رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۱۳ خرداد ۱۳۸۹

نفت و آلودگی‌های زیست محیطی

بیژن روحانی
rohani@radiozamaneh.com

عملیات مهار چاه نفت آتش گرفته در نفت شهر همچنان ادامه دارد. روز شنبه هشتم خرداد چاه شماره ۲۴ میدان نفت شهر واقع در قصر شیرین منفجر شد و در این حادثه سه نفر جان خود را از دست دادند. در پی انفجار گاز جمع شده روی این چاه نفت، آتش سوزی گسترده‌ای در محل به وجود آمد.

Download it Here!

شدت این آتش سوزی به حدی بود که ماشین‌های آتش نشانی با روش‌های مرسوم نتوانستند به مهار آن بپردازند، بنابراین لازم بود تا نیروهای ویژه و متخصص به این منطقه اعزام شوند. حجم گاز خروجی از دهانه چاه و شدت آتش سوزی که ارتفاع آن به ده‌ها متر می‌رسد در حدی است که منجر به ذوب کامل دکل و تجهیزات روی چاه شده است.


گروه ویژه مهار آتش در نفت شهر؛ عکس: مهر

با انجام بررسی‌های فنی توسط گروه عملیات مهار، حفاری دو حلقه چاه انحرافی برای دسترسی به قلب چاه آسیب دیده در دستور کار قرار گرفته است. به گزارش روابط عمومی وزارت نفت ایران، حیدر بهمنی مسئول گروه فنی مهار آتش اعلام کرد برای انجام این عملیات پیچیده سه حوضچه به منظور خنک کردن محل چاه، ۳۵ کیلومتر لوله کشی آب و جاده‌های دسترسی در اطراف چاه در حال احداث هستند.

کارشناسان گفته‌اند مهیا کردن محل استقرار دکل حفاری و انتقال دستگاه به دو هفته زمان نیاز دارد. اما هنوز مشخص نیست که کل عملیات مهار آتش چه زمانی به سرانجام برسد. مدیرعامل شرکت ملی حفاری ایران اعلام کرده است در صنعت نفت جهان و بر اساس استانداردهای بین المللی حداقل زمان برای مهار و کنترل فوران این گونه چاه‌ها شش ماه است.


آتش سوزی بزرگ در چاه نفت شهر؛ عکس: مهر

با این حال مدیرعامل این شرکت گفته است شرکت ملی حفاری ایران تجهیزات، تخصص و افراد توانمند برای انجام این کار را دارد و در عملیات اطفای حریق و مهار چاه از پشتیبانی دیگر شرکت‌های زیر مجموعه صنعت نفت کشور و دستگاه‌های اجرایی استفاده می‌کند.

از جمله عملیات مهار آتش که این شرکت در آن به موفقیت دست پیدا کرده می‌توان به مهار آتش در بیست حلقه چاه در کشور کویت و همچنین مهار چاه‌های گازی کنگان اشاره کرد.

هنوز به طور دقیق مشخص نیست چه عاملی باعث فوران گاز و سپس آتش سوزی شده است و آیا دلایل این حادثه را باید در مسائل فنی، ایمنی و فرسودگی تاسیسات جستجو کرد و یا بروز حادثه‌ای طبیعی در داخل مخزن، سبب این اتفاق شده است. آتش سوزی بزرگ در چاه نفت شهر، به جز تلفات انسانی، خسارات گسترده‌ای نیز به محیط زیست منطقه وارد کرده است.


باراک اوباما حادثه خلیج مکزیک را بزرگترین فاجعه زیست محیط در نوع خود لقب داده است. عکس:EPA

بی.پی همچنان به دنبال راه حل

با گذشت بیش از چهل روز از نشت نفت در خلیج مکزیک، هنوز عملیات مهار آن موفقیت آمیز نبوده و همچنان بر میزان آلودگی‌های زیست محیطی افزوده می‌شود. شرکت نفت بی.پی که مسئولیت این بحران بر عهده‌ی اوست، تاکنون روش‌های مختلفی را برای متوقف کردن نشت نفت به کار برده است.

از تزریق گل و لای و پلاستیک به داخل چاه نفت تا به کارگیری ربات برای بریدن لوله‌ی شکسته‌ در زیر آب. این شرکت اعلام کرده است تاکنون حدود یک میلیارد دلار صرف عملیات مهار نشت نفت و پرداخت خسارت‌های وارده کرده است.

آلودگی‌های گسترده زیست محیطی در خلیج مکزیک، بزگترین بحران نشت نفت در تاریخ آمریکا است و دولت این کشور را با مشکلات بسیار بزرگی رو به رو کرده است. باراک اوباما در تازه‌ترین اظهارات خود در این مورد گفته است تحقیقات در این مورد با جدیت ادامه خواهد داشت و با کسانی که قوانین را نقض کرده‌اند به شدت برخورد خواهد شد.


خسارت‌های سنگین زیست محیطی این حادثه هنوز قابل اندازه گیری نیست

آغاز تحقیقات قضایی در مورد این فاجعه زیست محیطی می‌تواند آینده شرکت بی.پی را به شدت به مخاطره بیندازد. زمانی که مشخص شد احتمال دارد که نشت نفت تا حدود دو ماه دیگر نیز ادامه یابد، ارزش سهام این شرکت حدود سیزده درصد سقوط کرد و دوازده میلیارد پوند از ارزش آن کاسته شد.

اکنون فشار‌های سیاسی زیادی وجود دارد تا فعالیت‌های نفتی بی.پی در آمریکا با ممنوعیت و تحریم رو به رو شود. رابرت ریچ وزیر کار سابق آمریکا در دولت بیل کلینتون از دولت کنونی آمریکا خواسته است تا کلیه فعالیت‌های این شرکت را تا زمان مهار بحران متوقف کند.

همچنین گروهی متشکل از سازمان‌های طرفدار محیط زیست، با شعار «توقیف بی.پی» قصد دارند در پنجاه شهر آمریکا تظاهرات برگزار کنند و خواستار ممنوعیت فعالیت‌های این غول نفتی در ایالات متحده شوند. اوباما بحران نشت نفت در خلیج مکزیک را بزرگترین فاجعه زیست محیطی در نوع خود در طول تاریخ آمریکا لقب داده است.

شرکت بی.پی یکی از بزرگترین شرکت‌های نفت و انرژی در جهان و همچنین یکی از بزرگترین موسسات اقتصادی دنیاست. این شرکت اصلی‌ترین تولید کننده نفت در خلیج مکزیک است که پس از این بحران زیست محیطی، آینده اقتصادی آن در این منطقه با چالش‌های بزرگی رو به رو شده است.

Share/Save/Bookmark