رادیو، از میدان ارک تا آمستردام و تورنتو

علیرضا افزودی

. . . آنهایی که به امکان اینترنت دسترسی داشتند می‌توانستند سایت‌های سازمان و وزارت‌خانه‌های مهم، و بعد شرکت‌های تجاری خیلی شناخته شده را ببیند. در واقع توان خریداری فضاهای مجازی و هزینه‌های مربوط به گردانندگی وب‌سایت، فقط از عهدۀ همین شرکت‌ها و کارخانجات و یا سازمان و وزارت‌خانه‌ها برمی‌آمد.

. . . این بود تا همین چند سال پیش که امکان دست‌یابی کاربران اینترنت به سرویس و فضاهایی که به رایگان ارائه می‌شد میسر شد. از این مقطع به بعد، تارنماها در دو شکل وب‌سایت‌های رسمی، و وبلاگ‌های عمومی تعریف می‌شود.

. . . در این رویارویی که نتیجه‌اش مقبولیت یافتن وبلاگ‌ها بود، قیمت‌های سنگین و سرسام‌آور خرید فضای مجازی در سرورهای بزرگ و کمی هم از ابهت و یگانه بودن وب‌سایت‌ها کاسته شد. طوری که وبلاگ‌نویسان هم توانستند به وب‌سایت‌های رسمی رخت برکشند و به اصطلاح «دات کام» شوند.

. . . پس رسانه‌ها که قبلا نوشتاری و خواندنی بودند، بیشتر دیداری و شنیداری شدند. نسل جوانی که دانش بهره‌گیری از اینترنت را داشت، سواد فارسی نوشتن را آنطور که باید و شاید نداشت، ولی در شکل گفتاری با زبان روز، زبانی که پیام را می‌رساند و برای شنونده مفهوم بود، می‌توانست بهتر و بیشتر حضور داشته باشد.

. . . ضرورت ارتباط با مخاطب، به شکلی که تو بتوانی و او بفهمد، باعث راه‌اندازی رادیوهای اینترنتی شد. از فایل برنامه‌های معروف گل‌ها، یا ترانه‌های اصیل و سنتی که به‌شکل زنجیره‌ای و مداوم پخش می‌شود تا مجموعه‌ای از فایل‌های صدای شاعر، سخنرانی‌ها، ترانه‌ و گفتگوها که شکلی از برنامه‌ای رادیویی را ارائه می‌دهد.

. . . رادیو که زمانی ارتباطش با شنونده یک‌سویه و از بالا به پایین بود. رادیویی که نامش ساختمانی در میدان ارک تهران را به‌خاطر می‌آورد. رادیویی که دست نیافتنی‌ترین رسانه به‌نظر می‌رسید، حالا دیگر شکی از وسیله برای بیان نظر عموم را پیدا کرده است.

. . . این هفته با پخش برنامه‌های رادیو زمانه، نیمی از لندن و نیمی از آمستردام و این روزها از تورنتوی کانادا هم، هیجان این فکر شنونده را می‌گیرد که روز و هفتۀ بعد کدام شهر از چهار گوشۀ جهان به‌عنوان «استودیو» در تابلوی پخش برنامه‌ها و بر زبان گویندگان آن اعلام خواهد شد.

. . . دیروز، لندن. امروز، تورنتو! فکر می‌کنید چقدر طول بکشد تا روزی که در تابلوی پخش برنامه‌ها روی سایت رادیو زمانه بخوانیم: مقدمه و اعلام برنامه ـ از استودیوی تهران . . .

فایل شنیداری این مطلب را از «اینجا» بشنوید!