رادیو زمانه

تاریخ انتشار مطلب: ۹ شهریور ۱۳۸۸
گفت و گو با جعفر پناهی، رییس هیأت داوران جشنواره فیلم مونترال

شال سبز بر دوش هیأت داوران جشنواره فیلم مونترال

نیک‌آهنگ کوثر
nikahang@radiozamaneh.com

Download it Here!

جشنواره‌ی جهانی فیلم مونترال روز پنجشنبه، بیست و هفتم آگوست (پنجم شهریور) آغاز به کار کرد و تا ۱۰ روز برپا خواهد بود. رییس هیأت داوران این جشنواره، جعفر پناهی، سینماگر نام‌آشنای ایرانی است.

در مراسم افتتاحیه‌ی جشنواره‌ی جهانی فیلم مونترال، اعضای هیأت داوری شال سبز روی دوش خود انداختند و به میان بسیاری از جوانان سبزپوش ایرانی رفتند.

با جعفر پناهی درباره‌ی وضعیت جشنواره‌ی فیلم فجر، سینمای ایران و حضور ویژه‌ی او در جشنواره‌ی جهانی فیلم مونترال گفت و گو کرده‌ام.


آقای پناهی، این روزها شایعات زیادی در مورد تحریم جشنواره‌ی فیلم فجر از سوی افراد مختلف به گوش می‌رسد. بهروز افخمی نیز گفته است که فیلمش را به این جشنواره نخواهد فرستاد. علت مطرح شدن چنین مسائلی در فضای فعلی چیست؟

در چنین شرایطی معنا نمی‌دهد که حتی جشن خانه‌ی سینما را هم برگزار کنند. به خاطر همین است که تصمیم‌ گرفته‌اند غیر رقابتی بشود.

جشنواره‌ی فجر هم راهی جز این ندارد. تا وقتی که این شرایط وجود دارد، این‌گونه اعمال نظر می‌شود، نه به مردم و نه به فیلم‌سازان اهمیت داده می‌شود، فیلم‌سازان نیز نمی‌توانند واقعیت‌ها را در خیابان ثبت کنند؛ جشنواره جشنواره‌ی فیلم‌سازان نخواهد بود و چیزی نیست که آن‌ها بخواهند با اشتیاق شرکت کنند. چرا که جلوی کارشان گرفته شده و فقط یک کار سفارشی دولتی و برای آمار و ارقام است. فیلم‌سازان نباید بازیچه‌ی این مسائل بشوند و به نظرم بوی تحریم این جشنواره از الان دارد می‌آید.

دولت در سال‌های گذشته، حامی اصلی فیلم‌سازان و فیلم‌سازی از نظر مالی بوده است. حال اگر فیلم‌سازان بخواهند نقش دولت را کم‌رنگ کنند و در جشنواره‌ی دولتی هم حضور نداشته باشند، چه اتفاقی برای خود سینما خواهد افتاد؟

اتفاقاً مشکل فیلم‌سازان همین نقش بیش از حد دولت است. یعنی اگر دولت پایش را کنار بکشد، خود فیلم‌سازها بتوانند فیلم را بسازنند و دولت به واسطه‌ی پولی که می‌دهد اعمال نظر نکند، آن موقع فیلم می‌تواند با مردم ارتباط بیشتری برقرار کند و مسلما بیشتر می‌تواند روی پای خود بایستد و نیازی به کمک دولت نخواهد داشت.

البته دخالت دولت در فیلم‌های ما نیست. چون فیلم‌های ما هرگز نه از دولت کمک گرفته و نه وابسته به دولت است. بلکه برای فیلم‌هایی که بیشتر جنبه‌ی تجاری دارند، چون دولت بودجه می‌دهد و سوبسید می‌پردازد، می‌خواهد بیشترین دخالت‌ها را هم داشته باشد. این‌جاست که رابطه‌ی فیلم با مردم کاسته می‌شود و نهایتاً برای درآمدی که باید از طریق گیشه داشته باشد، گوشه‌ی چشم گدایی به کیسه‌ی دولت دارد.


با توجه به گزارش‌ها، بعد از انتخابات ریاست جمهوری، فروش گیشه‌ای سینماها بسیار کم شده است. پیش‌بینی شما از وضعیت فروش گیشه در ماه‌های آینده چیست؟

بستگی به اتفاقاتی دارد که در این چند ماهه بیفتد و به خصوص بعد از باز شدن مدارس و دانشگاه‌ها چه قدر مسائل جلو برود و فشارها زیاد بشود. آیا مردم را در همین التهاب نگاه خواهند داشت یا این‌که نه؛ وضعیت تغییر خواهد کرد.

بستگی به شرایط دارد. نمی‌توان از الان پیش‌بینی کرد که چه اتفاقی می‌افتد و آیا فروش فیلم‌ها بیشتر یا کم‌تر می‌شود. با این شرایط که مردم می‌بینند هر جا عزاداری است یا مشکلی برای هم‌نوع خودشان پیش آمده، آیا دل و دماغی برای دیدن فیلم می‌ماند یا نه.

برگردیم به سفرتان به مونترال؛ چه طور شد که بعد از مدت‌ها به یک جشنواره آمدید؟

حدود یک سال و نیم بود که تمام فستیوال‌هایی را که از من دعوت می‌کردند، رد می‌کردم و می‌گفتم که می‌خواهم فیلم بسازم. به من اجازه‌ی ساختن فیلم ندادند. وقتی هم که این مسائل شروع شد، تصمیم گرفتم به فستیوال‌ها بیایم و فکر کردم از این طریق هم می‌شود همان حرف‌هایی را که مردم دارند، به گوش دنیا رساند و به نوعی داریم فستیوال‌ها را سبز می‌کنیم.

چه شد که دیروز در مراسم افتتاحیه روی فرش قرمز، داوران، از جمله شما به عنوان رییس هیأت داوری، شال سبز روی دوشتان انداختید؟

همه‌ی اعضای هیأت داوری وقتی روی فرش قرمز آمدیم و خواستیم راه برویم، این شال‌ها را بر دوش انداختیم. جوان‌های ایرانی هم با رنگ سبزی که حتی به صورتشان زده بودند یا نشانه‌هایی که همراه داشتند، شکوه خاصی به این مراسم دادند. طوری بود که رفتن بین این جوان‌ها همه را تحت تأثیر قرار داد و حتی داورها برای معرفی خود روی سن هم با شال سبزی که روی دوش داشتند، حاضر شدند.

هر چند در ایران به فیلم‌سازان ما اجازه نمی‌دهند به میان مردم بروند و فیلم‌شان را بسازند، اما ده‌ها هزار فیلم‌ساز آماتور با دوربین‌های موبایلشان دارند فیلم می‌سازند. این کار ما در جشنواره‌ی فیلم مونترال به منظور قدردانی از این جوانان بود.

Share/Save/Bookmark

نظرهای خوانندگان

به اخبار شما نمیشه در فیس بوک لینک داد چون مثلا من خواستم این خبر جشنواره رو لینک بدم ولی خبر آقای کروبی رفت توی فیس بوک. چندین بار این طور شده لطفا اینو درست کنید که بتونیم لینک بدیم. ممنون

-- nashenas ، Aug 29, 2009 در ساعت 05:58 PM

به عقیده ی شما،این شال ها به رنگ سبز است یا من کور رنگی دارم یا اینکه باز هم یکی به نعل کوبیدن و دیگری به میخ است جناب پناهی

-- فریبرز ، Aug 29, 2009 در ساعت 05:58 PM

درود بر پناهی

-- نیما ، Aug 29, 2009 در ساعت 05:58 PM

ملت عزیز ایران!
همگی‌ سر کاریم، ببنیم و تعریف کنیم.
حیف بچه‌های ما که برای موجوداتی مثل موسوی و رهنورد و بقیهٔ حضرات و مخدرات آسیب می‌بینند که باز هم این نظام سراسر عقب افتادگی و وحشت و زور دینی تداوم پیدا کنه. چه زیر احمدی و چه زیر موسوی یا خاتمی. اگر ما طرفدار نظام ولی‌ فقی‌ و زور و فتنهٔ دینی نیستیم بهتره حساب مونو سوا کنیم. باید بدانیم آیا از ملت حمایت می‌کنیم و یا عده ای که در پی حفظ این نظام هستند ولی‌ میخواهند خودشون به جای احمدی بیاند و ما مردم بیچاره هم از ترس بین بد و بدتر بهشون رأی دادیم وألا صد سال اینها لیاقت ریاست نداشتند و ندارند.
اگر اینها را حلاجی نکرده ایم، سر کاریم!

-- عالمی‌ ، Aug 30, 2009 در ساعت 05:58 PM

موسوی و اصلاح طلبان با در نظر گرفتن شرایط و گام به گام مبارزه می کنند، وگرنه در خارج نشستن و شعارهای تند ایده آلی دادن از دست هر کسی بر می آید.
دو صد گفته چون نیم کردار نیست.

-- بدون نام ، Aug 30, 2009 در ساعت 05:58 PM

فریبرز جان قربانت گردم این شالها واقعا سبز است عکس رنگ را تغیر داده. امیدوارم باورت شود که رنگ سبز رنگ ما ست!

-- بدون نام ، Aug 30, 2009 در ساعت 05:58 PM

...وقتی "درفش سبز" پیروزی برکوه هایت شعله ور گردد! وقتی شب یلدا سحرگردد! از عاشقان کشته ات یک دم !یادآور ای زیبای لیلی وش "ایران درآتش" 1359 "حبیب نی چی"

-- بدون نام ، Aug 31, 2009 در ساعت 05:58 PM

برای ابراز نظرات مردم ایران و بیان فجایعی که این رژیم به بار آورده باید از هر ابزار تبلیغی استفاده کرد. علاوه بر این بهتر است همه ما از همین ایام یاد بگیریم که برخلاف آمزه های نظام آخوندی و روشهائی که ناخودآکاه ما را دنباله رو آن کرده اند، دست از تخطئه دیگران برداریم و به اندازه خودمان برای بقیه و نظرات و اقداماتشان احترام قائل باشیم. با تک تک شدن و به جان هم افتادم علاوه بر مسموم کردن فضای ارتباط به عوامل رژینم کمک میشود.

-- مراد ، Aug 31, 2009 در ساعت 05:58 PM

اقا فریبرز.من و شما کوری رنگ داریم شالها ابی نیست سبز است حتی برگ درختان هم سبز نیست.گنجیشک را رنگ سبز کنیم جای قناری بفروشیمشو بگیم زرده.

-- ali ، Aug 31, 2009 در ساعت 05:58 PM