سعید منتظری: گفتند ۱۵۰ متر حق تشییع دارید

مریم محمدی

روز شنبه، ۸ فروردین‌ماه، خبر درگذشت خانم ربانی، همسر آیت‌الله منتظری در ایران انتشار پیدا کرد. از همان آغاز خانواده‌ی آقای منتظری نگرانی خود را از بابت اجرای مراسم تشییع و خاک‌سپاری اعلام کرده بودند و سرانجام همان‌طور که انتظار می‌رفت این مراسم با دخالت مامورین انتظامی و با تاخیر کامل برنامه‌های خانواده‌ی آیت‌الله منتظری برگزار شد.

در این زمینه با آقای سعید منتظری، فرزند آیت‌الله منتظری گفت‌وگو کرده‌ام.

مادرم خیلی بیشتر از پدرم زجر و شکنجه دیدند، از سال‌های قبل انقلاب تا حال. بیشتر از این نتوانستند تحمل کنند.

آقای منتظری، ظاهرا امروز این مراسم به ترتیبی که شما پیش‌بینی کرده بودید برگزار نشده است؟

ما از قبل اعلام کرده‌ بودیم که می‌خواهیم ساعت ۱۰ جنازه را از دفتر به طرف حرم تشییع کنیم و بعد برای خاک‌سپاری ببریم. رسما دیروز آمدند اعلام کردند که حق تشییع ندارید، نتیجه این شد که برای اولین بار در طول تاریخ یک تشییع جنازه‌ی بدون جنازه انجام شد، یعنی مردمی که برای شرکت در تشییع جنازه آمده بودند، بدون جنازه به طرف حرم حرکت کردند و نیروهای سپاه و اطلاعات جنازه را از سرد‌خانه به حرم آوردند، آن‌جا نماز خوانده شد، دوباره جنازه را خودشان به طرف محل دفن بردند و دوباره مردم مسیر زیادی را بدون جنازه تشییع کردند. تاکنون سابقه نداشته است که مردم تشییع کنند اما جنازه‌ای نباشد.

از روحانیونی که در قم هستند و دوستان آقای منتظری، آیا کسانی در این مراسم شرکت داشتند؟

شاگردان آقای منتظری، آن‌هایی که قم بودند، احساس وظیفه کرده بودند و اعضای مجمع محققین بعضا شرکت داشتند. اما ایام عید بود و طبیعی است که خیلی‌ها در سفر بودند.

طبق قوانین اسلامی آیا شما و خانواده، صاحبان جنازه نبودید و مختار نبودید به آن ترتیبی که می‌خواهید مراسم خاک‌سپاری را انجام دهید و اگر این طور است آیا اعتراضی کردید؟

به قول آقای کدیور اخیرا معلوم شده است ولایت فقیه دیگر بر قبور و اموات هم ولایت دارد، هر کاری بخواهند می‌کنند، رسما به دفتر آمدند و به اخوی من گفتند به هیچ‌وجه حق تشییع جنازه ندارید، جنازه را به حرم می‌آوریم تا نماز خوانده شود و بعد به محل دفن می‌بریم. گفتند ۱۵۰ متر حق تشییع دارید و به قولشان نیز عمل کردند، به ۱۵۰ متری محل دفن آوردند، جنازه را تحویل دادند که تشییع شد و به خاک سپرده شد.

در مورد محل دفن، آیا شما اجازه نداشتید محلی را که می‌خواهید انتخاب کنید؟ زیرا در خبرها آمده بود که معاون سیاسی امنیتی استان قم گفته‌اند از آن‌جایی که ایشان مادر شهید بوده‌اند در قطعه‌ی مادران شهدا در گلزار علی‌بن‌جعفر جایی برایشان در نظر گرفته شده بوده است، آیا شما هم نقشی در انتخاب این مکان داشتید؟

ولی فقیه بر مال، جان، آبرو و حیثیت افراد می‌تواند دخالت کند و کم و زیاد کند ولی بالاخره وقتی جاهایی که ما در نظر گرفته بودیم کارشکنی کردند، زیر بار نرفتند و همکاری نکردند، ما مجبور شدیم و نهایتا قبری که آن‌ها در نظر گرفته بودند را قبول کردیم. یعنی محل خاک‌سپاری با توافق ما انجام شد ولی توافق اجباری بود، زیرا هیچ جای دیگری نبود و نمی‌توانستیم جنازه را به سرد‌خانه یا منزل برگردانیم. همان یک جا را در نظر گرفته بودند و ما هم تسلیم شدیم و گفتیم به خاک سپرده شود.

محلی که شما برای دفن در نظر داشتید چه مشخصاتی داشت و چرا با آن مخالفت شد؟

مقبره‌های صحن مد نظر ما بود که گفتند اطلاعات مخالفت کرده است، قبرستان شیخان، نزدیک حرم است که آن‌جا را نیز مخالفت کردند. هیچ‌ راهی نداشتیم مگر این‌که تسلیم نظر آن‌ها شویم.

آقای منتظری، صحبت دیگری ندارید؟

خیلی ممنون. انشاالله خدا به مسئولان ما عقل دهد که مردم بتوانند در رفاه و آسایش زندگی کنند و این قدر از بی‌تدبیری و بی‌عقلی مسئولان اذیت نشوند.