پاسخ ابراهیم نبوی به کامنت‌های برنامه شبکه ایکس

لیدا حسینی‌نژاد
مریم اقدمی

ابراهیم نبوی بعد از ۶۹ قسمت برنامه طنز از این ستون به آن ستون برنامه‌ی جدیدی را به نام شبکه‌ی ایکس شروع کرد. قسمت اول این برنامه هفته‌ی گذشته پخش شد.

شبکه‌ی ایکس، جزو پر‌بیننده‌ترین برنامه‌های سایت زمانه بوده که کامنت‌های زیادی هم داشته است. این کامنت‌ها خیلی هم مثبت نبودند. برای همین سراغ ابراهیم نبوی رفتیم تا ببینیم چه جوابی به کامنت‌ها می‌دهد.

آقای نبوی از کامنت‌ها این‌طور بر‌می‌آید که ظاهراً مردم خیلی از برنامه‌ی ویدیویی جدید شبکه ایکس راضی نبودند.

واقعیت این است که خود من هم راضی نیستم. بینندگان حق دارند و فکر می‌کنم حدود ۵۰ درصد افراد از برنامه‌ی جدید ما راضی نیستند.

به نظر من کاملاً طبیعی است. چون برنامه‌ی اول ما بوده و من کمی سردرگم بودم و نمی‌دانستم باید چه کاری انجام بدهم. خود ما هم راضی نیستیم و هنوز آن شخصیت مورد نظر ما پیدا نشده که امیدوارم درست شود‌.

فکر می کنم بیشتر افرادی که کامنت گذاشتند انتظار بیش‌تری از شما داشتند چون کار طنز شما را می‌شناختند. مثل فردی به نام سامان که در کامنت، بحث‌های مختلفی را پیش می‌کشد از جمله این‌که من نبوی ستون‌نویس و نویسنده را دوست دارم و دلیل نمی‌شود فردی که به‌خاطر مشکلات خاصی از کشور خارج شده، برنامه‌ساز و یا مجری خوبی هم باشد.

افرادی که نویسنده هستند و در صدد انجام کارهای رادیویی یا تلویزیونی بر‌می‌آیند با مشکلاتی روبه‌رو می‌شوند. حتا بزرگ‌ترین آدم‌های دنیا را هم که ببینید با این مشکل روبه‌رو می‌شوند.

آقای شاملو که شاعر بزرگی است وقتی فیلمنامه می‌نویسد، یک فیلمنامه‌نویس درپیت می‌شود. آقای مسعود بهنود فیلمنامه‌ی «خانه‌ی عنکبوت» را نوشته است. ایشان نویسنده‌ی خوبی است اما وقتی فیلمنامه‌نویس می‌شود فیلمنامه‌نویسی درجه‌ سه می‌شود.

نویسندگان زیادی با این مشکل روبه‌رو بودند. هادی خرسندی مدتی برای تلویزیون ایران برنامه می‌نوشت. متن‌های روزنامه‌ای او خوب بودند اما متن‌های تلویزیونی‌اش متوسط بود.

اصولاً تلویزیون در یک جامعه ۵۰- ۴۰ میلیونی ۲۰ میلیون نفر مخاطب دارد. اما روزنامه ۵۰۰ هزار تا یک میلیون نفر خواننده دارد.

وقتی طنز این نویسندگان وارد تلویزیون می‌شود با گستره‌ی عموم مردم سطح‌اش پایین می‌آید. عادت‌های تلویزیون هم نازل است.

یعنی اگر طنزی را که در مطبوعات یا در کتاب کار می‌کنم به تلویزیون بیاورم همه به من می‌گویند که این آشغال‌ها را چرا آوردی؟ کسی گوش نمی‌کند.

پیچیده‌ترین کارهای طنزم‌، پارادوکس‌های‌ام را در رادیو زمانه عرضه می‌کردم اکثراً به من می‌گفتند: آقا این‌ها به چه درد ما می‌خورد؟

ابراهیم نبوی، طنزنویس

آقای نبوی، خیلی‌ها می‌گویند چه اصراری به کار تلویزیونی وجود دارد. در روزنامه بنویسید.

ببینید، درست است. اما من یک سال در VOA کار کردم. معتقد بودم که برنامه‌های آنجا خیلی خوب نیستند اما پربیننده‌ترین برنامه‌های آنجا بود.

الان پربیننده‌ترین برنامه‌ی رادیو زمانه از این ستون به آن ستون است. هرچند که معتقدم برنامه‌ی خوبی نیست ولی پر‌بیینده‌ترین برنامه است. کاری که من باید انجام بدهم این است که این برنامه را اصلاح کنم.

فکر می‌کنید در برنامه‌ی شبکه‌ی ایکس موفق به این کار می‌شوید؟

فکر می‌کنم در این برنامه باید دو کار انجام دهیم. یکی کوتاه کردن متن است تا برای مردم قابل دسترسی باشد و دیگر این‌که از آن حالت ادا در آوردن خارج شود. امیدوارم این اتفاق بیفتد.

واقعیت مساله این است که خیلی دلایل روشن و مشخصی ندارم که بتوانم برآورده‌اش کنم. تلاش‌ام را می‌کنم. اگر توانستم کار خوب انجام بدهم که ادامه می‌دهم اگر نتوانستم برنامه را متوقف می‌کنم.

برویم سر یک کامنت دیگر، نوبسنده‌ی این کامنت گفته که شهروندی هلندی است، دارد مالیات می‌دهد اما شما مالیات او را حرام می‌کنی.

واقعیت‌ این است که در این مورد کمی تردید دارم‌. اوایل که بلژیک آمده بودم با یکی از دوستان‌ام که ۲۰ سال است در این‌جا زندگی می‌کند صحبت می‌کردم.

پرسیدم برگه‌ی مالیاتم را چه جوری پر کنم. گفت تو دیوانه‌ای؟ گفتم برای چه؟ گفت مگه آدم به این دولت کثافت مالیات می‌دهد؟ گفتم کدوم کثافت؟ گفت این بلژیک.

گفتم این‌ها که کثافت نیستند این‌ها در این سال‌ها به تو پناه دادند. گفت این‌ها اصلاً می‌خواهند سر به تن ما نباشد به‌خاطر نفت با ما این‌گونه برخورد می‌کنند. گفتم آقا نفت چیه؟ این‌ها شش برابر ما نفت دارند، وضع‌شان خوب است.

دنبال هر ایرانی که رفتم گفتند ما مالیات نمی‌دهیم. حالا نمی‌دانم این مالیات‌دهنده چگونه در هلند پیدایش شده است. فکر می‌کنم احتمالاً از بلژیک به هلند فرار کرده است!

بعید می‌دانم که ایرانی در کشوری دیگر مالیات بدهد. ممکن است پول بگیرد اما مالیات نمی‌پردازد. حالا فرض را بر این می‌گذاریم کسی پیدایش شده که مالیات می‌پردازد.

واقعیت این است وقتی آمدم کسی به من گفت بیا رادیو زمانه کار کن هر غلطی هم دلت خواست بکن و هر چه دلت خواست بگو.

اگر غیر از این بود یعنی اگر به من گفته شده بود که تو در این رادیو فلان چیز را بیان نکن و این یکی را بگو. من دو تا می‌زدم تو سرشان و اصلاً با آن‌ها کار نمی‌کردم.

دولت هلند به قبر باباش و خانم بئاتریس که مامان‌اش باشد می‌خندد که به من بگوید من چه چیزی بنویسم و چه چیزی ننویسم!

این دولت به من آزادی داده که حرف‌ام را بزنم یا جلوی حرف زدن من را بگیرد؟ آن‌ها چه حقی دارند که چنین صحبتی بکنند. مالیات‌دهنده که نباید من را کنترل کند.

در مورد عدم کنترل حق با شماست. اما این‌که می‌گویید ایرانی مالیات نمی‌دهد کمی بی‌انصافی است چون کسی که حقوق در یافت می‌کند اول مالیات از حقوق‌اش کم می‌شود بعد پول به دست‌اش می‌رسد.

بی‌انصافی هم بخشی از کار ماست دیگر خواهر من! واقعیت این است که وقتی این‌جا با دوستانم صحبت می‌کردم از جمع ۲۰ نفر ۱۸ نفر به من راه‌های فرار از مالیات را نشان دادند.

این‌که چگونه از مالیات دادن فرار شود، بحث جداگانه‌ای است. اما من حتماً باید مالیات بدهم.

پس هم مالیات می‌دهیم و هم فرار می‌کنیم!

آقای نبوی کسی هم پرسیده که این شوی آخر برنامه چه ارتباطی با کل برنامه دارد؟

دو تا ارتباط دارد‌. اول این‌که ایرانی‌ها عادت کرده بودند در عصر ویدیو وقتی یک فیلم از برگمن نگاه می‌کنند در پایان فیلم آمیتا باچان هم قری بدهد!

در این فیلم‌ها باید تا آخرین ثانیه‌اش چیزی ضبط می‌شد: جورج مایکل، بوی جورج و... اما آمیتا باچان و ابراهیم تاتلیس جز موارد ثابت بودند. البته داستان ما این‌گونه نیست. در این دسته کارها من هم نویسنده‌ هم محقق‌، هم بازیگر و هم مجری برنامه هستم.

مصطفی،‌ کارگردان برنامه است که مسوول سر و ته داستان است. یعنی آن قسمت فیلم برگمن متعلق به من است و مسوول آمیتا باچان آن ایشان است. به او زنگ بزنید و بپرسید.

از دوستان می‌خواهم که کمی به من فرصت بدهند تا من سعی می‌کنم با یک برخورد فعالانه‌تر راه‌های قشنگ‌تری پیدا کنم که بتوان چند برنامه‌ی شش هفت دقیقه‌ای هفتگی خوب ساخت.

به شکلی که آن‌ها احساس بکنند مشغول دیدن یک برنامه‌ی خوب هستند. اما فراموش نکنند، اگر بهترین طنز‌نویس جهان یک برنامه‌ی تلویزیونی بسازد که هر هفته پخش شود کم‌کم این برنامه تبدیل به یک برنامه‌ی مبتذل تلویزیونی می‌شود چون تلویزیون پدیده‌ی مبتذلی است.