سپاهان آغازگر حرکتی جدید در باشگاه‌های ایران

شنیدن مجله ورزشی

تیم فوتبال باشگاه سپاهان اصفهان پس از دستیابی به مقام نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا و کسب جواز ورود به مسابقات قهرمانی باشگاههای جهان، روز پنج‌شنبه ژاپن را ترک کرد و به ایران بازگشت. سپاهان در مسابقه‌ برگشت فینال لیگ قهرمانان آسیا در سایتامای ژاپن با نتیجه‌ دو بر صفرمغلوب اوراواردز ژاپن شد. از آنجایی که نتیجه مسابقه‌ این دو تیم دربازی رفت در فولادشهر اصفهان تساوی یک بر یک بود، اوراواردز به مقام قهرمانی آسیا رسید. با اینهمه هر دو تیم فینالیست لیگ قهرمانان آسیا به مسابقات قهرمانی باشگاههای جهان که ماه آینده در ژاپن برگزار می‌شود راه‌یافته‌اند. با این تفاوت که سپاهان بعنوان تیم دوم آسیا برای رسیدن به مرحله‌ یک‌چهارم نهایی یک بازی بیشتر از اوراواردز انجام خواهد داد. حریف سپاهان در این مرحله قهرمان اقیانوسیه از کشورزلاندنو خواهد بود.

سپاهان و اوراواردز هردو برای اولین‌بار به فینال لیگ قهرمانان آسیا راه‌ پیدا کرده بودند. آخرین باری که یک تیم باشگاهی ایران قهرمان جام باشگاه‌های آسیا شد، سال ۱۹۹۲ بود که پاس تهران الشباب عربستان سعودی را در فینال شکست داد. در سال ۱۹۹۹ هم استقلال تهران به فینال این مسابقات راه پیدا کرد، اما در مقابل جوبیلوایواتا از ژاپن شکست خورد و به مقام نایب قهرمانی رضایت داد.

با وجود شکست سپاهان در برابر اوراواردز، راهیابی به فینال لیگ قهرمانان آسیا و بازی پرتلاشی که در برابر ۶۰ هزار تماشاگر ژاپنی که بی‌امان قهرمانان خود را تشویق می‌کردند انجام داد، موفقیت بزرگی برای این باشگاه اصفهانی به‌حساب می‌آید. لوكابوناچيچ سرمربی سپاهان ضمن اظهار تاسف از اینکه تیمش موقعیت‌های گل‌زنی زیادی را از دست داد، از بازی یازده بازیکن خود در بازی برگشت اظهار رضایت کامل کرد.

سپاهان زمانی نایب قهرمان باشگاه‌های آسیایی شد، که فوتبال ایران چندی‌ است دست به گریبان مشکلات و بحران‌های جدی است. از جمله تهدید فدراسیون بین‌المللی فوتبال، فیفا، به محروم‌کردن ایران از شرکت در مسابقات بین‌المللی، نارضایتی فیفا از نحوه‌ برگزاری انتخابات فدراسیون فوتبال، محرومیت استقلال تهران از شرکت در لیگ قهرمانان آسیا از سوی کنفدراسیون فوتبال این قاره، حضور ضعیف تیم ملی فوتبال ایران در جام ملت‌های آسیا و سردرگمی در انتخاب مربی تیم ملی در آستانه مسابقات انتخابی جام جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی.

اما چگونه با تمام این بحران‌ها سپاهان توانست خود را به مسابقات قهرمانی باشگاه‌های جهان برساند؟ این مهم را در گفت‌وگویی با شاهین رحمانی، کارشناس فوتبال آسیا بررسی می‌کنیم. شاهین رحمانی که این مسابقات را از نزدیک دنبال کرده است، ابتدا از حضور سپاهان در فینال لیگ قهرمانان آسیا می‌گوید:

باشگاه سپاهان قبلا دو دوره سابقه در این بازی‌ها را داشت، ولی این‌بار خیلی موفق‌تر کار کرد. باشگاه سپاهان از مرحله‌ گروهی‌اش بالا آمد و در یک بازی سخت در مرحله‌ی یک‌چهارم نهایی حریف ژاپنی خود کاوازاکی را کنار زد. بعد حریف اماراتی‌اش را پشت سر گذاشت و بعد در بازی فینال با اوراواردز در بازی رفت در اصفهان مساوی یک یک کرد که به نوعی نتیجه‌ قابل قبولی بود و در بازی برگشت هم در شرایط دو هیچ باخت که انصافا یک حریف دست‌وپابسته نبود و چهره‌ یک تیم شکست‌خورده را نداشت.

باشگاه سپاهان البته در مقام مقایسه با باشگاه اوراواردز باید بپذیریم که هنوز آن فاصله‌های یک باشگاه حرفه‌ای را داشت. باشگاه سپاهان از حیث بازیکن فاقد بازیکنانی بود که بتوانند در رقابت‌های بین‌المللی چهر‌ه‌هایی باشند که سرنوشت یک بازی را عوض کنند و توانایی‌هایی کمی بیشتر از توانایی‌های طبیعی یک بازیکن را داشته باشند. باشگاه سپاهان حتی از بازیکنان خارجی‌ای که داشته در این تورنمنت نتوانست استفاده‌ی فوق‌العاده‌ای بکند. این امتیازی بود که به همه باشگاهها داده شده بود.

باشگاه سپاهان با تمام تلاشی که کرد و شایستگی‌هایی که داشت نشان داد که هنوز کمی فاصله دارد، نه تنها با خود باشگاه، بلکه با فوتبال و باشگاههای ایران. مثلا در میزبانی‌ای که داشت در بازی رفت، به سختی توانسته بود میزبان حدود ۱۵هزار تماشاگر باشد. آنوقت باشگاه اوراواردز در بازی برگشت ۵۹ هزار تماشاگر داشت که تمام ورزشگاه سایتاما را که یک ورزشگاه اختصاصی بود و برای جام جهانی ساخته شده بود پر کرده بودند و حمایت خیلی عجیبی می‌کردند، ۹۰ دقیقه داشتند تشویق می‌کردند.

به‌هرحال باشگاه سپاهان به نظر من قابل ستایش بوده حرکتش در اینجا و با این نایب قهرمانی، بازهم اگرچه نتوانست روی پله‌ اول بایستد، اما توانست شانس این را داشته باشد که در بازیهای قهرمانی باشگاه‌های جهان که یک ماه دیگر بازهم در ژاپن برگزار می‌شود حاضر باشد و اولین تیم ایرانی‌ باشد که به فینال لیگ قهرمانان آسیا می‌رسد و اولین تیم ایرانی باشد که در تاریخ قهرمانی باشگاههای جهان در این بازی‌ها حضور پیدا می‌کند.

آقای رحمانی از سال ۱۹۹۲ هیچ باشگاه ایرانی قادر نشده است که قهرمان جام باشگاههای آسیا بشود. ولی این فرم الان عوض شده و این نام جام باشگاههای آسیا به لیگ قهرمانان آسیا تبدیل شده است. می‌توانید توضیحی در این مورد بدهید؟

بله، درست است. از آن تاریخ به بعد هیچ باشگاه ایرانی قهرمان نشد. البته در سال ۱۹۹9 ایران میزبان دور مرحله‌ نهایی این بازی‌ها هم بود و استقلال به بازی فینال رسید. اما در بازی فینال که ۱۰۰هزار تماشاچی به استادیوم آزادی آمده بود، متاسفانه آنجا به جوبیلوایواتای ژاپن باخت و قهرمان نشد. از حدودا سال ۲۰۰۲ شکل جدیدی از لیگ قهرمانان آسیا طراحی شد که شرایط خاصی داشت این بازی‌ها و باشگاه‌ها با شکل قرعه‌کشی تفاوت می‌کرد و شکل انجام بازی‌ها تفاوت می‌کرد. در حقیقت برای باشگاه‌ها از لحاظ مالی مبالغ جدیدی تعیین شده بود.

کنفدراسیون به درستی تلاش کرد که سطح این مسابقات را بالاتر ببرد و از آن تاریخ به بعد هیچگاه باشگاه ایرانی حتی نتوانست از گروه مقدماتی‌ا‌ش بالا بیاید و از این حیث در حقیقت حرکت سپاهان و نمایشی که در این دوره از بازی‌ها داشت، یک حرکت جدید برای باشگاه‌های ایرانی محسوب می‌شود. می‌دانید که باشگاه سپاهان در دور بعد هم به دلیل قهرمانی‌اش در آخرین جام حذفی ایران جواز حضور در دور بعدی بازی‌ها را دارد، همراه با باشگاه سایپا.

از سال ۲۰۰۹ یک بار دیگر شکل لیگ قهرمانان آسیا تغییر می‌کند. مبنا براین است که لیگ حرفه‌ای‌تر بشود و شرایط بسیار سخت‌تری برای کشورهایی که می‌توانند در این بازی‌ها شرکت بکنند و در مجموع البته کیفیت این بازی‌ها بالاتر خواهد رفت.

فکر می‌کنید که با وجود مشکلاتی که بهرحال فوتبال ایران الان در حال حاضر گریبانگیرش هست، چطور شد که سپاهان توانست به فینال این مسابقات راه پیدا بکند؟ شما دلیلش را در چه می‌بینید؟

اساسا فوتبال ایران پتانسیل خیلی بالایی دارد. یعنی اگر شما در چارچوب آسیا بخواهید فوتبال ایران را مقایسه بکنید، واقعا فوتبال ایران فضای ویژه‌ای دارد. در شرق آسیا فوتبال کاملا تحت کنترل بازار لیگ برتر انگلستان است و در طول سال‌های اخیر تقریبا آن شور و شوق و فضای فوتبال ملی را این‌ها از دست داده‌اند. در آسیای مرکزی اساسا فوتبال هنوز قوتی پیدا نکرده است و در کشورهایی مثل هند فوتبال دیگر ورزش اول نیست و ورزش‌های دیگری مثل کریکت و این‌ها آنجا حاکم است.

در خاورمیانه و غرب آسیا البته برای فوتبال هنوز سرمایه‌گذاری‌ها و خرج زیادی می‌شود و به فوتبال توجه خاصی می‌شود. اما به دلایل مختلف اجتماعی و فرهنگی آنها هنوز نمی‌توانند ثبات خودشان را حفظ بکنند. البته عربستان یک استثناست، ولی بقیه خب یک جهش‌هایی می‌کنند و... مثلا عراق اگر قهرمان شد در جام ملت‌های آسیا، صددرصد این یک قهرمانی نبود که مداوم بخواهد ادامه داشته باشد و تیم عراق همیشه بعنوان تیم شماره یک آسیا بماند یا همیشه جزو سه‌­چهارتا تیم اول باشد. بقیه کشورها را هم نگاه بکنید، می‌بینید که در آنجا سرمایه‌ زیادی برای فوتبال گذاشته می‌شود، ولی به دلایل مختلفی که البته بحثی طولانی دارد.

فوتبال ایران پتانسیلی دارد که به دلیل علاقه‌ خیلی شدیدی که مردم ایران به فوتبال دارند، این ورزش ورزش اول است. درست است که هنوز آنجا فوتبال حرفه‌ای نیست، مثل مدیریت در تمام بخش‌های دیگر. ورزش ایران و فوتبال ایران اساسا با ورزش و فوتبال یا مدیریت حرفه‌ای فاصله‌ی زیادی دارد، اما آنقدر آن شور و هیجان و آنقدر علاقه مردم زیاد است که حتی لیگ فوتبال ایران را می‌تواند به یک لیگ جذاب تبدیل بکند که تمام رسانه‌ها را مشغول به خودش می‌کند، تمام مردم ایران را مشغول به خودش می‌کند. و این فضا باعث می‌شود که در حقیقت بازیکن پرورش پیدا بکند و باشگاه در تب و تاب این مسابقات قوی‌تر و پخته بشود.

درست است که وقتی سپاهان به فینال می‌رسد، شما متوجه‌ تفاوت‌های حرفه‌ای یا مدیریت قوی در فوتبال می‌شوید. اما از یک طرف دیگر باز شما می‌بینید که چقدر آن شور و هیجان در فوتبالیست‌های ایرانی زیاد است و چقدر آن اراده برای فوتبال‌بازی کردن هست و علاقه به فوتبال در همه بخش‌های کشور ایران هست و همین‌ها باعث می‌شود کمک بکند و همیشه فوتبال ایران بالا بماند. مثلا شما اگر مقایسه می‌کردید بازی فینال را از لحاظ برگزاری، استادیوم ژاپنی را با استادیوم ایرانی مقایسه می‌کردید، خیلی تفاوت داشت. ولی همیشه گفته‌ام، نکته‌ مهم این است که ایرانی‌ها علاقه‌شان به این کار زیاد هست. بهرحال هر کاری یک بخش‌اش علاقه است و در هرکاری اگر کسی علاقه‌اش فوق‌العاده زیاد باشد، بهرحال پتانسیل خیلی بالایی را دارد و می‌تواند از آن پتانسیل‌اش استفاده بکند. به نظر می‌آید که فوتبال ایران این قسمت را خیلی خوب دارد.