این روزها همه‌ی نگاه‌ها به فوتبال است

ایرج ادیب‌زاده

۷۲ روز به آغاز جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۰ در آفریقای جنوبی و ۲۴ ساعت نیز به دور رفت یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان اروپا باقی است، دو رویدادی که تب فوتبال را در قاره‌های مختلف بالا برده است. در خبرهای جام‌جهانی فوتبال ۲۰۱۰ اسون گوران اریکسون سوئدی، سرمربی ساحل عاج در جام‌جهانی فوتبال خواهد بود. به گفته‌ی رییس فدراسیون این کشور، هدف او، تضمین حضور افتخار آمیز ساحل عاج در نخستین جام‌جهانی فوتبال قاره‌ی آفریقا خواهد بود.

مربی پیشین تیم‌های ملی انگلیس و مکزیک، پیش‌تر از سوی کره‌ی شمالی برای رهبری این تیم در جام‌جهانی دعوت شده بود اما او به دلیل قراردادش با یک باشگاه دسته‌چهارمی، این پیشنهاد را قبول نکرد.

ساحل عاج در دور نخست جام‌جهانی با پرتغال، برزیل و کره‌جنوبی روبه‌رو است. در جابه‌جایی مربیان تیم‌های ملی، گاس‌هیدینگ مربی ۶۳ ساله‌ی هلندی، بعد از استعفای فاتح تریم به دلیل انتخاب نشدن ترکیه برای جام‌جهانی، رهبری تیم ملی ترکیه را بر عهده گرفت. گاس هیدینگ که مربی تیم ملی روسیه بود جای خود را به دیک ادووکات، دیگر مربی هلندی داد. لوئیز فرناندز مربی پیشین تیم ملی فرانسه و مربی چند باشگاه نیز، به عنوان مربی اسرائیل انتخاب شد.

در قاره‌ی اروپا همه‌ی نگاه‌های فوتبال‌ دوستان به دیدارهای مهم دور رفت از مرحله‌ی یک چهارم پایانی لیگ قهرمانان اروپا دوخته شده است. دو باشگاه فرانسوی لیون و بوردو با هم دیدار دارند و بایرن‌مونیخ آلمان در مقابل منچستر یونایتد انگلیس قرار می‌گیرد. چهارشنبه شب هم بارسلونا با آرسنال و اینترمیلان با زسکا مسکو دیدار می‌کند.

پیش‌بینی رویارویی لیون و بوردو، دو باشگاه مطرح فرانسوی بسیار دشوار است. لیون در دور قبل رئال‌مادرید را با ستارگان کهکشانی و گران قیمت خود حذف کرده است و روحیه‌ی خوبی دارد. بوردو قهرمان فرانسه شنبه شب در فینال جام لیگ فرانسه در استادیو فرانس سه بر یک برابر مارسی شکست خورد. المپیک مارسی ۱۷ سال پس از بردن جام قهرمانان اروپا برابر آث میلان صاحب یک افتخار دیگر شد. پیروزی در این جام شادی زیادی را در میان طرفداران فوتبال در شهر بندری جنوب فرانسه، مارسی به وجود آورد.

اما اگر لیگ قهرمانان اروپا تب تماشاگران این قاره را بالا برده، در آسیا هم تب فوتبال البته در اندازه‌های پایین‌تر تماشاگران زیادی را به خود جلب کرده است. رکورد تازه‌ی تماشاگران جام باشگاه‌های آسیا در ۳ هفته‌ی نخست از مرز بیش از نیم میلیون نفر در ۴۸ بازی گذشته و رکورد تازه‌ای به جا گذاشته است که این موجب دلگرمی فدراسیون فوتبال این قاره شد. در این میان آبی پوشان استقلال تهران، پرطرفدارترین تیم این قاره بوده ‌است. همچنین در بازی استقلال تهران در مقابل الغرافه‌ی قطر که ۳ بر صفر به سود آبی‌های تهرانی تمام شد، ۶۰ هزار نفر به ورزشگاه آزادی رفتند.

پس از حذف تیم فوتبال از جام‌جهانی و پشت کردن مردم به دیدار‌های تیم ملی آیا این حضور پرشور تماشاگران در بازی استقلال در لیگ قهرمانان رویکرد تازه‌ای است؟ این پرسشی است که با آقای مرتضی شمس، روزنامه‌نگار و کارشناس فوتبال در تهران در میان می گذارم:

همین‌طور است که شما فرمودید، به دنبال حذف تیم ملی از رقابت‌های جام‌جهانی ۲۰۱۰ آفریقای جنوبی مردم سرخورده و از فوتبال دل‌زده شده بودند. اما با شروع دور جدید قهرمانی باشگاه‌های آسیا و هنگامی که استقلال موفق شد در دیدار دشوار خود در جده سه امتیاز شیرین را به دست آورد، موج جدیدی از عشق به تماشای فوتبال در دل طرفداران راه افتاد و اولین دیدار استقلال در ورزشگاه آزادی جمعتی معادل ۳۰ هزار نفر به ورزشگاه آمدند.

این روند هنگامی که استقلال میزبان تیم الغرافه بود، تکمیل شد. تیم الغرافه موفق شده بود سال گذشته تیم پرسپولیس را با شکست سنگینی مواجه کند و تعطیلات نوروز نیز باعث شده بود جمعیتی بالغ بر ۶۰ هزار نفر به ورزشگاه آزادی بیایند. استقلال موفق شد از اعتبار فوتبال ایران که به راحتی به حراج گذاشته شده بود دفاع کند و با سه گل این تیم را شکست داد.

این موید آن است که تماشاگران فوتبال ما مردم قدر‌شناسی هستند و اگر مدیریت جدید در فوتبال ما باشد، تیم‌های ما از حمایت بی دریغ تماشاگران بهره‌مند خواهند بود.

آقای شمس در حال حاضر از ۴ باشگاه ایرانی در لیگ قهرمانان آسیا ، استقلال، سپاهان، ذوب‌آهن و مس کرمان، استقلال و ذوب‌آهن بهترین نتایج را گرفته‌اند و در صدر گروه‌هایشان قرار دارند. فکر می‌کنید یکی از چهار تیم ایرانی بتواند به دور پایانی لیگ قهرمانان امسال راه پیدا کند؟

در فوتبال هیچ چیز قابل پیش‌بینی نیست. مس کرمان به دلیل شرایطی که امسال در لیگ داشت و تغییر مدیریتی که در این تیم به وجود آمد و منتهی به تغییر مربیان شد و به این تیم ضربه زد، نمی‌شود امیدواری زیادی به این تیم داشت و سپاهان که نشان داده است امسال در خانه تیم قدری است ولی خارج از خانه معمولا نتایح خوبی نمی‌گیرد و معمولا در لیگ داخلی خودمان نیز این امر تا حدودی مشهود است.

استقلال تهران با توجه به پشتوانه‌ی مردمی که دارد، یکی از شانس‌های اول نمایندگان ایران است. از سوی دیگر ذوب‌آهن که در طول سه چهار سال گذشته بسیار باشگاه منسجم و متحدی شده است، شانس این را دارد که به مراحل بالاتر صعود کند.

این‌طور که در دور اول نشان داده شد این دو تیم با صلابت صدرنشین گروه‌های‌ خودشان شدند. از همه جالب‌تر این‌که ذوب‌آهن موفق شد در خانه‌اش تیم بنیاد‌کار را با نتیجه‌ی ۳ بر صفر شکست دهد. همه‌ی این ها موید این است که ما می‌توانیم به روزهای آینده امیدوار باشیم و تیم‌های خودمان را در مراحل پایانی جام ببینیم.

اگر‌چه نگاه کردن به جام قهرمانی کمی برای ما سخت است زیرا در نهایت وقتی ما از گروه خودمان صعود کنیم و از غرب آسیا بالا برویم، باید با نمایندگان شرق آسیا که فوتبالی به مراتب بهتر از ما دارند روبه‌رو شویم اما من به رسیدن یکی از دو تیم استقلال یا ذوب‌اهن به مرحله‌ی فینال یا نیمه‌نهایی امیدوارم و با توجه به روحیه‌ی که این دو تیم پیدا کرده‌اند، رسیدن به جام قهرمانی اصلا دور از دست‌رس نیست ولی با توجه به شرایط کمی خوش‌بینانه است. امیدوارم این اتفاق برای فوتبال ما رخ دهد تا تلخی ناکامی حضور ما در جام‌جهانی فراموش شود.

فکر می‌کنید با حذف تیم ملی ایران حالا که ۷۲ روز به جام‌جهانی مانده و مشتاقان فوتبال در سراسر دنیا منتظر رسیدن جام‌جهانی هستند آیا در ایران نیز این اشتیاق وجود دارد؟

بی انصافی است که بگوییم این اشتیاق وجود دارد. شما چه کسی را می‌توانید پیدا کنید که علاقه‌مند به فوتبال باشد، یاد جام‌جهانی بیفتد و حذف ایران برایش قابل تحمل باشد. مسلما تاثیرات منفی زیادی دارد؛ سرخورده‌اند زیرا شرایط خوبی برای حضور در این جام و لیاقت آن را داشتند. باید بگویم حداقل در منطقه‌ی غرب‌آسیا تیم ایران یکی از بهترین تیم‌ها است. متاسفانه مدیریت غلط فوتبال ما و تغییرات پی‌در‌پی مربیانی که استاندارد‌های لازم برای نشستن روی نیمکت تیم ملی را نداشته‌اند، دست به دست هم داد تا نهایتا ما از این مسابقات محروم شویم.

ظاهرا مسئولان فوتبال ما متوجه این اشتباه خود و ناکار‌امدی افشین قطبی سرمربی که مربی‌گری را ۳ سال پیش و با تیم پرسپولیس تهران تجربه کرد، شده‌اند و به همین دلیل مذاکراتی را با مربیان مطرح دنیا از جمله فاتح تریم انجام داده‌اند.

امیدوارم این شفاف‌سازی بیشتر صورت بگیرد و مردم بیشتر در جریان مذاکراتشان قرار بگیرند تا شاید قبل از شروع دور نهایی جام ملت‌های آسیا ما با یک مربی توانمند حداقل بتوانیم بعد از چند سال قهرمانی آسیا را به دست آوریم و اعتبار از دست رفته‌ی فوتبال کشورمان را بازگردانیم.

آیا مسئله‌ای که شما گفتید، مذاکره با آقای فاتح‌ تریم، در روزنامه‌های ترکیه هم انعکاس داشته است؟

جالب است خدمتتان بگویم به دلیل این‌که مسئولان فوتبال ما بسیار پنهان کار هستند، اتفاقا این مسأله از همین طریق افشا شد. وقتی آقای مهدی تاج رییس فدراسیون فوتبال برای مذاکره با فاتح تریم به استانبول ترکیه رفت، در تهران هیچ‌کس از این قضیه خبر نداشت، اما بعد از اولین دور مذاکرات آقای تاج به عنوان نایب رییس فدراسیون فوتبال و آقای فاتح تریم مربی پیشین تیم ملی ترکیه، روزنامه‌ی حریت چاپ استانبول برای نخستین بار پرده از این مذاکرات برداشت و با افشای آن جراید و دیگر رسانه‌های ترکیه با بازتاب وسیعی به این قضیه پرداختند که باعث شد قابل کتمان نباشد.

امیدوارم این روال در فوتبال ما هم باز شود تا بیش از این مسئولان فوتبال ما پرده پوشی نکنند مثلا وقتی قرار بود افشین قطبی سرمربی تیم ملی شود تا زمانی که قرارداد ایشان امضا نشد، حتی مذاکره با افشین قطبی را کتمان می‌کردند.

انشالله در سال جدید شاهد روند جدیدی نیز در شفاف‌سازی برای مردم باشیم زیرا این فوتبال متعلق به مردم است نه کسانی که بر اساس حکمی که دارند چند صباحی را بر مسند ریاست تیم ملی فوتبال تکیه می‌زنند.