اصلاح نظام بهداشتی آمریکا چگونه پیروز شد؟

حسین علوی

تصویب لایحه اصلاح نظام بهداشتی در مجلس نمایندگان و امضای آن توسط رئیس جمهور آمریکا، توسط بسیاری از رسانه‌ها و تحلیل‌گران یک رویداد تاریخی برای این کشور ارزیابی می‌شود.

اما روند تصویب این لایحه آسان نبود. دکتر امیر حسین گنج‌بخش، پژوهش‌گر ارشد در انستیتوی ملی بهداشت آمریکا می‌گوید که اگر این طرح تصویب نمی‏شد، به معنای پایان حزب دموکرات و اوباما بود.

این واقعاً مساله‏ای تاریخی بود؛ یعنی آمریکا کشوری است که اساساً پیدایش آن بر این زمینه شکل گرفته بود که برخی از آدم‏ها موفق‏اند و برخی دیگر موفق نیستند و آنانی که موفق نیستند، در جایی تقصیر خودشان است. این یک ایده‏ی تاریخی است و به سابقه‏ی تاریخی پیدایش آمریکا برمی‏گردد.

این ایده در طول ۵۰ سال گذشته، از طریق رفرم‏های مختلفی که انجام شده، مورد چالش و پرسش قرار گرفته است.

از جمله مساله‏ی اساسی، ایجاد یک چتر ایمنی بر سر همه‏ی مردم آمریکا است. بیمه‏ها هم جزو این چتر ایمنی که از حداقل‏ها محسوب می‏شود، قرار می‏گیرد. تصویب این لایحه که روز ۲۴ مارس به امضای آقای اوباما رسید، گامی جلوتر به سوی ایجاد این چتر حفاظتی برای همه‏ی مردم آمریکا است.

AFP

به فکری که در مخالفت با چنین طرحی در آمریکا ریشه‏ی تاریخی دارد، اشاره کردید. این فکر در چهارچوب سیاست امروز آمریکا بیشتر در حزب جمهوری‏خواه و در میان محافظه‏کاران آمریکا مطرح است. استدلال مشخص آنها چیست؟

بله کاملا درست است. این نیروها هستند که همیشه دو استدلال را مطرح کرده‏اند؛ یکی این که دولت نباید در مسائل دخالت کند و دوم این که وظیفه‏ی دولت نیست این خدمات را به تمام مردم آمریکا بدهد.

بر مبنای گزارش‏ها، حدود ۳۲میلیون نفر از این طرح بهره‏مند خواهند شد. یعنی هم کسانی که اساساً بیمه‏ی درمانی ندارند و هم افرادی که از بیمه‏هایی با درجاتی بسیار ضعیف‏تر برخوردار هستند. پوشش این طرح چگونه است و چرا مخالفان آنرا زیر سئوال می برند؟

این ۳۲ میلیون نفر طیف بسیار گسترده ای هستند. نکته‏ی طنزآلود در بحث مخالفان طرح این است که برخلاف تبلیغات آنان، این طور نیست که این افراد هیچ سرویسی نمی‏گیرند. بلکه بر اساس قوانین آمریکا، شما وقتی به مراکز اوژانس بیمارستان‏ها مراجعه می‏کنید، وظیفه دارند که شما را بپذیرند.

مثلا وضعیت بیمارستان‏ها در مناطق فقیرنشین به این صورت است که صدها نفر در مرکز اورژانس نشسته‏اند و سرویس‏شان را به این شکل می‏گیرند. آن وقت، بیمارستان‏ها این هزینه‏ها را روی دیگر افرادی که بیمه دارند، سرشکن می‏کنند.

یعنی برخلاف تبلیغات جمهوری‏خواهان و محافظه‏‏کاران، این طرح در مجموع هزینه را برای دولت بالاتر نخواهد برد، بلکه حتی پایین‏تر می‏آورد. از سوی دیگر، حق هر انسان را هم به این شکل در نظر می‏گیرد که شرکت‏های بیمه دیگر نتوانند هرطور که دل‏شان می‏خواهد قیمت‏ها را بالا ببرند.

در طول سال‏های گذشته، قیمت‏ بیمه‏ها بسیار بالا رفته بود و با توجه به افزایش بیکاری که پیامد بحران اقتصادی است، افراد بسیاری بیمه‏های‏شان را از دست داده‏اند و در معرض بی‏خان‏مانی و ورشکستگی اقتصادی قرار گرفته‏اند.

ظاهرا مخالفان این طرح دو دسته هستند؛ یک دسته گروهی هستند که با کل طرح و در هر زمانی مخالف‏اند و دسته‏ی دوم گروهی هستند که اکنون را زمان مناسب برای اجرای این طرح نمی‏دانند. منظور گروه دوم از زمان نامناسب چیست؟

در حال حاضر مشکل خیلی مهمی در برابر آمریکا قرار گرفته و آن هم مساله‏ی بیکاری است و با وجود راه افتادن مجدد دستگاه اقتصادی، هنوز ۱۰درصد بیکاری در کشور وجود دارد که برای آمریکا خیلی زیاد است. برخلاف اروپا که وجود ۱۰درصد بیکاری برایش عادی است، برای آمریکا که معمولا با ۴ یا ۵درصد بیکاری زندگی می‏کرده، این میزان خیلی بالا است.

محافظه‏کاران و حزب جمهوری‏خواهان توانستند به دو شیوه از این مشکل امروز جامعه‏ی آمریکا استفاده کنند؛ یکی این که تصمیم‏گیری روی طرح بیمه‏ها را به مدت یک سال طول دادند و آن را به مرکز ثقل بحث‏های سیاسی تبدیل کردند. خودشان این کار را کردند و در عین حال خود آن‏ها هم گفتند که مساله‏ی بیکاری مهم‏تر از بیمه است.

این تبلیغات در افکار عمومی آمریکا، به خصوص بخشی که به «بی‏طرفان» یا «مستقلین» معروف‏اند و نقش تعیین کننده‏ای در انتخابات دارند و در اصل آن‏ها هستند که تعیین می‏کنند کدام گروه به قدرت برسد، تاثیر خیلی زیادی گذاشت.

با توجه به این که کل این لایحه، بسیار پیچیده و طولانی است، آن‏ها گوشه‏هایی از لایحه را عمده می‏کردند و با توجه به مشکل بیکاری، اعلام می‏کردند که دولت اوباما نه تنها به مساله‏ی بیکاری اهمیت نمی‏دهد، بلکه دارد هزینه‏های دولت را هم چندبرابر می‏کند.

امیر حسین گنج‌بخش می‌گوید اگر این طرح تصویب نمی‏شد، به معنای پایان حزب دموکرات و اوباما بود. یعنی نشان می‏داد که آن‏ها قدرت رهبری و قدرت انجام کار را ندارند

برخی نیز اشاره ‏کرده‏اند که این طرح مغایر با قانون اساسی آمریکا است. دلایل آن‏ها و یا مخالفین آن‏ها در این زمینه چیست؟

تعدادی از دادستان‏های ایالتی که از سوی حزب جمهوری‏خواه در ایالات حضور دارند، می‏خواهند از سوی ایالت‏ها بر علیه دولت فدرال اقامه‏ی دعوی کنند.

مبنای این اقامه‏ی دعوی هم این است که نمی‏توان کسی را وادار کرد که به کاری دست بزند. چون این لایحه پوشش دادن بیمه را اجباری کرده است و خواستار آن می‏شود که همه تحت پوشش بیمه باشند و اگر کارفرمایی کارگران و یا کارمندان‏اش را پوشش ندهد، باید جریمه شود.

اما این بحث هم جزو همان تبلیغات سیاسی است. چون همین دیروز دو نفر از حقوق‏دانان بسیار برجسته‏ی قانون اساسی آمریکا که دست بر قضا سابقه‏ی محافظه‏‏کار بودن هم دارند، هر دو اعلام کردند که این ادعا پایه‏ی حقوقی زیادی ندارد و دولت در خیلی از زمینه‏ها اموری را اجباری کرده و از شهروندان یا مراکز مختلف اقتصادی و فرهنگی خواسته است کاری را انجام بدهند.

به یک معنا این برخورد هم ادامه‏ی همان دعوای سیاسی‏ای است که محافظه‏‏کاران قصد دارند تا انتخابات ماه نوامبر آن را ادامه بدهند.

فکر می‏کنید در انتخابات ماه نوامبر، تصویب این طرح به امتیاز بزرگی برای اوباما تبدیل خواهد شد یا خیر؟ چون این طرحی بود که بارک اوباما از ابتدا هم به عنوان یکی از برنامه‏های مهم‏اش روی آن تاکید داشت.

اگر این طرح تصویب نمی‏شد، به معنای پایان حزب دموکرات و اوباما بود. یعنی نشان می‏داد که آن‏ها قدرت رهبری و قدرت انجام کار ندارند.

این مسائل در افکار عمومی آمریکا خیلی مهم است که رهبری بیاید، برای عقاید‏ش مبارزه کند، پای آن بایستد و آن را عملی کند. از این لحظه به بعد، نکته‏ی بسیار مثبتی برای حزب دموکرات و آقای اوباما محسوب می‏شود که این کار را عملی کردند.

نکته‏ی دوم این است که همان‏طور که گفتم، این لایحه بسیار پیچیده و بزرگ است. وظیفه‏ی اساسی حزب دموکرات و آقای اوباما این است که نکات بسیار مهم و اساسی این طرح را برجسته کنند.

مثلا در آمریکا شرکت‏های بیمه به خودشان اجازه می‏دادند که به خاطر داشتن پیشینه‏ی بیماری، فرد را از برخورداری از یک بیمه محروم کنند. فرضا اگر فردی قبلا سرطان گرفته بود و برای خرید بیمه مراجعه می‏کرد، شرکت بیمه می‏توانست به خاطر این که این فرد سرطان داشته و ممکن است در آینده خرج زیادی روی دست بیمه بگذارد، از بیمه کردن او سرباز بزند. این حق به طور کامل از شرکت‏های بیمه گرفته شده است.

هم‏چنین این شرکت‏ها مانند سابق، حق بالابردن قیمت بیمه‏ها را ندارند. این قیمت‏ها کاملا کنترل می‏شود و افزایش قیمت‏ بیمه‏ها که به صورت سرسام‏آوری داشت بالا می‏رفت، متوقف می‌شود.

از جانب دیگر این مساله که مراکز بیمارستانی بیمه‏ای ده‏ها آزمایش و تست‏های مختلف را برای مراجعه کننده انجام می‏دادند، در حالی که شاید نیازی به آن نبود، تحت کنترل قرار می‏گیرد.

این‏ها بخش‏هایی هستند که همین امروز می‏توانند عملی شوند و اگر دولت اوباما و حزب دموکرات تبلیغات خود را بر روی نکات مهم و حساس بگذارند، فکر می‏کنم در ماه نوامبر با پیروزی مجدد دموکرات‏ها در انتخابات کنگره روبرو خواهیم بود.