نمایش مستندی درباره یک روزنامه‌نگار افغان

نمایش مستندی درباره افغانستان در فستیوال فیلم ترایبکای نیویورک، توجه زیادی را برانگیخت.

فیلم «کار چاق‌کن: ربودن اجمال نقش‌بندی» ساخته یان اولدز، مستندی درباره یک روزنامه‌نگار و مترجم افغانی است که به وسیله نیروهای طاالبان در بیابان‌های این کشور ربوده و مدتی بعد سر او در برابر دوربین ویدئویی قطع شد.

سئوالی که در این فیلم مستند مطرح شده، این است که جان یک روزنامه‌نگار افغانی نسبت به جان همتاهای غربی‌اش چقدر ارزش دارد.

یان اولدز سازنده این فیلم در این باره می‌گوید: «کشته شدن اجمال نقش‌بندی، به بسیاری از افغان‌ها ثابت کرد که جامعه بین‌المللی اهمیت زیادی به افغانستان نمی‌دهد، آنها تنها به فکر منافع خود هستند و جان یک افغان، کم ارزش‌تر از جان یک خارجی است.»

یان اولدز مستندساز ۳۴ ساله آمریکایی پیش‌تر فیلم «اشغال: سرزمین رویایی» را در عراق درباره کار چاق‌کن‌های عراقی و دشواری‌های مترجم نیروها و روزنامه‌نگاران خارجی بودن در این کشور ساخته بود.
وی بعد از کشته شدن اجمال نقش‌بندی، تصمیم گرفت مستندی هم درباره او و مرگ فجیعش به دست طالبان در افغانستان بسازد.

وی گفت: «برای من سخت و تراژیک بود که بخواهم از مرگ دوستم به عنوان یک تمهید دراماتیک برای فیلمی استفاده کنم، اما هر چه بیشتر در مورد اجمال فکر کردم، بیشتر خودم را موظف به ساختن این فیلم حس کردم.»

به گفته این فیلمساز، در کشورهایی چون عراق و افغانستان، افرادی که به عنوان کار چاق‌کن، راهنما و مترجم با روزنامه‌نگاران و نظامیان غربی همکاری می‌کنند، در معرض خطر و کشته شدن هستند، چرا که محلی‌ها به آنها به چشم خائن نگاه می‌کنند.

اجمال نقش‌بندی در سال ۲۰۰۷ همراه با دنیل مستروجیاکومو روزنامه‌نگار ایتالیایی و سیدآقا راننده افغان آنها به وسیله نیروهای طالبان در جاده‌ای پرت و دورافتاده در استان هلمند افغانستان ربوده شد.

در این فیلم مستند، صحنه‌هایی از ویدئوی نیروهای طالبان گنجانده شده که نشان می‌دهد آنها سر سیدآقا را قطع کرده و نقش‌بندی و روزنامه‌نگار ایتالیایی برای نجات جان خود التماس می‌کنند.

دو هفته بعد از پخش این ویدئو، با دخالت دولت ایتالیا، مستروجیاکومو در قبال آزادی پنج نفر از نیروهای طالبان، آزاد شد، اما به خاطر بی‌توجهی دولت افغانستان و دولت‌های غربی به سرنوشت اجمال نقش‌بندی، او جان خود را از دست داد.

به گفته یان اولدز، نقش‌بندی از بهترین مترجمان و کار چاق‌کن‌های افغان بود و هر ماه چندین هزار دلار درآمد داشت.

اولدز همچنین امیدوار است مردم فیلم اورا ببینند، چرا که به عقیده او «این تصور غلط وجود دارد که جنگ در عراق بد است، اما در افغانستان خوب است و این جنگ تا حدی آسان است و ما باید فقط پول و نیروی بیشتری برای این کار بگذاریم.»

فستیوال فیلم ترایبکا در سال ۲۰۰۲ به وسیله جین رزنتال، تهیه‌کننده آمریکایی و رابرت دنیرو بازیگر معروف، در واکنش به حادثه ۱۱ سپتامبر راه‌اندازی شد.

فیلم «درباره الی» ساخته اصغر فرهادی از ایران در بخش مسابقه این فستیوال شرکت دارد. «درباره الی» که جایزه خرس نقره‌ای فستیوال برلین را به خاطر کارگردانی از آن خود کرد، چهار بار در فستیوال ترایبکا به نمایش در می‌آید.