صدسالگی نفت و مسجدسلیمان

روز پنجم خردادماه ۸۷، یعنی ۲۶ ماه می ۲۰۰۸، اولین چاه نفت ایران و خاورمیانه که در مسجد سلیمان احادث شده بود صدساله می‌شود. این موضوع بهانه‌ای شد که همایشی در شهر کلن در آلمان با حضور چندین صاحب‌نظر، با نمایش فیلم و نمایشگاه عکس برگزار شود.

در این همایش پرفسور مسرت، هدایت متین دفتری، فرشید خدادادیان و دکتر رضا جعفری و چندین سخنران دیگر در مورد نفت و تاریخ و فرهنگ مسجد سلیمان صحبت می‌کنند.

اختر قاسمی برگزارکننده‌ این همایش است که در مورد آن می‌گوید: «یکی از دلایلی که خواستم این همایش را برگزار بکنم، این است که خودم بچه‌ آن خطه هستم و بزرگ‌شده‌ی مسجد سلیمانم و در واقع با نفت بزرگ شدم. صدسالگی نفت در واقع صدسالگی شهر مسجد سلیمان هم هست.

این را بهانه‌ای کردم که بتوانم بزرگداشتی برای مسجدسلیمان بگیرم، شهری که در هفتاد و هفت‌­ هشت مورد شهر اولین‌های نه تنها ایران، بلکه خاورمیانه بوده اما امروز واقعا به یکی از سیاه‌روزترین و بدبخت‌ترین شهرهای ایران تبدیل شده است.»

پوستر نخستین همایش و بزرگداشت صد سالگی نفت مسجد سلیمان

او می‌گوید هدفش این بوده که «توجه مسئولین، مردم و اطرافیان را به این شهر دوباره جلب کند، تا شاید بشود راه حلی برای تولد دوباره‌اش پیدا کرد.»

او این ایده را به تنهایی عملی کرده است: «بدون هیچ گونه پشتوانه‌ مالی، پنج ماه پیش بود که شروع کردم و اولین فراخوان را در وبلاگ شخصی خودم دادم که با استقبال خیلی عظیمی در ایران و خارج از ایران مواجه شد. مردم استقبال کردند و عکس و فیلم فرستادند.»

او می‌گوید: «برای این همایش به ارگان‌های مختلف تقاضای مالی فرستادم، از ارگان‌های آلمانی تا ایرانی و انگلیسی. به بریتیش پترولیوم ، شل و جاهای مختلف و حتا به رسانه‌های ایرانی فرستادم. اما همه موسسات آلمانی جواب رد دادند. به رسانه‌های ایرانی، به رادیوی خود شما، به دویچه ‌وله و صدای آمریکا تقاضا دادم اما تنها رسانه‌ای که به من پاسخ مثبت داد رادیو زمانه بود.»

چاه نفت در مسجد سلیمان

او دلیل این جدی گرفته نشدن را از طرف سازمان‌های مختلف، در این می‌داند که حرکتش را به صورت فردی شروع کرده و ادامه داده: «شاید کسی فکر نمی‌کرد که همایش در این سطح برگزار شود و طبیعتا وقتی شخص حرکت می‌کند، یک مقداری سخت‌تر خواهد بود. از طرف شل و بریتیش پترولیوم گفته شد که اصلا این گونه کارها را انجام نمی‌دهند. در درخواستم هم نوشته بودم که شما اصلا وجودتان بخاطر نفت همین شهر است و من از شما انتظار دارم که به این بزرگداشت صد سالگی نفت کمک کنید. آنها جوابشان این بود که ما خودمان هم این صد سالگی را جشن می‌گیریم. بریتیش پترولیوم در لندن یک جشن داخلی و خصوصی برای کارکنان خودش برگزار کرد که حتی اجازه‌ شرکت به ما هم در جشن‌شان ندادند.»

در کنار سخنرانی‌هایی که قرار است روز شنبه برگزار بشود، یک نمایشگاه عکس و نمایش فیلم از پیدایش اولین چاه نفت مسجد سلیمان نمایش داده می‌شود که قرار است از آرشیو بریتیش پترولیوم به این همایش فرستاده شود. قاسمی در این زمینه می‌گوید: «این همکاری به قیمت پنج ماه نامه‌نگاری شکل گرفت. توانستیم آنها را متقاعد بکنیم که این یک حرکت مردمی و خودجوش است، ما یک انجمن فرهنگی هستیم و هیچ گونه بودجه‌ای نداریم. ولی بالاخره راضی شدند که چند عکس و یک فیلم ۲۰ دقیقه‌ای از پیدایش نفت به ما بدهند که هنوز در مورد فیلم اطمینان ندارم. چون بارها نامه دادند نگران کپی رایت این فیلم هستند که من تا لحظه‌ نمایش واقعا نمی‌توانم مطمئن باشم که فیلم را به ما می‌دهند یا خیر.»