لغو گردهمایی سینماگران معترض در خانه‌ی سینما

الاهه نجفی

قرار بود سینماگران ایرانی امروز، دوشنبه، هجدهم مرداد، ساعت ۱۸ در محل ساختمان شماره‌ی دو خانه‌ی سینما در خیابان وصال تجمع کنند. خواسته‌های آنها کاملاً صنفی بود: در زمانه‌ای که معاونت سینمایی وزارت ارشاد با سیاست‌های سینمایی تبعیض‌آمیزش سینمای ایران را با بحران جدی مخاطب مواجه کرده است، خواسته‌های صنفی سینماگران مانند بیمه‌ی بیکاری و امنیت شغلی منطقی و کاملاً مشروع به نظر می‌رسد.

با این حال امروز جامعه‌ی اصناف سينمايی در بيانيه‌ی کوتاهی اعلام کرد که گردهمايی سينماگران ايران به اجبار لغو شده است. در ادامه‌ی این بیانیه به درستی به این نکته‌ی مهم اشاره کرده‌اند که لغو این گردهمایی صنفی، خود نشانه‌ای آشکار از نبود امنیت برای سینماگران ایران است.

برگزارکننده‌ی این گردهمایی که اگر برگزار می‌شد، طیف‌های وسیعی از سینماگران ایرانی در آن حضور می‌داشتند، خانه‌ی سینما بود.

امین تارخ، دبیر این گردهمایی به برخی خبرگزاری‌ها گفته بود: «خانه‌ی سینما باید قبل از این‌که به فکر برگزاری جشن‌ها باشد، کسری بودجه‌ای را که در پرداخت حقوق کارمندان است،‌ تآمین کند. طبیعتاً با جیب خالی نمی‌شود جشن برگزار کرد و حقوق کارمندان نیز پرداخت نمی‌شود.»

از وقتی که جواد شمقدری به معاونت سینمایی وزارت ارشاد منصوب شده است، بودجه‌ی سالانه‌ی خانه‌ی سینما به موقع پرداخت نشده و این نهاد با مشکلات جدی مالی روبرو شده است.

از دیگر خواسته‌های سینماگران ایرانی تدوین و پیگیری قانون مالکیت آثار سینمایی بود. سینماگران همچنین خواهان این بودند که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تولیدات آنها را بیمه کند.

از دیگر خواسته‌های سینماگران مستقل و معترض ساخت پلاتوها و ایجاد شبکه‌ی سینمایی، افزایش و حفظ متقاضیان کالای سینمایی با استانداردسازی آثار، اعمال سیاست‌های تشویقی، برگزاری آئین افتتاحیه‌ی فیلم و رونمایی فیلم بود. آنها علاوه بر این برای افزایش امنیت شغلی‌شان خواهان استانداردسازی تولید و خدمات سینمایی برای حفظ و ارتقای کیفیت آثار و خدمات سینمایی و نیز تدبیر تأمین تخفیف و پرداخت یارانه برای تبلیغات و اطلاعرسانی آثار سینمایی برای حفظ و افزایش تقاضای مصرف کالای سینمایی بودند.

سینماگران ایرانی از بیمه‌ی بازنشستگی مختصری برخوردارند. به یک سینماگر بازنشسته ۳۳۰ هزار تومان حقوق بازنشستگی تعلق می‌گیرد. سینماگران خواستار افزایش بیمه‌ی بازنشستگی و بیمه‌ی بیکاری هستند.
با وجود آن‌که خواسته‌های صنفی سینماگران به طور شفاف و در چارچوب قانون بیان شده بود، اما معاونت سینمایی وزارت ارشاد برگزاری گردهمایی امروز را به عنوان «صف‌کشی سینماگران در مقابل معاونت» تعبیر کرده و تهدید کرده بود که مدیریت خانه‌ی سینما را تغییر خواهد داد.

جواد شمقدری، معاون وزیر ارشاد در امور سینمایی، در آستانه‌ی برگزاری این گردهمایی اعتراضی برای چندمین بار لزوم ایجاد تغییر در خانه سینما را یادآور شده بود.

معاونت سینمایی وزارت ارشاد با بینتیجه بودن برگزاری گردهمایی گفته بود: «البته من نمی‌دانم از تجمع وگردهمائی چه کاری برمی‌آید! من نگرانم شاید بعضی تنها به دنبال برگزاری یک شو و نمایش باشند که این یک رفتار غیراخلاقی است. موضوع امنیت شغلی و مباحث رفاهی دیگر امری نیست که کسی در اصل آن بخواهد چون و چرا کند. باید دید چرا معاونت‌های سینمایی و خانه سینما طی ۳۱ سال گذشته برای این موضوع کار جدی نکرده‌اند و اگر گردهمائی و تجمع راه حل بوده چرا آقایان در آن زمان دست به چنین اقدامی نزده‌اند.»

شمقدری این جریان را کاملاً سیاسی دانسته و گفته بود: «تصور من این است که این موضوع باز دستاویز رفتارهای سیاسی بعضی آقایان شده، باید عزیزان و همکاران ما هوشیار باشند، موضوع امنیت شغلی با یک گردهمائی حل نمی‌شود، بل‌که حداقل کار، تشکیل کارگروه‌های کارشناسی است تا نسبت به نحوه‌ی عملی شدن آن به راه حل‌ها بیندیشند و گروهی هم پیگیری کند تا این موضوعات از طریق مجلس، دستگاه‌های دولتی ذیربط به سرانجام خود برسد.»

شمقدری گردهمایی صنفی سینماگران را بیارتباط با عناصر بیگانه ندانسته و گفته بود: «آمریکا و اذناب داخلی‌اش درصدد هستند جو بی‌اعتمادی و ناامنی را در کشور دامن بزنند. آنها این روزها تلاش می‌کنند با غوغاسالاری و هیاهوی رسانه‌ای تأثیرات قطعنامه‌های تحریم شورای امنیت را به رخ جهانیان و افکار عمومی بکشانند و چون دست‌شان خالی است و نظام قدرتمندانه به تدبیر امور داخلی و خارجی خود شتاب بیشتری داده است، آنها درصدد هستند از طریق بعضی تحرکات و بعضی اظهارنظرات، مصادیقی بر تأثیرات تحریم‌ها بر جامعه ایرانی ارائه دهند.

سینماگران ایرانی جزو قشر زحمتکش و در عین حال وفادار به نظام هستند نباید رفتار و اهداف عده معدودی چهره آنان را در نزد مسئولان و مردم مخدوش سازد!»

با وجود این‌گونه سخنان سینماگران به طور گسترده از گردهمایی در مقابل خانه ی سینما استقبال کرده‌ بودند. هنرمندان بزرگی مانند بهرام بیضائی، مسعود کیمیایی، ابراهیم حاتمی‌کیا، رخشان بنی‌اعتماد و ناصر تقوایی از برگزاری این گردهمایی حمایت کرده بودند و نام آنان در میان مدعوین به چشم می‌خورد.

در این میان شورای مرکزی اتحادیه‌ی تهیه‌کنندگان در بیانیه‌ای ضمن محکوم کردن تجمع خانه سینما، نسبت به مسئولان برگزاری جلسه هشدار داده بود تا سینما در ورطه‌ نابخردان قرار نگیرد.

به گزارش خبرگزاری سینمای ایران در این بیانیه آمده است: « مدیریت خانه چه در سر دارد، شمشیر را بر غلاف تکان می‌دهد که چه بشود؟ کدام منافع و امنیت شغلی کدامیک از هیأت مدیره به خاطر افتاده، اگر خانه سینما در فکر امنیت شغل است؟ آیا می‌داند که چه بر سر اتحادیه‌ی تهیه‌کنندگان سینما آورده است؟ در چند سال اخیر این خانه‌ی سینما بود که نفاق را در بین تهیه‌کنندگان دامن زد و همچنان اصرار بر این نفاق دارد.»

شورای مرکزی اتحادیه‌ی تهیه‌کنندگان همسو با معاونت سینمایی وزارت ارشاد و فرهنگ اسلامی در این بیانیه از «برق شمشیرهای زنگ‌زده» سخن گفته بود و خانه‌ی سینما را متهم کرده بود که در هماهنگ کردن سینماگران ناتوان است و حال با برگزاری این گردهمایی قصد دارد بر ناتوانی خود سرپوش بگذارد.

لغو غیرمنتظره و اجباری این گردهمایی نه تنها بر عدم امنیت سینماگران ایران صحه می‌گذارد، بلکه نمایانگر این حقیقت است که معاونت سینمایی ارشاد همچنان خود را فصل‌الخطاب تصور می‌کند و هیچ‌گونه اعتراضی را برنمی‌تابد.