رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۱۹ بهمن ۱۳۸۷
گفت‌وگو با محمدگلدی گلدی‌نژاد، برنده اول جشنواره موسیقی فولک پراگ

«می‌خواهم موسیقی ترکمن را به جهان بشناسانم»

مینو صابری

اولین‌بار که او را دیدم، شش سال پیش بود. در ترکمن‌صحرا زیر یک آلاچیق، به‌همراه دخترم در جمع ترکمن‌ها نشسته بودیم. آن موقع «محمدگلدی گلدی‌نژاد» کودک بود اما پا به پای پدرش «استاد عبدالغفار گلدی‌نژاد» و «مجید تکه» استاد برجسته موسیقی ترکمن دوتار می‌نواخت و می‌خواند.

استاد" مجید تکه "حکایتی را تعریف می‌کرد و می نواخت:
«شبی مردجوان ترکمنی به آلاچیق دوست‌اش می‌رود، میزبان از مهمان‌اش می‌خواهد که برای‌شان دوتار بنوازد و مهمان شروع به نواختن می‌کند، زن صاحب‌خانه در کنار آتش نشسته و محو شنیدن می‌شود، تکه ذغال گداخته‌ای، روی دامن‌اش می‌افتد، زن جوان که نام‌اش "بیکه " بوده چنان محو شنیدن موسیقی می‌شود که لباس او گر می‌گیرد و او همچنان غرق در نوای موسیقی.

نوازنده جوان که تا آن لحظه نامی برای آهنگ انتخاب نکرده بوده نام قطعه را می گذارد، بیکه حالان».

محمدگلدی گلدی‌نژاد معروف به «اوغلان بخشی»، چند روز پیش در جشنواره موسیقی محلی که در پراگ، پایتخت جمهوری چک برگزار شد در میان نوازندگان و خوانندگان نوجوان سراسر دنیا مقام اول را کسب کرد.


او تا کنون بارها در جشنواره‌های مختلف رتبه اول را کسب کرده است. از جمله سال ۱۳۸۳ در جشنواره دفاع مقدس که در شیراز برگزار شد، در سن ۱۱ سالگی رتبه اول خوانندگی را کسب کرد، در دی‌ماه همان سال در ششمین جشنواره موسیقی نواحی ایران که در کرمان برگزار شد، علاوه بر رتبه اول خوانندگی، نماد معنوی جشنواره را از آن خود کرد.

محمدگلدی گلدی نژاد به‌اتفاق پدرش عبدالغفار گلدی‌نژاد پس از اختتام جشنواره از جمهوری چک به تهران آمده بودند و عازم گنبدکاووس بودند، در این فاصله فرصتی دست داد تا با او به گفت‌وگو بنشینم.

Download it Here!

متولد سال ۱۳۷۲ هستم. از شش سالگی نواختن دوتار را شروع کردم، استادان من پدرم «عبدالغفار گلدی‌نژاد» و استادان دیگر ترکمنستان، استاد «آق‌مراد چاری‌اف» و استاد «آناسید آنامراداف» هستند.


محمدگلدی گلدی‌نژاد معروف به «اوغلان بخشی»

در خوانندگی سبک استاد مرحوم «سخی جبّارُف» و در نوازندگی سبک استاد مرحوم «مَلی تاچ مرادُف» کار می‌کنم که در موسیقی ترکمن سبک‌های بسیار مشکلی است. در سن ۹ سالگی اساتید موسیقی ترکمن به من لقب «اوغلان بخشی» را دادند. اوغلان بخشی یعنی کودکی که در سن پایین به مقام استادی رسیده باشد.

در باره موفقیت‌تان در فستیوال موسیقی فولک پراگ بگویید.

این فستیوال متعلق به خوانندگان و نوازندگان نوجوان جهان بود که در پراگ برگزار شد. ما اول از سوی شورای رهبری موسیقی انتخاب شدیم و سپس آن‌ها ما را به جشنواره معرفی کردند.

منظورتان از «ما» چه کسانی هستند؟

من و پدرم. پدرم عبدالغفار گلدی‌نژاد در این جشنواره من را همراهی کردند.

چند شب اجرا داشتید؟

از ۷ اکتبر تا ۱۴ اکتبر ۳ شب اجرا داشتیم. از شش هزار نفر شرکت کننده جهان (خواننده و نوازنده نوجوان) فقط ۶۰ نفر را انتخاب کردند که از آسیا فقط من بودم.

در این جشنواره شما چه مقام‌هایی را نواختید؟

چون فقط به ما ۷ دقیقه وقت داده بودند ما قطعات را بر آن اساس انتخاب کردیم و قطعاتی را نواختیم که سرعتش زیاد و از تکنیک خیلی بالایی برخوردار باشد. دو قطعه در این فستیوال اجرا کردیم که اولین قطعه با کلام بود به نام «زیبا گزل» یعنی زیبا نگار و قطعه دوم بی کلام بود با نام داغلارابر یعنی به نظاره کوه‌ها برو.

اگر شما در این فستیوال داور بودید چه کسی را انتخاب می کردید؟

به نظر من تمام گروه‌ها شایسته‌ی آن بودند که به مقام برسند، چون هر کشور موسیقی خاص خودش را دارد. موسیقی تمام نقاط جهان شیرینی خاص خودشان را دارند. همه‌شان شایسته دریافت رتبه هستند.


محمدگلدی گلدی‌نژاد به همراه پدر

کمی از دوتارترکمن و موسیقی ترکمن برای مان بگویید.

دوتار ترکمن قدمت بسیار زیادی دارد، ما در موسیقی ترکمن چهار دستگاه داریم به نام های «مُخمسّ ، نوایی، تِشنیت و قرق‌لر »

وقتی مقامی را می نوازید مانند بخشی‌های بزرگ می توانید حکایت و داستان آن‌را هم تعریف کنید؟

ما قبل از این‌که یک آهنگ را بیاموزیم ابتدا باید داستان و حکایت آن‌را یاد بگیریم و ببینیم این چگونه بوجود آمده، از کجا آمده، تاریخ‌اش چه بوده موضوع‌اش چه بوده، این‌ها را می‌خوانیم و بعد می‌رویم موسیقی‌اش را می‌آموزیم.
موسیقی ترکمن هر یک دارای یک تاریخ است یک حکایت است.

کسانی که موسیقی مقامی کار می کنند با «نت» کاری ندارند، شما چطور؟ با نت آشنایی دارید؟

من کم و بیش با نُت آشنایی دارم و در حال مطالعه هستم. موسیقی ترکمن اینقدر پیچیدگی و تکنیک زیاد دارد که حتی استاد بسیار بزرگی مثل «اسپنسکی» که یک زمانی رهبر ارکستر روسیه بوده زمانی که می‌خواسته آهنگ‌های استاد مرحوم «مَلی تاچ مرادُف» را بنویسد نتوانسته بود، چون خیلی سخت است. در موسیقی ترکمن احساسی وجود دارد که این‌ها را نمی‌شود با نت نوشت، چون نت یک چیز ساده می‌شود بدون احساس، فقط پرده پرده.

برای آینده‌ات چه تصمیمی داری؟

تلاشم برای آینده این است که بتوانم موسیقی ترکمن را به جهان بشناسانم یعنی به صورت علمی در بیاورم. چرا که ما نتوانیم موسیقی ترکمن را به صورت ارکستر با ۲۰۰ نفر در صحنه‌های جهانی اجرا کنیم؟ چرا این کار انجام نمی‌شود؟ من هدفم این است که موسیقی ترکمن را از حالت سینه به سینه به حالت علمی برگردانم آن هم با کمک استادان موسیقی ترکمن. حتما می‌شود.

در پایان اگر حرف خاصی دارید بفرمایید.

من می‌خواهم به هم سن و سال‌های خودم بگویم که به هنر روی بیاورند، هر هنری.
بعضی‌ها فکر می‌کنند که دنبال هنر رفتن باعث افت درسی می‌شود نه این‌طور نیست، اگر همه چیز با برنامه‌ریزی انجام شود نه تنها هنر باعث افت درسی نمی‌شود بلکه باعث می‌شود که ذهن ما نسبت به دانش آموزان دیگر تیزتر شود و در همه امور زندگی موفق شویم.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

تک نوازی دوتاری که همراه با گفت‌وگو می شنوید همان قطعه " بیکه حالان " هست که اوغلان بخشی یا همان محمدگلدی گلدی‌نژاد نواخته.

-- مینو صابری ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

مینوی عزیز
فوق العاده بود...

-- فهیم ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

درود بر تو وران همه نیاکان پاکی که در وجود توست... ارزوی سلامتی و کامیابی دارم برات بخشی کوچولوی ارجمند :)

-- سعید ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

به این هنرمند جوان تبریک می گویم. امیدوارم در آینده شاهد موفیقیتهای جدید "گلدی" و پدر محترمش و همچنین دیگر ترکمنان باشیم.

-- محمدرضا هیئت ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

هیچ می دانستید نوازندگان و خوانندگان موسیقی مقامی من جمله بخشی های ترکمن در چه وضعیت بغرنجی به لحاظ مالی هستند؟
نمی دانم خانم صابری از پدر اوغلان بخشی پرسیده اند یا نه، اما سالهاست که بخشی از زندگی این خواننده از طریق خوانندگی در مراسم عروسی تأمین می شد.
بهتر نیست فکری هم برای وضعیت مادی و رفاهی این هنرمندان که حافظان فرهنگ هستند اندیشیده شود.
دونلی نوازهای بلوچ و عاشیقهای آذربایجان و غیره هم همان مشکلاتی را دارند که بخشی های ترکمن

-- احمد خاتمی نیا ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

به شما و خودم و همه ایرانی ها تبریک می گویم. هنرمندتر باشی گلدی عزیز.

-- رضیه انصاری ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

محمد گلدی جان،
این خطوط را برای شما از کشور کانادا و شهر تورنتو می فرستم. من روزانه با نوجوانان زیادی سرو کار دارم و همیشه آنها را تشویق به یادگیری هنری می کنم همانطور که شما به آنها توصیه می کنید. شاید بسیار درست باشد اگر بقول بزرگی بگوییم که "هنر تنها راه نجات بشریت است". براستی چه چیزی زیباتر از رشته های گوناگون هنر می تواند ما را بهم نزدیک کند. امیدوارم در رسیدن به خواست خود در شناسایی موسیقی ترکمن به دنیا موفق باشید. ما ایرانیان مقیم خارج به داشتن جوانانی چون شما افتخار می کنیم. به امید موفقیت های بیشتر شما و دیگر جوانان ایرانی در ایران و سراسر دنیا.

-- نسرین ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

به وجودت افتخار می کنم که موسیقی بومی خودت را به دنیا معرفی کردی و آن را پاس می داری.آفرین بر تو و خاندان تو!
هراس من باری از زندگی در سرزمینی ست که مردم آن از آشنا شدن با جوانی برازنده مثل تو محرومند و پس از دست و پنجه نرم کردن با فیلترینگ شاید بتوانند با تو آشنا شوند. این در حالیست که میلیارد ها میلیارد در صدا و سیما هزینه می شود تا ساعت ها وقت مردم را با دیدن سریال های بی محتوا بر باد دهند.
سر فراز و پایدار باشی...!
یک نوجوان همسن تو...

-- چکاوک ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

خبر خوبی برایم ما ایرانیان بود. مصاحبه هم خیلی خوب بود. این هنرمند جوان خیلی در کارش جدی است. پیروز باشی

-- محمد ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

درود بر تو اوغلان بخشی،
نه ازین باب، که در جایی اول شدی.
بل ازین باب که در عمل فروتن و افتاده بودی، هر چند که افتادگی از جوانان، انتظار نیست.

بانو صابری می پرسند : "اگر خودت داور بودی، چه کسی را انتخاب می کردی؟"
و تو می گویی: " همه ی شرکت کنندگان شایسته ی جایزه بودند. "
درود فراوان بر تو باد.
کاش بیشتر تک ستارگان موسیقی ی سنتی ایران و بویژه خورشید آنان، از تو یاد می گرفتند و می فهمیدند که جز آنان، کسان دیگر نیز هستند و جریان هنر را فقط این یا آن خورشید نیست که هدایت می کند،بل باید که به همه احترام گذاشت و از باد نخوت فروکاست.
آفرین بر پدرت، مربیانت و تو
در ضمن گول کلمات اشتباهی ازین گونه را نیز نخور که: "نیاکان پاکی که در وجود توست (در کامنت سوم از سعید)" و بدان که:
همه ی نیاکان ها، چه از نوع ترک و ترکمن و بلوچ عرب ولر وسرخپوست و کرد وفلاندری اش ، به یک اندازه می توانند پاک و نجس باشند. فقط آنانی ناپاک می شوند که بر پاکی ی نیاکان ها اصرار می ورزند."
استوار تر، جوینده تر، و فروتن تر باش

بدرود
هم نوع تو

-- R ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

ضمن تبریک آرزوی پیروزی او در عرصه های دیگر علوم زیبا را میکنیم! کانادا - تورنتو - www.dootar.com

-- خوجه نفس ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

یاشاسین خان اوغلان بخشی!
مصاحبه بسیار خوبی بود. امیدواریم افتخارآفرینی‌های ایشان قدردانسته شود.

-- تورکآز توران ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

درود بر تو اوغلان بخشی،
نه ازین باب، که در جایی اول شدی.
بل ازین باب که در عمل فروتن و افتاده بودی، هر چند که افتادگی از جوانان، انتظار نیست.

بانو صابری می پرسند : "اگر خودت داور بودی، چه کسی را انتخاب می کردی؟"
و تو می گویی: " همه ی شرکت کنندگان شایسته ی جایزه بودند. "
درود فراوان بر تو باد.
کاش بیشتر تک ستارگان موسیقی ی سنتی ایران و بویژه خورشید آنان، از تو یاد می گرفتند و می فهمیدند که جز آنان، کسان دیگر نیز هستند و جریان هنر را فقط این یا آن خورشید نیست که هدایت می کند،بل باید که به همه احترام گذاشت و از باد نخوت فروکاست.
آفرین بر پدرت، مربیانت و تو
در ضمن گول کلمات اشتباهی ازین گونه را نیز نخور که: "نیاکان پاکی که در وجود توست (در کامنت سوم از سعید)" و بدان که:
همه ی نیاکان ها، چه از نوع ترک و ترکمن و بلوچ عرب ولر وسرخپوست و کرد وفلاندری اش ، به یک اندازه می توانند پاک و نجس باشند. فقط آنانی ناپاک می شوند که بر پاکی ی نیاکان ها اصرار می ورزند."
استوار تر، جوینده تر، و فروتن تر باش

بدرود
هم نوع تو

-- R ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

من بعنوان يك ايراني به تركمنان كشورم افتخار ميكنم

-- بي‍ژن ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

عالي عالي عالي عالي
و ديگر هيچ

-- شايسته ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM

لازم است خدمت خوانندگان محترم عرض کنم به دلیل انتقال مطالب به صفحه شخصی‌ام، کامنت‌ها از صفحه‌های قبلی به این بخش بی‌هیچ کم و کاستی منتقل شده‌اند به همین دلیل تاریخ انتشار کامنت‌ها با مطلب همخوانی ندارد.برای رفع هرگونه سوء تفاهم عرض کردم.
با احترام
مینو صابری

-- مینو صابری ، Feb 7, 2009 در ساعت 05:49 PM