«اتحاد اپوزیسیون باعث عقب‌نشینی سفارت شد»

مریم محمدی

پس از دوم خرداد ۱۳۷۶ شاید این اولین بار باشد که حوادث سیاسی داخل ایران در فعالیت‏های بیرونی نمایندگی‏های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور تاثیر می‏گذارد.

در این مورد با حمید نوذری، یکی از مسئولین «کانون پناهندگان ایرانی در برلین»، گفت‏وگویی انجام داده‏ام.

آقای نوذری، امروز خبری به خصوص در شهر برلین، منتشر شد مبنی بر این که میهمانی‏ای را که سفارت جمهوری اسلامی ایران به مناسبت ۲۲ بهمن در یکی از هتل‏های برلین تدارک دیده بود، لغو کرده است. آیا این خبر درست است؟

کاملاً درست است. امروز صبح از طرف پلیس برلین به ما، به عنوان یکی از نهادهایی که تقاضای میتینگ داده بودیم، اطلاع داده شد که هم از طرف سفارت و هم از طرف هتل ماری‏تیم که قرار بود ضیافت سفارت در آن‏جا برپا شود، این مراسم لغو شده است.

علت لغو مراسم به شما اطلاع داده شد؟

بله؛ دلیل آن تا جایی که پلیس به ما اطلاع داد، این بوده که سفارت گفته است نمی‏تواند مسئولیت امنیتی و ایمنی مراسم را بر عهده بگیرد.

به نظر شما، چرا به این نتیجه رسیده‏اند؟

با توجه به اتفاقاتی که در ایران افتاده و از آن‏جایی که حتی گروهی از نیروهای اپوزیسیون از شهرهای هانوفر و هامبورگ آلمان نیز قرار بود به برلین بیایند و یکی از معدود موقعیت‏هایی بود که تقریبا تمام نیروهای ایرانی در برلین فراخوان داده بودند و اعلام کرده بودند که در این تجمع شرکت خواهند کرد. هم‏چنین گویا نیروهای حزب‏الله هم به نفع دولت ایران تقاضای یک میتینگ کرده بودند.

به نظر می‏آید، با توجه به این که نیروهای اپوزیسیون از نظر هم اخلاقی و هم سیاسی در موقعیت بهتری قرار داشتند و اعلام اعتراض و میتینگ آنان می‏توانست انعکاس زیادی داشته باشد و موجب شود که میهمان‏های سفارت متوجه وضعیت سیاسی ایران بشوند، سفارت این ضیافت را لغو کرد.

آیا چنین امری یا موردی شبیه آن، قبلا هم سابقه داشته است؟

به ندرت؛ ولی سابقه داشته است و طی ۱۰ سال گذشته، دو تا سه بار پیش آمده است. یعنی زمانی که در ایران نقض حقوق بشر بسیار جدی شده، عده‏ای را اعدام یا بازداشت کرده بودند و تعداد زیادی از نیروهای اپوزیسیون می‏خواستند در برابر چنین ضیافت‏هایی میتینگ اعتراضی داشته باشند، مراسم لغو شده است.

این نشان می‏دهد که هرگاه نیروهای اپوزیسیون متحد و هم‏صدا برای یک خواست مشخص جایی جمع می‏شوند، چگونه رژیم مجبور به عقب‏نشینی می‏شود.

آقای نوذری تفاوت خاصی میان آن‏چه امسال اتفاق افتاد، با سال‏های پیش نمی‏بینید؟

این تفاوت به وضوح دیده می‏شود؛ مسائلی که پس از انتخابات و از تابستان امسال در ایران اتفاق افتاده است، دستگیری، شکنجه، ضرب و شتم معترضین در خیابان‏ها و به ویژه اعدام دو جوان ایرانی در هفته‏ی گذشته، این که عده‏ای زیر اعدام هستند و همین‏طور صحبت‏های جنتی در تایید این اعدام‏ها و تشویق به کشتن بیشتر، روحیه‏ی مقاومت و اعتراضی‏ای در هم‏وطنان ما در خارج از کشور به وجود آورده است.

اعتراضات دیروز در برابر کنسول‏گری ایران در فرانکفورت و قفل کردن در کنسول‏گری، نشان از این روحیه‏ی مقاومت دارد. این روحیه در هم‏وطنان ما در برلین نیز وجود دارد و از این بابت، تفاوت‏ با سال‏های پیش کاملا مشهود است.

فکر می‏کنید مجموعه‏ی جریاناتی که می‏گذرد و روندی که می‏گویید تفاوت‏هایی با گذشته دارد، چه تاثیری در اتخاذ سیاست‏های دولت آلمان نسبت به روابط خود با حکومت ایران داشته باشد؟

امیدواریم تاثیر خود را بگذارد. آن‏چه مشخص است و قبلا تا این حد روشن اعلام نشده بود، این است که در چند ماه گذشته مقامات دولت آلمان و حتی خانم مرکل به عنوان صدراعظم این کشور، بیش از یک بار اعلام کرده‏اند که در کنار معترضین ایرانی قرار دارند.

به نظر من، درست است که کشورهای غربی به ویژه روی مسائل امنیتی، اتمی و امنیت منطقه متمرکز شده‏اند و عموماً مسائل حقوق بشری در مذاکرات‏شان با ایران خیلی کم طرح می‏شود، اما هروقت مقاومت در ایران و در خارج از کشور زیاد باشد، مطمئن باشید که دولت‏های غربی هم به راحتی نمی‏توانند فقط امتیازات و منافع خودشان را ببینند و باید این مردم و علایق آنان را نیز به شکلی در سیاست‏ها و روابط‏شان با ایران دخالت بدهند.

من مطمئن هستم که مقاومت و اعتراضی که چند ماه گذشته در داخل و خارج از کشور در برابر حکومت ایران وجود داشته است، ولو به طور غیرمستقیم، روی سیاست‏های این دولت‏ها در ارتباط با ایران اثر جدی خواهد گذاشت.

از کجا چنین اطمینانی دارید؟

یک مثال؛ صحبت دو شب پیش احمدی‏نژاد مبنی بر این که ایران بر سر مسائل اتمی عقب‏نشینی می‏کند، دست‏کم در دو روز گذشته، با عکس‏العمل جدی و درخور توجهی از سوی کشورهای غربی روبرو نشده است.

به این ترتیب، تظاهرات تدارک دیده شده از جانب اپوزیسیون در برلین در آن روز، به چه شکل خواهد بود؟ آیا دیگر برگزار نمی‏شود؟

اگر این ‏ضیافت در آن روز برگزار نشود، میتینگی هم از جانب ما برپا نمی‏شود. البته مطمئن باشند که اگر مراسم‏شان را به جای دیگری منتقل کنند، به گوش ما می‏رسد.

اما برای روز پنجشنبه ۲۲ بهمن، در حمایت از تظاهرات عظیم مردم ایران، از سوی تمام نیروهای برلین، تظاهرات بزرگی تدارک دیده شده است که از ساعت ۶ بعدازظهر در مرکز شهر برگزار خواهد شد.