فراز و نشیب‌های ورزش ایران در سال ۸۷

فرنگیس محبی

المپیک ۲۰۰۸ پکن و ناکامی ورزشکاران ایرانی در آن مهم‌ترین واقعه ورزشی سال ۱۳۸۷ شمسی برای ایران بود. در این بازی‌ها، کشتی‌گیران ایران که همواره در المپیک مدال‌های مختلف برای کشورشان به ارمغان می‌آوردند شکست خوردند و تنها سهمیه کشتی ایران در بازی‌های المپیک پکن یک مدال برنز مراد محمدی در وزن ۶۰ کیلو‌گرم بود.

از المپیک ۱۹۴۸ لندن این اولین بار بود که تیم کشتی ایران تنها صاحب یک مدال المپیک می‌شد. در وزنه‌برداری هم با باز‌نشستگی زود‌هنگام حسین رضازاده، قهرمان جهان و المپیک، وزنه‌برداران ایرانی دست‌خالی ماندند.

علت کناره‌گیری هرکول وزنه‌برداری ایران و جهان بیماری ذکر شد او که تا روز قبل از کناره‌گیری به تمرینات خود ادامه می‌داد به دستور پزشکان از شرکت در مسابقات منع شد.

اما هادی ‌ساعی، قهرمان تکواندو با مدال طلایی که در پکن کسب کرد آبروی کاروان ورزشی ایران را خرید. و با این‌که درباره انتخاب او در تیم ملی تکواندو به سبب سن‌ و ‌سالش انتقادات زیادی می‌شد، سربلند به ایران بازگشت.

ساعی پس از کسب مدال طلا در گفت ‌و ‌گو با زمانه گفت:

«به خاطر این‌که توانستم از پس وظیفه‌ای که به عهده من بود به‌خوبی بربیایم و نتیجه زحمات خودم و مربیان تیم ملی، فدراسیون تکواندو و همه کسانی که برای من زحمت کشیدند و توانستم نتیجه خوبی بگیرم، خوشحالم. و مدالم را به همه مردم ایران و همه آن کسانی که پا به پای من به من کمک کردند، تقدیم می‌کنم. مدال من پایان خوبی برای کاروان ورزشی ایران و مردم ایران بود.»

رضا یزدانی، مقابل کشتی‌گیر لهستانی شکست خورد

هادی ساعی در وزن ۶۷ کیلوگرم صاحب طلای المپیک ۲۰۰۴ آتن و مدال برنز المپیک ۲۰۰۰ سیدنی نیز است. هیچ ورزشکار ایرانی تاکنون صاحب سه مدال المپیک که دوتای آن طلایی رنگ باشد، نشده‌ است.

در همین حال کاظم رجبی، وزنه‌بردار مافوق سنگین کاروان پارالمپیک ایران غیبت رضازاده و ناکامی وزنه‌برداران ایرانی در المپیک را جبران کرد .و در بازی‌های پارالمپیک پکن با بالا بردن وزنه ۲۶۵ کیلوگرمی مقام قهرمانی در وزنه‌برداری بالای ۱۰۰ کیلوگرم را به خود اختصاص داد و نام خود را با عنوان قوی‌ترین مرد جهان ثبت کرد.

کاظم رجبی، رکورددار جهان که از دو سالگی بر اثر فلج ‌اطفال از ناحیه پای راست ناتوان است از سال ۱۳۷۹ عضو تیم ملی ایران بوده است و در پاراالمپیک ۲۰۰۴ هم در وزن ۱۰۰ کیلوگرم مدال طلا گرفت. او به زمانه گفت که معلولیت به هیچ عنوان به معنای محدودیت نیست.

«واقعاً از ته دل خوشحال شدم‌. چون توانستم دل مردم ایران را شاد کنم و ذره‌ای از محبت‌های آن‌ها را جبران کنم. جا دارد از شما و از رسانه‌های دیگر هم تشکر کنم آنجا هم که بودم شما زنگ می‌زدید واقعاً خیلی تلاش کردند. واقعاً از این مسأله خیلی خوشحال شدم که توجه رسانه‌ها نسبت به ورزش معلولین بیشتر شده است و این نوید را می‌دهد که انشالله این ورزش در مملکت ما بیشتر شناخته ‌شود.»

کاروان ورزشی ایران با ۷۴ ورزشکار در نه رشته ورزشی در بازی‌های پارالمپیک پکن شرکت داشت. حاصل تلاش ورزشکاران پارالمپیکی ایران پنج مدال طلا، شش نقره و سه برنز بود که ایران را در رده ۲۲ جدول مدال‌ها قرار داد.

در خبرهای دیگر وزنه‌برداری ظهور سعیدعلی حسینی، وزنه‌بردار جوان فوق‌سنگین است که در وزن به ‌اضافه ۱۰۵ کیلوگرم و با کسب سه مدال طلا قهرمان آسیا شد.

حسینی در این دوره از بازی‌ها اختلاف رکوردش با رضازاده را به کمتر از ۲۰ کیلوگرم رساند و بخت خود را برای دست‌یابی به رکورد رضازاده بیشتر کرد. او در گفت و گو با زمانه گفت:

«خدا را شکر من توانستم با کمک خدا رکورد یک ضرب، دو ضرب و مجموع را بزنم که یکی دو تا از این رکوردها دست خودم بود که در باشگاه‌های آسیا زده بودم‌. خوشحال هستم که توانستم برای کشورم افتخار کسب کنم و مایه سربلندی کشورم باشم.»

هادی ساعی پرافتخارترین ورزشکار ایرانی در بازی‌های المپیک شد، AFP

در فوتبال تیم ملی ایران به تلاش خود برای راه‌ یافتن به مسابقات جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی ادامه می‌دهد. تیم ملی ایران با سرمربی‌گری علی دایی در مسابقات مقدماتی با کره جنوبی، کره ‌شمالی، عربستان سعودی و امارات متحده عربی هم‌گروه شد.

بعضی از رسانه‌ها این گروه را گروه مرگ نامیده‌اند. تیم ملی فوتبال ایران در چارچوب رقابت‌های مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۰ تاکنون پس از چهار مسابقه با یک پیروزی و سه مساوی با شش امتیاز پس از کره ‌جنوبی و شمالی در ردیف سوم ایستاده‌ است‌.

علی دایی که به صعود ایران به مرحله نهایی جام جهانی امیدوار است، می‌گوید برای موفقیت تیم ملی تمام کوشش خود را به کار می‌برد تا تیم ملی را از حاشیه دور نگه دارد.

«در این چند سال خودم در تیم ملی بودم و بهتر از همه مشکلات تیم ملی را می‌دانم. چون خودم هم بازیکن بودم و در تیم ملی بودم، دنبال حاشیه امنیت برای تیم ملی هستیم. دنبال یک محیط آرام، محیطی که فقط به فوتبال فکر کنیم‌. چون اصلاً دوست نداریم مسایل حاشیه‌ای به‌ وجود بیاید. دوست داریم هر چه بیشتر تیم ملی را در ایزوله نگه داریم.»

و باز هم در فوتبال، افشین قطبی، مربی صاحب‌نام ایرانی که در فصل قبل در اولین حضور خود در باشگاه پرسپولیس آن تیم را به مقام قهرمانی لیگ باشگاه‌های ایران رساند، برای دومین بار با پرسپولیس خداحافظی کرد و ایران را به قصد دوبی ترک کرد.

قطبی که پس از حدود ۳۰ سال به ایران بازگشته بود، مشکلات مختلف در فوتبال ایران را علت اصلی تصمیم خود خواند و گفت مربی‌گری برای پرسپولیس مشکل‌تر از مربی‌گری برای منچستر ‌یونایتد است.

«فکر می‌کنم مدیریت و کار کردن در پرسپولیس سخت‌تر از کار در منچستر یونایتد است‌. به خاطر این‌که انتظارات خیلی زیاد است و امکانات خیلی کم. و با یک نتیجه، تمام مشکلات می‌تواند جلو یا عقب برود‌‌. من از کار کردن در پرسپولیس لذت بردم.»

قطبی در ادامه گفت: «به خاطر این‌که وقتی آن‌قدر می‌توانی روی زندگی مردم اثر مثبتی بگذاری و با نتیجه‌های خوب شادشان کنی، بیشتر برای من انگیزه آورد و پارسال توانستیم یکی از بهترین کارها را انجام دهیم. فکر کنم قهرمانی سال گذشته‌ی پرسپولیس سخت‌تر از قهرمانی منچستر ‌یونایتد در لیگ قهرمانان اروپا بود و افتخار می‌کنم که توانستیم این کار را بکنیم.»

افشین قطبی، مربی صاحب‌نام ایرانی

در این سال تیم ملی نوجوانان با سرمربی‌گری علیدوستی برای اولین بار موفق به کسب مقام قهرمانی در آسیا شد و حضور ایران در جام جهانی ۲۰۰۹ نیجریه را تضمین کرد.

در کنار این پیروزی، کاوه رضایی، ملی‌پوش تیم نوجوانان ایران نیز آقای گل مسابقات آسیا شد. صعود تیم ملی فوتسال ایران به یک ‌چهارم نهایی مسابقات جام جهانی فوتسال برزیل پس از ۱۶ سال و کسب عنوان قهرمانی آسیا و ثبت نام فوتسال ایران در کنار هشت تیم برتر جهان از دست‌آوردهای دیگر فوتبال ایران در سال ۱۳۸۷ شمسی بود که مردم دلسرد از دست‌آوردهای ضعیف ورزشکاران در المپیک را تا حدودی شاد و راضی کرد.

همچنین از خبرهای دیگر فوتبال در مراسم اهدای جوایز برترین‌های فوتبال آسیا عنوان‌های برترین فدراسیون فوتبال، برترین تیم ملی فوتسال و بهترین بازیکن سال فوتسال نصیب ایران شد.

وحید شمسایی، کاپیتان ۳۳ ساله تیم ملی فوتسال ایران برای دومین بار پیاپی بهترین بازیکن فوتسال آسیا شناخته شد. در ورزش زنان در سالی که گذشت پیشرفت‌های محسوسی به چشم می‌خورد.

بخت زنان ایرانی برای دست‌یابی به مدال در مسابقات آسیایی و بین‌المللی را افزایش داد. زنان ایران در سال گذشته در دو و میدانی درخشیدند و برای اولین‌بار در جام فوتبال جام ملت‌های آسیا از گروه خود صعود کردند.

در ورزش‌های رزمی چون جودو، کاراته و تکواندو به موفقیت‌هایی دست یافتند و برای اولین بار در رشته‌های قایق‌رانی تیراندازی و تکواندو جواز ورود به المپیک را به دست آوردند که قبلاً تنها از طریق وایلدکارت در این بازی‌ها حضور داشتند.

سارا خوش‌جمال فکری، تکواندو کار

در این سال سارا خوش‌جمال فکری به‌عنوان اولین زن ایرانی در مسابقات تکواندو المپیک شرکت کرد. او در گفت و گو با زمانه گفت:

«امید داشتم با مدال برگردم. خیلی زحمت کشیده بودم. هم خودم هم خانواده‌ام. همه ما خیلی زحمت کشیده بودیم و آمده بودیم دست پر بر‌گردیم که نشد. حداقل هر چه داشتم را گذاشتم. المپیک میدان بزرگی است و تمام قهرمانان بزرگ در این باز‌ها برای کسب مدال می‌آیند و مدال المپیک خیلی قشنگ است. آرزوی من این بود که بتوانم مدال المپیک را بگیرم. تلاش می‌کنم انشاالله برای المپیک چهار سال بعد.»

در همین حال تشکیل تیم فوتسال بانوان یکی از قدم‌هایی بود که فدراسیون فوتبال ایران برداشت. از رویدادهای دیگر ورزشی سال ۱۳۸۷ شمسی، حضور تیم ملی کاراته ایران در مسابقات بین‌المللی کاپ آزاد انگلستان و کسب مقام سومی در این دوره از مسابقات بود.

همچنین ورزش ایران در این سال شاهد از دست دادن چند پیشکسوت فوتبال بوده است. صفر ایرانپاک، مهاجم پیشین بنام تیم ملی فوتبال ایران و باشگاه‌های شاهین و پرسپولیس در دهه ۴۰ و ۵۰ خورشیدی که با به‌ثمر رساندن ۱۴ گل در ۳۰ بازی نام خود را در کنار بزرگان فوتبال ایران و بهترین گل‌زنان فوتبال ایران ثبت کرد، اوایل زمستان در اثر ابتلا به بیماری سرطان درگذشت.

نقش ایران‌پاک در قهرمانی ایران در جام ملت‌های ۱۹۷۲ آسیا و صعود فوتبال ایران به المپیک مونیخ فراموش‌نشدنی است. در عین حال مهدی اسداللهی، بازیکن مربی و مفسر فوتبال از دیگر پیشکسوتان ورزش ایران بود که در سال ۱۳۸۷ شمسی از این جهان رفت.