رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۶ تیر ۱۳۸۸

عدم حضور ایران در اجلاس گروه هشت و پیامدهای آن

بیژن روحانی
rohani@radiozamaneh.com

وزیران امور خارجه‌ی کشورهای گروه هشت، پنج‌شنبه در شهر تریسته در شمال ایتالیا در اجلاسی به منظور بررسی اوضاع جاری افغانستان شرکت می‌کنند. این اجلاس که تا روز شنبه ادامه دارد، قرار بود یک میهمان ویژه هم داشته باشد.

از ماه‌ها قبل و با موافقت ایالات متحده آمریکا ایران هم به این اجلاس دعوت شده بود تا به عنوان یکی از همسایگان تأثیرگذار افغانستان، دیدگاه‌ها و راهکارهای خود را در مورد بهبود اوضاع این کشور با کشورهای صنعتی گروه هشت در میان بگذارد.

اما منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در کنفرانس مطبوعاتی در تهران اعلام کرد که به ایتالیا سفر نخواهد کرد. پاسخ آقای متکی در پی اظهارات روز دوشنبه‌ی فرانکو فراتینی، وزیر خارجه ایتالیا داده شد که خواسته بود ایران هرچه زودتر مشخص کند که آیا در این اجلاس شرکت می‌کند یا خیر.

Download it Here!

فراتینی همچنین با اشاره به اعتراض به نتایج انتخابات در ایران و سپس وقایع خونین بعد از آن از ایران خواسته بود که سرکوب مخالفان و کشته ‌شدن مردم در خیابان‌ِها متوقف شود. با این حال وزیر امور خارجه ایتالیا هرگونه دخالت دولت‌های اروپایی در وقایع اخیر را تکذیب کرده بود.

پاسخ منفی ایران به اجلاس گروه هشت در حالی‌ است که در همین روزها برخی احزاب و شخصیت‌های سیاسی در ایتالیا، دولت این کشور را برای بازپس‌ گرفتن دعوت خود از ایران تحت فشار گذاشته بودند.‎ اما بنينو، معاون مجلس سنا ایتالیا و عضو حزب رادیکال این کشور خواهان لغو دعوت ایران شده بود.

او در گفت ‌و گویی با رادیو رادیکال اعلام کرده بود: «به عقیده‌ی من کار صحیح و عاقلانه آن است که این دعوت لغو شود. به نظر من لغو این دعوت پیام مهمی خواهد داشت. این خشونت‌ها مانع از نشستن ایران بر سر یک میز با جامعه‌ جهانی می‌شود.»

پاسخ روز چهارشنبه منوچهر متکی مشخص ساخت که شاید ایران نیز ترجیح می‌دهد در حال حاضر از رو به رو شدن با دولت‌های غربی بپرهیزد. اما عدم شرکت ایران در این کنفرانس چه پیام‌ها و چه تفسیرهایی را در پی داشته است؟
آلبرتو نگری، نویسنده و روزنامه‌نگار ایتالیایی و تحلیلگر مسایل ایران و خاورمیانه که به تازگی از ایران به ایتالیا بازگشته است، در مورد عدم شرکت ایران در کنفرانس «گروه هشت» به زمانه می‌گوید:


آلبرتو نگری، نویسنده و روزنامه نگار

لحظات دشواری برای جمهوری اسلامی است که در آن باید در ضمن سیاست خارجی خودش را هم هدایت کند. ایران همواره در تمام کنفرانس‌های بین‌المللی مربوط به افغانستان تقریباً با هیأتی بلندمرتبه شرکت می‌کرد. عدم شرکت ایران در این کنفرانس بازتابی از مشکلات اخیر این کشور است و در ضمن به این حقیقت هم اشاره دارد که دولت احمدی‌نژاد بعد از وقایع اخیر به شدت مورد اعتراض قرار گرفته و از نظر وجه تصویر بین‌المللی خود اکنون با مشکلات فراوانی روبه‌رو است.


فرانکو فراتینی، وزیر امور خارجه ایتالیا

اما ایتالیا یکی از مهم‌ترین شرکای تجاری ایران در اروپاست و روابط به نسبت خوبی با این کشور دارد. آیا وقایع اخیر تأثیری بر روابط دو کشور خواهد داشت؟

به عقیده‌ی من باید تمایزی میان دو سطح روابط سیاسی و اقتصادی قائل شد. در سطح سیاسی مواضع نسبتاً دقیقی از سوی وزیر امور خارجه ایتالیا، فرانکو فراتینی اتخاذ شده است که همان محکومیت شدید و یک‌صدای سرکوب معترضان در ایران است. بنابراین در سطح سیاسی شاهد نوعی سخت‌گیری در مواضع ایتالیا هستیم.

اما با این حال بحرانی در روابط سیاسی دو کشور و مراودات دوجانبه وجود ندارد. باید دید که این موضع‌گیری‌های سیاسی چه تأثیری بر سطح روابط اقتصادی برجای می‌گذارد. گرچه هنوز برای ارزیابی این تأثیرات اندکی زود است. من چند روز قبل با یکی از نزدیکان رهبر ایران در تهران صحبت می‌کردم و او بیان می‌کرد که ایران روابط اقتصادی خود را با کشورهایی که اکنون دچار معضل سیاسی با آن‌ها شده است مورد بازبینی قرار می‌دهد.

این نکته به‌عنوان مثال در مورد بریتانیا صادق است، گرچه می‌تواند تا حدی بر روابط با فرانسه هم تأثیر بگذارد. اما در مورد ایتالیا و آلمان وضعیت کمی متفاوت است، چون این دو کشور تاکنون موضع سیاسی چندان آشکار و تندی علیه تهران اتخاذ نکرده‌اند و بنابراین علی‌رغم مسایل جاری به روابط اقتصادی خودشان با تهران ادامه داده‌اند و به طور خاص ایتالیا همواره روابط بسیار گرم و خوبی از نظر تجاری با ایران داشته است.

اما تحولات در مسایل سیاسی اخیر می‌تواند در مورد روابط اقتصادی هم تعیین‌کننده باشد. من به طور کلی اما فکر می‌کنم که بعد از پایان سرکوب مخالفان و معترضان در ایران کشورهای اروپایی و حتا غیراروپایی با در پیش‌ گرفتن منافع ملی خودشان یا همان رئال پلیتیک روابط خود و به‌ویژه مراودات اقتصادی‌شان را با دولت احمدی‌نژاد ادامه خواهند داد.


اما بونینو، نماینده مجلس سنا

آلبرتو نگری که از حدود سی سال پیش مسایل ایران تعقیب می‌کند و سفرهای متعددی تا به‌حال به این کشور داشته است، در جریان انتخابات و اعتراضات پس از آن نیز در تهران بوده و تنها چند روز قبل به ایتالیا بازگشته است. او در مورد بازتاب اعتراضات گسترده‌ی اخیر در ایتالیا می‌گوید:

رسانه‌های عمومی، تلویزیون‌های دولتی و خصوصی و روزنامه‌ها، فضای بسیار زیادی را به مسایل اخیر ایران اختصاص داده‌اند. من معتقدم افکار عمومی در اینجا به شدت تحت تأثیر قرار گرفته است. چون این اعتراضات نه به‌خاطر مسایل اقتصادی و یا مسایل مشابه آن بوده، بلکه این اعتراضات به‌عنوان حرکتی آزادی‌خواهانه شناخته می‌شود. حالا باید دید این احساساتی که براثر دیدن این وقایع برانگیخته شده است، آیا تأثیری بر روابط دولت‌ها و جامعه مدنی هم خواهد داشت؟

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

چهره ی کریه تزاران روسی علیه استقلال وازادی دموکراسی مردم ایران روز به روز اشکار تر میشود که چاره ای جدی ومحکم وکوبنده را ازسوی ایرانیان خارج از کشور میطلبد....

-- azar azad ، Jun 27, 2009 در ساعت 11:49 AM