غزه در وبلاگستان فارسی

لیدا حسینی‌نژاد

بیش از دو هفته است که از حملات ارتش اسرائیل به غزه می‌گذرد. چند صد نفر فلسطینی و چند نفر اسرائیلی در این جنگ کشته شدند. هر روز در همه خبرگزاری‌ها، رادیو و تلویزیون‌ها و سایت‌ها از اخبار این جنگ و تعداد کشته‌شدگان می‌خوانیم، می‌شنویم و می‌بینیم. انعکاس این اخبار را البته در وبلاگستان فارسی هم می‌شود دنبال کرد.

اما آنچه برای من جالب است، این است که اگر چند سال پیش در شرایط مشابه در وبلاگستان فارسی گشتی می‌زدیم نظرها با امروز متفاوت بود. از این جهت که بسیاری به صرف مخالفت با جمهوری اسلامی حاضر به دفاع از فلسطینی‌ها یا محکومم کردن اسرائیل نبودند.

اما این جوّ هر چه که هست امروز تغییر کرده است و تنوع و تفاوت نگاه‌ها را امروز به شکل بازتری در وبلاگستان فارسی می‌توان دید که این هم بهانه‌ای شد برای من که مروری بر وبلاگ‌های فارسی زبان و نگاه آن‌ها به مسایل غزه داشته باشم.

در ابتدا سری به وبلاگ کافه ناصری می‌زنم. کافه ناصری می‌گوید: «...ظاهراً ما در وبلاگستان فارسی و جمهوری اسلامی در یک جبهه قرار گرفته‌ایم. اما واقعیت این است که بسیاری از ما با جمهوری اسلامی در این مورد دچار اشتراک لفظی هستیم. یعنی گرچه از یک مفهوم حرف می‌زنیم اما حرف‌مان مشابه نیست...»

در ادامه‌ی این نوشته می‌خوانیم: «در مسأله فلسطین گرچه در کنار مردم فلسطین هستیم اما روبه‌روی جمهوری اسلامی هستیم. منافع سیاسی جمهوری اسلامی ایجاب می‌کند که آتش در غزه مدام روشن باشد. ما باید به این سیاست غلط و ضد انسانی معترض باشیم، چنان‌که به سکوت غیرانسانی رهبران عرب معترضیم و چنان‌که به زیاده‌خواهی اسرائیل معترضیم و چنان‌که سیاست‌های صهیونیستی غرب را ناپسند و غیرانسانی می‌دانیم.»

کافه ناصری ادامه می‌دهد: «دردهای مردم ما بسیارند اما باید در این همه کلمه‌ای که می‌نویسیم تا نفرت‌مان را از فاجعه غزه روایت کنیم بنویسیم که کمک‌های پیدای جمهوری اسلامی به فلسطین، مرهم این همه درد ایرانی‌ها نیست. در واقع آنچه اصل است از دیده پنهان است. کمک‌های ناگفته و نانوشته حکایت دیگری هستند.
بنویسیم که جمهوری اسلامی، آمریکا، اتحادیه عرب، اسرائیل و اروپا برای فرو نشاندن آتش در فلسطین میلیون‌ها میلیون هزینه نمی‌کنند.»

در پایان این نوشته آمده است: «برخی موجودیت‌شان را در تداوم آن آتش جست‌وجو می‌کنند، برخی هویت‌شان را و برخی منافع سیاسی اقتصادی‌شان را. باید این سیاست‌های غلط را نشانه بگیریم تا متهم نشویم که با سیاست‌های غلط جمهوری اسلامی احساس یگانگی می‌کنیم و در آن جبهه ایستاده‌ایم، جایی جلوی منافع مردم ایران و منافع واقعی مردم فلسطین.»

کاریکاتوری از کارتونیست اسرائیلی، کارلوس لاتوف / منبع

وبلاگ آقا اجازه هم چندین پست در ارتباط با مسأله غزه نوشته است که در یکی از آن‌ها می‌خوانیم: «... چند صد نفر که بیشتر آن‌ها غیرنظامی هستند، تاکنون در نوار غزه کشته شده‌اند. نمی‌دانم ادعاهای نظامیان که ما با دقت می‌زنیم و موشک ما از میان در عبور می‌کند و درست به هدف می‌خورد را باور کنیم یا نه. اگر باور کنیم، باید نتیجه بگیریم که اسرائیل مردم غیر نظامی را آگاهانه هدف قرار می‌دهد و این یعنی جنایت علیه بشریت، همان‌گونه که حماس و دیگر تروریست‌ها، غیر نظامیان و مردم بی‌گناه را در اسرائیل می‌کشند، با بمب یا موشک.»

در ادامه‌ی این نوشته می‌خوانیم: «آنچه هست این است که اسرائیل مدت‌ها بود به حماس هشدار می‌داد که دست از موشک‌پراکنی به مناطق مسکونی اسرائیل بردارد... تا همین چهار روز پیش هیچ کجا در دنیای عرب یا ایران ندیدم که کسی از حماس بخواهد که موشک‌پراکنی را متوقف کند. هیچ انتقادی نبود. همه این‌هایی که اکنون سر به انتقاد برداشته‌اند، همگی ساکت بودند‌. حال، جدا از درگیری تاریخی فلسطینی‌ها و اسرائیل، کدام آدم عاقلی انتظار دارد که بر سر مردمان کشوری پنج هزار موشک شلیک شود و حکومت آنجا بدون عمل بنشیند.»

آقا اجازه ادامه می‌دهد: «حال این موشک‌ها خسارتی بزنند یا نزنند. بنابراین محکومیت اسرائیل به طور یک جانبه بدون محکوم کردن حماس چیزی نیست جز هوچی‌گری که این روزها در میان خاور‌میانه‌ای‌ها مد شده است و چه تیپیک است این رفتار برای آن‌ها. حماس که مواجب‌گیر حکومت اسلامی ایران است، تنها و تنها به منافع حزبی و بنیادگرایانه خود می‌اندیشد، نه به دمکراسی اعتقاد دارد و نه به منافع مردم فلسطین... این‌ها دمکراسی را در صورتی قبول دارند که به نفع آن‌ها باشد و دیگر هیچ.»

در ادامه‌ی این نوشته آمده است: «همه چیز را فدا کرده‌اند، منافع مردم فلسطین، صلح خاورمیانه و زندگی مردم غیرنظامی و امنیت منطقه! حماس در تاریخ خود چیزی جز خشونت، سلاح و بمب به کار نبرده است... نه حماس و نه حامیان لبنانی، سوری یا ایرانی آن‌ها می‌فهمند که مواضع تندروانه آن‌ها نه تنها هیچ کمکی به حل بحران خاورمیانه نمی‌کند، بلکه بر آن می‌افزاید.»

آقا اجازه در پایان می‌نویسد: «موشک‌‌پراکنی احمقانه تنها بهانه به دست تندروها و بنیادگرایان اسرائیلی چون حزب شاس و دیگر مرتجعان مذهبی می‌دهد که در آنجا نیز خرد را قربانی کنند و خود را به قدرت برسانند... اگر بخواهم دیدگاه خود را پیرامون بحران خاورمیانه در یک جمله خلاصه کنم، باید بگویم که در این درگیری دیگر سال‌هاست که مقصر کامل و بی‌گناه کامل وجود ندارد.»

و اما وبلاگ گفتنی‌ها اعتقاد دارد که غزه و غزه‌نویسی این روزها مد شده است و می‌نویسد: «... این روزها همه برای نشان دادن روشنفکریشان و این‌که چقدر حس انسان‌دوستانه دارند از غزه می‌نویسند از ظلمی که بر کودکان و زنان و پیرمردان و پیرزنان فلسطینی می‌رود‌، از این‌که اسرائیل جنایتکار در کمتر از یک هفته چهارصد و اندی انسان را کشت و‌... این روزها همه دو آتیشه یه پا احمدی‌نژاد شده‌اند و کمر به محو اسرائیل بسته‌اند...»

و خلاصه امیرفرشاد ابراهیمی اعتقاد دارد که این مردم حتا نمی‌دانند غزه کجاست و بعد ادامه می‌دهد:

«...حماس از زنان و کودکان و خردسالان و اماکن غیر نظامی‌اش سپر و خاکریز انسانی می‌سازد و اسرائیل هم مثل هر کشوری دیگر خود را موظف به دفاع از خاک و شهروندانش می‌داند، از رسانه‌های خود به تمام فلسطینی‌ها و ساکنان غزه هشدار می‌دهد که جنگ آغاز شده است و بروند پناه بگیرند.»

امیرفرشاد ابراهیمی ادامه می‌دهد: «از سویی دیگر ساکنان این باریکه از ترس هشدارهای حماس نه جرأت ترک منطقه را دارند و نه کشور هم مرز و برادر هم زبانشان مصر راهی برای فرار آنان باز می‌کند ، و به اجبار در غزه مجبور به ماندن می‌شوند و حماس هم باز این ماندن اجباری‌شان را مقاومت اعلام می‌کند و باز از بالای پشت بام‌های آنان بر سر و کله شهرک‌نشینان اسرائیلی موشک می‌پراکند‌! و این‌چنین می‌شود که غزه می‌شود خونین‌شهر‌.»

امیرفرشاد ابراهیمی در پایان می‌نویسد: «حماس که ید طولانی‌ای در این‌گونه حماقت‌ها و جنایت‌ها دارد و بارها و بارها دست به آشوب و بلوا و برادر‌کشی زده است‌، با پرتاب موشک‌های بی‌خاصیتش اسرائیل را تحریک و جری می‌کند و اسرائیل هم به دفاع و مقابله برمی‌خیزد. حماس این روزها جنایت می‌کند و حتا فلسطینی‌ها هم به این جنایت او اقرار دارند.»

و به نقل از وبلاگ گفتنی‌ها، رسانه‌های داخل ایران این بخش‌ها را سانسور می‌کنند.

منبع: الجزیره

اما وبلاگ بامدادی نظری کاملاً متفاوت دارد. او که مطالب زیادی در وبلاگش در ارتباط با مسأله غزه نوشته است، در یکی از پست‌هایش به پنج دروغ بزرگ اسرائیل درباره‌ی حمله به غزه اشاره می‌کند. او نوشته‌اش را این‌گونه شروع می‌کند:

«...یادمان باشد، یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های تبلیغات موثر «تکرار» است. اگر یک‌بار جایی ببینید کوکاکولا، احتمالاً از کنارش بی‌تفاوت خواهید گذشت. اما اگر در سراسر عمرتان، روزی هزار بار ببینید کوکاکولا، دیگر راستی راستی باور می‌کنید که «حقیقی‌ترین نوشیدنی‌ دنیا همین کوکاکولاست». همین سیاست در رسانه‌های بزرگ هم البته با هدفی دیگر تکرار می‌شود، این‌بار هدف این نیست که کوکاکولا بخرید، هدف این است که «جهت‌گیری ذهنی‌تان با صاحبان رسانه همسو شود.»

بامدادی ادامه می‌دهد: «مثلاً میلیاردها بار تکرار می‌شود «گروهک تروریستی حماس» و این کم‌کم به صورت یک اصل بدیهی در ذهن مخاطبان جا می‌افتد که معلوم است دیگر، «حماس گروهک تروریستی» است. ولی اصولاً وقتی بخواهی مته به خشخاش بگذاری و ته ماجرا را در بیاری که چرا حماس تروریست است؟ یا اگر هست چرا دولت اسرائیل یا آمریکا تروریست نیستند؟ متوجه می‌شوی که دلیل خاصی نداری که ارائه بدهی جز همان‌ها که از رسانه‌ها شنیده‌ای. دروغ‌هایی هستند که از بس در رسانه‌ها شنیده‌ایم دیگر به نظرمان بدیهی می‌رسند...»

وبلاگ بامدادی چند تا از این دروغ‌ها را نام می‌برد که ما اینجا به چند تا از آن‌ها اشاره می‌کنیم. او می‌نویسد دروغ اول این است که:

«اسرائیل فقط اهداف مجاز نظامی را هدف قرار می‌دهد و تلاش می‌کند که جان افراد بی‌گناه به خطر نیافتد...» وبلاگ بامدادی در رد این دروغ می‌نویسد:

«...نوار غزه از نظر بافت جمعیتی، یکی از پرتراکم‌ترین مناطق جهان است. مطابق قوانین بین‌المللی حضور شبه‌نظامیان در میان مردم، مصونیت آن‌ها را در برابر مورد حمله قرار گرفتن سلب نمی‌کند. بنابراین هر‌گونه حمله به جمعیت مردم، به بهانه‌ی حمله به شبه نظامیانی که در بین آن‌ها پنهان شده‌اند، جنایت جنگی (war crime) محسوب می‌شود...»

یکی دیگر از این دروغ‌ها این است که‌: «حماس آتش‌بس را نقض کرده است. حملات هوایی اسرائیل پاسخی به حملات موشکی فلسطینی‌هاست و به گونه‌ای طراحی شده که به این حملات پایان دهد.»

بامدادی بر این اعتقاد است که: «در درجه‌ی اول اسرائیل هرگز آتش‌بس را [در عمل] قبول نکرده است. از همان ابتدای ظاهراً آتش‌بس، اسرائیل داخل نوار غزه یک «ناحیه‌ی ویژه‌ی امنیتی» (special security zone) تعیین کرد و اعلام کرد فلسطینی‌هایی که داخل این ناحیه شوند مورد هدف قرار خواهند گرفت. به بیان دیگر، اسرائیل رسماً بیان کرد که به سربازان خود مجوز داده است به کشاورزان یا افرادی که تلاش کنند سر زمین خودشان [اگر در این ناحیه می‌بود] بروند شلیک کنند، کاری که نه تنها تخلف از آتش‌بس بود بلکه تخلف از قوانین بین‌المللی نیز هست.»

و دروغ دیگر این است: «اسرائیل مسئول کشته شدن غیرنظامیان نیست، چون از قبل به فلسطینی‌ها هشدار داده بود فرار کنند تا مورد هدف قرار نگیرند.» وبلاگ بامدادی در این باره می نویسد:

«اسرائیل ادعا می‌کند که از طریق رادیو و پیامک‌های تلفنی به مردم غزه هشدار داده بود که از خطر بمباران قریب‌الوقوع فرار کنند. اما مردم غزه جایی برای فرار کردن ندارند.»

وبلاگ های زیادی در ارتباط با مسأله جنگ در غزه نوشته‌اند از جمله وبلاگ ملکوت، چهار دیواری، کمانگیر و روزنوشت‌های یک روزنامه‌نگار.

منبع: الجزیره

سراج میر‌دامادی در وبلاگش، روزنوشت‌های یک روزنامه‌نگار معتقد است که حماس نقض یک‌طرفه آتش‌بس را یک‌طرفه نقض کرده و حمله را با ارسال راکت به داخل خاک اسرائیل آغاز کرده است و حماس یک جریان نظامی مخالف صلح است که اسرائیل را به رسمیت نمی‌شناسد. او می‌نویسد:

«کیست که نداند حماس دست در دست احمدی‌نژاد و سایر اقتدارگرایان ایرانی و سوری ولبنانی پای بر حلقوم مردم فلسطین می‌فشارد؟»

و ادامه می‌دهد: «...صلح و آرامش به‌هیچ‌وجه به نفع جیب سرمداران حماس نیست‌، زیرا حماس در صورتی که جنگ و زد و خورد باشد بیشتر امثال احمدی‌نژاد و بشار اسد را سرکیسه می‌کند و ماهیت بنیادگرایانه خود را در همین جنگ و عملیات‌های استشهادی و از این قبیل کارها می‌داند و از سوی دیگر بی‌شک به نفع اسرائیل هم نیست زیرا حکام اسرائیل هم با امنیتی و نظامی کردن اوضاع بیشتر دنبال سرکیسه کردن آمریکا و اروپا برای حفظ امنیت خودشان هستند.»

سراج میردامادی در پایان می‌نویسد:‌«تا اندیشه بنیادگرایی و تمامیت‌خواهی در تهران و بیروت و دمشق و تل‌آویو هست فلسطین و خاورمیانه روی خوش صلح و آرامش را نخواهد دید. هرچند این تحلیل مانع از این نمی‌شود که ما اقدامات ناقض حقوق بشر اسرائیل را نادیده بگیرم و یا این‌که آن را کوچک ببینیم‌...»

و اما ژیلا بنی‌یعقوب به دور از هرگونه نگاه سیاسی به این قضیه در وبلاگ خود، ما روزنامه‌نگاریم می‌نویسد: «این روزها آدم‌های خیلی روشنفکری را می‌بینم که به هنگام محکومیت کشتار مردان و زنان و کودکان بی‌گناه در غزه ،حتماً لازم می‌بینند که اول حماس را محکوم کنند چرا که اول یک راکت پرتاب کرده است که موجب کشته شدن یک اسرائیلی شده است و حالا به جای این‌که بگویند: جنگ در غزه باید متوقف شود ،می‌گویند :حماس هم تقصیر داشت که یک راکت پرتاب کرد.»

بنی‌یعقوب ادامه می‌دهد: «وقتی اسرائیل یک مدرسه یا مهدکودک را مورد حمله هوایی و زمینی قرار می‌دهد و ده‌ها نفر کشته می‌‌شوند‌، یادشان نمی‌رود که اول بگویند‌: البته حماس هم محکوم است که در مهدکودک و دبستان خود را پنهان می‌کند.بله‌! درست است چون احتمالاً و فقط احتمالا یک عضو حماس در مهدکودکی پنهان شده‌، پس اسرائیل چاره‌ای ندارد که آن مدرسه و مهدکودک را به طور کلی تخریب کند و هرکس را آنجاست بکشد.»

در ادامه‌ی نوشته آمده است: «دلایل خیلی محکمی است! در همین حال که این روشنفکرهای محترم این حرف‌ها را می‌زنند‌، حتی برخی از گروه‌های حقوق بشری در خود اسرائیل تظاهرات به راه می‌اندازند و جنایت‌های دولت خود را در غزه محکوم می‌کنند و زنان اسرائیلی در کنار زنان فلسطینی بدون هیچ پیش محکومیتی خواستار یک صف‌آرایی جهانی برای پایان دادن فوری به این اقدام بلاهت بار اسرائیل در غزه می‌شوند.»

ژیلا بنی‌یعقوب می‌گوید: «آیا بهتر نیست فعلاً همچون مادران اسرائیلی و فلسطینی فقط صلح را فریاد بزنیم. ضروری‌تر این نیست که اول کشتار انسان‌ها متوقف شود و بعد هرچقدر خواستیم در‌باره این‌که یک طرف مقصر است و یا هر دو طرف و یا هیچ کدام بحث و تحلیل کنیم؟...»