واکنش نماینده پارلمان اروپا به اتهام مرتضی سمیاری

حسن زارع زاده اردشیر

بازداشت فعالان دانشجویی سرشناس در طول چند ماه گذشته، از جمله مرتضی سمیاری، مهدی عربشاهی، عباس حکیم زاده، میلاد اسدی، مهدیه گلرو، بهاره هدایت، در زمره خبرهای مهم حوزه دانشجویی قرار داشت.

این دانشجویان اگرچه همواره به قانونی و مسالمت آمیز بودن فعالیت‌های خود تاکید دارند، اما همواره از سوی نهادهای امنیتی و قضایی، به اتهام اقدام علیه امنیت و ارتباط با بیگانگان، دستگیر و در نتیجه روانه بازداشت‌گاه‌ها و زندان‌های بی‌نام و نشان می‌شوند.

شنبه گذشته در حالی که دادسرای تهران به اتهامات ۱۶ متهم حوادث عاشورا در دادگاه رسیدگی می‌کرد، مرتضی سمیاری عضو مرکزی دفتر تحکیم وحدت و فعال شناحته شده دانشجویی که از هفتم دی ماه در بازداشت است، در برابر قاضی صلواتی قرار گرفت تا به عنوان متهم ردیف دوم محاکمه شود.

در این دادگاه نماینده دادستان تهران، اتهام او را اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرایمی علیه امنیت کشور و فعالیت تبلیغی علیه نظام از طریق عضویت در دفتر تحکیم وحدت خواند.

مرتضی سمیاری در دادگاه به نحوی سخن می‌گفت که گویی تحت فشار قرار گرفته است. از طرفی، متفاوت از دیدگاه‌های سابق خود سخن گفت و برخی فعالیت‌های خود را اشتباه خواند و از طرفی دیگر، لابلای سخنانش فعالیت سیاسی و داشتن اندیشه را حق خود دانست.

او، در حالی به عنوان متهم ردیف دوم حوادث روز عاشورا معرفی شد که خود در دادگاه گفت تنها برای تحلیل شرایط در خیابان حضور داشت و نقشی در تظاهرات نداشت. از این رو روشن نیست که دادستان تهران بر چه مبنایی او را متهم ردیف دوم قلمداد کرده است. او که همواره به صورت علنی به فعالیت می‌پرداخته، متهم شد که برای ضربه به نظام با بیگانگان در تماس بوده است.

از چپ به راست: بهاره هدایت، میلاد اسدی، مهدی عربشاهی و مرتضی سمیاری

این اتهام که به اکثر فعالان زندانی وارد شده، در مورد مرتضی سمیاری به دیدار انجام نشده او با نماینده پارلمان اروپا تاکید شده است.

در روز ۱۰ بهمن و در دادگاهی که نهادهای بین المللی آن را نمایشی می‌خوانند، در حالی به قرار ملاقات این فعال دانشجویی با هئیت نمایندگی پارلمان اتحادیه اروپا به‌عنوان یکی از اتهامات وارده اشاره شده، که این دیدار به صورت رسمی و قانونی در حال طی مراحل خود بود اما با دستگیری فعالان دانشجویی و مدنی به تعویق افتاد.

به همین دلیل بود که خانم باربارا لخ بیلر؛ رئیس هئیت نمایندگی پارلمان اتحادیه اروپا که قرار بود در ماه ژانویه به ایران سفر کند، در نامه‌ای به سفیر جمهوری اسلامی ایران در بروکسل، از محاکمه مرتضی سمیاری به اتهام ملاقات انجام نشده با نمایندگان پارلمان اتحادیه اروپا اظهار تاسف کرد و خواستار روشن شدن هر چه سریعتر موضوع شد.

خانم باربارا لخ بیلر در نامه خود به سفیر ایران در بلژیک نوشت: طبق گزارش رسیده، آقای مرتضی سمیاری با این اتهام مواجه شده است که با هئیت نمایندگی پارلمان اروپا تماس برقرار کرده است.

این به معنای برعکس جلوه دادن حقیقت است، چرا که این دبیرخانه پارلمان اتحادیه اروپا بود که با تعداد بسیار زیادی از فعالان و کنش‌گران جامعه مدنی در چارچوب سفرهئیت نمایندگی در ماه ژانویه این تماس ها را برقرار کرده بود، سفری که در روز سوم ژانویه جنابعالی از به تعویق افتادن آن مرا مطلع کردید.

وی تاکید کرد: اگر قوه قضائیه تماس شهروندان ایرانی را با هئیت نمایندگی پارلمان اتحادیه اروپا یک عمل مجرمانه تلقی کند، به معنای این است که بنیان اولیه ارتباطات ما درخطر است.

رئیس هئیت نمایندگی پارلمان اتحادیه اروپا در ادامه این نامه به سفیر ایران در بلژیک، با اشاره به اینکه دیدار نمایندگان این نهاد با طیفی از شخصیت‌ها و سازمان‌ها از تمام شاخه‌های اجتماعی در همه دنیا امری عادی و علنی است گفت: این رویه مولود علاقه‌ی واقعی ما برای درک عمیق‌تر از کشور و ملت، فراتر از سطوح قانون‌گذاری و دولتی می‌باشد.

رئیس هئیت نمایندگی پارلمان اتحادیه اروپا در پایان ضمن ابراز نگرانی نسبت به وضعیت مرتضی سمیاری خواستار آزادی فوری او شده و درخواست کرده است تا موضوع محاکمه این فعال دانشجویی روشن شود.

خانم باربارا لخ بیلر اتهامات آقای سمیاری را جعلی دانسته است. مدافعان حقوق بشر نیز معتقدند جریان دادگاه مرتضی سمیاری بر اساس قوانین دادرسی نبوده و همان‌طور که خود وی در جریان دفاعیاتش در دادگاه گفت که آقای قاضی قبلا به او گفته است طوری صحبت کند تا روی آنهایی که بیرون هستند تاثیر بگذارد، این دادگاه تنها جنبه سیاسی و تبلیغی داشته است.

نهادهای مدافع حقوق بشر داخلی و خارجی ضمن ابراز نگرانی نسبت به وضعیت مرتضی سمیاری، از جمهوری اسلامی خواسته‌اند تا تعقیب و فشار فعالان مدنی را پایان دهد.

مرتضی سمیاری، که پیش‌تر سمت دبیری انجمن دانشجویان دانشگاه سیستان و بلوچستان را برعهده داشته و به دلیل فعالیت‌های سیاسی اجتماعی در دانشگاه به دو ترم محرومیت تحصیلی محکوم شده است. او پیش از بازداشت چندین بار برای بازجویی به اداره اطلاعات احضار شده بود.

در حال حاضر سه عضو دیگر دیگر دفتر تحکیم وحدت یعنی مهدی عربشاهی، میلاد اسدی و بهاره هدایت به همراه بیش از ۲۰۰ فعال دانشجویی از دانشگاه‌های مختلف در بازداشت به سر می‌برند.

در هفته گذشته نیز تعداد قابل توجهی از فعالان مدنی و دانشجویی دستگیر و در مکان‌های معلوم و نامعلوم بازداشت شده‌اند که تعداد آنها به بیش از ۲۰ تن می‌رسد.

نوشين جعفری، بهار تراکمه، اميد مهرگان، ياشار دارالشفا، کاوه دارالشفا، کاوه قاسمی کرمانشاهی، مازيار سميعی، نازنين حسن نيا و سحرقاسم نژاد، اردوان قرائتی و رضا اکوانيان، احسان ميرسعيدی، مريم کريمی و ابوالفضل کريمی، گلناز توسلی، نازنین فرزانجو، وحید عابدینی، از جمله این افراد هستند.