«شائول موفاز پوپولیستی مثل احمدی‌نژاد است»

نیک‌آهنگ کوثر

هفته گذشته، روزنامه نیویورک تایمز فاش کرد که اسراییل در یک مانور گسترده، تعداد زیادی از هواپیماهای جنگی خود را در ۹۰۰ مایلی مرزهای غربی‌اش و در آب‌های مدیترانه به پرواز در آورده و عملیاتی دور از خاک خود را تمرین کرده است.

درباره این هشدار نظامی و سیاست‌های امروز اسراییل برای مقابله احتمالی با ایران هسته‌ای، با لیسا گلدمن، وبلاگ‌نویس و روزنامه‌نگار آزاد که برای گاردین و کوریره دلاسرا نیز می‌نویسد، گفت و گو کردم.

لیسا گلدمن، وبلاگ‌نویس و روزنامه‌نگار آزاد

به نظر من وقتی اسراییل عملیاتی با درجه ریسک بالا را به صورتی فوق‌العاده سری در گذشته انجام داده، انجام این مانور به صورت علنی کاملاً متحیرم کرد.

به عنوان مثال در حمله به نیروگاه هسته‌ای عراق در سال ۱۹۸۱ و یا بمباران سایت مشکوک هسته‌ای در سوریه که اسراییل حتی مسئولیت آن را هم نپذیرفته، هیچ‌گونه عملیات هشداردهنده پیش از حمله صورت نگرفت.

فکر می‌کنم اگر واقعاً اسراییل بخواهد به سایت‌های هسته‌ای ایران حمله کند، چنین نمایش هشداردهنده‌ای نمی‌دهد.

در ماه‌های گذشته، شخصیت‌های مختلفی در اسراییل علیه برنامه هسته‌‌ای ایران سخن گفته‌اند؛ از جمله شائول موفاز که ایران را تهدید کرد. واکنش عمومی در رسانه‌‌های اسراییلی به این سخنان چه بوده است؟

مطبوعات اسراییلی اهمیتی به سخنان موفاز نمی‌دهند. با این که او در گذشته وزیر دفاع اسراییل بوده، اما افسر باهوشی محسوب نمی‌شد و در سه امتحان مختلف افسری هم مردود شده است. او در حال حاضر هم وزیر شاخصی در حوزه حمل و نقل به حساب نمی‌آید.

وقتی آن سخنان تهدیدآمیز و پوپولیستی را علیه ایران به زبان راند، واکنش عمومی رسانه‌ها این بود که موفاز بهتر است حرف زیادی نزند.

شاید قصد موفاز این بوده که به یک بازی هوشمندانه سیاسی دست بزند؛ زیرا نخست‌وزیر اولمرت در موقعیت بسیار بدی است و شاید موفاز دنبال این بوده که خود را به رهبری حزب کادیما برساند. شاید خیال می‌کند با گفتن سخنانی مقتدرانه و تهدیدکننده، توجه بخش‌هایی از جامعه اسراییل را جذب کند و از سوی آن‌ها رأی بیاورد.

آیا می‌شود گفت که در اسراییل شخصیت‌های مشابه محمود احمدی‌نژاد حضور دارند که از چنین سخنانی برای رفع مشکلات داخلی‌شان استفاده می‌کنند؟

بله؛ با این که در یک دموکراسی زندگی می‌کنیم، شائول موفاز تقریباً پوپولیستی مثل احمدی‌نژاد است. البته فکر نمی‌کنم موفاز بختی داشته باشد که نخست‌وزیر اسراییل شود؛ ولی خودخواهی و بلندپروازی‌اش کورش کرده و خیال می‌کند می‌تواند به این مقام برسد.

نظر عامه مردم اسراییل در باره حمله احتمالی به ایران یا آغاز درگیری چیست؟

فکر می‌کنم که متوسط مردم اسراییل، ایرانیان عادی را دشمن محسوب نمی‌کنند. این یک سوء تفاهم بزرگ در خارج است که خیال می‌کنند مردم اسراییل، دشمن مردم عادی ایران هستند.

ما صدها هزار ایرانی - یهودی در اسراییل داریم. فرهنگ ایرانی، تهدیدی برای اسراییل به حساب نمی‌آید. خود آقای موفاز در ایران به دنیا آمده است.

به نظر من مردم عادی اسراییل دنبال جنگ با ایران نیستند؛ درست مثل مردم عادی ایران. اسراییلی‌ها از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای می‌ترسند.

چندی پیش بنی موریس، یک تاریخ‌دان چپ اسراییلی در یک برنامه تلویزیونی پیش‌بینی کرد که ممکن است یک تقابل نظامی میان ایران و اسراییل صورت بگیرد؛ به این دلیل که حکومت ایران را فناتیک‌ها تشکیل داده‌اند.

مى‌توان گفت که دولت اسراییل احتمالاً برنامه‌ای برای حمله به عنوان دفاع از خود دارد؛ اما مطمئن باشید کسی در این کشور خواهان جنگ با ایران نیست، مردم از ایران هسته‌ای می‌ترسند.

البته برای مردم اسراییل، رژیم ایران با مردم ایران فرق می‌کند، اما اگر حاکمیت دست کسانی باشد که بر پایه تندروی‌های مذهبی عمل می‌کنند، آن وقت ما در خطر هستیم.

بسیاری در ایران معتقدند که یک حمله کوچک به ایران، رییس‌جمهوری احمدی‌نژاد را قدرتمند‌تر می‌کند.

اسراییلی‌ها این مسأله را درک نمی‌کنند. اسراییلی‌ها به طور کلی سیاست‌ در خاورمیانه را نمی‌فهمند. غرور ملی، عزت و بلندپروازی را که جزیی از سیاست در خاورمیانه است، نفهمیده‌اند.

اکثر اسراییلی‌ها خیال می‌کنند که چنین عملیاتی حداکثر حمله به یک سایت هسته‌ای و سلاح هسته‌ای در ایران است که منافع اسراییل را تهدید کرده و می‌خواهد اسراییل را نابود کند و کاری به شهروندان عادی ندارد.