چکیده سرمقاله روزنامه‌های ایران

تبلیغات از آن طرف میز تا این طرف میز!
روزنامه آفتاب یزد در سرمقاله امروز خود با اشاره به "اشتباهات" دولت نهم و انتقاد از اینکه این اشتباهات از سوی تریبون های رسمی و غیر رسمی به موفقیت ترجمه می شوند و جنبه تبلیغاتی دارند، به آخرین نمونه آنها یعنی کنفرانس دوحه پرداخته و در ادامه آورده است: "دکـتـر احمدی‌نژاد هفته گذشته، بخشی از انتقادات گسترده و همزمان وابستگان به جناح‌های مختلف در خصوص حضور در کنفرانس دوحه را ناشی از بدبینی وخودخواهی دانست و در مقام دفاع از حضور خود در این کنفرانس تا آنجا پیش رفت که "بیانیه پایانی اجلا‌س بسیار مثبت بود"! توصیف بسیار مثبت از بیانیه پایانی، در حالی صورت گرفت که در همین بیانیه، مالکیت تردید ناپذیر ایران بر جزایر سه‌گانه، به صورت کامل نفی و ایران را اشغالگر نـامـیـدنـد. علا‌قه‌مندی به تبلیغات روز افزون در مورد عملکرد دولت نهم، تنها به موضوع کنفرانس دوحه ختم نمی‌شود. در ماههای اخیر ادعاهای فراوانی پــیــــرامــــون مــــوفــقــیــــت دولــــت نــهـــم در جـــذب سرمایه‌گذاری‌های خارجی منتشر و در همه آنها ادعــا شــده اســت کــه در دو سـال اخـیـر، حـجـم سرمایه‌گذاریها بسیار گسترده‌تر از سال‌های پیشین بوده است. البته این خبر، برای هر ایرانی خوشحال کننده است اما ورود به جزئیات این خبر، نشان می‌دهد که برخی پروژه‌های بزرگ که مذاکرات آنها هنوز به پایان نرسیده نیز در لیست سرمایه‌گذاریهای مورد ادعا قرار دارد.

در چنین شرایطی، طرف‌های مذاکره که اصرار دولتمردان برای القای موفقیت‌های خود در افزایش کمّی قراردادهای خارجی را مشاهده می‌کنند، قاعدتاً در مذاکرات، آنگونه که باید و شاید از خود انعطاف به خرج نخواهند داد و حتی ممکن است بر مطالبات زیاده خواهانه خود در تنظیم قراردادها، بیفزایند.

نویسنده در ادامه آورده است: "تلا‌ش برای اثبات موفقیت‌های بی‌نظیر دولت در عرصه هسته‌ای نیز اکنون به جایی رسیده که گزارش البرادعی و از آن مهم‌تر گزارش جامعه اطلا‌عاتی امریکا، به عنوان پیروزی بزرگ نامیده می‌شود. این در حـالـی اسـت کـه خبـره‌ترین سیاستمدار هسته‌ای نزدیک به اصولگرایان - علی لا‌ریجانی - گزارش البرادعی را "توام با شیطنت" می‌داند و پرسابقه‌ترین دیپلمات اصولگرایان - علی‌اکبر ولا‌یتی - نسبت به راه انداختن کارناوال شادی در مورد گزارش امریکایی‌ها و پیامدهای خطرناک‌آن هشدار می‌دهد.

البته نمونه‌های دیگری نیز وجود دارد که اصرار دولتمردان بر "بی‌نظیر بودن دستاوردهای دولت نهم و ابتکاری بودن روش‌های آنها" می‌تواند برخی رفتارهای غیرقانونی یا سردرگمی مردم در مواجهه با قانون را نهادینه کند. تاکید بر آزاد بودن ماهواره در ایران در سخنرانی مقام عالیرتبه ایرانی در امریکا بدون آنکه برای اصلا‌ح قانون ممنوعیت ماهواره ، تلا‌ش رسمی صورت گیرد، یکی از این نمونه‌هاست."

نویسنده سرمقاله آفتاب یزد در پایان می نویسد: "در چنین شرایطی به نظر می‌رسد سیاستمداران دو جناح، بایستی برخی اختلا‌ف نظرها را کنار بگذارند و به دولتمردان نهم این نکته بدیهی را یادآوری نمایند که "سخن امروز شما، بازتاب جهانی دارد و پیامدهای آن تا سالها متوجه ملت و کشور خواهد بود" آقای رئیس جمهور به خوبی می‌داند که سخنان امروز او با آنچه قبلا‌ً به عنوان کاندیدای ناموفق انتخابات مجلس ششم یا حتی کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری مطرح می‌کرده است، تفاوت فراوان دارد. دکتر احمدی‌نژاد که جزء کاندیداهای جناح موسوم به راست در انتخابات مجلس ششم بود، پس از اعلا‌م نتایج انتخابات - حاکی از شکست او و یارانش در انتخابات- ضمن طرح این ادعا که «48 ساعت در اعلا‌م نتایج، تأخیر کردند تا در بعضی صندوق‌ها، اقداماتی انجام دهند» اظهار داشت: «در چهارصد صندوق اول، آقای رفسنجانی حدوداً نفر هفتم بوده است... ما نمی‌دانیم چه اتفاقی افتاد که رتبه‌آقای رفسنجانی به 26 و 27 و حالا‌ هم به سی‌ام رسیده است.» البته با توجه به اینکه در هنگام طرح این سخنان، دکتر احمدی‌نژاد مسئولیت رسمی طراز اول نداشت، سخنان او جز در چند رسانه کم تیراژ، منعکس نشد. اما همین آقای احمدی‌نژاد، هنگامی که در کسوت ریاست جمهوری، ادعاهایی علیه عملکرد دولت هاشمی رفسنجانی مطرح کرد، بازتاب وسیع داخلی و خارجی یافت. اظهارات او در مورد مسبوق به سابقه بودن تاخیر در اعلا‌م نتایج انتخابات شوراها - که در زمان ریاست جمهوری او در سال 85 بیان شد - نیز واکنش‌های بسیاری برانگیخت. به همین منوال بسیاری از وعده‌های نقل شده از او در دوران انتخابات، از جمله آنچه که روزنامه کیهان در خصوص <لزوم دیده شدن پول نفت بر سر سفره‌های مردم> نوشت و نیز تاکید او بر اینکه <مشکل ما پوشش جوانان نیست> در آن زمان بازتاب زیادی نداشت، اما امروز، موضع او در خصوص طرح امنیت اجتماعی و نیز اظهارات او در خصوص تاثیر افزایش قیمت نفت بر اقتصاد خانواده‌ها، گوشها و چشم‌های زیادی را به خود جلب می‌کند."

موانع قطعنامه سوم
روزنامه جمهوری اسلامی در سرمقاله روز شنبه خود به بررسی موانع دول غربی در تنظیم قطغنامه سوم پرداخته و در اینباره چنین نوشته است: " محور سوم متن پیش نویس قطعنامه سوم است که توسط انگلیس تهیه شده و در اختیار کشورهای 1 +5 قرار گرفته است . این متن به دلیل افراطی بودن با مخالفت های گسترده همه کشورهای عضو گروه 1 +5 غیر از آمریکا مواجه شده است . چین و روسیه با بیش از 50 درصد مواد این پیش نویس مخالفند و پیشنهاد حذف آنها را دارند. علاوه بر این دو کشور حتی فرانسه و آلمان نیز با تعدادی از بندهای این متن موافق نیستند و پیشنهاد حذف یا تعدیل آنها را دارند. همانطور که ملاحظه می شود در محورهای مورد اشاره نکات عمده ای وجود دارند که مانع تصویب توافق کشورهای 1 +5 بر روی پیش نویس قطعنامه سوم هستند. البته آمریکا و انگلیس درصدد هستند گزارش مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی را نادیده بگیرند و گزارش 16 سازمان اطلاعاتی آمریکا را نیز بهانه ای قرار دهند برای تاکید بر این نکته که جمهوری اسلامی ایران فقط درصورتی که تحت فشار قرار داشته باشد به طرف برنامه های نظامی در فعالیت های هسته ای نخواهد رفت و به همین دلیل باید فشارها از طریق سازمان ملل و صدور قطعنامه شدیدتر ادامه یابد تا بتوان جلوی بازگشت ایران به برنامه های هسته ای نظامی را گرفت . بدین ترتیب سرنوشت قطعنامه سوم به میزان موفقیت آمریکا و انگلیس در متقاعد ساختن چین و روسیه و دو کشور اروپائی آلمان و فرانسه برای پذیرش این ادعا بستگی دارد که تنها راه تضمین عدم گرایش ایران به سوی برنامه نظامی در فعالیت های هسته ای وارد آوردن فشار و یا به عبارت روشن تر ادامه فشار بر ایران است . این چهار کشور و حتی انگلیس که خود تهیه کننده پیش نویس قطعنامه سوم است در روابطشان با ایران منافع زیادی دارند که ذاتا مایل به موافقت با قطعنامه سوم نیستند هرچند این احتمال نیز وجود دارد که آمریکا برای دست یابی به خواسته غیرقانونی خود به این کشورها امتیازاتی بدهد و آنها را با خود همراه نماید."

در ستایش شجاعت
روزنامه کیهان در سرمقاله امروز خود که به قلم مهدی محمدی نگاشته شده ، با اشاره به گزارش اخیر نهادهای اطالاعاتی امریکا ،آنرا نشان دهنده تحلیل های غلط درباره احتمال حمله به ایران دانسته و در ادامه چنین آورده است: "از کنار این چرخش های 180 درجه ای و اشتباهات فاحش تحلیلی آسان نباید گذشت. کسانی که صرفا به دلیل ناشی گری های فاحش در فهم روند امور خود را آماده کرده بودند تا دستاوردهای بزرگ ایران در عرصه علم و فناوری را در مقابل راه افتادن مختصری سروصدا از جانب دشمن به باد بدهند یا لااقل توصیه می کردند که چنین باید کرد آیا صلاحیت دارند که در این زمانه حساس و پر اضطراب سکان اداره نهادی به اهمیت مجلس در ایران بزرگ را در اختیار داشته باشند؟ اگر در این ماه ها به راستی نظام این سر و صدا ها را جدی گرفته بود و می خواست آن را مبنای تنظیم سیاست های خود قرار دهد، چه خسارت های بزرگ که دامن ملک و ملت را نمی گرفت . بی باکی و تهور البته رذیلتی است که همواره باید از آن دوری جست اما شجاعت و نباختن خود در مقابل آنها که عادت کرده اند همیشه صدای خود را در مقابل ملت ها کلفت کنند، حداقل چیزی است که مردم و رهبری از متولیان امور مربوط به سیاست خارجی و امنیت ملی انتظار دارند."

اولویت‌های زمانه ما
روزنامه اعتماد ملی در سرمقاله واپسین شماره خود با اشاره به برگزاری چهارمین کنگره حزب اعتدال و توسعه و سخنرانی هاشمی‌رفسنجانی آورده است: " آنچه در سخنان ایشان محل تأمل دارد، دعوت وی به سوی اعتدال و میانه‌روی و پرهیز از روش‌های تند و افراطی خصوصا کنار نهادن توان سیاسی، انقلا‌بی و مدیریتی کشور است.متاسفانه در حالی که بسیاری از ظرفیت‌های موجود اعم از نیروهای راست، چپ و مستقل در کشور که می‌توانند موجد برکاتی باشند، به کناری نهاده شده‌اند، سکان مدیریتی کشور به دست تازه از راه رسیدگانی قرار گرفته است که می‌شد با تکیه بر آن مفاخر پیشین راه طی‌شده را به سوی افق‌های بهتر درنوردید. اما نگاه سیاه و منفی‌نگری به گذشته و استفاده از حربه اتهام، انگ و افترا برای مرعوب ساختن منتقدین، دولت نهم را از ناصحان مشفق و منتقدان خردمند بی‌بهره‌ساخته است. اینک در حالی که به نظر می‌رسد آمریکایی‌ها در سیاست‌های خصمانه و نظامی‌محور خود مجبور به تغییراتی شده‌اند، تحلیل رویکرد آنها به براندازی نرم و برخورد نرم‌افزاری اهمیت می‌یابد. برای مقابله با فضای جدید، تکیه بر روش‌های صرفا امنیتی و پلیسی و حذف همه منتقدان دلسوز و یاوران قدیم و استوار انقلا‌ب اسلا‌می، به هدف استراتژیک دشمن مدد می‌رساند. ایران در شرایط فعلی می‌تواند هوشمندانه‌تر از قبل عمل کند. تاکید هاشمی برای استفاده از تمام ظرفیت‌های سیاسی و اجتماعی جامعه و ساخت مجلسی که برآیند تمام افکار عمومی باشد، در همین راستا قابل ادراک است.اگر می‌خواهیم نقشه‌های دشمنان نظام اسلا‌می را نقش بر آب نماییم، می‌باید همگی در کنار یکدیگر قرار گیریم، این یک حقیقت است که همه ما در یک کشتی نشسته‌ایم. ایران اسلا‌می تنها با استفاده از تمام ظرفیت‌های خود می‌تواند امیدوار به طی مسیر این گردنه احدگونه باشد."

نویسنده در ادامه با اشاره به در پیش بودن انتخابات مجلس هشتم می نویسد: "در چند ماه آینده شاهد برگزاری انتخابات هشتم مجلس شورای اسلا‌می هستیم. با این مهم به دو‌ گونه می‌توان مواجه شد. یا به مثابه دوره‌های پیشین، خاصه مجلس هفتم، آنچنان سوراخ را تنگ کرد که نخ سوزن هم از آن نتواند عبور کند. بدیهی است نتیجه این اقدام روشن است؛ تشکیل مجلسی که نه می‌تواند از شأن خود و حقوق مردم دفاع کند و نه می‌تواند مشاوری متخصص و غمخوار برای دولت باشد. یا آنکه قانون را ملا‌ک اصلی قضاوت‌های خویش قرار داده، چتر بزرگ و گستره نظام را بر سر همه یاران آن گسترانیده، مجلسی قدرتمند، اثرگذار و نماینده واقعی افکار عمومی بنیاد نهیم. امید که متولیان امر، نصایح مشفقانه علا‌قه‌مندان به نظام را پیش از آنکه هزینه‌های گزاف‌تری بر کشور وارد شود، به گوش جان بشنوند."

بازگشت به آینده
روزنامه اعتماد در سرمقاله روز شنبه خود با اشاره به استقبال دانشحویان از حضور خاتمی در دانشگاه می نویسد: " فراموش نکنیم استقبال دانشجویان دانشگاه تهران از رئیس دولت اصلاحات در حالی رخ می دهد که این روزها دانشجویان و فعالان دانشجویی زیر فشارهای پیدا و پنهان هستند و کیست که نداند اعمال این فشارها برای منفعل کردن دانشگاه و دانشجویان است.در واقع این استقبال پیامی که در خود نهفته داشت شکست سناریوی منفعل کردن دانشگاه بود.در عین حال استقبال دانشجویان از خاتمی وظیفه خاتمی و یاران اصلاح طلب او را در برابر این شور و هیجان دوچندان می کند.مبادا این پیام بار دیگر خاتمی و یارانش را به این توهم ببرد که آنها هر لیستی را با هر سطحی به جامعه معرفی کنند آنان بی چون و چرا از آن حمایت خواهند کرد. امروز اگر شباهت های فراوانی با روزهای قبل از دوم خرداد دارد- از جمله همین شور و هیجان دانشجویان برای همراهی با اصلاحات- اما تفاوت هایی نیز دارد که خاتمی و همراهانش باید با ذکاوت و هوشیاری مراقب باشند.به هر روی این استقبال تاریخی و خاطره انگیز که قطعاً طی روزهای آینده به اشکال گوناگون تکرار خواهد شد، نشانه یی از بازگشت به آینده است و آن را باید به فال نیک گرفت."

صنایع کشور نیازمند نگاه عمقی
روزنامه سرمایه در واپسین شماره خود در روزشنبه در سرمقاله اش به مقوله افزایش بهای نفت پرداخته و در ادامه با اشاره به تاثیر این مهم بر صنایع ایران می نویسد: "دولت تنها با تکیه بر درآمدهای نفتی، تزریق نقدینگی به طرح های مختلف را هدف قرارداده و این مساله، آثار تورمی نگران کننده ای را در پی آورده است. نگرانی از افزایش تورم به ویژه در بخش صنعت، تشدید شده و آثار نامطلوبی را در بخش تامین مواد اولیه واحدهای صنعتی، بر جای گذاشته است. این مساله، در کنار سایر عوامل مانند کاهش شدید نقدینگی واحدهای تولیدی و حذف بازار رقابتی به دلیل واردات کالاهای خارجی بی کیفیت، جو نامطلوبی را در بخش صنعت کشور رقم زده و طی ماه های اخیر، مجموعه این معضلات، رکود تولید صنایع داخلی را موجب شده است. به طوری که در اکثر بخش ها، واردات بر تولید داخلی، سبقت گرفته، وارداتی که همچنان روند رو به افزایش خود را طی می کند.در شرایط کنونی، سوال این است که اگر رشد درآمدهای نفتی محقق نمی شد دولت با چه ابزاری می توانست اهداف بودجه ای و تکمیل طرح عمرانی و اقتصادی خود را دنبال کند؟ یقینا تکیه بر درآمدهای مالیاتی، نمی تواند اهرمی برای تحقق برنامه های دولت باشد.بنابراین، بهترین ابزار توسعه ای رشد صادرات کالاهای صنعتی خواهد بو."