آغاز فستیوال فیلم‌های مستند ایدفا در هلند

بیست و یکمین دوره فستیوال فیلم‌های مستند ایدفا امروز (پنج‌شنبه) در آمستردام هلند گشایش می‌یابد.

فستیوال ایدفا که در سال ۱۹۸۸ راه‌اندازی شد، از بزرگ‌ترین و معتبرترین فستیوال‌های فیلم‌های مستند در جهان است و طی ۱۰ روزی برگزاری آن، صدها فیلم مستند از فیلمسازان سراسر جهان به نمایش درمی‌آید.

این فستیوال مکان گردهمایی صدها فیلمساز، تهیه‌کننده و توزیع‌کننده فیلم مستند و دانشجویان و علاقمندان سینمای مستند است.

در این دوره فستیوال ایدفا، نزدیک به ۲۵۰ فیلم مستند در بخش‌های گوناگون مسابقه، خارج از مسابقه، بخش ویژه و مرور بر آثار یک فیلمساز به نمایش درمی‌آید.
بخش مسابقه این فستیوال شامل چهار بخش است.

در بخش جایزه یوریس ایونس که به یاد این مستندساز برجسته هلندی نام‌گذاری شده، ۱۶ فیلم برای دریافت جایزه بهترین مستند بلند رقابت می‌کنند.
فیلم «ملکه و من» ساخته ناهید پرسون، فیلمساز ایرانی مقیم سوئد (سازنده فیلم مستند «یک مرد و چهار همسر») در این بخش شرکت دارد.

«ملکه و من» درباره فرح پهلوی ملکه سابق ایران است که ۷۰ سال دارد و در تبعید زندگی می‌کند.

در بخش گرگ نقره‌ای نیز ۱۵ فیلم مستند کوتاه‌تر از ۶۰ دقیقه به رقابت می‌پردازند.
فیلم «شمارش معکوس» ساخته خاطره حناچی از ایران، در این بخش به نمایش درمی‌آید.

«شمارش معکوس» درباره دختر محصل ۱۸ساله‌ای به نام پریسا فولادی است که روزهایش با مطالعه برای قبولی در امتحان کنکور می‌گذرند.

بخش شیر‌ بچه نقره‌ای نیز به فیلمسازان بی‌تجربه اختصاص دارد و ۱۶ فیلم در این بخش ارائه می‌شود.
از ایران فیلم «شهر من، پیتزا» ساخته اعلا محسنی در این بخش شرکت دارد که درباره فرهنگ مصرف پیتزا در میان نسل جوان ایرانی است.

در بخش جایزه فیلم‌های اول و دوم مستند، ۱۵ فیلم برای دریافت این جایزه رقابت دارند.

نمایی از فیلم «ملکه و من»

در بخش دانشجویان بین‌المللی نیز مستندهایی از دانشجویان مستعد و خلاق از سراسر جهان نمایش داده می‌شود.
در این بخش هم فیلمی از رخساره قائم مقامی مستندساز ایرانی به نام «یرقان» شرکت دارد.

این مستند، درباره جمشید امین‌فر، نقاشی است که در پیاده‌روهای تهران بر روی چوب و قالپاق اتومبیل نقاشی می‌کشد و از این راه زندگی‌اش را می‌گذراند.

این فیلم، ترکیبی از انیمیشن و فیلم زنده است.

در بخش غیر مسابقه‌ نیز فستیوال ایدفا بر سینمای مستند امروز هندوستان و فیلم‌های فرانس بورمت مستندساز هلندی مروری خواهد داشت.

فیلم مستند «قتل‌های ناموسی» ساخته فرانس برومت، از جمله فیلم‌هایی است که در این بخش به نمایش درمی‌آید. داستان این فیلم، درباره قتل دختران و زنان کرد و ترک در اروپاست که به وسیله افراد خانواده‌شان به بهانه حفظ شرافت و ناموس خانواده انجام گرفته است.

فیلم مستند دیگری درباره فرانس بورمت به نام «پرتره یک فیلمساز» که ساخته یک فیلمساز هلندی است هم در این بخش ارائه می‌شود.

در بخش دیگری با عنوان اساتید سینمای مستند، آثاری از مستندسازان مطرح جهان مثل رابرت فلاهرتی، یوریس ایونس، ارول موریس، آینس واردا، نیک برومفیلد، و مولی رینولدز به نمایش درمی‌آید.

بهترین‌های فستیوال‌های دیگر نیز از دیگر بخش‌های مهم این فستیوال است.
مستندهای مطرحی چون «آی.او.یو.اس.ای» از پاتریک کریدون از آمریکا، «جراح انگلیسی» ساخته جفری اسمیت، «من هستم چون ما هستیم» ساخته ناتان ریسمن (گزارشی از سفر مدونا به مالاوی و کمک‌های انسان دوستانه‌اش به روستائیان فقیر این کشور)، «همشهری هاول» ساخته پاول کوتکی، «میروسلاو یانک» درباره واسلاو هاول نویسنده و سیاستمدار جمهوری چک و «مرد روی سیم» ساخته جیمز مارش از مهم‌ترین فیلم‌های این بخش به‌شمار می‌رود.

یکی از کارهای جالبی که در فستیوال ایدفای امسال شرکت دارد مستندی با عنوان «ثبت واقعیت: هنر فیلم مستند» ساخته پپیتا فراری است.
این فیلم درباره جایگاه واقعیت در فیلم مستند است و فیلمساز از طریق گفتگو با چند مستندساز برجسته مثل جنیفر فاکس، کیم لانگینوتو، آلبرت میزلس ، ارول موریس، پاتریشیا گوزمن و هدی هونینگمن به بررسی شیوه‌های مواجهه آنها با واقعیت در فیلم‌هایشان می‌پردازد.

از مستندسازان جوان ایرانی دو فیلم دیگر نیز در فستیوال ایدفای امسال شرکت دارد؛ «خانه شیشه‌ای» از حمید رحمانیان که درباره مرکز نگهداری از دختران فراری در تهران است که روان‌شناسی به نام مرجانه حالتی که خود ساکن لندن است، آن را راه انداخته است.
دیگری نیز، «مردمی در سایه» ساخته بانی خوشنودی است که در سه قسمت به جنبه‌های مختلف زندگی امروز در تهران پرداخته است.

این فیلم شامل: «قبرهای دیروز»: درباره کشته‌شدگان انقلاب و جنگ، «شهدای فردا»: درباره نسل جوان و کشمکش‌های آنها و «ارواح امروز»: درباره فرهنگ مصرفی مردم، رد ایدئولوژی و رویکرد دوگانه آنها نسبت به غرب است.

«جانی کش در زندان فالسوم» (اجرای کنسرت جانی کش در ۱۹۶۸ در زندان فالسوم آمریکا) ساخته بستور کرم و مارادونا به روایت کاستاریکا، روند عملیاتی استاندارد ساخته ارول موریس، مستندی درباره یوسف اندو خواننده مسلمان سنگالی و خواننده آهنگ برگزیده الله ساخته الیزابت چای واسرهلیی از دیگر فیلم‌های مستندی است که دوستداران سینمای مستند در فستیوال امسال ایدفا تماشا خواهند کرد.

از سوی دیگر فیلم «بمب‌های پرتقالی» ساخته ماجد نیسی فیلمساز لبنانی نیز به عنوان فیلمی از ایران در این فستیوال شرکت دارد.
این فیلم که با سرمایه ایران ساخته شده، درباره یک زوج لبنانی به نام حبیب و زینب است که صاحب باغ پرتقالی هستند که پر از بمب‌های خوشه‌ای عمل نکرده (محصول جنگ بین حزب‌الله و اسرائیل) است.

در بخش ویژه نیز مستندهایی در زمینه حقوق بشر، بهترین‌های ایدفا، مستندهایی درباره موسیقی راک و مستند‌هایی از سراسر جهان به نمایش درمی‌آید.

فستیوال فیلم های مستند ایدفا از امروز ۲۰ نوامبر تا ۳۰ نوامبر در آمستردام ادامه خواهد داشت.