کسانی که فیلم می‌بینند می‌توانند جهان را تغییر دهند

رحمان جوانمردی

«چگونه یک فیلم می‌تواند جهان را تغییر دهد؟... نمی‌تواند، ولی کسانی که این فیلم را می‌بینند، می‌توانند.» فستیوال فیلم موویز دت متر با این شعار آغاز بکار کرد. این فستیوال هر سال توسط عفو بین‌الملل و با همکاری «پست کد لوترای» و «ایفوس» در شهر لاهه، «شهر حقوق و عدالت» برگزار م‌یشود. فستیوال دارای دو بخش مجزای «فیلم» و «مستند» است.

هدف این فستیوال مطرح کردن فیلم و مستند از سازندگان مبتکری است، که به گفتمان حقوق بشر و ارزش‌های انسانی کمک می‌کنند. سالانه از ده‌ها فیلم و مستند بدین طریق حمایت می‌شود که بعضی از آنها برای اولین‌بار در هلند به نمایش درمی‌آیند.

افتتاح مراسم با نمایش فیلم «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد» عصر روز پنج‌شنبه ۲۵ مارچ ۲۰۱۰ مصادف با ۵ فروردین ۱۳۸۹ سالن نمایش تاتر لاهه پر از تماشاچیانی بود که برای افتتاح جشنواره «موویز دت متر» و دیدن فیلم «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد»، جمع شده بودند.

روت لوبرز (نخست‌وزیر اسبق هلند و دبیرکل سابق کمیساریای پناهندگان سامان ملل متحد)، ادوارد نازارسکی (مدیر عفو بین‌الملل در هلند)، سومالی مام (فعال حقوق بشر در کامبوج و یکی از ۱۰۰ نفر موثر در جهان)، ماریکه بوله معاون شهرداری لاهه، خانم چوپی فتاح خواننده مشهور کرد و چند تن دیگر از شخصیت‌های سرشناس در صندلی‌های جلو جای گرفته بودند.

شروین نجفیان

بعد از نمایش فیلم که برای گشایش فستیوال انتخاب شده بود، تاکو روخهافیر، مدیر «موویز دت متر» جایزه موفقیت «مادام‌العمر» سال ۲۰۱۰ را به قبادی که از بغداد به لاهه سفرکرده بود و جایزه هنری آزادی بیان ۲۰۱۰ را به موزیسین‌هایی که در فیلم بازی کرده‌اند به شروین نجفیان به نمایندگی از طرف همه بازیگران فیلم، هدیه کرد.

برگزارکننده فستیوال در معرفی فیلم و شخص بهمن قبادی با اشاره به دستگیری بهمن قبادی در سال گذشته و ممنوع‌بودن نمایش فیلم «کسی از گربه‌های ایرانی خبر ندارد» در ایران، گفت: «بهمن قبادی تنها کسی نیست که دستگیر شده، هزاران دانشجو، روزنامه‌نگار و هنرمند در ماه‌های اخیر در ایران دستگیر و شکنجه شده‌اند لذا فستیوال نسبت به این مسایل بی‌تفاوت نبوده و بشکل گسترده‌ای به آن توجه خواهد کرد. در ماه گذشته جعفر پناهی همکار بهمن قبادی، دستگیر شد، وی قبل از دستگیری نیز بخاطر این‌که از نشان سبز که نماد معترضین به حکومت ایران است، در فستیوال مونترال استفاده کرده بود ممنوع‌الخروج شده بود.»

فشار بر خانواده شروین نجفیان

بهمن قبادی نیز قبل و بعد از نمایش فیلم‌اش در مورد این فیلم و مشکلاتی که بخاِطر سانسورهای حکومتی، هنرمندان ایرانی با آن مواجه هستند سخن گفت. قبادی همچنین برای آزادی جعفر پناهی، کارگردان صاحب‌نام و سازنده شاهکار «افساید»، از جامعه جهانی استمداد یاری نمود و در پایان به فشارهایی که مقامات امنیتی به خانواده آقای شروین نجفیان در چند روز اخیر وارد کرده‌اند، اشاره نمود و احتمال این‌که شروین را در بازگشت به ایران دستگیر کنند بسیار محتمل دانست. در پایان فستیوال، شروین نجفیان این فشارها را تائید نموده و اظهار داشت که احتمال ماندن در هلند را تا زمانی‌که امکان برگشتن در امنیت به ایران را داشته باشد، بررسی خواهد کرد.

بهمن قبادی در کنار شروین نجفیان؛ عکس‌ها؛ رحمان جوانمردی

مستند زنان در کفن

فستیوال در روزهای شنبه ۲۷ و یکشنبه ۲۸ مارس ( ۸ و۷ فروردین) نیز مستندی از ایران بنام «زنان در کفن» ساخته مشترک فرید حائری‌نژاد و محمد رضا کاظمی را به نمایش خواهد گذاشت. این فیلم که امسال برنده جایزه حقوق بشری، سینما برای صلح در برلین شد، داستان زندگی دختر جوانی است که از سن ۹ سالگی توسط مادر خود به تن‌فروشی وادار و هم‌زمان مورد تجاوز برادرش قرار گرفته و به همین دلیل نیز محکوم به سنگسار شده است.

این مستند کنش‌گران حقوق بشری و وکلایی که علیه این حکم فعالیت کرده‌اند را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد که این فعالیت‌ها نیز خالی از خطر نیست. شادی صدر که نقش اول در این مستند را دارد به خاطر اعتراض مسالمت‌آمیزی به این احکام در سال ۲۰۰۷ بازداشت و در تابستان ۲۰۰۹ نیز در اعتراض مشابهی به‌شدت مورد ضرب و شتم قرار گرفته است.

پوستر فیلم «زنان در کفن»

شادی صدر که به‌خاطر اقدامات بشردوستانه خود در سال ۲۰۰۹ از فرهاخن وزیر خارجه هلند جایزه لاله حقوق بشر را دریافت کرد مهمان این فستیوال است و در میزگردی در ارتباط با این مستند همراه با بهمن قبادی شرکت خواهد کرد.

این مستند و میزگرد مذکور روز شنبه ساعت ۱۶:۳۰ و روز یکشنبه ساعت ۱۲ (در روز یکشنبه خانم صدر به‌تنهایی به سوالات تماشاچیان فیلم پاسخ خواهد داد) در محل خانه فیلم در شهر لاهه نمایش داده خواهد شد.

فستیوال فیلم «موویز دت ماتر» تا روز ۳۱ مارس (۱۱ فروردی) ادامه خواهد داشت.