یکی از آگاهان دولتی که آشنایی زیادی با لیبرمن و مناسبات درونی تمام مسؤولان نومحافظه‌کار دارد، به آبزرور می‌گوید كه این امر اتفاقی نیست «لیبرمن آدمی نیست که چنین پیشنهادی را سرخود طرح کرده باشد.» چنان كه او به آبزرور گفته است «لیبرمن آدم بسیار منضبطی است و هم‌چون پیاده نظامی هماهنگ با كلیت محافظه‌كاران عمل می‌كند.» در واقع لیبرمن دارد نقش سوار پیش‌قراول طرح چنی را بازی می‌كند.

پس از این، در دوم جولای، سخنگوی جدید نیروهایی آمریکایی در بغداد، ژنرال کوین برگنر گزارش^۱ مختصر‌ی را به مطبوعات ارائه داد که کاملاً با راهبرد چنی جفت و جور می‌شد. یکی از موضوعات اصلی آن گزارش، نقش ایران در طراحی حمله ماه ژانویه شیعیان در کربلا بود که در آن پنج امریکایی کشته شدند. نكته مهم دیگری که گزارش برگنر القا می‌کرد این بود که ایران از آن چه «گروه‌های ویژه» از «اشرار» شبه نظامی شیعه عراق خوانده می‌شود، با آموزش آنان در اردوگاه‌های ایران، برای بی‌ثبات کردن عراق استفاده می‌کند.

من پیش از این در دو نوشته دیگرم^۲ پوچ بودن این گونه استدلال‌ها را نشان داده‌ام و هفته گذشته در تحلیل دیگری^۳ روشن كردم که میزان تلفات آمریکا در مبارزه با ارتش مهدی تا حد زیادی به واسطه هدف‌گیری آن واحدها و رهبری‌شان از سوی نظامیان امریکا در عملیات‌های نظامی است، نه سیاست ایران. اما گزارشی که برگنر ارائه داد حرکتی کلیدی در توطئه جنگ بوده است که درصدد بود «مدرک» فراهم كند تا بتواند طرح چنی را هم در داخل و هم در خارج دولت به پیش ببرد.

برای ترجمه كردن اثر گزارش برگنر به پشتیبانی سیاسی از طرح چنی، سناتور لیبرمن با گزارشی^۴ مطبوعاتی در همان روز آماده شد و بیان کرد که این موضوع بدیهی است که ایران شیعیانی را آموزش می‌دهد که آمریکایی‌ها را می‌کشند. لیبرمن از این فرصت استفاده کرد تا فراخوانش برای حمله‌ی امریکا به اردوگاه‌های ایران را تکرار کند. لیبرمن آن موقع پیشنهاد لایحه‌ای^۵ را با این مضمون مطرح كرد که می‌گوید: «کشتار اعضای نیروهای نظامی ایالات متحد توسط دولتی خارجی یا سازمان‌هایش، نوعی خصومت غیر قابل تحمل با ایالات متحده است.» آن طرح شبیه نوعی اعلان جنگ است؛ گرچه زبان جنگ‌جویانه آن علیه ایران از لایحه مصوب حذف شده است.

هنوز روشن نیست که آیا بوش به روشنی به چنی مجوز داده است که زمینه را برای راهبرد جدیدش جهت تحریک ایران آماده کند یا خیر. در بهار، رایس توانست بوش را به ارتباط مستقیم سیاسی با ایران متقاعد کند. چنی به حلقه‌های راست‌گرای واشنگتن خبر داده است که او نگران این بوده است که بوش گزینه نظامی علیه ایران را كنار گذاشته باشد و او، چنی، در حال طراحی «راهبرد گریز نهایی^۶» است تا اطمینان یابد که راهبرد ارتباط مستقیم دست‌ بالا را نخواهد گرفت. اما چنان كه مقاله‌ ماه پیش در گاردین^۷ می‌گوید، در نشست سیاست‌سازان کلیدی کاخ سفید در مورد ایران در ماه ژوئن، ، بوش با چنی در بحث بر سر این كه گفت‌وگوهای دیپلماتیك می‌توانند تا ژانویه 2009 ادامه یابند یا نه، هم‌نظر هستند.

چه، توطئه‌‌چینی لیبرمن و چنی و فرمانده نیروهای امریکایی بخشی از یک «راهبرد گریز نهایی» باشد، چه بوش جلوی آن را بگیرد، توانایی چنی در مدیریت بوش دارای این قابلیت وحشتناک است که بتواند رییس‌جمهور بیچاره را در نهایت مرتکب اشتباه فاحش جنگ با ایران كند.

منبع:
www.huffingtonpost.com/dr-gareth-porter/ cheney-lieberman-and-ira_b_60705.html

-------------------------------------------
پانویس‌ها:
۱- http://www.mnf-iraq.com/ index.php?option=com_content& task=view&id=12641&Itemid=131
۲- "The Iran Attack That Wasn't", in The American Prospect, August 7, 2007
& "POLITICS-US: Bush Line Distorts Iran's Real Interest in Iraq" in IPS news,
۳- "IRAQ: U.S. Tags Iran for Casualties from Its Own Attacks", in IPS news,
۴- http://lieberman.senate.gov/ newsroom/release.cfm?id=278247
۵- http://lieberman.senate.gov/ newsroom/release.cfm?id=278654
۶- http://www.thewashingtonnote.com/ archives/002145.php
۷- http://www.guardian.co.uk/ usa/story/0,,2127115,00.html