رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۶ تیر ۱۳۸۹
با همسایگان

روزنه‌ای به بلخ

شهزاده سمرقندی
shahzoda@radiozamaneh.com

همسایگان هم‌زبان ما در هفته‌ی گذشته دستاوردهای زیادی داشته‌اند. اما امروز روی یکی از این دستاوردها متمرکز می‌شویم.

Download it Here!

هفته‌ی گذشته وب‌سایت جدیدی در شهر بلخ، در افغانستان شروع به کار کرد که می‌شود گفت روزنه‌ای به دنیای روشنفکران این شهر دارد.

عنوان این وب‌سایت «بلخ تایمز» است. این وب‌سایت را چند روزنامه‌نگار و پشتیبان زبان و فرهنگ فارسی در این شهر راه‌اندازی کرده‌اند و در اولین هفته، توانسته‌اند نظر مخاطبان زیادی را جلب کنند.

با فهیم خیری، طراح و پشتیبان مالی و نیز سهراب سامانیان، سردبیر بلخ تایمز گفت‌وگو کرده‌ام که با هزینه خود و علاقه به خبرنگاری آنلاین، یکی از آرزوهای جوانان شهر بلخ را تحقق بخشیده‌اند.

اول به سراغ سهراب سامانیان رفتم. وی می‌گوید که این اولین وب‌سایتی است که برای بلخیان طراحی شده و از ادبیات تا سیاست روز را در بر می‌گیرد:

ایده‌ی اصلی این وب‌سایت مدت‌ها در ذهن ما بود، چون احساس می‌شد که روزنامه‌نگاری آنلاین در بلخ هم باید تجربه شود. التبه بلخیان وبلاگ‌نویسان کمی ندارند، اما وب‌سایتی که بتواند تمام موضوع‌ها و اتفاقات مرتبط با بلخ را در بربگیرد وجود نداشت.


سهراب سامانیان، سردبیر بلخ تایمز

بنا بر این فهیم خیری، یکی از دوستان ما به این نتیجه رسید که باید وب‌سایتی راه‌اندازی بکند. با هم روی طرح اولیه او کار کردیم و برای عملی شدن آن برنامه‌ریزی کردیم. امید داریم که این وب‌سایت بتواند جای خالی روزنامه‌نگاری آنلاین را حداقل در بلخ پر سازد.

عنوان بلخ تایمز این انتظاررا ایجاد می‌کند که در آن انتشار خبر در اولویت قرار دارد، در حالی که وب‌سایت شما را مرور می‌کردم متوجه شدم که مطالب ادبی نویسندگان بلخ است.

بله. بلخ تایمز نام خبری دارد ولی تمرکزش روی خبر نیست. تمام موضوعات مربوط به بلخ را در بر می‌گیرد. چون آغاز کار است سخت است که بگویم خط موضوع این وب‌سایت منحصر به چیست.

در دورنمای کار خود امید داریم که تمام اخبار مربوط به بلخ را نیز پوشش بدهیم و همین‌طور آثار ادبی نویسندگان بلخی را چه ادبی و چه در ارتباط با بلخ‌شناسی و زبان فارسی منتشر کنیم. بیشتر تلاش‌مان این است که روزنه‌ای باز کنیم برای انعکاس هویت بلخ و روشنفکران آن.

آیا این اولین وب‌سایتی است که در بلخ راه‌اندازی شده است؟

نمی‌توانم بگویم اولین است. به دلیل این که در گذشته وب‌سایت‌هایی بوده‌اند. می‌توانم از وب‌سایت «آتش» که از جانب جوانان بلخی راه‌اندازی شده بود یاد کنم. همین‌طور می‌شود از وب‌سایت‌های دیگری نام برد که قبلا وجود داشتند که بیشتر شبیه وبلاگ بودند. برای مثال، وب‌سایت «خانه داستان بلخ».

این وب‌سایت‌ها به معیارهای روزنامه‌نگاری آنلاین جواب نمی‌داد و ما تلاش داریم که وب‌سایت بلخ تایمز دات کام به عنوان اولین وب‌سایتی مطرح باشد که در آن تمام اصول روزنامه‌نگاری رعایت شود.

وب‌سایت بلخ تایمز در حال حاضر تنها وب‌سایت موجود و فعال است. وب‌سایت آتش به تمام موضوع‌های مربوط به افغانستان می‌پرداخت و محدود به بلخ نمی‌شد. اما بلخ تایمز روی بلخ و هویت فرهنگی بلخ متمرکز است. به این دلیل می‌شود گفت که بلخ تایمز اولین وب‌سایتی است که تنها به بلخ اخصاص دارد.


نقشه بلخ

همان طور که اقای سامانیان در صحبت‌های خود اشاره به این داشت که روزنامه‌نگاری آنلاین در افغانستان کاری جدید است طراحی وب‌سایت و مدیریت آن هم به همان اندازه تازگی دارد.

در صحبتی که با طراح و پشتیبان مالی بلخ تایمز داشتم به این نکته رسیدم که جوانان هم‌زبان در افغانستان نیز مثل دیگر جوانان هم نسل خود صبر و طاقت زیادی ندارند که آرزوهای آنها را کسان دیگری عملی کنند. آنها خود دست به اقدام می‌زنند و می‌خواهند راه‌های کمتر رفته و یا نرفته‌ای را طی کنند. از آموزش به آزمایش و از آن به تجربه برسند.

یکی از این جوانان، فهیم خیری است که در عین حال در آمریکا درس می‌خواند و این مدت دوری او را به مردم و شهر خود نزدیک‌تر کرده است. وی می‌گوید که جنبش ادبی بلخ به چنین فضایی نیاز داشت.


فهیم خیری، طراح و پشتیبان مالی سایت بلخ تایمز

آقای خیری به این سوال که: چرا بلخ تایمز؟ می‌گوید:

جنبش ادبی که در بلخ جریان دارد، به خصوص نویسندگانی که تقریبا نسل نو محسوب می‌شوند، فضای ادبی بلخ را به یک فضای فرهنگی تبدل کردند. من با نگاه به این جریان متوجه شدم که باید به راه‌های دستگیری از این جریان فکر کنم.

خود من در بخش روزنامه‌نگاری الکترونیک و چند رسانه‌ای درس می‌خوانم و طراحی و راه‌اندازی وب‌سایت برای من تقریبا ساده است. می‌دانستم که نویسندگان بلخ از نداشتن نشریه چاپی رنج می‌بردند و واقعا این همه پیشرفت‌ها و فعالیت‌های ادبی آنها به دست خوانندگان نمی‌رسد.

وقتی متوجه این مشکل شدم تصمیم گرفتم که در این راه سهم خود را ادا کنم و از بودجه شخصی خود این وب‌سایت را راه‌اندازی کردم که این همه تولیدات و افکار جدید جوانان انعکاس پیدا کند.

گاهی خود من نیز باور نمی‌کنم که بعد از چندین دهه جنگ که جامعه‌ی ما با رنج و بدبختی‌ها بزرگ شدند، فرصت نیافتند که متوجه این همه پیشرفت‌ها شوند. حالااین جریان جدید مرا امیدوار ساخت و خواستم به شکل یک هدیه این وب‌سایت را پیشکش این نویسندگان کنم.

از وقت و انرژی خود این وب‌سایت را طراحی کردم و خرج دو سال نگهداری آن را پرداخت کردم. بعد از آن خداوند مهربان است و راهی پیدا خواهد شد.

شاید بشود گفت که تمام استان‌های ایران صاحب وب‌سایت هستند و صدها هزار وبلاگ و وب‌سایت‌های خبری و ادبی نیز در ایران فعال است. اما در کشورهای دیگر همسایه این موضوع هنوز یک آرزوست. آرزویی که شاید باز هم سال‌های طولانی طول بکشد تا عملی شود.

برای مثال بخارا در ازبکستان، یک روزنامه نیمه‌فارسی نیمه‌ازبکی داشت که آن را هم از دست داد. این شهر که زمانی میدان پرتکاپوی ادبیات و فرهنگ فارسی بوده است حالا در انزوای فرهنگی و سیاسی قرار گرفته و حدود ۱۰ سال است که تلاش‌هایی برای راه‌اندازی یک وب‌سایت برای مردم فارسی‌گوی این شهر بی‌نتیجه مانده است.

خب بخارا را به حال خود بگذاریم، چون روزنه‌ای هنوز ندارد و به روزنه‌ی باز بلخ نگاه بکنیم. اولین تجربه‌ها معمولا کم و کاستی‌هایی دارند، اما لذت اولین بودن همیشه جاذبه‌ی خود را دارد.

Share/Save/Bookmark

وب‌سایت بلخ تایمز

نظرهای خوانندگان

از بلخ تایمز انتظار می رود به اتحاد معنوی فارسی زبانان ایران وافغانستان وتاجیکستان وازبکستان ودیگر جاها یاری رساند.با سپاس از آقای سهراب.

-- بدون نام ، Jun 6, 2010 در ساعت 03:35 PM

خیلی خبر خوش. واقعاً جای افتخار است جوانان که این کار را انجام داده اند. برای دست اندرکاران تارنمای بلخ تایمز آرزوی موفقیت و کامیابی بیشتر خواسته وخواهانم.

-- سیداکرام الدین طاهری ، Jun 7, 2010 در ساعت 03:35 PM

سلام !
خبر خیلی خوش برایم است بلخ تایمز واقعآ یک ابتکار خیلی شگرف و عمیق در جهت غنا مندی زبان فارسی و همزبانان ما بخصوص مردم تاجیک پا دریا است منظور بنده خلق بزرگ تاجکستان است من از نظر تخنیکی نمیدانم چطور بلخ تایمز را خدمت مردمان تاجیک ان سوی دریا قرار داد اما مشخصآ این را پیشهناد میکنم تا این طور شود.

پیروز باشید
عثمانی
افغانستانی
از بلخ بامی

-- داکتر احمد فواد عثمانی ، Jun 27, 2010 در ساعت 03:35 PM