پیغامی روی پیغام‌گیر، تنها یادگار محسن صفایی فراهانی

فرنگیس محبی

در حالی که چهره‌های سیاسی و مذهبی مانند آیت‌الله منتظری و آیت‌الله یوسف صانعی، محاکمات معترضین به نتایج انتخابات را مخالف شرع خواند‌ه‌اند، دومین جلسه‌ی محاکمات بازداشت‌شدگان روز شنبه برگزار شد.

علی تاجرنیا و شهاب‌الدین طباطبایی از اعضای شورای مرکزی جبهه‌ی مشارکت ایران اسلامی، هدایت آقایی از حزب کارگزاران و محمدجواد امام از سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی در میان متهمان به توطئه برای راه‌اندازی انقلاب مخملی بودند. یک شهروند فرانسوی و یک کارمند محلی سفارت فرانسه و حسین رسام، کارمند محلی سفارت بریتانیا نیز در صف متهمان حضور داشتند.

هم‌چنین اعضای گروهی به نام «انجمن پادشاهی» متهم به تلاش برای براندازی نظام جمهوری اسلامی در دادگاه بودند.

حضور حسین رسام، کارمند بومی سفارت بریتانیا در تهران، واکنش مقامات بریتانیا را برانگیخت و وزارت خارجه‌ی آن کشور، ضمن محکوم کردن محاکمات، اقدام ایران در محاکمه‌ی آقای رسام را توهین‌آمیز و غیر قابل قبول توصیف کرده است.

حسین رسام که به جاسوسی متهم شده است، در اعترافات خود مدعی شد که سفارت بریتانیا در برانگیختن تجمعات و اعتراضات اخیر دخالت داشته است.

احمد زیدآبادی، روزنامه‌نگار و دبیر کل سازمان دانش‌آموختگان، دفتر تحکیم وحدت، یکی از متهمان حاضر در جلسه‌ی دادگاه روز شنبه بود. مهدیه محمدی، همسر احمد زیدآبادی روز شنبه از مقابل دادگاه درباره‌ی حضور آقای زیدآبادی در این جلسه، به زمانه گفت:

احمد زیدآبادی در دومین جلسه دادگاه

ایشان نه محاکمه شد و نه دفاع کرد. اصلاً اسم او در کیفرخواست نبوده است. او را صرفاً آورده‌اند و آن‌جا نشانده‌اند.

وکیل ایشان در دادگاه حضور داشت؟

خیر؛ نه به ما خبر داده بودند و نه به وکیل ایشان. صبح یک‌باره او را آورده بودند. حال به چه علت، اصلاً معلوم نیست.

پس دو روزی که وکلا درخواست کرده بودند، محاکمات موکلینشان به تعویق بیفتد، شامل حال آقای زیدآبادی نشد؟

خیر؛ وکیل ایشان اصلاً از این قضیه خبر نداشت.

از زمان بازداشت ایشان، ملاقات که نداشته‌اید؛ اما آیا تماس تلفنی داشته‌اید؟

ظرف این ۵۵ روز سه بار با ایشان صحبت کرده‌ایم.

اطلاع دارید که حال روحی و جسمی ایشان چگونه است؟

خیلی دل‌تنگ است و نگران خانواده. منتها امروز در دادگاه خوب بود. فیلمی از او در تلویزیون نشان داده شده و عکس‌هایی که روی اینترنت بوده، ظاهراً نشان می‌دهد که ایشان هم روحیه‌ی خوبی داشته و هم حالش خوب بوده است. ظاهراً بد نبوده است.

وکیل آقای زیدآبادی توانسته با او ملاقاتی داشته باشد؟

خیر، اصلاً

وقتی با مسئولین صحبت می‌کنید، در مورد اتهامات ایشان به شما چه می‌گویند؟ ظاهراً امروز (شنبه) هم جلوی دادگاه بوده‌اید. توانستید با کسی صحبت کنید؟

بله، من همین الان دارم به خانه برمی‌گردم. ما فقط به این خاطر رفتیم که شاید وقتی ایشان را از دادگاه می‌برند، بتوانیم ببینیمش. اما مأمورین بسیاری به خاطر حضور خانواده‌ها جلوی دادگاه مستقر بودند.

تعداد خانواده‌ها، حدوداً ۵۰-۴۰ نفر زن بودند؛ ولی تقریباً ۴۰۰-۳۰۰ مأمور، لباس‌شخصی، باتوم به دست، کلاه‌خودی، با سپر و ... آورده بودند. همه جور مأموری آن‌جا حاضر بود که این ۵۰-۴۰ زن از خانواده‌ی زندانیان نتوانند بایستند. البته خانواده‌ها هم یک سری الله‌اکبر گفتند که آن‌ها خیلی وحشت کردند و به لباس شخصی‌هایشان گفتند بگیریدشان، سوار اتوبوسشان کنید و ...

خلاصه این‌که ما نتوانستیم آقای زیدآبادی را ببینیم. ما فقط به این دلیل رفته بودیم که ایشان را ببینیم؛ وگرنه هیچ نوع اطلاعی تا حالا به ما نداده‌اند. حتی خود قوه‌ی قضاییه، حتی معاون امنیتی آقای مرتضوی، هیچ‌کدام هیچ نوع خبری به ما نداده‌اند.

سایر خانواده‌ها هم هیچ‌کدام موفق نشدند عزیزانشان را ببینند؟

خیر؛ فقط خانم تاجرنیا، صبح که همسرش را به زندان برمی‌گرداندند، آن‌جا بوده و یک لحظه آقای تاجرنیا را از پشت شیشه‌ی ون دیده است. اما آن‌قدر ریش و سبیلش بلند بوده که خانمش او را نشناخته بود. مثل این که خواهرش او را شناخته بوده و گفته که این آقای تاجرنیا است.

محسن صفایی فراهانی در نخستین جلسه دادگاه

محسن صفایی فراهانی، رییس هیأت اجرایی حزب مشارکت ایران اسلامی، از دیگر متهمانی است که به دنبال اعلام نتایج انتخابات، هم‌چنان در بازداشت است. پریسا صفایی فراهانی، دختر آقای صفایی ، در نامه‌ای سرگشاده، خطاب به پدر خود، از وضع او ابراز نگرانی کرده است.

در گفت و گویی با پریسا فراهانی، از او پرسیدم که آیا خانواده در مورد اتهامات وارده به آقای صفایی فراهانی اطلاعی دارد؟

ما را که در جریان نگذاشته‌اند. حتی وکیلش هم دقیقاً نمی‌داند. فقط یک اتهام کلی به ایشان نسبت داده‌اند و آن هم «اقدام علیه امنیت ملی و ایجاد شورش و ناامنی» است؛ اتهام کلی‌ای که به همه نسبت داده‌اند.

آیا تا کنون موفق به ملاقات با ایشان شده‌اید؟ یا این‌که تماس تلفنی داشته‌اید؟

ملاقات که خیر. ما که هیچ، به وکیل ایشان هم اجازه ملاقات نمی‌دهند. حتی پرونده‌اش را هم در اختیار وکیلش نگذاشته‌اند. تلفن‌ها هم در حد تماس‌های یک دقیقه، دو دقیقه‌ای و احوال‌پرسی بوده است؛ نه بیشتر.

در نامه‌تان خطاب به پدر، به یک پیغام تلفنی اشاره کرده‌اید که آقای صفایی فراهانی روی پیغام‌گیر منزل گذاشته‌اند.

بله، یک بار زنگ زده بود که ما منزل نبودیم. فکر کرده بود که ما گوشی را برداریم. روی پیغام‌گیر پیغام گذاشته بود که «من هستم؛ گوشی را بردارید.»

ما این پیغام را به عنوان یادگاری نگاه داشته‌ایم تا خود ایشان، ان‌شاءالله زودتر برگردد. بیشتر برای ما جنبه‌ی یادگاری دارد و هر وقت دلتنگ می‌شویم، آن را گوش می‌دهیم.

با توجه به حالت چهره و ظاهر ایشان در جلسه‌ی محاکمه‌ی قبلی، فکر می‌کنید سلامتی ایشان الان چه طور است؟ آیا از وضع سلامتی ایشان اطلاعی دارید؟

نه، متأسفانه هیچ اطلاعی نداریم. ولی چهره‌‌ای که از ایشان در دادگاه دیدیم، چهره‌ی خیلی مثبتی ندیدیم و خیلی چهره‌ی شوک‌زده‌ای بود. در تلفن‌ها که مجبور هستند، بگویند ما خوبیم. حرف دیگری نمی‌گذارند بزنند. اما آن‌چه که در دادگاه دیدیم، از دید شخص من، حداقل ۱۰ سال پیر شده است.

می‌دانید کجا هستند؟

تا آن‌جایی که ما اطلاع داریم، در اوین است. اما نمی‌دانیم در کدام بند اوین زندانی است.

آقای فراهانی قبل از بازداشت در سلامت کامل به سر می‌برد یا نیاز به داروی خاصی داشت؟ و در این صورت، می‌دانید که این شرایط برای ایشان فراهم شده یا خیر؟

پدر که مجبور بود یک سری دارو مصرف کند؛ هم به خاطر فشار خون و هم یک سری قرص‌های دیگری که لازم بود. ما امیدواریم که این قرص‌ها را در اختیارش بگذارند. طی تماس تلفنی هم چون بازجوها هستند، به ما می‌گوید که قرص‌ها را به او می‌دهند. ولی این‌که واقعیت چیست، نمی‌توانیم دقیق بگوییم. امیدواریم فقط که این قرص‌ها در اختیارش گذاشته شود؛ چون برای سلامتی‌اش خیلی لازم است.

با توجه به این‌که وکیل آقای فراهانی، نه فرصت دیدار با ایشان را داشته و نه پرونده در اختیارش گذاشته شده، چگونه می‌تواند از او دفاع کند؟ اصلاً حق دفاع از ایشان را دارد؟

دادگاه قبلی که تشکیل شد، وکیل ایشان از تشکیل این دادگاه اصلاً خبر نداشت و همه کاملاً در یک حالت بهت و حیرت بودند که این چه جور دادگاهی است که وکیل از قبل در جریان نیست که موکلش قرار است به دادگاه برود. پرونده‌ای هم که در اختیار وکیل نگذاشته‌اند تا بتواند دفاع کند.

خود وکیل هم در صحبت‌های قبلی گفته است که وقتی پرونده‌‌ای در اختیار ندارد و اتهامات وارده به ایشان به صورت کامل بیان نمی‌شود، نمی‌تواند دفاعی کند.

با توجه به اعترافات آقایان ابطحی و عطریانفر که از طرف اشخاص گوناگون، اجباری و تحت تأثیر دارو و فشار توصیف شده و آن را غیر قابل قبول دانسته‌اند، چه انتظاری از محاکمه‌ی پدرتان دارید؟

هیچ چیزی در این زمینه، نمی‌توان گفت. ما فقط خواهان آزادی هر چه زودتر ایشان هستیم. ما به همین راضی هستیم که ایشان هر چه زودتر از زندان بیرون بیاید.

از چه طریقی به دنبال گرفتن اجازه‌ی ملاقات با ایشان هستید؟ یا این‌که هر چه سعی کردید، به جایی نرسیدید؟

مادرم تلاش کرده؛ با آقایان صحبت‌هایی هم شده است. تمام خانواده‌ها در پی این مسأله هستند. اما متأسفانه هنوز هیچ امکانی برای این‌که بتوانیم ملاقاتی داشته باشیم، فراهم نشده است. این امکان را فقط به چند نفر خاص داده‌اند. ما امیدواریم که حداقل امکان ملاقات کوتاه هم که شده، به ما زودتر بدهند.