رادیو زمانه > خارج از سیاست > جهان > چرا دولت ائتلافی هلند فروپاشید؟ | ||
چرا دولت ائتلافی هلند فروپاشید؟حسین علویalavi@radiozamaneh.comکنارهگیری حزب کار هلند از دولت ائتلافی این کشور، در اعتراض به افزایش مدت حضور نیروهای این کشور در افغانستان، موجب فروپاشی دولت ائتلافی به نخست وزیری یان پیتر بالکننده شد.
پیمان جعفری کارشناس علوم سیاسی در هلند میگوید که اگرچه اختلاف بر سر مساله افغانستان در دولت ائتلافی مساله عمده بوده اما مسائل دیگری نظیر انتخابات شوراها و بحران اقتصادی نیز در این فروپاشی تاثیر داشته است: برای خروج حزب کار از ائتلاف حاکم و فروپاشی دولت بالکننده سه دلیل عمده وجود دارد. دلیل اول اینکه دو سال پیش زمانی که دولت ائتلافی شکل گرفت، تصمیم گرفته شد که هلند در افغانستان باقی بماند. اما به این شرط که در آخر سال ۲۰۱۰ به حضور نظامی این کشور در افغانستان پایان داده شود و فقط بر مبنای این شرط بود که حزب کار توافق کرد. دلیل دوم این است که ما این هفته انتخابات شهرداریها را در هلند در پیش داریم و بحث بر سر انتخابات است و افکار عمومی. افکار عمومی هم مخالف حضور نظامی هلند در افغانستان است. علت سوم هم برخوردهای مختلف با بحران اقتصادی و تفاوتهای مشخصی است که بین حزب کار و حزب دمکرات مسیحی هلند در این زمینه وجود دارد.
به این ترتیب، حضور هلند در افغانستان تنها مشکل عمده نبوده است. بلکه همانطور که اشاره کردید، افکار عمومی در آستانهی انتخابات شوراها، در تصمیم حزب کار تاثیر داشته است. دقیقاً؛ در چند ماه گذشته به خاطر سه عاملی که نام بردم، تنش در دولت ائتلافی افزایش پیدا کرده بود. اخیرا کشورهای عضو ناتو سیاست جدیدی را در افغانستان بر اساس افزایش نیرو به اجرا گذاشته اند و قرار است بعد از طی یک دوره عملیات نظامی جدید، ارزیابی مجددی از حضورشان در افغانستان داشته باشند. این عملیات از دو هفتهی پیش در جنوب افغانستان علیه طالبان آغاز شده است. تصمیم حزب کار و فروپاشی دولت ائتلافی هلند بر سر افغانستان، چه تاثیری بر و ضعیت ناتو و موقعیت هلند در آن خواهد داشت؟ بحرانی که در هلند میبینیم، به شکلی بحران ناتو هم هست. به این خاطر که چندین سال است تعداد کشورهایی که در عملیات نظامی در افغانستان شرکت میکردند، کمتر شده است. فشار روی دولت هلند از سوی ناتو بسیار زیاد است که به حضور خود در افغانستان ادامه بدهد. دولت هلند نگران آن است که نقشاش در ناتو و دیگر سازمانهای بینالمللی کمرنگتر شود. حضور نیروهای هلند در افغانستان صرفا به عملیات نظامی محدود بوده یا در زمینه بازسازی و کارهای آموزشی و فرهنگی نیز فعالیت داشته اند؟ خود همین مساله مانعی برای حضور سربازهای هلند در افغنستان بوده است. به این ترتیب که هلند وقتی وارد افغانستان شد، اعلام کرد که هدف اصلی اش از حضور نظامی، بازسازی کشور افغانستان است. اما طی سالهای گذشته این حضور بیشتر شکل نظامی به خود گرفته است. این مساله یکی از دلایلی است که افکار عمومی از حضور هلند در افغانستان ناراضی است. آیا دولت ائتلافی هلند طی این مدت نتوانسته نظارت و کنترل خود را بر نوع این حضور اعمال کند؟ و آیا تعیین چگونگی فعالیت نیروهای هلندی در افغانستان، بر اساس تصمیم مشترک احزاب نبوده است؟ چرا، مشخصا بوده است. تلاش دولت هلند هم همیشه این بوده که چهرهی غیرنظامی را در افغانستان قویتر کند و نقش بازسازی این حضور بیشتر شود. اما تغییر شرایط در افغانستان و این که جنگ با طالبان در سالهای گذشته افزایش پیدا کرد، موجب شد که نقش نظامیان هلند در این کشور به تدریج تغییر کند. به خصوص در منطقه «اوروزگان» در جنوب افغانستان درگیریهای نظامی رو به تشدید بوده است.
در هلند این چهارمین دولت ائتلافی است که به پایان دورهی خود نمیرسد و الان آقای بالکننده با وضعیت دشواری روبرو است. شما آینده را برای این ائتلاف و کلا ترکیب احزاب در قدرت در هلند، چگونه پیشبینی میکنید؟ واقعیت این است که سیستم سیاسی هلند چند سالی است در بیثباتی بهسر میبرد. برای مثال، بزرگترین سه حزب هلند، ۲۵ سال پیش ۱۲۰ کرسی از ۱۵۰ کرسی پارلمان را در دست داشتند. در حالی که امروز این احزاب حدود ۸۰ تا ۱۰۰ کرسی را به دست دارند و احزاب کوچکتر در سیستم سیاسی هلند قویتر شدهاند. من آیندهی بیثباتی را در هلند پیشبینی میکنم و فکر میکنم دولت ائتلافی بعدی بسیار مشکل شکل بگیرد. آیا دلیل ضعف احزاب بزرگتر و بحرانی که به وجود آمده است، بیشتر مسائل داخلی، به ویژه مشکلات اقتصادی و یا مساله مهاجرت هست یا این که مسائل خارجی هم به همان اندازه نقش دارند؟ عمدتاً مسائل داخلی هستند؛ به خصوص برخورد با بحران اقتصادی کنونی و همچنین مسالهی مهاجرت و پناهندگی در هلند. در نظرسنجیهای اخیر، پایگاه اجتماعی حزب آزادی به رهبری آقای ویلدرز نسبت به گذشته تقویت شده است. ارزیابی شما از نقش این مساله در صحنه سیاسی هلند چیست؟ با توجه به این که حزب آزادی در ارتباط با حضور خارجیها در هلند، مهاجرین و برخی مسائل دیگر، دیدگاه ویژهای دارد. بزرگ شدن این حزب، در اصل شرایط سیاسی هلند را بسیار بحرانی کرده است. چون احزاب بزرگ دقیقا نمیدانند چه برخوردی با این مساله داشته باشند. از سویی به خاطر رشد این حزب، فشار روی اقشار پایین جامعه، به خصوص پناهندهها و خارجیهای ساکن هلند زیاد شده است. این حزب خواستار برگرداندن بسیاری از خارجیها، به خصوص مسلمانان، به کشور خودشان است. از سوی دیگر، رشد این حزب باعث شده تشکیل یک دولت ائتلافی بسیار مشکلتر شود. هرچند این حزب بسیار انتقادی برخورد میکند، اما خواستار آن نیست و توانایی لازم را هم برای شرکت در یک دولت ائتلافی ندارد. |