جواد لاريجانی: اجرای سنگسار طبيعی است

محمدجواد لاریجانی به‌عنوان دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه روز یکشنبه 8 مهرماه در مورد اجرای حكم سنگسار در ایران گفت: "من باید بگویم که حکم رجم در مسیر سختی قرار می‌گیرد و به همین خاطر استفاده از آن خیلی محدود شده است منتها تا وقتی در قوانین ما وجود دارد طبیعی است که این قانون باید اجرا شود."

محمد جواد لاریجانی در مورد تشکیل این ستاد در گفتگو با خبرگزاری دانشجویان ایران اظهار داشت "ستاد حقوق بشر در بالاترین سطح سیاسی و اجرایی قرار دارد و ریاست آن با آیت‌الله هاشمی شاهرودی است و وزرای خارجه، اطلاعات، کشور، دادگستری و ارشاد در آن حضور دارند. هم‌چنین تعداد دیگری از مقامات از جمله مقامات نیروی انتظامی، سازمان زندان‌ها و قضایی در آن حضور دارند." به گفته او "تشکیل ستاد حقوق بشر مصوبه شورای عالی امنیت ملی بود" که به تأیید رهبر ایران نیز رسیده است.

لاریجانی در توضیح اهمیت وجود چنین ستادی در ایران گفته است "مسأله حقوق بشر در کشورهایی مثل ما و جهان اسلام همیشه با جهات منفی مطرح شده و غربی‌ها در این راستا از نظام مدنی و حقوقی ما ایراد می‌گیرند البته ستاد حقوق بشر به خاطر این تلقی درست نشد بلکه به خاطر این تلقی به وجود آمد که مسایل حقوق بشر از دیدگاه اسلامی مطرح شود و ما این موضوع را از این ناحیه در کشورمان پیگیری کنیم." با این وجود او در شرح فعالیت‌های انجام گرفته از سوی ستاد اشاره کرده که "قبلاً غربی‌ها به کشور ما در زمینه‌ی حقوق بشر ایراداتی را می‌گرفتند ولی معمولا جایی نبود که جواب دقیقی را به آن‌ها دهند ولی ما اکنون تمام اشکالاتی که آنها می‌گیرند را در کمیته‌های خاص گردآوری و بررسی می‌کنیم و با زبان دقیق حرفه‌یی و حقوقی به آن‌ها جواب می‌دهیم. ما تاکنون بیش از دو هزار صفحه پاسخ به سازمان ملل متحد ارائه کرده‌ایم."

دبیر ستاد حقوق بشر قوه قضاییه ایران سپس با گفتن این که "غربی‌ها دچار یک نوع خودمحوری فرهنگی و فکری هستند و خود را مرکز عالم می‌دانند" به‌عنوان تنها نمونه مشخص از اشکالاتی که از سوی "غربی‌ها" وارد می‌شود گفته است "آن‌ها بعضا برخی قوانین اسلامی ما را به شدت مورد نقد قرار می‌دهند و معتقدند که باید متوقف شود که نمونه‌ آن مسأله‌ رجم است." با این حال لاریجانی هیچ اشاره‌ای به اعتراضات گسترده داخلی نسبت به وجود چنین قانونی نکرده است و در هیچ جای مصاحبه او با ایسنا حتی فرض وجود چنین اعتراضاتی از داخل مطرح نشده است.

لاریجانی سپس به شرح اشکالی پرداخته که "غربی‌ها" به مسئله سنگسار وارد می‌کنند "انتقادات آن‌ها در مورد رجم یا سنگسار حول چند محور است؛ آن‌ها می‌گویند سنگسار تنبیه نیست بلکه شکنجه است در صورتی‌که مرز بین شکنجه و تنبیه مرز خیلی روشنی نیست. آن‌ها از طرف دیگر می‌گویند این حکم با جرم صورت گرفته تناسب ندارد. آن‌ها می‌گویند کسی که زنای محصنه کرده چرا باید شدیدا محاکمه شود؟ البته این تفکر آن‌ها ناشی از این است که آن‌ها این عمل شنیع را آن‌قدر بد نمی‌دانند و می‌خواهند این تفکر خود را به ما تحمیل کنند."

به گفته لاریجانی "آن‌ها می‌گویند که مجازات متناسب با جرم نیست. تشخیص این‌که عمل زنای محصنه چه قدر زشت است با غربی‌ها نیست بلکه شنیع بودن این امر را ما با توجه به معیارهایی که در کشورمان وجود دارد می‌سنجیم [...] آن‌ها به ما می‌گویند شما طبق تعهدات بین‌المللی که دارید نباید شکنجه کنید یا مجازات غیرمتناسب داشته باشید. ما می‌گوییم هر دو را قبول داریم ولی به آن‌ها جواب می‌دهیم که این نه شکنجه است، نه مجازات غیرمتناسب."

وی سپس با اشاره به شرایط اجرای سنگسار گفته است "این محدودیت‌ها باعث شده که به نظر من به طور عملی امکان استفاده از رجم خیلی محدود شود. آن‌قدر محدود شده که شاید به نظر برخی بیاید که اجرای رجم متوقف شده است. من می‌توانم بگویم که ما عملا حکم رجم را پیاده نمی‌کنیم به خاطر این‌که در تطبیق آن باید دقت فوق‌العاده‌ای صورت بگیرد."

با این وجود لاریجانی به صراحت افزوده است که "من باید بگویم که حکم رجم در مسیر سختی قرار می‌گیرد و به همین خاطر استفاده از آن خیلی محدود شده است منتها تا وقتی در قوانین ما وجود دارد طبیعی است که این قانون باید اجرا شود."

محمد جواد لاریجانی که ظاهراً در سطوح عالی منطقِ ریاضی تحصیل کرده است سپس در توضیح مورد سنگسار تاکستان به ایسنا گفته است "در آن مورد نیز آیت‌الله هاشمی شاهرودی دستور داده بودند که حتما دقت لازم صورت بگیرد و دستور توقف آن را داده بودند تا از بابت آن اطمینان ایجاد شود ولی اگر نگویم خطا بلکه اشتباه از سوی قاضی که پرونده در اختیار آن بود، صورت گرفت؛ البته من انگیزه‌های قاضی را نمی‌توانم تخطئه کنم. قاضی یک حکم داشته و می‌خواسته اجرا کند. البته این حکم مربوط به قاضی قبلی بوده است ولی به هر حال آن قاضی اشتباه کرده است."

با این وجود لاریجانی تاکید کرده است که اقدام قاضی تاکستانی در اجرای حکم سنگسار مرد پرونده نه تنها اشتباه بلکه شاید تخلف بوده است "نظر مسوولان قضایی ما این بوده که این مسأله با دقتی بیشتر مورد نظر قرار بگیرد و یک فرد نباید نظر خود را بر نظرات دیگر افراد که متخصص نیز هستند برتری می‌داد. می‌خواهم بگویم این مسأله‌ی تاکستان ناشی از اشتباه قاضی بوده است اگر نگویم تخلف."

لاریجانی توضیح نداده که قاضی پرونده با وجود این‌که به گفته او "یک حکم داشته و می‌خواسته اجرا کند" و باز هم به تاکید خود او در مورد این که سنگسار "تا وقتی در قوانین ما وجود دارد طبیعی است که این قانون باید اجرا شود."، دقیقاً چه تخلفی انجام داده است؟ خصوصاً این‌که او در ابتدای مصاحبه با ایسنا به صراحت گفته است "رجم یکی از مواردی است که قاضی در احکام مربوط به زنای محصنه از آن استفاده می‌کند و این بحث تا زمانی که در قانون ما هست طبیعی است که جزو اختیارات قاضی است." لاریجانی البته اشاره‌ای نکرده که تنها محمل صدور حکم برای این دو نفر، چنان که در پرونده‌شان منعکس است، "علم قاضی" بوده است.

محمد جواد لاریجانی در عوض روشن کردن چنین ابهاماتی به طرح فرضیاتی در این مورد "مالیخولیای ذهنی" دو محکوم به سنگسار در تاکستان پرداخته که حکم یکی‌شان هم اجرا شده است.

لاریجانی "داستانی" را برای خبرنگار ایسنا درباره این پرونده بازگو کرده که تاکنون در گزارشات مربوط به این پرونده نیامده بود "در مسأله تاکستان داستان این‌گونه است که این زن و مرد همسایه بودند و زن خانواده با مرد همسایه فرار می‌کند می‌روند در یک ده، شناسنامه‌ی خود را عوض می‌کنند و می‌روند با هم ازدواج می‌کنند و حتی از این ازدواج نیز بچه‌دار می‌شوند و به نظر من این ناشی از یک مالیخولیای ذهنی است که در این دو طرف بوده است و طبیعتا این جور کارها صرف فقط مسائل شهوانی نبوده است و شرایط نشان می‌دهد که این دو نفر در یک شرایط کاملا نامعقول و با یک قصور خیلی عجیب عقلی وارد این کار شده‌اند." نتیجه‌ای که لاریجانی از این داستان گرفته از این قرار است که "این دو از نظر عقلی دچار مشکل بوده‌اند و وضعیت مناسبی نداشته‌اند و در مورد آن‌ها شبهه‌ی دیوانگی وجود داشته و این خود باعث می‌شود که حد بلافاصله با کمترین شبهه ساقط شود و دستگاه قضایی در این رابطه محق بوده است که دستور توقیف بدهد."

با این وجود لاریجانی برای این‌که شبهه تساهلی در مورد دستور نادیده گرفته شده توقف اجرای سنگسار در مورد متهم تاکستانی پیش نیاید گفته است "برخی فکر می‌کنند چون غربی‌ها راجع به سنگسار به ما فحش می‌دهند، ما خجالت می‌کشیم که احکام را اجرا کنیم در صورتی‌که چنین چیزی نیست؛ اصلا فقه شیعه و فقه اهل بیت(ع)، فقه خجالت نیست زیرا این فقه متکی بر ارکان مهمی چون قرآن، اجماع، عقل و اهل بیت (ع) است منتها همان‌طور که گفتم دستگاه قضایی محق بوده است که در این مورد دستور دهد دقت بیشتری صورت گیرد و قاضی در این پرونده اشتباه کرده و در امر اجرای حکم دخالت کرده است و این سیاست نظام نبوده است؛ نظام در ارتباط با این مسایل دقتی فوق‌العاده را دنبال می‌کند."

این در حالی است که به گزارش روز یکشنبه روزنامه اعتماد ملی، شادی صدر وکیل مکرمه متهم زن پرونده خبر داده است که "دفتر نظارت و بازرسی پیگیری شکایت‌های مردمی قوه قضائیه" حکم جدیدی را برای مکرمه صادر کرده است که محتوای آن را به اطلاع وکیل او هم نرسانده‌اند. به گفته شادی صدر، مکرمه که به همراه پسر 4 ساله خود در زندان تاکستان است در شرایط بد و نگران کننده‌ای به‌سر می‌برد.