موج چهارم فمینیستی در هلند؟

فروغ.ن. تمیمی

آیا کناره‌گیری رهبر حزب سوسیال دموکرات به خاطر انجام وظایف پدری آغاز موج چهارم فمینیستی در هلند است؟

مردم و رسانه‌های هلندی در چند هفته اخیر با چند خبر داغ، تغییر و تحول سیاسی در این مملکت غافل‌گیر شدند. اول از همه کابینه ائتلافی متشکل از دو حزب بزرگ «کار دموکرات مسیحی» و حزب «مسیحی واحد»، سقوط کرد.

علت این امر اختلاف در مورد تمدید ماموریت نیروهای هلندی در افغانستان بود. حزب سوسیال دموکرات «کار» خواهان پایان یافتن ماموریت نیروهای هلندی در افغانستان و بازگشت آنان بود. مذاکرات میان جناح‌های کابینه بر سر این موضوع در نهایت به جایی نرسید و اعضای حزب کار به رهبری واتر بس Wouter Bos وزیر اقتصاد از ادامه همکاری با نخست وزیر Jan Peter Balkenende رهبر حزب دموکرات مسیحی خوداری کردند. کابینه ائتلافی یان پیتر بالکننده تا کنون چهاربار با بحران سیاسی از این دست روبرو شده است.

ماجرای سقوط کابینه با خبر پیروزی حزب دست راستی آزادی به رهبری خیرت ویلدرز در انتخابات شورای شهرداری‌ها که در شهر آلمیره نفر اول و در شهر لاهه نفر دوم شد تکمیل شد. خیرت ویلدرز به خاطر مخالفت‌اش با دین اسلام و مهاجرت مسلمانان به این کشور توانسته است دست راستی‌ها در هلند را با خود همراه کند.

پیش‌بینی می‌شود که این حزب در انتخابات تابستان آینده مجلس شورا یکی از برندگان اصلی خواهد بود. حزب سوسیال دموکرات «کار» از قبل اعلام کرده است که در صورت پیروزی حزب آزادی در انتخابات آینده حاضر به تشکیل کابینه ائتلافی با این حزب نیست. بازندگان اصلی انتخابات شورای شهرداری‌ها حزب کار و حزب سوسیالیست بودند.

خبر استعفای خانم آخنس کانت Agnes Kant رهبر حزب سوسیالیست سومین حزب قدرتمند، که یکی از بازندگان انتخابات شوراها بود هم در روز بعد از رای‌گیری خبری غیر منتظره و غافل‌گیرانه برای اعضای این حزب و رسانه‌ها بود.

حزب سوسیالیست در حال حاضر یکی از چهره‌های اصلی اپوزیسیون در مجلس شوراست. سوسیالیست‌ها پیروزی سال‌های اخیر خود را مدیون یان ماراینسن Jan Marijnissen رهبر کاریزماتیک این حزب بودند که سال پیش به علت بیماری از حزب کناره‌گیری کرد.

واتر بس، وزیر اقتصاد هلند

شکست این حزب در انتخابات و کاهش یافتن محبوبیت سوسیالیست‌ها خانم کانت را وادار به واقع‌بینی و استعفا کرد. پس از استعفای او تنها کاندید رهبری امیل رومر Emile Roemer، چهره‌ای ناشناخته برای مردم به رهبری این حزب انتخاب شد.

اما خبرهای سیاسی داغ این هفته هم در هلند در نوع خود غافل‌گیرانه بودند. اول آقای کامیل اورلینگس Kamiel Eurlings، وزیر سی و هفت ساله راه و ترابری از حزب دموکرات مسیحی به خاطر اولویت دادن به مسائل شخصی از شغل خود کناره‌گیری کرد.

او می‌خواهد ازدواج کند و تشکیل خانواده دهد. کامیل اورلینگس از وزرای با استعداد و درخشان کابینه مستعفی بود و بسیاری او را رهبر آینده حزب دموکرات مسیحی می‌دانستند.

زندگی خصوصی یک سیاست‌مدار موفق در هلند اغلب تحت‌الشعای کار طاقت‌فرسای شبانه‌روزی و جلسات طولانی قرار می‌گیرد. برای نسل جوان سیاست‌مداران که خواهان انجام دادن وظایف پدری و همسری خود به بهترین وجه هستند، ادامه کار به مدت طولانی به قیمت فدا کردن زندگی خصوصی و دوری از همسر و فرزندان است. بحران‌های زناشویی و فرزندان ناراضی هم می‌تواند از نتایج کار مداوم و عدم حضور همیشگی پدران سیاست‌مدار در خانه باشد.

اما در روز جمعه ۱۲ مارچ خبرهای جدید دیگری در راه بودند. کناره‌گیری ناگهانی واتر بس، رهبر حزب کار، وزیر اقتصاد و معاون نخست وزیر کابینه مستعفی از تمام مسئولیت‌های سیاسی‌اش شوکه‌کننده بود. او که در سال‌های اخیر نقش مهمی به عنوان رهبر سوسیال دموکرات‌ها، و عضو کابینه بازی کرده بود، علت اصلی استعفای خود را «تقدم وظایف پدری و همسری»اش دانست.

آقای واتر بس، سه فرزند خردسال دارد. او در مصاحبه مطبوعاتی روز جمعه گفت که تا کنون وظایف سیاسی و حزبی خود را به بهترین شیوه ممکن انجام داده، اما به عنوان پدر سه بچه کوچک بیش از این نمی‌تواند خانواده خود را فدای مسئولیت‌های متعدد سیاسی کند.

یوب کوهن، شهردار محبوب و کاردان آمستردام

او می‌خواهد پا به پای همسرش شاهد بزرگ شدن بچه‌های خود باشد و در تعلیم و تربیت آن‌ها نقش داشته باشد. کناره‌گیری رهبر حزب کار در شرایطی که او هم‌چنان محبوب و مورد اعتماد همکاران‌اش و مردم است، از سویی افکار عمومی را حیرت‌زده و از سویی احترام و تحسین آنان را برانگیخت. بسیاری این اقدام را منطقی و مسئولانه دانسته و او رابرای اولویت دادن به وظایف پدری خود ستودند.

روزنامه مهم «فولکس کرانت» در سر مقاله روز شنبه ۱۳ مارچ در مورد تصمیم این دو سیاست‌مدار در اولویت قرار دادن زندگی خانوادگی خود نوشت: «آیا موج چهارم فمینیستی این‌بار از طرف مردان مدرن و برابری‌خواه آغاز شده است؟»

از سوی دیگر صاحب نظران سیاسی کاهش محبوبیت حزب کار و از دست دادن تعداد زیادی از کرسی‌ها در انتخابات اخیر شوراهای شهر را از دلایل مهم دیگر استعفای واتر بس می‌دادند.

خبر استعفای رهبر حزب کار بلافاصله با خبر مهم دیگری یعنی کاندید شدن آقای یوب کوهنJob Cohen شهردار محبوب و کاردان آمستردام برای رهبری حزب کار و جانشینی واتر بس تکمیل شد.

یوب کوهن از شخصیت‌های برجسته حزب کار است. کوهن سیاست‌مدار شصت و سه ساله یهودی‌تبار فرهیخته و تساهل‌گراست که در چند سال اخیر نقش اصلی را در پیشرفت جامعه چندفرهنگی و چندملیتی در هلند و آمستردام بازی کرده است.

او پس از قتل تئو وان گوگ کارگردان هلندی به دست یک جوان بنیادگرا در سال ۲۰۰۴ نقش مهمی در حفظ وحدت مردم و جلوگیری از اغتشاش داشت و به همین خاطر به عنوان بهترین شهردار اروپا انتخاب شد.

انتخاب آقای کوهن به عنوان رهبر حزب کار در هلند رسانه‌ها و مردم را هیجان‌زده کرده است. بسیاری بر این عقیده‌اند که او می‌تواند دوباره حزب کار را به بزرگ‌ترین و پرقدرت‌ترین حزب کشور تبدیل کند و از پیروزی پیش‌بینی‌شده‌ی دست راستی‌های افراطی به رهبری ویلدرز در انتخابات آینده جلوگیری کند. در روزهای آینده مردم شاهد چالش سیاسی آن دو خواهند بود.

خیرت ویلدرز در واکنش به کاندید شدن کوهن او را بدترین انتخاب برای حزب کار دانست و گفت: «یوب کوهن مرد حرافی است که کاری به جز نوازش کردن مسلمانان و چای خوردن با آن‌ها بلد نیست!»

واکنش‌های رسانه‌های اروپایی و امریکایی به انتخاب احتمالی آقای کوهن به رهبری حزب کار مثبت بوده و بسیاری بر این باورند که آقای کوهن پس از انتخابات تابستان آینده به عنوان نخست وزیر جدید هلند انتخاب خواهد شد.