این که آن نیست

شراگیم علی‌پور

با این‌که سرانجام نرخ سود بانکی همان شد که رییس دولت می‌خواست، اما به نظر می‌رسد یکی از افراد کابینه هنوز نمی‌تواند بپذیرد که چرا با وجود تمام مخالفت‌های کارشناسی با کاهش دستوری نرخ سود بانکی، سرانجام رییس دولت نهم دستور به همان رأیی داده است که آشکارا با بسته‌ی پیشنهادی بانک مرکزی در تعارض است.

طهماسب مظاهری، رییس کل بانک مرکزی ایران

حالا طهماسب مظاهری باید بین آن‌چه در روزهای نخست انتشار بسته‌ی پبشنهادی خود و همکارانش به نقل از رییس دولت به زبان می راند، با آن‌چه از سوی محمود احمدی‌نژاد اعلام شده است، تناسبی برقرار کند تا حداقل حیثیت ریاست کلی بر بانک مرکزی خدشه‌دار نشود.

مظاهری که در روزهای نخست انتشار بسته‌ی پیشنهادی بانک مرکزی از دفاع تمام‌عیار محمود احمدی‌نژاد از مفاد و احکام این بسته سخن می‌گفت، حالا در برابر کاهش دستوری نرخ سود بانکی که رییس دولت رأساً درباره‌ی آن تصمیم گرفته و اعلام کرده است، انتقاد می‌کند.

بر اساس آن بسته، قرار بر این بود تا نرخ سود بانکی متناسب با نرخ تورم تعیین شود که چیزی به غیر از کاهش دستوری نرخ سود بانکی بود که یک بار دیگر برای سال جاری ابلاغ شده ‌است.

محمود احمدی‌نژاد با ابلاغ کاهش نرخ سود بانکی، عملاً بسته‌ی پیشنهادی بانک مرکزی را از دور خارج کرد تا این بسته، باز نشده، به آرشیو دولت سپرده ‌شود.

با این حساب، طهماسب مظاهری و همراهانش در بانک مرکزی به این جمع‌بندی خواهند رسید که در دولت نهم، آن‌چه محمود احمدی‌نژاد و نزدیکانش بخواهند، باید بشود و می‌شود.

با این حال او هم‌چنان از بسته‌ی سیاستی - نظارتی بانک مرکزی دفاع کرده و امیدوار است تا پس از بررسی این بسته در کمیسیون اقتصادی دولت به مرحله‌ی اجرا در بیاید؛ حال آن‌که مهم‌ترین بند آن که تعیین نرخ سود بانکی بر مبنای نرخ تورم بود، در عمل ملغی شده‌ است.

دیروز مظاهری که با خروج داوود دانش جعفری، وزیر سابق اقتصاد در میان اعضای دولت تنها فردی است که حرفی متفاوت با سایرین درباره‌ی نرخ سود دارد، هم‌چنان در دفاع از بسته‌ی پیشنهادی خود از تصمیم رییس دولت درباره‌ی کاهش نرخ سود بانکی به طور ضمنی انتقاد کرد.

رییس کل بانک مرکزی ایران در حاشیه‌ی همایش بین‌المللی پتروشیمی، گفت: متن مصوبه ارائه شده از سوی کمیسیون اقتصادی دولت در خصوص نرخ سود بانکی دارای تضاد، تناقض و مشکلات محتوایی است و با گفته‌های رییس جمهور نیز متفاوت است.

وی درباره‌ی نرخ سود بانکی گفت: علاوه بر وجود مشکلاتی که در متن مصوبه ارائه شده از سوی کمیسیون اقتصادی دولت درباره‌ی نرخ سود بانکی وجود دارد، این مصوبه با گفته‌های رییس جمهور نیز متفاوت است.

وی تصریح کرد: بندهایی که توسط کمیسیون اقتصادی دولت در جایگزینی شورای پول و اعتبار تصویب شده است، دارای مشکلات محتوایی است.

مظاهری گفت: برخی تغییرات ایجاد شده نیز دارای تناقضاتی با سایر بندها است و از آن‌جایی که سیاست‌های پولی و بانکی در تمام دنیا توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود، این سیاست‌ها نیز در ایران توسط این بانک اعلام خواهد شد.

مظاهری در ادامه گفت: بانک مرکزی در حال حاضر تلاش دارد تا تفاوت‌ها و تناقضات را پس از انجام بحث‌های فنی و کارشناسی رفع و پس از نهایی شدن آن را ابلاغ کند.

رییس کل بانک مرکزی در ادامه گفت: از آن جایی که در حال حاضر شورای پول و اعتبار به دلایلی تشکیل نمی‌شود، کمیسیون اقتصادی دولت به عنوان جایگزین در این خصوص تصمیم گرفته است.

او که سه روز قبل بسته کاهش نرخ سود را غیر قابل ابلاغ خوانده بود و با ارسال نامه‌ای به رییس دولت از تبعات منفی کاهش نرخ سود بانکی سخن گفته ‌بود، دیروز در پاسخ به این پرسش که آیا با کاهش نرخ سود بانکی مخالف است، گفت: «من با چیزی مخالفت نکردم.» وی هم‌چنین موضوع استعفای خود در اعتراض به تغییر نرخ سود بانکی را رد کرد.

شاید سرنوشت ابراهیم شیبانی، رییس پیشین بانک مرکزی و داوود دانش جعفری، وزیر سابق اقتصاد باعث شده‌ است تا طهماسب مظاهری ترجیح دهد مخاطب آن پیام روشن محمود احمدی‌نژاد نباشد که هر کس با کاهش نرخ سود مخالف است، کنار برود.