جعفر شهيدی مورخ واستاد ادب فارسی درگذشت

دکتر جعفر شهيدی، استاد نامدار زبان و ادبيات فارسي و پژوهشگر تاريخ اسلامی، ساعت 10 صبح امروز در منزل دخترش درگذشت.

استاد شهيدي که در سال 1297 در بروجرد متولد شده بود، از مدتی پیش از عفونت ریه رنج می برد.

وی در جوانی برای تحصیل به حوزه علمیه نجف رفت اما به دلیل بیماری ناچار به بازگشت به ایران شد و به شغل آموزگاری روی آورد. پس از آن وارد دانشگاه تهران شد و پس از دریافت دکترا در همین دانشگاه به تدریس پرداخت که این کار به مدت چهل سال ادامه یافت.

در دهه چهل وی به همکاری با محمد معین پرداخت و به عنوان معاون موسسه لغت نامه دهخدا برگزیده شد. پس از مرگ معین وی ریاست این سازمان را برعهده گرفت.

دکتر شهیدی در چهل سال گذشته نقش برجسته ای در پژوهش های ادبی و تاریخی داشت. عکس از ایسنا

شهیدی مانند معین از معتمدان علامه دهخدا بود و کار تدوین و تالیف نشر اول لغتنامه دهخدا را با همکاری گروه بزرگی از ادبای ایران پیش برد و به پایان رساند.

بجز مدیریت و ویراستاری لغتنامه دهخدا، ترجمه‌ نهج‌البلاغه از آثار مهم او بود که نشانگر تسلط کم نظیرش به نثر فارسی و زبان عربی است. استاد شهیدی در عرصه ادبیات نیز از شارحان مثنوي به شمار می رود. او که از صاحبنظران در تاریخ اسلامی است سلسله آثاری در باره تاریخ و زندگی امامان شیعه همچون حسین بن علی و شخصیتهایی مانند ابوذر غفاری دارد.

استاد شهیدی از نسل استادانی بود که در ادببات فارسی و عربی در مرتبه ای بلند قرار دارند و بجز تالیف آثاری به عربی، بیش از چهل سال در دانشکده ادبیات فارسی دانشگاه تهران تدریس کرد و شاگردان بسیاری پرورد و راهنمایی بسیاری از رساله های دکتری ادب فارسی را برعهده داشت.

او به سختگیری درسی و علمی و اخلاق پارسایانه شهره بود و از او در شمار برجسته ترین و خوشنام ترین استادان ادب فارسی یاد می شود.

عطاءالله مهاجرانی، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی در گفتگو با رادیو زمانه از وی با عنوان "استاد استادان" زبان فارسی یاد کرد.

مهاجرانی گفت: دکتر شهیدی کسی بود که تمام عمرش صرف آموختن و تعلیم شد، در حوزه‌هایی هم که ایشان دانش آموخت و دانش اندوخت، ما افراد دیگری را نداریم که در واقع در حد وی باشند. ما الان دیگر در جمع اساتید دانشگاهی خودمان هیچکسی را نداریم که زبان عربی و ادبیات این زبان را به دقت و تفحص و کمالی که دکتر شهیدی می‌دانست بداند. کمتر کسی را داریم که زبان فارسی را با زیبایی و درخشندگی که او می‌دانست بداند.

به گفته مهاجرانی شهیدی یکی از معدود نویسندگان ایرانی بود که تیراژ کتابهایش به یک میلیون نسخه رسید و این نشان از توفیق بسیار آثار او دارد.

دکتر شهیدی در سال 1368 مرکز بین المللی آموزش زبان فارسی را در تهران تاسیس کرد و آخرین کتابش دفتر ششم از شرح مثنوی بود که در سال 1384 منتشر شد.