مجلس هشتم دولت را تحت فشار خواهد گذاشت

مریم محمدی

تب انتخابات در ایران هنوز پایان نیافته است. بویژه آنکه انتخابات در برخی از حوزه ها قطعاً به دور دوم کشیده خواهد شد.
اما بر اساس نتایج کلی تاکنون به دست آمده هم، چشم اندازها و ارزیابی هایی در مورد، سال آینده ، مجلس آینده و فضای سیاسی- اقتصادی ایران موجود هست. در این باره گفتگو کرده ام با دکتر « صادق زیبا کلام» اقتصاد دان در تهران:

از اقای زیبا کلام می پرسم که، با توجه به مجلسی که شکل گرفته است، فضای سیاسی را در ایران در سال آینده چطور می بینند؟

من ابتد،ا قبل از انتخابات نظر کلی ام این بود که، مجلس هشتم، مجلسی خواهد بود که حتا از مجلس هفتم هم مطیع تر است در قبال دولت و مجموعه حاکمیت. اما واقع مطلب این است که برخی از نتایجی که تا اینجا حاصل شده، حکایت از این می کند که، اصلاح طلبان در مجموع بیشتر از آنی که تصورش می رفت، توانسته اند رأی بیاورند.
بنا براین، من فکر می کنم که از تیر ماه که مجلس تشکیل خواهد شد، ما مجلسی داریم که از مجلس هفتم، در حوزه نظارتی ، و بررسی عملکرد دولت یک مقداری جدی تر، قوی تر و مسؤلانه تر عمل خواهد کرد.

در خصوص مسائل سیاسی، در حقیقت تفاوت های خیلی زیادی را، حداقل در کوتاه مدت، در نیمه نخست سال هشتاد و هفت، با این سالی که داریم روزهای آخرش را می گذرانیم، نمی بینم. مشکل هسته ای، یا اگر درست تر گفته باشم، بحران هسته ای ما، همچنان ادامه پیدا خواهد کرد، اگر آقای احمدی نژاد همچنان مصر باشند که سیاستی را که ظرف سه سال گذشته در خصوص مسئله هسته ای اعمال کرده اند، همچنان ادامه پیدا کند، ما شاهد قطعنامه های دیگری علیه ایران خواهیم بود. ایضاً ما شاهد تحریم های بیشتری از جانب شورای امنیت ( 1+5) ، خواهیم بود. مسئله بنزین خیلی مهم است.

بنا براین ما وارد فضای اقتصادی می شویم که تحت تأثیر فضای سیاسی ایران، چه خواهد بود!
ببینید! اینکه مسئولین ایران می گویند تحریم ها هیچ اثری نگذاشته، واقعاً اینطور نیست. تحریم ها حداقل به لحاظ روحی- روانی، تأثیر گذار بوده و باعث یک حالت رکود و نگرانی و بیم از آینده شده است. باعث شده است که شخصیت ها، شرکت های خارجی غربی، چندان تمایلی به اینکه بیایند در ایران سرمایه گذاری کنند، از خودشان نشان نداده اند؛ و سرمایه داران داخلی ، صاحبان سرمایه، آنها هم دارند تأنی می کنند و حاضر نیستند که در داخل کشور سرمایه گذاری کنند. به دلیل همین سایه نگرانی هایی که بر سر مسائل هسته ای وجود دارد. لذا من فکر می کنم که در افق کوتاه مدت وضع اقتصادی ما چندان بهبودی پیدا نکند . تورم، گرانی همچنان ادامه پیدا بکند و مسئله بنزین مسئله مهمی است. اگر دولت اصرار بورزد که برای بنزین همچنان یارانه بدهد، یارانه بسیار سنگینی را بابت این لجاجت خودش که بنزین را صد تومان بفروشد، باید بپردازد. در عین حال اگر اجازه بدهند که بنزین با نرخ بالاتری به صورت آزاد به فروش برسد قطعاً این روی تورم اثر خواهد گذاشت. لذا من خیلی فرجی در کوتاه مدت در احوال اقتصادی مان نمی بینم.

در حوزه سیاسی هم من خیلی وضع متفاوت تری را، از آن که در سال هشتاد وشش بوده، دست کم در نیمه نخست سال انتظار ندارم.

به این ترتیب، اجازه بدهید از شما سؤال کنم که، آن تغییر مثبتی که شما در ترکیب مجلس دیدید، تأثیرش در کجاها خواهد بود؟ با توجه به این دورنمایی که شما ترسیم می کنید.
تأثیرش این است که ممکن است ما شاهد باشیم که برخی از چهره های اصلاح طلب که وارد مجلس می شوند، به تدریج خواهان اعمال نظارت بیشتر، کنترل بیشتری بر عملکرد دولت بشوند که این می تواند دربرگیرنده فشاری از ناحیه مجلس بر قوه مجریه باشد و باعث شود که قوه مجریه در حالت پاسخگویی قرار بگیرد و مجبور شود که در سیاست خودش در زمینه اقتصادی، در سیاست خارجی ، و حتا در رویکردش به مسئله هسته ای، تغییر و تحولی را بوجود بیاورد.

آقای زیباکلام! برخی معتقدند که از اصولگرایان هم، چهره هایی به مجلس می روند - نظیر آقای لاریجانی - که در کنار اصلاح طلبان، در مقاطعی می توانند در مقابل اقتدارگرایان و دولت بایستند. ایا شما هم اینطور فکر می کنید؟
همینطور است. منهم معتقدم که بخشی از نمایندگانی که درون طیف اصولگرا هستند و وارد مجلس شده اند، اینها شماری شان منتقد آقای احمدی نژاد هستند و به گمان من، چه با منتقدین آقای احمدی نژاد درون جبهه محافظه کاران، و چه منتقدین ایشان درون جبهه اصلاحات، به هرحال ماشاهد افزایش فشار از سوی مجلس هشتم به دولت آقای احمدی نژاد بشویم.