رادیو زمانه > خارج از سیاست > گفتگو > «دینم را به شعر ادا کردم» | ||
«دینم را به شعر ادا کردم»مجتبا پورمحسن
این روزها سریال شهریار از شبکهی دوم تلویزیون ایران پخش میشود. کمال تبریزی روایت جذابی را از زندگی این شاعر ایرانی ارائه کرده است. اما پخش این سریال با یک شگفتی همراه است. اردشیر رستمی، طراح شناخته شده، بازیگر نقش شهریار در ایام جوانی است. کمتر کسی است که پیگیر کارهای هنری باشد و آثار درخشان رستمی را ندیده باشد. تا به حال بیش از ۲۵ جلد از آثار او به صورت کتاب و تقویم منتشر شده است. او که حالا تجربهی بازیگری هم دارد، در گفت و گو با رادیو زمانه از بازیاش در سریال شهریار میگوید.
آقای رستمی چه طور شد که طراح مشهوری چون شما وارد عرصهی تلویزیون شد و نقش شهریار را بازی کرد؟ اگر شما کارهای مرا دنبال کرده باشید، یک جور شاعرانگی در آنها می بینید. علاوه بر آن دینی هم به شعر داشتم، که سعی کردم آن را ادا کنم؛ فقط همین. آقای کمال تبریزی شما را می شناخت، اصلاً چه طور شد که برای بازی در این سریال انتخاب شدید؟ من هیچ آشنایی قبلی با آقای تبریزی نداشتم. ایشان را فقط در مراحل فیلمبرداری دیده بودم و از قبل نمیشناختم. آقای حبیب رضایی که از دوستان من بودند، مرا معرفی کردند. خب این آشنایی هم در این انتخاب دخیل بود. شما هم مثل همهی آذری ها نسبت به شهریار تعصب دارید؟ نه، من هیچ تعصبی ندارم. پس قبلاً به هیچ وجه تجربهی بازی در تلویزیون و سینما را نداشتید؟ نه، نداشتم. آقای رستمی، چند سال پیش اگر به خاطر داشته باشید روز تولد شهریار را به عنوان روز ملی شعر انتخاب کردند و همان طور که میدانید، این انتخاب با واکنشهای منفی بسیاری از سوی شاعران روبهرو شد. نمیترسیدید که بازی در این نقش و احتمالاً عدم استقبال مردم از این سریال باعث شود که کارنامهی هنری شما خدشهدار شود؟ نه، شاید این کار خیلی کار قوی هم نباشد. منتها در آن، با کسی مواجه میشوید که هنرمند است و کمی شعر را میشناسد و میتواند شعر بخواند و بازیگر هم نیست. شما و همهی بینندگان عزیز هم حتما این نکته را احساس میکنید که من بازی نمیکنم. اما دربارهی روز ملی شعر که فرمودید، این روزها شاید با اعلامیه و بیانیه و تصویب دولت شاید به شکل قانون شود؛ ولی هیچ کس با اعلامیه و بیانیه شاعر ملی نمیشود. ایشان شاعر ملی ما هست؛ منتها فردوسی هم هست و سعدی و حافظ هم. من هم اگر بخواهم انتخاب کنم، فردوسی را به عنوان شاعر ملی میدانم. از علاقهتان به شعر گفتید. فکر میکنید پخش سریالهایی مثل شهریار میتواند ارتباط مردم با شعر را تقویت کند؟ همان طور که میدانید این ارتباط الان خیلی محدود است. قطعاً همین طور است. منتها مسأله این است که در این حوزه خیلی کمکاری شده و جای کار خیلی بیشتری دارد. متأسفانه کارهایی هم که شده بسیار ضعیف بوده است. از جمله «نیما»یی که از تلویزیون پخش شد. من پیشنهاد میکنم کسانی که دستی در این کارها دارند یا سیاستگزار هستند، بیایند فکری برای شناساندن چنین شخصیتهایی بکنند تا این پیوندی که شما میفرمایید بیشتر شود. بعضی از دوستان به شوخی میگویند شما از شهریار هم شهریارتر بازی کردید؛ یعنی عاشقانهتر. من ایشان را میشناسم و ترک هم هستم و در تهران هم بزرگ شدهام و چیزهایی میدانم که شاید بین ما مشترک باشد و برای همین هم بیننده متوجه این مسأله میشود.
در بازی شما چه قدر بازیگردانی مؤثر بوده و چه قدر خودتان از درونتان برای بازی مایه گذاشتید؟ فکر میکنم بازیگردان اصلی در کارهای جدید است که بودنش خیلی خوب است. به این دلیل که ارتباط بین کارگردان و بازیگر را قوت میبخشد و به جای اینکه کارگردان انرژی بگذارد و با بازیگر صحبت کند، این کار را به بازیگردان میسپارد و خودش انرژیاش را صرف کارگردانی میکند تا کیفیت کار بالاتر برود. برای من این کار خیلی خوب بود. اما آن چیزی که به دست میآید، آنجاست که آدم باید خودش باشد. خب بازیگردان به شما چیزی میگوید؛ ولی شما خودتان هستید که میتوانید آن را دریافت کنید و نشان بدهید یا ندهید. اما به من که خیلی کمک کردند. آقای رستمی، تا اینجای سریال، ما هیچ وجه منفی از زندگی شهریار نمیبینیم. آیا در قسمتهای بعدی هیچ تلاشی هست که چهرهی واقعبینانهتری از شهریار ترسیم شود؟ چهرهی منفی که اگر دقت کنید، میبینید. اما چهرههای منفی به آن شکل در هنرمندان و روشنفکران ما کمتر دیده شده. نمیدانم؛ اصلاً منظورتان از منفی چیست؟ خب، شهریار هم آدم بوده و طبعاً اشتباهاتی داشته، دردهایی که متحمل شده و گاهی این دردها حاصل اشتباهات خودش بوده؛ مثل همهی آدمها. منظورم این است که نکند سریال تا پایان یک هالهی تقدسی دور شخصیت شهریار بکشد. من خیلی خوشحال هستم از اینکه شما سؤالات خیلی خوبی میپرسید. این سؤالها را حتی بچههای شبکههای سراسری هم نمیپرسند. من از اینکه با شما گفت و گو میکنم، خیلی خوشحال هستم. این سؤال شما هم سؤال خیلی خوبی است. بله، شهریار هم آدم است و من تمام تلاشم در این کار همین بوده. کمکم اگر جلوتر برویم، شاید جنبههای منفی شخصیت شهریار را ببینیم. منتها آن چیزی که در این شخصیت بیش از همه میبینیم، احترام به دیگران است. شما در آینده شاهد برخورد ایشان با نیمای بزرگ، بهار، صبا، عشقی و عارف هستید. زمانی که در برابر هر کدام از اینها قرار میگیرد، خشوع و افتادگی که از خود نشان میدهد و میداند که آنها چه جایگاهی دارند. اینجاست که شخصیتاش دیده میشود. چیزی که من خودم هم در جریان کار به آقای تبریزی و دوستان عرض میکردم که سعی نکنید یک قدیس از این شخص بسازید. حالا در آینده با آن چیزهایی که میگوید، البته نه به آن شکل قوی، اما خب باز شاهد خواهیم بود که شهریار خیلی هم آدم مثبتی نیست. به نظر شما در این سریال بیش از حد به سیاست پرداخته نشده؟ من در این مورد نمیتوانم صحبت کنم. ولی اگر قرار باشد خودم چنین کاری را بنویسم، دورهای را که زندگی شخصیت داستانم در آن میگذرد به شکل حاشیه ای به تصویر میکشم. ولی بدون ارجاع به کارهای دیگر، سعی میکنم تنها حاشیهای از آن زمان را به مخاطبم نشان دهم تا نسبت به اتفاقاتی که در آن دوره افتاده، شناخت پیدا کند و از آن فرد به شناخت جامعهی او و فضای آن زمان برسد. بعد از این باز هم در تلویزیون و سینما بازی میکنید؟ ببینید هر کس یک وظیفهای دارد. اگر فقط من بتوانم آن را انجام دهم، حتماً این کار را میکنم. ولی نمیدانم، شاید خیلیها بهتر از من از عهدهاش بر آیند. اگر کار خوبی باشد، بله؛ انجام میدهم. خودتان الان اردشیر رستمی را طراح و بازیگر میدانید یا هنوز همان اردشیر رستمی طراح؟ من طراحم. |
نظرهای خوانندگان
شاید کارگردانی چون علی حاتمی باید این سریال رامی ساخت. بگذریم از اینکه در این شرایط سیاسی ایران واقعا نمی توان فیلم تاریخی درست و منصفانه ای ساخت، اما این توجیه کافی نیست برای ساختن سریالی بسیار ضعیف در مورد شاعری که حتی اگر چندان قابل قبول جامعه روشنفکری نیست حداقل شاعر مطرحی است حتی در درون همان جامعه روشنفکری. بازی ها آنقدر تصنعی است که فیلم را به حد ابتذال می کشاند. دیالوگ ها سطحی و آبکی است. بر اردشیر عزیز البته خرده نمی توان گرفت چرا که به هر حال با اینکه اولین تجربه بازیگری اش است ، باز بهترین بازی را ارائه می کند نسبت به سایر بازیگران. اما خودمانیم، آیا با این فیلم واقعا دین کسی به شعر ادا می شود؟
-- افشین ، Jan 12, 2008 در ساعت 07:02 PMمن از وقتی فهمیدم بازیگر نقش شهریار آقای رستمی هستند این سریال رو دیدم و به نظرم خیلی خوب این نقش رو بازی کردند.
-- مانا ، Jan 13, 2008 در ساعت 07:02 PMسلام
-- saba ، Jan 14, 2008 در ساعت 07:02 PMفکر می کنم وظیفه نشریه این باشه که در هیچ موردی تعصب نداشته باشه
سوالات جالبی نپرسیدید از آقای رستمی
واین تعصب شما نسبت به زبان فارسی باعث میشه که این فکرای ناجور به سرتون بزنه
نمیتونید یک شاعر ترک زبان و به عنوان شاعر ملی قبول کنید.
به نظر من سریال شهریار از نمونه های بارز سریالهای تاریخی محسوب میشود
-- سارا ، Jan 17, 2008 در ساعت 07:02 PMبازی آقای رستمی و همچنین پیام دهکردی هر هفته مرا پشت جعبه جادویی میخ کوب می کند دست مریزاد آقای رستمی
-- حامد حاجی نژاد از بوشهر ، Jan 30, 2008 در ساعت 07:02 PMبه نظر من سریال شهریار از زیباترین وجذاب ترین سریالهایی است که من در طول عمرم دیدم
-- آتوسا ، Feb 2, 2008 در ساعت 07:02 PMبه نام خدا
-- بهار ، Feb 3, 2008 در ساعت 07:02 PMفكر مي كنيد يك شاعر عارف زياد ارزش نداشته باشد. بعضي از قضاوتها ناشي از بي اطلاعي ما نسبت به موضوع است.
اين سريال واقعا پيوند مرا به شعر نزديك تر كرد طوري كه بعضي اوقات در خواب شعر مي گويم.
ساختن سريال از شخصيتها واقعا آنها را به مردم مي شناساند. سريال نيما اصلا جذاب نبود. ولي شهريار خيلي خوب است .
سلام به نظر من استاد شهریار بهترین شاعر ایران است.برای همین روز شعر و ادب نامیده شد.فیلم هم خیلی عالی.به نظرم سوالهای چرتی پرسیده بودید.چرا حسودی می کنید میخواهید با این سوالها استاد ما را بی ارزش کنید
-- پری ، Feb 3, 2008 در ساعت 07:02 PMسیز همیشه بیزیم یادیمیزداسیز استاد
شخصیت استاد شهریار تا به چه اندازه ای نزدیک به خود آقای رستمی است؟ دذ کل سریال جذابی ستهمگی خسته نباشند امید انکه حق مطلب رو ادا نموده باشند بدرود
-- ّnooshin ، Feb 3, 2008 در ساعت 07:02 PMاستاد شهریار شاعروالای برای ما ترکها هستن که شعرهاشون بر ته دلمون میشینه وشاعر ملی ما ترکها هستن شما هم فردوسیتونرو یا نمیدونم هر کی رو که دوست دارین بگین شاعر ملی ! اما حق ندارین سوال های بپرسین که بخواد شخصیت والای شاعر مارو زیر سوال بکشه .شهریار متعلق به ماست شاعر های شما هم متعلق به شما هیچ نیازی نیست شما یک درصد هم از شهریار خوشتون بیاد و ما یک درصد از فردوسی اما نه ما حق داریم با سوالهای بیجا شخصیت شاعرهای شمارو زیر سوال بکشیم و نه شما البته اگه تو ته و توک فرهنگی برامون وبراتون مونده باشه چون ادم باید فرهنگ غنی داشته باشه تا برا بالا کشیدن خودش نخواد دیگران رو به حقارت بکشه!
-- ایلار ، Feb 8, 2008 در ساعت 07:02 PMمن فقط به خاطر اقای رستمی به این فیلم نگاه میکنم
-- بدون نام ، Feb 13, 2008 در ساعت 07:02 PMشهرستان تالش
سلام به نظر من همه شاعرای ایران خوب هستند هر کدام در هر زمینه ای که شعر می گفتندمن نمی دونم چرا به جای اینکه به مضمون و محتوا نگاه کنیم و فکر کنیم همیشه دنبال اینیم که دیگران رو حالا هر جایی و هر زبانی دارند به استهزاء و ریشخند بگیریم و نقطه ضعف بگیریم به هر حال از همه هنرپیشه ها ممنون و خسته نباشید می گویم
-- سعیده ، Feb 15, 2008 در ساعت 07:02 PMسلام به نظر من سریال شهریار عالی است و با بازی آقای رستمی عالی تر شده من و خانواده ام هر هفته منتظر پخش این سریال هستیم.اما من فکر میکنم شما از این شاعر زیاد خوشتون نمیاد و سعی دارید با این سوالاتون بیشتر نقطه ضعف این شاعر را نشان بدید
-- م.طاهریان ، Feb 22, 2008 در ساعت 07:02 PMسلام
-- سارا الف ، Mar 1, 2008 در ساعت 07:02 PMمن حتي يك كلمه آذري هم نمي توانستم صحبت يا درك كنم و هيچگونه آشنايي از شهريار نداشتم ولي بازي بسيار زيبا و صادقانه آقاي رستمي و جاذبه اين اثر تاريخي و به واقع هنري، چنان جاذبه اي برايم دارد كه با وجود مشغله فراوان براي ديدن اين سريال لحظه شماري مي كنم.
به نظر من هم پرسش هاي شما بيش از آنكه از تفكر يك خبرنگار آزاد و ملي گرا برآيد از ذهني كاملاً منفي مشعب شده كه حتماً بايد براي زندگي خود هم شده چاره انديشي كند.
لطفا دانلود مصاحبه آقای رستمی رو در مردم ایران سلام بزارید. ممنون
-- civh ، Mar 4, 2008 در ساعت 07:02 PMبا سلام اقای دهکردی هم در این فیلم بازی خوبی داشتند اگر می شود مصاحبه ای هم با ایشان بنویسید ممنونم
-- مهسا ، Mar 10, 2008 در ساعت 07:02 PMمن به صورت حرفه ای بافیلم سرو کار ندارم اما از طرفداران پر و پا قرص سینما و فیلم هستم به نظر من و تمام دوستانم که در باره سریال شهریار با هم صحبتی داشتیم این سریال خیلی عالیه .من اکثر اشعار فارسی شهریار را قبلا خوانده بودم و همیشه در نسبت بهشون احساس احترام میکردم اما با دیدین این سریال شهریا ر تبدیل به یکی از محبوب ترین شاعران ایرانی شده برام
-- نزهت ، Mar 12, 2008 در ساعت 07:02 PMمن که تا حالا سزیال شهریار و دنبال کردم (تمام و کمال) فکر میکنم شهریار به صورت یک آدم خوب نشون داده شده و نه یک قدیس
-- امین ، Mar 16, 2008 در ساعت 07:02 PMضمنا از وقتی یادم میاد از جمعه متنفر بودم
ولی از وقتی این سریال پخش میشه تمام هفته منتظر جمعه هستم چون واقعا سریال
خیلی قشنگیه که یکی از قشنگترین قسمتهاش شعر خوندن آقای رستمیه که واقعا تاثیر گذار و با احساس میخونن و موسیقی فوق العادش که ساخته استاد فخرالدینی است
از همه عوامل این سریال ممنونم
سریال شهریار محشره...محشر...
-- سارا ، Mar 18, 2008 در ساعت 07:02 PMبه عنوان اولین کار اقای رستمی فوق العاده بود . تبریک میگم بهشون . دستتون درد نکن آقای رستمی
-- پدرام ، Apr 11, 2008 در ساعت 07:02 PMممنونم از مصاحبه مختصر ومفیدتون با اردشیر رستمی.بازیشون خوب بود.من امیدوارم باز هم بازی کنند.پیام دهکردی هم مثل همیشه عالی بود.سریال شهریار برای من خیلی جالبه چون اهل شعر و احساسم.
-- الهه ، Apr 11, 2008 در ساعت 07:02 PMباسلام سریال شهریار.با بازی آقای رستمی واقعا فوق فوق العاده است.جای چنین سریالهایی درتلویزیون ما خالیست...آقای اردشیررستمی خسته نباشیدبازی خیلی جذابی ارایه دادید.
-- بدون نام ، Apr 13, 2008 در ساعت 07:02 PMسریال شهریار محشره...محشر...
-- بماند ، Apr 17, 2008 در ساعت 07:02 PMآقای رستمی واقعا عالی بازی کردن
با اینکه این اولین کارشون بود!
دستتون درد نکنه آقای رستمی، واقعا خسته نباشید
این سریال واقعا محشره بخصوص بازی پیام دهکردی و اردشیر رستمی عالی بود دستشون درد نکنه گل کاشتند.
-- مهسا ، Apr 22, 2008 در ساعت 07:02 PMفیلم شهریار بی نظیره و چهره استاد شهریار رو به خیلی از ایرانیها نشون داده .بازی اقای رستمی فوق العاده است. .برای همه سازندگان این سریال و خصوصا اقای اردشیر رستمی ارزوی سلامتی و موفقیت دارم. .خدا قوت
-- ایلار ، Apr 22, 2008 در ساعت 07:02 PMlمن خیلی از اقای رستمی که برای اولین بازی انقدر زیبا حس عاشقی وشاعریرا نشان دادند تشکر میکنم و به اقای تبریزی خسته نباشید میگویممن واقعا عاشق این فیلم هستم.
-- reyhane ، Apr 24, 2008 در ساعت 07:02 PMخیلی آدمهای حقیر و پستی هستین با پرسیدن این سوال ها میخواستین چی رو ثابت کنین؟ شهریار اونقدر بزرگ هست که با این حرفها چیزیش نمیشه چیه خیلی ناراحتین بعد از مدت ها یکی پیدا شد یه رونقی به اون زبانتون (زبان که چه عرض کنم لهجه ی عربی مناسب تره) داده؟ ولی چون ترک بوده و برای هزارمین بار ثابت کرده که بیعرضه و بیلیاقتین نمیتونین تحمل کنین ؟آقای رستمی واقعا خیلی عالی باز کردین مخصوصا در مقابل بعضی ها که پیشکسوتم تشریف دارن!
-- باران ، Apr 28, 2008 در ساعت 07:02 PMببینم عرضه دارین بذارین همه بخوننش
سلام.صدای آقای رستمی دیوانه کننده است..دانشجوی گرافیک هستم ویکی از عاشقان دنیای هنر...وخیلی جاخوردم پیری شهریار را کس دیگری بازی کرد.به امید این نگاه می کنم سریالرا که صدای آقای رستمی کجاتنین انداز میشه من همان عاشق بی قرارم (مرحبااردشیراداغ دلها تازه کردی)
-- زهره ، Apr 28, 2008 در ساعت 07:02 PMبازی آقای دهکردی در نقش ابوالقاسم وااخیرآ رسول فوق العاده تاثیر گذار بود.ومرگ ابوالقاسم طبع شعری منو گسترش داد.راستی آقا پیام تولدتون مبارک
-- babak ، May 9, 2008 در ساعت 07:02 PMسریال شهریار بد داره تموم میشه .خیلی جای سوال باقی مونده؟بچه های استاد در سریال نیستندو...
-- بدون نام ، May 10, 2008 در ساعت 07:02 PMصدا بازي و چهره آقاي رستمي بي نظير بود.امروز كه سريال شهريار تمام شد دلم گرفته.دلم براي صداي آقاي رستمي تنگ مي شه
-- شادي ، May 16, 2008 در ساعت 07:02 PMحالا توی غروب های دلگیر جمعه باچه بهانه توی چهار دیواری خونه بمونم ...امیدواریم آقای رستمی را باز هم هرچه بیشتر در رسانها ببینیم.
-- بدون نام ، May 17, 2008 در ساعت 07:02 PMسریال شهریار هرهفته اشک من و در میاره ..مخصوصا جوانی استاد.وحالا که آخرین قسمتشو نشون داد..وای خیلی ناراحت کننده بود.اما سوالاتی بجا مونده ؟بچه هاش کجا بودند؟؟؟و...
-- بدون نام ، May 17, 2008 در ساعت 07:02 PMدوران دانشجویی یکی از اساتید که آمریکا درس خوانده بود حسب اشنایی که با یهودی ها داشت نظرش این بود که "بچه ها یهودی پیدا نمی کنید که صهیونست نباشه" شاید این واقعیتی باشد که همه بدان نرسند و من هم به دلیل سالها آشنایی با دوستان فارس زبان کم کم دارم به این یقین می رسم که کمتر فارس درس خوانده ای میشه گیدا کرد که فاشیست نباشه البته شاید این مرض مشرکت همه قومهای اقلیت باشد. جالب است آقای رستمی و ایناسیون ایشان در این حد که یک افسانه سرا را شاعر ملی بدانند تا یک شاعر که به زبان اکثریت ملت شعر گفته اند.و جالبتر این که شما در سریالی که ساخته می شه برای یک شخصیت دنبال به تصویر کشیدن نکات منفی آن هستید و این با هدف تهیه آن سریال تناقض دارد یعنی معرفی یک شخصیت از جنبه های منفی خصوصیات آن. البته فکر می کنم اگه بخوان سریال فردوسی را بسازن نظرتان در مورد این سلطان لهجه فارسی! (مجیز گوی شاهان ترک) اینچنین نباشد!
-- اشکان ، Jul 2, 2008 در ساعت 07:02 PMman be aghaye rostami tabrik migam be khatere inke vaghean honarmandan.ham tasvirsaz,ham karikatorist va kheyli honar haye dige .vali har honarmandi tavazo nadare ke khoshbakhtane aghaye rostami in behtarin vizjegiro daran.vali ghami tu chehreye in aziz man mibinam ke ba hich kodume inha hal shodani nist. be omide ruzi ke hich honarmandi ghamgin nabashe.
-- nasim ، Oct 9, 2008 در ساعت 07:02 PMnaghashi haye ardasher rostami ro dost daram khodesh ro ham.
-- ahmad ، Nov 5, 2008 در ساعت 07:02 PM