گروگان‌گیری هنر

علی چکاو

«دانشگاه هنر، بزرگ‌ترین مرکز آموزش عالی رشته‌های هنری در ایران است. مرحله‌ی تأسیس و شکل‌گیری اولیه‌ی دانشگاه به سال ۱۳۵۸ برمی‌گردد. پس از انقلاب اسلامی به‌ منظور پیش‌برد اهداف فرهنگی و هنری جامعه اسلامی و گسترش هنرهای گوناگون به ویژه هنرهای اسلامی ، همچنین تعلیم و تربیت نیروی هنری و فرهنگی مؤمن به فرهنگ اسلامی، بومی و سنتی و آشنا ساختن این نیروها با فرهنگ کهن ایران، اسلام و جهان، ایجاد یک مرکز آموزش عالی هـنر در برنامه‌ی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار گـرفت.

به همیـن منـظور در پی ادغـام پنج مؤسـسه‌ی آمـوزشی هنـر قبـل (دانشگاه فارابی، دانشکده‌ی هنرهای تزئینی، دانشکده‌ی هنرهای دراماتیک، هنرستان عالی موسیقی و هنرکده‌ی موسیقی ملی) و با تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی، مجتمع دانشگاهی هنر در سال ۱۳۵۸ به‌وجود آمد، و در سال ۱۳۶۲ بازگشایی و رسماً به فعالیت پرداخت».

متنی که در بالا آورده شده اطلاعاتی است که در بخش تاریخچه‌ی دانشگاه هنر در، سایت اینترنتی این دانشگاه درج شده وبا جست‌وجو درسر فصل‌های دیگر سایت، البته به جز نهاد نمایندگی رهبری و چندین بخش اداری، قالباً با صفحات خالی مواجه می‌شویم. سر فصل‌های مهمی نظیر اهداف دانشگاه، برنامه‌ی راهبردی دانشگاه، اساس‌نامه و ...همگی خالی است.

در میان این سرفصل‌ها به صفحه‌ی هیأت امنای دانشگاه می‌رسیم که به‌ رغم خالی بودن از محتوا، این روزها خالی از خبر نبوده است.

اعضای هفت نفره‌ی هیئت امنا

چندی پیش خبرگزاری فارس در پی انتشار خبری در این خصوص عزت‌الله ضرغامی، مسعود ده‌نمکی و حجت‌الاسلام علی‌رضا پناهیان را به‌عنوان اعضای جدید هیأت امنای دانشگاه هنر معرفی کرد و در ادامه‌ی خبر اعلام شد که با حکم وزیر علوم، تحقیقات و فن‌آوری، اعضای هفت نفره‌ی هیأت امنای جدید دانشگاه هنر طی حکمی، دکتر عباس‌علی ایزدی(رئیس دانشگاه هنر)، مهندس مهدی‌چمران (رئیس شورای شهر تهران)، مهندس عزت‌الله ضرغامی (رئیس سازمان صدا و سیمای ایران)، حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان (مسئول اتاق فکر نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها)، دکتر محمد روشن (رئیس دانشگاه سوره)، خسرو دانشجو (سخنگوی شورای‌شهر تهران) و مسعود ده‌نمکی (نویسنده و کارگردان سینما) به‌ عنوان اعضای جدید هیئت امنای دانشگاه هنر انتخاب شدند.

انتشار این خبر اگرچه بازتابی درخور اهمیت آن در رسانه‌ها پیدا نکرد، اما باعث نگرانی جدی دانشجویان این دانشگاه شده است. از آن‌جا که هیأت امنای دانشگاه‌ها در ایران عملاً از جایگاه بالایی در تصمیم‌گیری‌ها و سیاست گذاری‌ها برخوردارند، این نگرانی با اولین جلسه‌ی این شورا تشدید شد.

چنانچه چندی قبل نخستین جلسه‌ی هیأت امنای جدید تشکیل شده و پیرو آن، اعضاء با تهیه‌‌ی نامه‌ای خطاب به وزیر علوم خواستار تغییر در متون آموزشی دانشجویان شدند. این، خود گواهی ست از همان روش معمول در سطح مدیریتی کشور که قائل به تصمیمات شتاب‌زده و به اصطلاح یک شبه و بدون تحلیل و کارشناسی است.

موضوع قابل توجه دیگر در این انتصاب‌ها، حضور سه چهره‌ی شناخته شده در میان این گروه است که با توجه به پیشینه‌ی آنها و همچنین سوابق و فعالیت‌های اخیرشان ضروری است به آن پرداخته شود.

عزت‌الله ضرغامی

سید عزت‌الله ضرغامی، رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی که در رشته‌ی عمران تحصیل کرده و خود نیز دوران دانشجویی پرهیجانی داشته،از دانشجویانی بود که در اشغال سفارت آمريكا شرکت داشتند و پیشنهاد اشغال سفارت شوروي را داد، که البته با مخالفت مقامات سیاسی وقت روبه رو شد و طی سال‌های دهه‌ی شصت در جریان همکاری با سپاه پاسداران، موقعیت خود را تا به امروز تثبیت کرده است.

عزت‌الله ضرغامی، رئیس صدا و سیمای جمهوری اسلامی

اما چیزی که باعث شناخت بهتر از او می‌شود مربوط است به جریانات پس از انتخابات سال گذشته، که در حاشیه‌ی انتخابات دروغین با زحمت فراوان سکان کشتی دروغ پراکنی حکومتی را در دست گرفت و همین امر موجب شد که معترضان به نتیجه‌ی انتخابات از او نفرت پیدا کنند.

در شرایطی که مردم در خیابان‌ها جان می‌دادند و تمام اخبار دنیا معطوف به ایران بود، صدا و سیما نه تنها هرگز گوشه‌ای از این جنایت‌ها را منعکس نکرد بلکه از هیچ تلاشی برای وارونه جلوه دادن واقعیت فروگذار نکرد.

مسعود ده‌نمکی

یکی دیگر از چهره‌های بحث برانگیز مسعود ده نمکی است. او که تحصیلاتش در رشته‌ی علوم سیاسی است از اعضا و رهبران اولیه‌ی انصار حزب‌الله و همچنین متهم به نقش داشتن در حوادث کوی دانشگاه و کشتن دانشجویان و چماق کشیدن روی آنهاست.

مسعود ده‌نمکی

با چنین پیشینه‌ای ورود او به محیط آکادمیک می‌تواند تأکیدی بر ایجاد جو سرکوب در این دانشگاه باشد. انتصاب ده نمکی در حالی است که هنوز هیچکس نام عزت ابراهيم‌نژاد، یکی از دانشجویانی که در جریانات كوی دانشگاه کشته شد را فراموش نکرده است. کسی که خانواده‌اش ده‌‌نمکی را عامل قتل فرزندشان می‌دانند.

نکته‌ی تاریک دیگری که در کارنامه‌ی ده نمکی به‌عنوان سردبیر و مدیر مسئول روزنامه‌های شلمچه و جبهه در آن زمان وجود دارد، حمایت صریح از کشتن روشنفکران در جریان قتل‌های زنجیره‌ای‌‌ست.

علیرضا پناهیان

سرانجام نوبت به حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان می‌رسد؛ کسی که پس از جریانات انتخابات به ‌صورت آشکار در تخریب چهره‌ی اصلاح‌طلبان همت گمارده است و تحصیلات حوزوی دارد. او همچنین با طرح موضوع فتنه طی سخنرانی‌هایش به بلند گوی جناح راست در دانشگاه‌ها تبدیل شده است.

حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان

چنانچه در یکی از سخنرانی‌هایش با مترادف قراردادن سید علی خامنه‌ای به عنوان امام اول شیعیان جدول ولایت‌پذیری مسئولین را طراحی کرده است و به‌طور کلی معتقد است هیچ محیط غیرسیاسی نباید وجود داشته باشد، حضور او نیز تأکید و تأئیدی بر دیدگاه یاد شده در محیط علمی دانشگاه است .

دانشگاه هنر و هیأت امنایی بدون داشتن تحصیلات هنری

در نتیجه‌ی شکل‌گیری چنین هیأت امنایی،عملاً با هیأتی مواجه هستیم که میانگین تحصیلات هنری اعضای آن به دیپلم هنرهم نمی‌رسد و اساساً معیار این انتصاب‌ها گرایش‌های مذهبی رادیکال و سیاسی افراد و البته برخورداری آنها از توان اجرایی بوده است.

به این ترتیب است که سیاسیون رادیکال هر نوع تحرک در فضای هنری را سرکوب می‌کنند و به این وسیله با اعمال شدید محدودیت‌ها، جدی‌ترین فضای آکادمیک هنر کشور را به گروگان معیارهای مذهبی و سیاسی خود خواهند گرفت. روندی که به نظر می‌رسد از این پس در کنترل محیط‌های دانشگاهی در سطح کلان لحاظ خواهد شد.