کنفرانس مطبوعاتی ضد سانسور در تهران

صبح روز یکشنبه بیست و هشتم بهمن‌ماه یا ۱۸ فوریه، انتشارات روشنگران میزگرد مطبوعاتی برگزار کرد که در آن شخصیت‌های فرهنگی و نویسندگان درباره سانسور و اختلاف‌نظرهایی که با وزارت ارشاد دارند سخن گفتند.
این میزگرد در پی شکایت چند ناشر و نویسنده از عملکرد وزارت ارشاد به دیوان عدالت اداری برگزار شد.

در این میزگرد که با حضور افرادی همچون شیرین عبادی، شهلا لاهیجی، پرینوش صنیعی، منیرالدین بیروتی و ناصر ایجادی برگزار شد، هر کدام از سخنرانان، با انتقاد از عملکرد وزارت ارشاد خواستار اصلاح قوانین مربوط به انتشارات و مطبوعات کشور شدند.

شیرین عبادی که وکالت پرونده شکایت از عملکرد وزارت ارشاد را نیز بر عهده دارد در سخنان خود گفت: متاسفانه در ماههای اخیر کتابهای بسیاری بدون ذکر دلیل از سوی وزارت ارشاد رد صلاحیت شده و مجوز چاپ نگرفتند. وی گفت: در حقیقت سرنوشت چاپ کتاب در کشور ما به «سلیقه‌ها» تبدیل شده است. خانم عبادی خاطر نشان کرد گاهی ممکن است زحمات بسیار یک نویسنده با توجه به چارچوب فکری کسی که کتاب را بررسی می‌کند از بین برود.

شیرین عبادی وکیل پرونده شکایت از عملکرد وزارت ارشاد در کنفرانس مطبوعاتی انتشارات روشنگر

وی با اشاره به مجوز ندادن به کتاب «سهم من» نوشته‌ی پرینوش صنیعی تصریح کرد: با توجه به اینکه این کتاب ۱۳ بار تجدید چاپ شده، مشخص نیست وزارت ارشاد بر چه مبنایی مجوز چاپ چهاردهم را نمی‌دهد.

شیرین عبادی افزود: عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا هر نهاد دیگری که در اعطای مجوز سهیم هستند باید قانونمند باشد. ما در پی اجرای قانون هستیم و به همین دلیل بر طبق قانون دادخواستی به دیوان عدالت اداری داده‌ایم که در درجه‌ی اول لغو آئین‌نامه‌ی خلاف قانون اساسی شورای انقلاب فرهگی را خواستاریم و در درجه‌ی دوم الزام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به تبعیت از قوانین مصوبه و قانون اساسی را می‌خواهیم و اعلام می‌کنیم عملکرد وزارت ارشاد مبنی بر اینکه به هیچ مراجعه کننده‌ای نوشته‌ای نمی‌دهد و حاضر نیست بخشنامه‌ای را هم به دست مراجعان بدهد یا جایی چاپ کند خلاف قانون است.

ناصر ایجادی٬ مدیر انتشارات «قصیده سرا»

پرینوش صنیعی نویسنده‌ی کتاب «سهم من» در بخش بعدی این کنفرانس با اشاره به صادر نشدن مجوز تجدید چاپ دو کتاب وی در سال جاری گفت: به جز مسائل اقتصادی و ضررهای معنوی که به واسطه‌ی عدم مجوز برای یک نویسنده بوجود می‌آید، «موجودیت» آن نویسنده نیز زیر سئوال می‌رود که می‌تواند برای نویسنده‌ی یک کتاب بسیار آسیب‌پذیر باشد.
وی گفت: کتاب «سهم من» بدون هیچگونه توضیحی از سوی وزارت ارشاد، مجوز چاپ نگرفت.

وی در مورد کتاب «پدر آن دیگری» گفت: بعد از پنج‌بار تجدید چاپ، این کتاب، زمانی که به دوره‌ی وزارت آقای صفار هرندی رسید، با سانسور بیش از سی‌صد سطر کتاب مواجه شد. خانم صنیعی با اشاره به محتوای این کتاب این پرسش را مطرح کرد که چه کسی و با چه دلیلی و بر چه مبنایی این سطور را حذف کرده است؟ آیا بهتر نیست پیش از حذف با خود نویسنده نیز صحبت کنند؟

آقای ناصر ایجادی، مدیر انتشارات «قصیده سرا» نیز دیگر سخنران این مراسم بود. وی گفت: صنعت نشر کشور از بیست سال پیش تاکنون با فراز و نشیبهای بسیاری روبرو بوده است و اکنون روند تولید این حرفه دچار اختلال شده است که مهمترین عامل آن قانونمند نبودن عملکرد وزارت ارشاد است.
وی با اشاره به قانون «لغو مجوز دائمی انتشار کتاب» گفت: تا زمانی که این قانون تصویب نشده بود، ثبات شغلی نویسندگان و ناشران که حاصل آن ارتقاء کمی و کیفی کتابها بود تأمین می‌شد که متأسفانه با روی کار آمدن این قانون، نویسندگان و ناشران با بحرانهای بالقوه‌ی اقتصادی روبرو شدند.

وی گفت زمانی که وزارت ارشاد حکمی را در ارتباط با یک انتشارات صادر می‌کند بدون هیچگونه علتی، خواستار اجرای آن است که با این مسأله حتی در وزارتخانه‌های دیگر هم اینگونه رفتار نمی‌شود.

منیرالدین بیروتی

آقای ایجادی سپس به بیان قوانین مشخص دیگر وزارتخانه پرداخت و افزود: در هر وزارتخانه‌ای خط قرمزها بدون ابهام مشخص است اما آنچه که در صنعت نشر و نویسندگی مبرهن است این است که همه چیز به اختیارات بررسی کننده بدون مشخص بودن خط قرمزها و ارائه دلیل‌ها باز می‌گردد.
وی خواستار اعلام سیاستهای کاری به صورت واضح و بدون ابهام از سوی وزارت ارشاد شد.

آقای منیرالدین بیروتی نویسنده‌ی کتاب (چهارده) که رمان وی، برنده‌ی جایزه امسال گلشیری هم شده، سخنران بعدی این کنفرانس بود. بیروتی گفت: «داستان ما نویسندگان به مانند داستان ورزشکاری‌ست که یک سال تمرین کرده و درست زمانی که می‌خواهد به زمین مسابقه برود، به وی می‌گویند از این فن یا از این تکنیک استفاده نکن».

شهلا لاهیجی٬ مدیر انتشارات روشنگران

وی با اشاره به محتوای کتاب چهارده، عنوان کرد: نویسندگان در حالت عادی چند شغله هستند و زمانی که کتابشان مجوز چاپ نگیرد، وضعیت اقتصادی آنان به شدت نابه‌سامان خواهد شد.

در بخش پایانی این کنفرانس خانم شهلا لاهیجی، مدیر انتشارات روشنگران ابراز امیدواری کرد با پیگیری شکایت انجام شده غیرقانونی بودن عملکرد وزارت ارشاد تحت قوانین فعلی جمهوری اسلامی اثبات شده و اصلاحاتی در این زمینه صورت گیرد.