مشکلات لابی کردن برای ایران

نیک‌آهنگ کوثر

انتشار مطلب روزنامه‏ی واشنگتن تایمز در باره‏‏ی «نایاک» یا «شورای ملی امریکایی‏های ایرانی تبار»، هم‏چنان یکی از مباحث پر سر و صدای محافل سیاسی امریکا است. در باره‏ی مشکلات لابی کردن و یا بحث در باره‏ی مسائل مرتبط با ایران، با دکتر هوشنگ امیراحمدی، رییس و بنیان‏گذار «شورای امریکاییان و ایرانیان» گفت‏و گو کرده‏ام. دکتر امیراحمدی بر خلاف تریتا پارسی، شهروند امریکا است و با بسیاری از مشکلاتی که یک ایرانی فعال در امریکا روبروست، مواجه نخواهد بود.

از دکتر امیراحمدی در باره‏ی مشکلات لابی کردن برای ایران پرسیدم؛ حتی اگر موضوعی در رابطه با ایران باشد و هیچ ارتباطی نیز با دولت ایران نداشته باشیم:

لابی کردن برای دولت جمهوری اسلامی که در لیست کشورهای حامی تروریسم قرار دارد، در امریکا غیرقانونی است. باید مسیر مشخصی را طی کرد تا آن را قانونی کرد و این مسیر بسیار بسیار مشکل است.

اولین کاری که باید کرد و فقط مربوط به ایران نیست، کسی که می‏خواهد برای هر کشوری لابی کند، باید حتما در وزارت دادگستری امریکا ثبت نام کند.

در مورد کشورهایی مانند ایران، علاوه بر ثبت نام در وزارت دادگستری، باید در سازمان‏های امنیتی کشور نیز مانند Homeland Security امریکا ثبت‏نام کرد که بتوانند ببینند لابی دارد چکار می‏کند. شرایط بسیار مشکلی دارد و باید هر ماه گزارش داد که دقیقاً چه فعالیت‏هایی انجام شده یا نشده و این گونه مسائل.

به هرحال آسان نیست. کار بسیار مشکلی است و ابتدایی‏ترین شرطش آن است که هر کسی که می‏خواهد لابی کند، باید در وزارت دادگستری ثبت نام کرده باشد و همان‌طور که گفتم، در مورد ایران، علاوه بر این وزارت‏خانه باید در سازمان‏های امنیتی از جمله Homeland Security ثبت‏نام کند و اگر این کار را نکند، غیرقانونی است.

گفته می‏شود، برخی از مؤسساتی که مجوز لابی‏گری ندارند، تا ۲۰درصد فعالیت‏شان می‏تواند متوجه لابی ‏کردن باشد. آیا اداره‏ی مالیات امریکا می‏تواند فشار بیشتری بر روی چنین نهادهایی وارد کند و نظارت بیشتری داشته باشد؟ برای نمونه، نایاک مدعی است که ۲۰درصد فعالیت‏هایش می‏تواند لابی‏گری باشد. آیا این مشکلی نیز برای ایران ایجاد خواهد کرد؟

بستگی دارد که آن سازمان چه نوع سازمانی باشد. در این کشور انواع و اقسام سازمان داریم. شرکت‏های غیرانتفاعی متفاوتی وجود دارند. مثلا شورای خود ما، از نوع شورایی است که این سازمان‏ها، سازمان‏هایی غیرانتفاعی هستند و می‏توانند بعد از تقاضا از اداره‏ی مالیات کشور، کسب اجازه و تصویب این اداره، پولی را که برای فعالیت‏هایشان از مردم می‏گیرند، از مالیات معاف کنند.

ولی خود این سازمان‏ها چون معافیت مالیاتی دارند، نمی‏توانند لابی کنند. مگر این که به سازمان مالیات امریکا اعلام کرده باشند که می‏خواهند درصدی از فعالیت‏های‏شان را که حداکثر ۲۰درصد می‏تواند باشد، لابی کنند.

در آن صورت، برای ۲۰درصد از پولی که از شهروندان و سازمان‏ها و شرکت‏های مختلف می‏گیرند، معافیت مالیاتی ندارند و بابت آن ۲۰درصد باید مالیات پرداخت کنند.

معنای این قانون آن است که سازمان شما یا هر سازمان دیگری، برای فعالیت لابی معافیت مالیاتی ندارد. اگر شما هم لابی کنید و هم از معافیت مالیاتی استفاده کنید، حتماً غیرقانونی عمل کرده‏اید که مجازات خیلی سنگینی نیز دارد.

هوشنگ امیراحمدی

اگر شما در رأس نهادی باشید که امریکایی – ایرانی است ولی خودتان امریکایی نباشید، با چه مشکلاتی می‏توانید روبرو شوید؟ از این منظر که قوانین سختی نیز در قبال ایران و معاملات مالی با شهروندان ایرانی وجود دارد.

شما اگر امریکایی نباشید، از حقوق شهروندی نمی‏توانید استفاده کنید. یکی از ابتدایی‏ترین حقوق شهروندی، رأی دادن یا رأی گرفتن است. یکی دیگر از حقوق شهروندی این است که شما در بخش سیاسی جامعه فعال بشوید. شما اگر خارجی باشید، هیچ‏کدام از این کارها را نمی‏توانید انجام دهید.

اگر کارت سبز داشته باشید، یعنی ساکن دائمی کشور باشید، به شما اجازه‏ی کار می‏دهند و یک سری حقوق دیگر نیز شامل شما می‏شود. بر سر یک سری مسائل، نمی‏شود در مورد شما تبعیض قایل شد. اما در مجموع، چون شهروند نیستید، حقوق شهروندی شامل شما نمی‏شود و نمی‏توانید فعالیت‏هایی را داشته باشید که یک شهروند می‏تواند انجام می‏دهد.

اتهاماتی که در روزهای اخیر بر «نایاک» وارد آمده، با وجود این که اثبات نشده است، آیا می‏تواند مشکلی برای مؤسسات و نهادهایی که خواهان رفع سوءتفاهم تاریخی میان ایران و امریکا هستند، از جمله نهاد شما، ایجاد کند؟

بستگی دارد که نتیجه این حملات چه باشد. اگر آن سازمان، مؤسسه و یا فردی که مورد حمله است، متهم شود و بعد اتهامش در دادگاه نیز ثابت و محکوم شود، طبیعی است که روی فعالیت ایرانی‏ها در مجموع، تأثیر منفی خواهد داشت.

هر موقع اتفاقات این چنینی در امریکا می‏افتد، ضربه‏ای است به اجتماع کوچک امریکا‏یی‏های ‏ایرانی‌تبار. به همین دلیل نیز باید خیلی مواظب بود؛ با احتیاط جلو رفت و حتماً در چهارچوب قانون کار کرد و هیچ بهانه‏ای را نباید به دست کسی داد که بخواهد صدمه بزند.

به هرحال ایران دشمن‏های زیادی دارد و در دعوا نیز حلوا پخش نمی‏کنند. بدیهی است اگر کسی بخواهد در این کشور برای منافع ایران فعالیت کند، باید در چهارچوب قانون این کار را بکند. یعنی هم باید به عنوان لابی ثبت‏نام کند و هم این که باید تمام مقررات و قوانین این کشور را مو‌به‌مو اجرا کند.

کوچک‏ترین خطایی در این رابطه، می‏تواند همه چیز را از هم بپاشد و صدمه‏ی زیادی برای حرکت‏های مردمی و مخصوصاً ایرانی - امریکایی داشته باشد.